Þjóðviljinn - 03.01.1960, Blaðsíða 11

■Sunnudagur 3. janúar 1960 — ÞJÖÐVILJINN — (11
H. E. BATES:
RALÐA
SLÉTTAN
skrifborðum sínum. Honum fannst þeir vera stirðlegir
í framkomu, rétt eins og þeir teldu rétt að vera við öllu
búnir frá honum. Hann fór allt í einu að hugsa um,
hvort hann hefði slíkt orð á sér. Tilhugsunin var honum
ógeðfelld. Honum hafði ekki fyrr dottið í hug að hann
væri svo alræmdur. Honum lá allt í einu mjög á að
komast út fyrir. „Þessir náungar leiða þig í allan sann-
leika. Komdu yfir í tjaldið mitt með flugáætlunina
klukkan hálftólf“, sagði hann. „Er það ekki í lagi?“
„Það er í lagi“, sagði Carrington.
Hann ók hægt yfir að flugbrautinni og var í þungum
þönkum. Ýmis atvik fóru að rifjast upp fyrir honum:
ekkert flug í þrjár vikur, hinn skyndilegi áhugi Harr-
isar á honum, athugasemdir hans um heilsufar hans,
mepacrinið hans, sólgleraugun; Aldridge og þekking hans
á öllu þessu og síðan svipbrigði loftskeytamannanna
tveggja, Dykes og Porters- Allt bar þetta að einum og
sama brunni. Og svo mundi hann eftir enn einu. Það var
dálítið sem Harris hafði sagt í gamni: „Minntu mig á
að gefa þér nýtt lyf. Kom frá Calkútta í gær. Dregur úr
geðillsku“. Þá hafði hann haldið að þetta væri aðeins
venjuleg gamansemi, verðugt andsvar við beizkyrðum
hans sjálfs. En hann mundi líka að kvöldið sem hann
fór yfir í þorpið, hafði hann í rauninni ekki séð út úr
augunum. Hann hafði í rauninni ekkert skeytt um hvert
þeir voru að fara. Það hafði ekki skipt máli fremur en
annað. Nú leit hann ekki lengur á athugasemd Harrisar
sem gamansemi, hún virtist varpa ljósi á þetta allt sam-
an. Það var eins og hann sæi sjálfan sig í fyrsta sinn í
réttu ljósi.
Þegar hann kom að flugbrautinni var hann orðinn agn-
dofa yfir því, hversu einfalt þetta var allt saman. Hann
undraðist að hann skyldi ekki hafa orðið þess var fyrr.
Hann ók yfir að flugvélarstæðinu. Flakið af brunnu
moskítóvélinni, hrúga af svörtu og hvítu braki sem
minnti á kroppuð, sólbökuð bein, rifjaði upp fyrir hon-
um atburði gærdagsins. Og enn skýrðust hugsanir hans.
Hann vissi nú að bæði Harris og Aldridge höfðu gefið
honum gætur. Hann hafði verið undir þess konar athug-
un sem er undanfari brottflutnings, loftslagsbreytingar,
jafnvel frávikningar. Ferðin yfir til þorpsins var ekki af
neinni tilviljun. Hún var ekki gamansemi af hálfu Harr-
isar. Hún var fyrirframákveðin af Harris og Aldridge
vegna tvísýns hugarástands hans- Eins og lyf til að draga
úr geðillsku.
