Þjóðviljinn - 02.03.1960, Blaðsíða 10

10). — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 2. marz 1960
Meðferð drykkjumanna
Framhald af 7. síðu.
ir viðleitni hjálparstöðvanna.
Þá er það reynt, að vista
þessa menn á hælum til langs
tíma, marga mánuði, nokkur
ár eða ótiltekið fram í timann.
Stöðvarnar eru grunnurinn
undir allri þessari starfsemi.
Þær þurfa að hafa aðgang að
hressingarheimilum og hælum,
sem þurfa að vera fleiri en
einnar tegundar, þannig að
unnt sé að flokka menn á þau
nokkuð eftir ástandi og bata-
horfum Siðasta stig drykkju-
mannahælis yrði þá lokað
hæli handa þeim, sem áralöng
læknismeðferð hefur ekkert
gagnað og orðnir eru utan
allra gátta í þjóðfélaginu
vegna drykkjuskapar.
Þessi tilhögun á meðferð
drykkjumanna virðist þeim
sérfræðingum heppilegust,
sem mest fjalla um þessi mál
á erlendum vettvangi. Þeir líta
á hjálparstöðina sem grunn-
einingu og til hennar og frá
eigi síðan allir þræðir að
liggja. Hvar sem sjúklingarn-
ir dveljast. eru tengsj þeirra
við grunninn, hjálparstöðina,
aldrei rofin. Starfslið stöðv-
anna fylgist með þeim og hef-
ur hönd í bagga með, hvort
sem þeir dveljast innan veggja
stofnana eða utan, Það er
þetta samhengi í tilhögun,
sem vantar gersamlega hér á
landi enn.
Eg læt nú máli mínu senn
-lokið, en get þó ekki stillt
mig um að eyða nokkrum orð-
um í það, sem nú er brýnasta
þörfin á sviði drykkjumanna-
lækninga, en það er að komið
verði á fót lokuðu hæli.
Hér í Reykjavík og á víð
og dreif úti um landið eru
drykkjumenn, sem eru svo
langt leiddir, að þeir mega
heita ósjálfbjarga, þeir vinna
ekki. en betla sér fyrir áfengi.
Andlega og l'íkamlega eru þeir
af sér gengnir vegna langvar-
andi drykkjuskapar. Ekkert
heimili getur haft þá, og þeir
eiga sér ekki húsas'k.jól, en
skríða um nætur þar inn sem
þeir komast. Þetta eru utan-
garðsmennirnir í þjóðfélaginu.
Yfirframfærslufulltrúinn í
Reykjavík hefur nýlega sent
yfirboðurum sínum greinar-
gerð um þetta utangarðsfólk
í höfuðstaðnum. Hefur hann
levft mér að vitna í þá grein-
argerð. en þar segir svo m.a.:
„Allt er fólk þetta áfengis-
sjúklingar, heimilislaust og
umhirðulaust langtímum sam.
an. er segja má að leggist til
hvíldar í ofurölvun sinni í
hverju því afdreoi sem það
getur fundið einkum hér við
höfnina. Svo s.júkt er það á
stundum sökum næringar-
skorts og drykkju ýmiskonar
mengaðra drýkkja (hárvatns,
brennsluspíritus o.s.frv.), að
það kastar upp þar sem það
liggur, og atar sig svo út i
þessum óþverra. Eru þess og
dæmi að það beri merki þess
á höndum og fatnaði. að hafa
lagzt niður í og káfað í saur
sínum eða annarra. Ber klæðn-
aður þess oft á t’íðum vitni
um þetta bæði í sjón og raun.
