Þjóðviljinn - 22.11.1960, Side 6

6) — ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 22. nóvembor 1960
ÍÍSÍCEJÍíIÍIÍJi
þlOÐVILJINN
Ótsefanðl: Bamelnlncarflokknr fcltíOm - B5sl*U*t»flokknrlnn. -
EltBtJA**r: Masnús KJfcrtansson (4b.), MasnúB Torli Ólfcfeson, Bl«-
arour OuBmundsson. — Fr£ttaritstlór»r: tvar H. Jónsson. Jðn
BJavnasor. — Auglýslnsastjúrl: OuOselr Masnússon. — Sltstjúrn.
fcferelOsla auglýslngfcr. prentsmlðja: SkúlavörSustls 18. — Blml
17-100 (fc Un«r). - ÁakrlftarverB kr. 45 A mán. - Laiuasölav. kr. l.os.
VrentsmlEJfc t>JOOvllJana.
Úr heimi vísindanna
Ritstjóri: Gísli Ólafsson
.■,yyyy*rrey..-.

Er aspirtn meinlatisl iyf?
Að loknu alþýðuþingi
A lþýðusambandsþingi er lokið, óg fulltrúar
52 verkalýðsfélaganna á förum eðá farnir heim
pg á leið. Þeir munu flytja fregnir af þinginu og
sS málum þess með sér til heimkynna sinna, um
þær mun rætt á vinnustöðum og þar annars-
staðar sem alþýðufólk hittist. Á þingi íslenzkr-
Sar verkalýðshreyfingar hvílir jafnan mikil á-
byrgð gagnvart alþýðu landsins og þar með al-
þjóð. Samþykktir Alþýðusambandsþings hafa oft
markað djúp spor í kjara- og réttindabaráttu
verkafólks á ísl'andi og hinni almennu þjóð-
j: málaþróun. Og ekki er það síður ábyrgðarhluti
g hvernig til tekst á þeim þingum með stjórn Al-
S£5 þýðusambands íslands, val þeirra æðstu trún-
ÍPa::: aðarmanna íslenzkra alþýðusamtaka sem um
tveggja ára skeið eru kjörnir til forystu, kjörnir
3 til að framkvæma vilja Alþýðusambandsþings,
h vil-ia verkalýðsfélaga landsins.
œS Kað vekur sérstaka athygli um nýlokið Alþýðu-
* sambandsþing hversu stór og samhentur
meirihluti mótaði störf þess í megindráttum og
kom einnig fram við forsetakjörið, og þar með
\j5g kjör hinnar nýju sambandsstjórnar. Lætur nærri
að sá meirihluti hafi verið um tveir þriðju
H5 fulltrúanna, og er auðsætt að svo eindreginn og
nS samhentur meirihluti hefur valdið meiri festu
í störfum þingsins og ákvörðunum en ef mjótt
Bpj væri á mununum um þær andstæður sem upp
Sés koma á svo fjölmennu fulltrúaþingi. Út í frá
§5! mun mörgum hafa komið á óvart að svo ein-
dreginn meirihluti skyldi setja svip sinn á Al-
Itd þýðusambandsþing á þessum vetri. Væri lær-
jt~$ dómsríkt fyrir þá menn sem taka mest mark
ÍEl á Morgunblaðinu og Alþýðublaðinu að fletta
||i| þeim blöðum frá haustdögunum er kosningar
stóðu yfir til Alþýðusambandsþings. Samkvæmt
JHi þeim blöðum var ekki annað sjáanlegt en að
þeir sem þar í sveit eru nefndir „kommúnistar'1
gjj! hefðu farið hinar mestu hrakfarir í kosningun-
&J1 um. Og lengi mun minnzt þeirra lúalegu bragða
Shj sem Sjálfstæðisflokkurinn og Alþýðuflokkur-
«..! inn viðhöfðu til þess að reyna að snúa úrslitum
§|| kosninganna í verkalýðsfélögunum sér í hag, þó
ekki yrði af tilætlaður árangur.