Þegar hann kom að flugvél sinni sá hann að Brown
og Clarke, fyrrum starfsmenn hans, voru þarna ekki leng-
ur. Ókunnugur vélvirki, ungur maður, kaffibrúnn að lit
og nakinn að beltisstað, var að vinna við mótorinn. Um
leið og hann sá hann og mundi eftir Brown, rifjaðist enn
eitt upp fyrir honum. Hann mundi eftir kynlegu augna-
ráði Browns þegar hann horfði á hann; hann mundi að
hann hafði næstum orðið undir sjúkrabílnum. Hann sá
augnaráð Browns fyrir sér, rólegt og samúðarfullt í sól-
björtu rykinu. Og þá vissi hann að Brown var enn einn'
í viðbót við lækninn og Aldridge og Blore og Burke og
hamingjan má vita hversu marga aðra sem höfðu tekið
eftir einkennunum hjá honum, einkennum bilaðra tauga,
endalokanna. Og um leið var hann dálítið sár, ekki reiður,
aðeins dálítið sár yfir því að Brown hefði ekki komið til
að kveðja hann.
Hann leit upp til vélvirkjans, kolbrúns og sólbakaðs.
„Góðan daginn“, sagði hann. „Hvað heitið þér?“
„Martin, foringi“. Hann heilsaði mjög formlega. Um
leið kom annar vélvirki framundan flugvélinni og stóð
settlega við vænginn. Forrester sá hið sama í fasi þeirra
beggja. Þeir voru dauðhræddir við hann eins og allir
hinir.
Um leið kom hann andliti mannsins fyrir sig. „Þér vor-
uð hjá herra Anderson, var ekki svo?“
„Jú einmitt, foringi".
„Er nokkuð að mótornum?“
„Ekkert .alvarlegt, foringi. Olíurennslið. Það er að kom-
ast í lag“.
„Ég vil fá það í lag. Ég þarf að nota gripinn klukkan
tólf“- Hann talaði rólega og stillilega en spennan hvarf
ekki úr svip piltsins.
Hann sneri sér að hinum manninum. „Hvað heitið þér?“
Maðurinn heilsaði þegar. „Cartwright, foringi“.
„London?“
j,Já, foringi11.
„Lifi Cockney“.
Báðir piltarnir hlógu og það slaknaði andartak á spenn-
unni.
„Jæja þá“, sagði hann. „Kippið þessu í lag“.
„Já, foringi11.
Hann fann að spennan kom aftur þegar hann gekk
burtu. Þá kallaði vélvirkinn til hans:
„Brown sergent var að leita að yður, foringi".
„Jæja?“ sagði hann. „Þökk fyrir“.
Hann gekk yfir að jeppanum en áður en hann náði að
setja hann í gang, veifaði vélvirkinn tjl hans hendinni
og hrópaði:
„Ég held sergentinn sé á leið hingað, foringi“.
„Ágætt“, sagði hann.
Hann setti jeppann í gang og ók hægt til móts við
hann. Forrester fann til gleði við að s'á hann. Hann
stöðvaði jeppann þegar hann kom á hl;ð við Brown.
„Ég hef alls staðar verið að leita að yður“, sagði Brown.
Forrester tók eftir því að hann heilsaði ekki með her-
mannakveðju og sagði ekki foringi. Honum þótti það ekki
verra og sagði:
„Jæja, stundin nálgast víst?“
„Ég fef með Beachx’aftvél klukkan tvö“-
Augu Browns voru blóðhlauþin og þreytuleg.
„Var svo bjórveizla í gærkvöld?“
„Tveir bjórar á mánuði hrökkva skammt til þess!“
sagði Brown. „Indverskt gin, það var allt og sumt. Bölv-
aður óþverri. En skárra en ekkert“.
„Mér þykir leitt að þér skuluð vera að fara“, sagði
Forrester.
„Mér þykir það leitt líka“.
„Yður?“ sagði Forrester. „En tíminn er útrunninn11.
„Já —- en svona er það nú einhvern veginn. Maður
á bágt með að slíta sig frá þessum fjanda“.
Forrester bjó sig uiidir að aka af stað. Honum leiddist
að draga kveðjur á langinn. En Brown sagði:
„Heyrðu mig, foringi“.
Hann stakk hendinni í buxnavasann og tók hana upp
aftur.
„Ég bjó dálítið til handa yður“.
