Þjóðviljinn - 16.10.1960, Blaðsíða 4

&)' — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 16. október 1960
FISCHERMOTIÐ
Robert Fischer vann frem-
ur auðveldan sigur á hinu
stutta móti, sem hér var sleg-
ið upp í tiiefni af komu hans.
Við þessu var að búast, því
Gilfermótið hafði leitt í ljós
að stórmeistarinn okkar Frið-
rik Ólafsson var ekki í sem
beztu formi um þessar mund-
ir, og varla var við því að
búast að neinn hinna kepp-
endanna gæti leyst af hendi
hina erfiðu landvarnarkvöð á
fullnægjandi hátt, er undra-
barnið herjaði á garðinn.
Fischer er ágreiningslaust
eitt furðulegasta fyrirbæri
sem fram hefur komið á skák-
sviðinu, frá því er sögur hóf-
ust. 15 ára gamall var hann
kominn 5 röð fremstu stór-
meistara heims og 16 ára
gamall teflir hann í kandí—
datamóti, þar sem úr því er
skorið hver á að skora á
heimsmeistarann.
Svo hefur sagt mér Frey-
steinn Þorbergsson, er var við-
staddur það mót, að það hafi
sérstaklega vakið athygli sína
hve litlum umhugsunartíma
Fischer eyddi á ská'kir sínar.
Stundum er staðið var upp
frá skák, þar sem hann hafði
lagt að velli stórmeistara svo
sem Keres og Smisloff, þá
átti hann kannski eftir heila
klukkustund af umhugsunar-
tíma sínum. Hann eyddi jafn-
vel minni umhugsunartíma en
Tal sagði Freysteinn.
Reykvískir skákáhorfendur
fengu einnig að kynnast þess-
iiin eiginleika undramannsins
á nýafstöðnu móti. Hann lék
yfirleitt hratt og hiklaust, og
taflmennska hans einkenndist
af sjálfstrausti og fölskva-
lausum sigurvilja. Jafnvel þá
■er hann lenti í krítískri að-
stöðu ólgaði jafnan undir
þessi trú og vissa um sigur
og verkaði slævandi á at-
hafnaþrótt andstæðingsins.
Það var eins og öryggi hans
og yfirburðavissa hefði dá-
leiðsluáhrif á andstæðinginn.
Er fágætt að búa yfir slik-
iim eiginleikum á barnsaldri.
Koma Fischers var mikill
fengur fyrir 'íslenzka skák-
menn.
Einkum verður hann ís-
lenzfeum æskumönnum til fyr-
irmyndar um það hve mikilli
fiillkomnun verður náð á unga
nldri í skapandi list, ef ein-
‘beitni og sigurvilji marka
brautina.
Ingi R. Jóhannsson skauzt
npp á milli stórmeistaranna
og náði öðru sæti. Var það
gott innlegg til viðbótar við
sigur hans á Gilfermótinu.
Hann er nú örugglega annar
bezti skákmaður okkar. Sumir
vilja jafnvel meina, að hann
sé orðinn álíka sterkur og
Friðrik. Á það skal ekfei lagð-
ur dómur hér, þótt líklegra
verðí að telja, eins og bent
var á í síðasta þætti, að Frið-
, rik reyndist ennþá trauvta: i
ef frekari samanburður feng-
ist i lengra móti.
En æskileg væri sú þró-
j un, ef við eignuðumst tvo
(eða fleiri) álíka sterka stór-
meistara, sem veittu hver
öðrum samkeppni og aðhald.
Og í þá átt stefnum við auð-
vitað. Þeir félagar Freysteinn
og Arinbjörn ráku lastina
með 1 vinning hvor. Frey-
steinn gerði jafntefli við báða
stórmeistarana en tapaði fyr-
ir hinum.
Miðað við taflmennsku hans
í heild, þá virðist liann ekki
Skroppinn upp úr þeim öldu-
dal, sem hann hefur verið
í undanfarið.
Arinibjörn vann aðeins Frey-
stein, en tapaði hinum skák-
unum.
Hann tefldi af minna ör-
yggi en í Gilfermótinu, og
sumir segja hann skákþreytt-
an. Ekki er gott ef svo er
því nú mun í ráði, að hann
tefli á öðru borði á Ólympíu-
mótinu !í Leipzig, þar sem
Friðrik ólafsson hefur gengið
þar úr skaftinu.
Við skoðum í dag skák Ar-
inbjarnar og Fischers.
Hvítt: Arinbjörn Guðmunds-
son.
Svart: Robert Fischer.
Griinfelds-vörn, (með
breyttri leikjaröð.)
1. d4, Rf6, 2. Rf3, d5, 3.
e3.
(Byrjunin veHur svörtum
litlum erfiðleikum. Algengast
og trúlega sterkast er 3. c4.)
3. — g6.
(Það er nofekuð snjöll hug-
mynd að bregða sér ýfir í
Griinfeldsvörn, þar sem hvít-
ur hefur þegar leikið e3.)
4. c4, Bg7, 5. Rc3, 0—0,
6. Db3, e6, 7. Be2, Rc6, 8.
Bc2, dxc4, 9. Bxc4, e5!
(Þannig nær Fiseher full-
komnu athafnafrelsi fyrir
menn sína.)
10. dxe5, Rg4, 11. 0—0,
Rcxe5, 12. Rxe5, Rxe5, 13.
Be2, c6, 14. f4?
(Arinbjörn færist þarna of
mikið í fang á miðborðinu.
Með því að leika 14. e4 og
opna þar með fyrir drottning-
arbiskup sinn, iheldur hann
nokkurn veginn jöfnu tafli.)^
14. — Rg4, 15. h3, Bf5!