«rí
Kti
: 21JJ llinn stóri samhenti meirihluti Alþýðusam-
|l|i bandsþings spáir einnig góðu um störf hinn-.
ÍÍÍil
Xj\
eUt
i
í!t
ar nýju sambandsstjórnar er kosin var. Hún
ætti að geta beitt sér af alefli að þeim miklu
verkefnum sem framundan eru í verkalýðs-
hrevfingunni á íslandi, að framkvæmd sam-
þykkta 27. þingsins um kjaramálin, um skipu-
lagsmál hreyfingarinnar, um fræðslu- og menn-
ingarmál alþýðusamtakanna og önnur þau stór-
rnál sem þingið fól henni. Má þar einnig tilnefna
Sframkvæmd á hinni einróma samþykkt 27. þings-
ins að efna til öflugs samstarfs verkalýðs, bænda
n og opinberra starfsmanna á grundvelli sameigin-
Ht legra hagsmuna þeirra. Hver sambandsstjórn er
s kosin til mikilla ábyrgðarstarfa í þágu íslenzkrar
c
tzU
tnt
UiJ
Fá eða engin lyf munu vera
notuð eins mikið og aspirin
F.retar gleypa 1000 lestir af
því á ári, og mun varla
fjarri lagi að ætla að ofan
i okkur fslendinga fari um
3000 kg. á ári. Það mætti því
ætla, að um það væru ekki
deildar skoðanir, að aspirín
sé ákaflega meinlaust lyf.
Svo er þó ekki. Sumir telja
það fjarri því að vera mein-
laust og byggja þá skoðun
sína á þeirri atliugun, að það
getur valdið magablæðingu.
Þeir segja, að enda iþótt þessi
blæðing sé lítil, geti fylgt
henni erting í slímhúð mag-
ans, og að þeir sem taki asp-
irin að staðaidri geti misst
það mikið blóð með hægðun-
um, að það vakli blóðleysi.
Ályktanir þessar eru e'nkum
reistar á athugunum á maga-
sárssjúklingum. Ef þeir fá
sviða í magann eftir að þeir
hafa borðað súra ávexti, er
ekki að undra þótt þeir kenni
sömu óþæginda eftir að hafa
tekið aspirin, sem er í raun-
inni ekki annað en acetylsal-
icylsýra.
Það er sennilega hyggilegt
fyrir þá sem hafa vangæfan
maga að forðast aspirín, eða
að taka það að minnsta kosti
ekki nema í milduðum eða
sérstaklega húðuðum pillum.
En er það skaðlaust öðru
fólki, einkum ef það er tekið
að staðaldri? Tveir læknar
við gigtveikideild Northern
General spítalans í Edinborg
hafa reynt að svara þessari
spurningu með því að rann-
saka áhrif aspiríns á liðagigt-
arsjúklinga, sem tekið hafa
asp'rín að staðaidri í mörg ár.
Rannsóknir þeirra istóðu í
sex ár og náðu til 244 sjúk-
linga. Fylgdust þeir með asp-
iprinnevzlu þeirra, mældu að
staðaldri rauðann i blóði
þeira og voru á verði gagn-
vart meltingartruflunum.
Sunrr þessara sjúklinga
tóku átta til tólf töflur á
dag. Niðurstaðan af blóðrann-
sóknum var sú, að blóðrauð-
IKind varð fyrir
iPt "*
g|bíi — liífsljérií!!!
Sgafsig fram
2l Á
Qjj kind
laugardagsnótt ók bíll á
á Suðurlandsvegi, milli
Sandsksiðs og Svínahrauns og
hún með bílnum stuttan
sem voru þarna á
sunnudagsmorgun íundu
kindina dauða fyrir utan veg-
rrr- dróst
r>* spöl. Menn
ffij. ferð
ínr.
fTTTfc
«WI
•5?
alþýðu. Megi .hinni nýkjörnu miðstjórn Alþýðu-
3} sambands íslands farnast vel og giftusamlega,
xi skila miklu og góðu verki. — s.
lJ _____________■.
jj Reykjavík.
inn óx heldur en hitt, ef tekið
var meða’tal af öllum hópn-
um. Hann minnkaði einung-
is í fjórum sjúklingum, og
hjá þrem þeirra voru aðrar
ástæður til þese að hann
minnkaði.