Þegar svo þessir vesalingar
vakna að morgni, má geta
nærri hvernig líðan þeirra er,
eftir að hafa legið í eða undir
einhverju afdrepi, sem og oft
undir berum himni regnkaldar
nætur. Það er í sjálfu sér ekki
að undra þó að það leiti til
verkamannaskýlisins um leið
og það er opnað, til þess að fá
sér hita og veniulega með
betli um eitthvað heitt að
drekka.“
Þannig farast yfirfram-
færslufulltrúanum orð, og
hann hefur það eftir lögreglu-
stjóranum í Reykjavík, að sl.
haust hafi hér í bænum eigi
verið færri en 30 karlar, sem
tel.ia verði til þessa flok'ks
drykkjumanna, en konur mun
færri. Niðurstaða fulltrúans
er sú, að stofnsetja beri svo-
kallað „lokað“ hæli. þar sem
menn þessir geti dvalizt um
langan tíma, allt að 3—4 ár-
um, uudir læknismeðferð og
við hæfileg störf. Um slcoðun
lögreglustjórans í þessu efni
segir hann á þessa leið:
,,I viðtali mínu við lögreglu-
stjórann, gat hann þess, að
það sem mestum erfiðleikum
ylli í sambandi við drykkju-
skapinn hér í bænum, væri
einmitt vöntun • á. ,,Iokuðu;‘.
hæli fyrir'-þfissa „yonlausu“
tegund ofdrykkjurnanna. Var
það hans skoðun, að ef til
væri „lo'kað“ hæli, mundi á-
hrifanna gæta langt inn í rað-
ir þeirra manna, sem nú eru
á leið til að verða „Vonlaus-
ir“ ofdrvkkiumenn og munu
verða bað, sé ekkert að gert.“
Eg þarf vart að taka fram,
að ég er fvlli'eea sammála
því. sem fram kemur í þessari
skvrslugerð. bæði hvað á-
kind snertir og ráð til úr-
bóta.
Forrtöðumaður Bláa bands-
ins Guðmundur Jóhannsson
hefur tiáð mér nvlega, að af
beim 857 einstaklingum, sem
þar höfðu dvalið á f.vrstu 4
árum hælisins, hafi eftir-
grennslan farið fram varðandi
afdrif 463 manna. sem náð
varð til. Af þeim hópi reynd-
ust 15,6% eða 76 menn svo
langt leiddir, þrátt fyrir und-
angengna meðferð, að vistun
á lokuðu hæl; var talin eina
úrræðið. Þessi forstöðumaður
hikaði ekki við að fullyrða að
brýnust væri þörfin nú á
stofnun lokaðs hælis handa
þeim drykkjumönnum, sem
verst eru farnir.
Gunnarsholt hefur ekki að-
etöðu til að taka slika siúk-
linga. Þó hafa þeir verið flutt-
ir þangað, og afleiðing’n orðið
sú, að hver einasti sjúklingur,
sem frá Gunnarsholti hefur
komið, hefur samstundis
drukkið sig fullan. Það er lé-
legur árangur og þó ekki lak-
ar; en til er stofnað.
- jÞrábt fyrir • að þörfin á lok-
! uðu hæli’-hefilr : lengi verið
brýríust, þá héftir slíkt hæli
enn ekki verið reist. Hælið í
Gunnarsholti er annarrar teg-
undar og þó raunar hvorki
fugl né fiskur og hið nýja litla
hæli í Viðinesi er líka annarr-
ar tegundar. Slík mistök verða
vegna þess, að alla yfirsýn og
samræmda st.jórn vantar í
þessum efnum, en markmiðið
með flutningi fyrirliggjandi
frumvarps er einmitt að fá
bætt úr þeirri vörítun.
Þegar um er að ræða jafn
mikilsvert heilbrigðis- og fé-
lagsmál sem hér er, þá er
raunalegt að horfa upp á það,
að í sífellu sé bætt gráu ofan
á svart, mistökum hlaðið á
mistök ofan, og fá ekki að-
gert. Það er hart að þurfa að
una við þá erfiðleika, sem
áfengisvarnadeild Heilsuvernd-
arstöðvarinnar á við að etia
vegna skorts á tengslum við
sjúkrahús og hæli. Það er
heldur ekki skemmtilegt að
horfa upp á vandræði þeirra,
ágætu leikmanna, sem nú
berjast einangraðir um i
hringiðu Bláa bandsins í
Reýkjavik, og það er blátt á-
fram sorgleg s.ión að sjá fé
og orku ár eftir ár eytt í
gagnslítið pjakk hælisins i
Gunnarsholti. Úr öllu þessu
má bæta og verður að bæta,
en til þess þarf samræmingu
aðgerða og traustari og á-
byrgar; stjórn.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiiiiiiiiiiiimmimiiuiiiiiiiimiiimimiummiiiiimimimimmimiimiiiiuijiiiiiiiimimiiimiiniiimiiiiHiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimmmiimiiiimmmmmiiiiii

HtlMIUSÞATTUgl—
Frá húsmæðrafundi.