Svart: Fischer,
ABCDEFGH
bjarnar væri hér 16. Db3. stöðugt ligggur í loftinu við
Fischer verður þá að hörfa hentugt tækfæri, þá er drottn-
ingð riddargnn: 16. -— — Rf6. ingararmur hvits fullkomlega
,.og eftir 17; Dxb7,’Re4, 18. ' lamaður.) '
Rxe4,! Bxc4 'hefur hann látið 24. Hbl.'
peð, en hvítur á í erfiðleikúm (Hyggst Iosa um drottning-
með að koma liði sínu út á ararminn.)
drottningararmi.)
16. e4?
(Arinbjörn vinnur að vísu
tvo menii fyrir hrók en van-
metur árás Fischers.)
16. — Bd4f, 17. Khl, Rf2f,
18. Hxf2, " Dxf2, 19. exf5,
Bxc3, 20. bxc3, Ha-e8, 21.
Bd3, Helf, 22. Kh2, Dglf,
23. Kg3, Hf-e8.
(Margir áhorfenda gerðu
sér vonir um að Arinbjörn
mundi geta haldið þessari
stöðu, og Fischer hefði hlaup-
ið af sér hornin. En rannsókn
á stöðunni leiðir í Ijós, að
hvítur á sér ekfei viðreisnar
von. því auk skiptamunsfórn-
arhótunarinnar á e3, sem
24. — gxf5.
(Fischer sér hvað í vænd-
um muni vera og hafnar því
flóknum útreikningi viðvíkj-
andi skiptamunsfórninni sem
þó virðist koma mjög til
greina. Hvítur fer heldur ekki
lagað stöðu sína og Bxf5
strandar að sjálfsögðu á
He2.)
25. Bd2.
(Tapar á einfaldan hátt, en
ekki var nein leið sýnileg til
björgunar.)
25. — Hxbl, 26. Dxbl,
Dxbl, 27. Bxbl, He2.
og Arinbjörn gafst upp,
þar sem hann tapar öðrum
ibisfeupnum.
Hvítt: Arinbjörn.
(Fischer teflir hvasst og
lokkar hér andstæðing sinn
út í ófæru. Bezta svar Arin-
Siimarið kvatt 1960
Þú glóbjarta sumar, með glampamdi sól,
góðviðris-daga og nætur,
vaktir því lif, sem á vetrinum kól
vermdir og reistir á fætur.
Biíðviðris-arma þú breiddir um fold,
svo blómkrónur snemma út sprungu.
Hver einasta skepna, og maðkur í mold
margradda lofgjörð þér sungu.
Drottningu fjalla þú færðir í skaut,
hið fegursta er hana má prýða,
angandi gióðurinn alsælu naut
frá unnum og lengst upp til hlíða.
í sveitum og óbyggðum hlúðirðu hjörð
sem hélt út í árdegis-blæinn.
Himneskri blíðu á heiliaða jörð
helltirðu vorlangan daginn.
Við aldatal nitján og ártugi sex
annálar skrá þína snilli.
Af ávöxtum góðiun er auðsætt að vex
arðsældin, iandshorna miili.
Það á ekki að fymast né geymast í gröf,
sem gott var, þó framhjá sé liðið.
Þú varst okkur öllum ein guðdómleg gjöf,
glöggt eftir þörfunum sniðið.
Við þökkum þér sólbrosin dag eftir dag
og draumljúfu kvöldin þín hljóðu.
Nú ertu að syngja þitt síðasta lag
og svífa út í aldanna móðu.
Sveinbjörn Á. Benónýsson,
Méti kjarnavopnuiti an útifyrir aðalstöðvum SÞ
í New York um daginn til að krefjast banns við kjamorkuher-
búnaði. Samtök sem kalla sig Nefnd til að koma á heilbrigðri
stefnu í kjamorkumálum beitti sér fyrir fundinum. Meðal
j Þeirra sem að nefndinni standa eru Eleanor Roosevelt og próf-
essor Linus Pauling. Á samkomunni í New York var sérstak-
lega mótmælt hótunum Bandaríkjastjórnar að hefja á ný til-
raunir með kjarnorkuvopn.
Ég las nýlega litla bók. Ekki
var lesturinn langnr og þó 67
blaðsiður, en að honum lokn-
um fannst mér ég verða að
segja frá honum. Bókin heit-
ir „Skrítna skráargatið". Ekki
er víst, að skáldlega sinnuðum
mönnum þyki nafnið til þess
benda, að um bókmenntalegan
feng sé að ræða, en sumir
eru svo skáldlegir í sér, að
þeir gleyma því, að fleira get-
ur verið bókmenntalegur feng-
ur en þeir sjálfir. Ólafur Gunn-
arsson, sálfræðingur, hefur þýtt
bók þessa, en höfundurinn er
dönsk kona, sem í heimalaldi
sínu er mjög þekkt fyrir góð-
an árangur í lestrarkennslu
barna, sem þrátt fyrir allgóða
greind eiga erfitt með lestrar-
nám. Bókin er gerð með þarfir
þeásara bama í hugs og þannig
sett að' lestur þess ævintýris,
sem hún flytur, sé sem auð-
veldastar og línur allar þvi mjög
stuttar. Hér á landi, sém og
annars staðar, er mikill fjöldi
barna, sem illa gengur lestrar-
nám, þó að ekki séu þau van-
gefin, en við eigum svo að
segja engar bækur, sem sér-
staklega eru ætlaðar þeim til
hjálpar.
Ég vek ekki athygli á þess-
ari litlu bók fyrir þýðanda
hennar eða útgefanda, þó að
þeir séu auðvitað alls góðs
maklegir. Ég vek athygli á
henni, vegna hinna mörgu, sem
kynnu að hafa af hennl ein-
hver not. Ég vek athygli þeirra
á henni, sem koma vilja þeim
Framhald á 10. siflu