Þetta sýnir, að ef aspirínið
olli blæðingu, hefur hún
elcki verið nægileg til þess að
valda blóðleysi. Þrjátíu, eða
um 12% sjúklinganna, kvört-
uðu um meltingartruflanir, en
það er ekki hærri hlutfalls-
ta'a en almennt er með þjóð-
inni. Af þessum tilraunum
virðist þvi mega draga þá
ályktun, að hættan af maga-
blæðingu og meltingartrufl-
unum af völdum aspiríns sé
mjög orðum aukin.
Það er auðvitað til fólk —
um 3 af hverjum 1000 — sem
ekki þola aspirín. En handa
þeim eru, sem betur fer, til
kvalastillandi lyf, sem ekki
innihalda salicy’sýru.
Risakíkir
I stjörnuíurninum í Trautenberg í Thiiringen
hefur Vísindaakademía AusturÞýzkalands
tekið í notkun einn fullkomnasta störnukíki í heimi. í ldkinum
eru sameinuð mar.gskonar sjónkerfi. Spegillinn sem cr íveir
metrar í þvermál er smíðaður í Zeiss verksmiðjunum.
Rafeisi^sheifar í k|örbú§um
Rannsóknarlögreglan lýsti eft-
’-ryt ir bílstjóranum, sem ók á kind-
E2 ina og gaf hann sig fram í gær.
cth Kindin var eign Gests Guð-
mundssonar að Reykjahlíð í
Það varð m'kil breyting í af-
gre'ðsluháttum þegar kjör-
búðirnar komu til sögunnar.
Nú má vænta þoss að fyrir
dyrum standi stórfelld breyt-
ing á fyrirkomulagi kjörbúða.
Það er nýstofnað brezkt fyr-
írtæki til framleiðslu á sjálf-
virkum vélum, sem staðið hef-
ur að tiiraunum með þessa
nýung.
Nýungin er fólgin í því að
öll afgreiðsia í búðinni verð-
ur sjálfv'rk. Kaupandinn leit-
ar fyrir sér að vörum í búð-
inni á venjuiegan hátt. í hill-
um liennar er þó aðeins ein
eining af hverri vörutegund
til sýnis, en fyr'r framan
hverja vörutegund er hlaði af
kórtum. Kaupandinn tekur
eitt kort fyrir hverja vöru-
einingu sem hann ætlar að
kaupa, og þegar hann hefur
lokið 'nnlcaupum sinum, fer
hann að 'afgreiðsluborðinu
með kortin en engar vörur.
Þar afhendir hann kortin, og
getur raunar lagt til hliðar
eitthvað af þe'm, ef honum
hefur snúist hugur um ein-
hver kaupin. Kortin eru sett
í lesvél, sem leggur saman
verð hinna keyptu vara og
kaupandinn borgar. Úr les-
véhnni fiytjast kortin inn í
vöruhús verzlunarinnar. Þar
gefa kortin frá sér þær upp-
lýsingar, sem á þau eru gat-
aðar, í rafmagnstákiium til
einskonar vörureikningsvélar,
sem ýt'r þeim vörum er kort-
in vísa til fram á færiband,
sem flytur þær síðan til kaup-
andans. Áður en birgðir af
einhverri pakkaðri eða' frá-
genginni vörutegund eru að
þrotum komnar, gefur vöru-
greiningarvélin það til kynna.
Með þessu fyrirkomulagi
sparast mjög mikið rúm í
búðmni sjálfri, því að ekki
er þörf á vörukörfum eða
vöruvögnum handa kaupend-
unum og hættunni á þjófnaði
er að heita má 'bægt frá. :