Hann rétti fram allstóran tvíblaða hníf með tappatog-
ara. „Bjó hann til úr afgöngum og dóti- Mitt verksvið.
Bara til minningar.“
Forrester vissi ekki hvað segja skyldi. Hann tók við
hnífnum og horfði á hann. Öðrum megin á hann var
grafið: „Forrester flugstjóri frá Brown sergent, Burma
1945.“ Hann leit á Brown og sagði í einlægni:
„Hann er ljómandi fallegur. Þetta er fallegasti hnífur
sem ég hef eignazt. En mér helzt aldrei á þeim. Ég hef
alltaf týnt öllum hnífum síðan ég var smástrákur.“
„Þér týnið þessum ekki,“ sagði Brown. „Það er á hon-
um tappatogari."
Forrester hló, en um leið og hann stakk hnífnum í vas-
ann, fannst honum hann þurfa að segja meira. Honum
fannst hann allt í einu vera í mjög nánum tengslum við
Brown.
„Heyrið mig,“ sagði hann. „Segið mér eitt.“
Brown þagði.
„Hef ég verið erfiður í samvinnu?“
„Já“, sagði Brown.
„Mjög?“
„Ekki laust við það stundum.“
„Hversu erfiður?"
„Næstum óþolandi.“
„Mér þykir það leitt,“ sagði- hann.
„Þetta fer svona með suma,“
SKÁKIN
Framhald af 4. síðu.
að vinda sér úr allri hættu
með þráskák).
33. — Dd5
(Hótar — Bd4).
34. Hdl Dxg5
35. Hf7 Bc8
36. Bb3 Be6
37. Bxe6 Hxe6
38. Hd-d7 Hg6
39. Hxg7 Hxg7
40. Bd4
(Nú stóð Dr Tnöger upp úr
stól sínum og hugðist hafa
lokið góðu dagsverki en .. ..)
40. — Dclf
41. Kf2 Df4f
og svartur þráskákar —
.iafntefli.
Övenju hörð og viðburðarík
skák, þótt úrslit hennar yrðu
svo friðsamleg.
Skýringar að mestu sniðn-
ar eftir skvringum Dr. Trög-
ers siálfs í Deutsche Schach-
zeitung.
Bæjarposturiim
Framhald af 4. síðu.
ur, að við höfum lifað um efni
fram á undanförnum árum?
Á meðan þeir dunda við það
viðfangsefni ættum við laun-
þegar að hugleiða, hvort ekki
væri tími til kominn að lcsa
okkur við það þióðfélagsform,
þar sem auðmenn eru launað-
ir fyrir þann starfa að
skammta almenningi lífsvið-
urværi."
• Ríkisstjórnin og
evðsluklærnar
Pósturinn er alveg sam-
mála bréfritara um, að það
er alveg út í hött að tala
um, að verkamenn eða aðrir
launþegar „lifi um efni
fram“, þeir gera vel flestir
ekki meira en lifa mannsæm-
andi lífi. Hinu er samt eltki
að leyna, að hér eru alltof
margar eyðsluklær, en þeirra
er bara annars staðar eð
leyta en í hópi launþega. Nú-
verandi ríkisstjórn er aftur á
móti nátengd eyðslu-
klónu'” í þióðfélaginu, að í
st.a* '■ að hefta skemmd-
arKf-T-"-omj þeirra heldur hún
h'ífiskildi vfir þeim en leggst
í þess stað á lítilmagnann,
launþega og verkamenn.
Forrester fór aftur að hlæja og Brown tók undir hlátur
hans. Síðan rétti hann fram höndina og Fórrester tók í
hana og þrýsti fast. Þeir sögðu ekki fleira, en Forrester
fannst sem þeir þekktu hvor annan miög vel á þessari
stundu. Og um leið og hann ók af stað og veifaði hend-
inni í kveðjuskyni, var hann glaður yfir því að hann hafði
haft orð á þessu.