Húsmceðrafundur
Á mánudagskvöldið var haldinn einn af fjórum lnTsmæðra-
fundum, sem Kaupfélag Reykjavíkur og nágrennis efnir til í
þessari viku. Var fundurinn afar vel sóttur og skemméu fé-
iagskonur sér vel við kaffidrykkju, ræðuhöld, myndasýningar
og happdrætti.
Ávarp flutti Kjartan Sæ-
mundsson. kaupfélagsstjóri, og
ræddi hann um ýmsar nýjung-
ar ó sviði verzlunarviðskipta.
Þar næst flutti Kristín Guð-
mundsdóttir, híbýlafræðingur er-
indi, sem hún nefndi „Hvernig
á eldhúsið að vera?“ Sýndi frú-
in skuggamyndir móli sínu til
skýringar. Voru þær flestar af
eldhúsum og eldhúsinnrétting-
, um og allar teknar í húsunl hér
í Reykjavík.
Heimilisþótturinn getur glatt
lesendur sína með því, að frú
Kristín mun áður en langt um
líður miðla okkur örlitlu af
öllum sínum fróðleik um híbýli.
í kvöld og á morgun verða
aft-ur fundir með líku sniði og
þessi, hefjast þeir klukkan 8.30
og lykur klukkan ellefu.
Síðan var sýnd norsk sam-
vinnukvikmynd með islenzku
tali. Fjallaði hún um eyðilegg-
ingu styrjaldaráranna og hvern-
LJÚFFENGUR EFTIRRÉTTUR!
Ávaxtahlcaup
3 dl. saft, 4 Hl. vatn, 4 msk.
kartöflumjöl, sykur eftir smekk.
Nota má berjasaft, appel-
sínu- eða sítrónusafa og jafn-
vel safa af niðursoðnum á-
vöxtum.
Blandið öllu vel saman,
hrærið stöðugt í þangað til
suðan kemur upp. Hellið hlaup-
inu því næst í skál og stráið
sykri yfir.
Borðist kalt með mjólk (ekki
rjóma) og sætu kexi.
ig Norðmenn, með óbilandi
þrautseigju og kjarki reistu
allt úr rústum að nýju og
byggðu ný iðjuver, skóla og
skipaflota íyrir milljónir króna.
Inn í allt þetta íiéttaðist svo
margt skemmtilegt úr lífi frum-
stæðasta þjóðílokks Norður-
landa, Lappanna. Þeir voru að
verzla í stórum kaupfélögum,
sátu félags- og stjórnmálafundi,
ráku stórar hreindýrahjarðir
upp um fjöll og firnindi og sið-
ast en ekki sízt sáust þeir að
snæðingi í eldhúsi sínu, sem
var allt í senn, borðstofa, stofa,
svefnherbergi, leikherbergi
barna og geymsla og rétt rúm-
aði litlu Lappafjölskylduna,
sem sýndist mjög ánægð með
hlutskipti sitt hér á jörðu.
Að lokum var drukkið kaffi
með rjómabollum, því þetta
var bæði hláupársdagur og
bolludagur.
Yerður þessi vinsœl
í fraiuféðinni?
ínnkaupa'Iaskan hér á mýndinni er einangruð þanni.g, að ef
sett eru í liana hraðfryíú matvæli cr engin liætta á að ísingin
fari úr þeim og ]>ví hægt að stinga þeim þrifalegum inn í ís-
skápinn, þegar heim er komið. Taska þessi liefur rutt sér m,jög
tii rúms í Danmörku að unclanförnu og danskar húsmæður eru,
yfir sig hrifnar af henni. ,