Þjóðviljinn - 22.11.1960, Síða 7

Þriðjudagur 22. nóvember 1960 — ÞJÓÐVILJINN —
Krafa tuttugasta og sjÖunda þings Alþýðusambands íslands:
Uppbygging atvinnnveganna komi í stað
óstjórnar, samdráttar og atvinnnleysis
Endurnýjun fiskiskipastólsins - HafnargerSir - Vöruvöndun - Fiskh og
hafrannsóknir — Afnám milliliÖaokurs - Rikisverzlun meÓ oliur
Umræðum um atvinnu-
mál lauk seint á kvöld-
fundi Alþýöusambands-
þings síöastliöinn föstu-
dag, og var atvinnumála-
ályktun þingsins þá sam-
þykkt meö samhljóöa at-
kvæðum.
í Mtnræðunum vörðu fulltrú-
ar- IiiiQs svonefnda, „Sjómanna-
sambands íslands“ af ofur-
kappí þá stefnu að flytja afla
fislíiskipanna út óunninn, en
treystust þó ekki til að greiða
atkvæði gegn ályktuninni. Um-
ræðurnar um meðferð síldar-
aflans á s.l. sumri voru mjög
athyglisverðar og kom þar ým-
isl.egt fram sem vert væri að
ræða betur síðar.
Atvinnumálaályktun þingsins
er svohljóðandi. Ályktanir
þingpiris um iðnaðarmál og
landbúnað birtast sérstaklega.
„Tuttugasta og sjöunda þing
ASÍ telur að skipulögð upp-
þygging atvinnuvega landsirs
með fullkomnum íramleiðslu-
tækjum sé eitt af frumskilyrð-
um góðra lífskjara vinnustétt-
anna. Það hefur því verið frá
þvi fyrsta eitt af mes/. áhuga-
■málum verkalýðssamtakanna að
geta haft áhrif í þá átt, að
aðal atvirnuvegir landsins séu
búnir sem toeztum i'ramleiðslur
tækjum, og að stjórn þeirra
væri hagað í sem nánustu sam-
ræmi við hagsmuni þjóðarheild-
arinnar.
. Þessi stefna samtakanna, að
keypt væru ný og fullkomin at-
vinnutæki hverju sinni, hefur
jafnframt verið barátta gegn
hinum gamalþekkta og land-
læga sjúkdómi þjóðfélags okk-
ar, atvinnuleysiru.
Frá því að 26. þing ASÍ var
haldið haustið 1958, má heita,
að atvinnuástand hafi verið
sæmilega gott víða um land,
enda hefur meiri fiskafli bor-
ízt á land bæði þessi ár en
áður hefur þelckzt hér. Þó hef-
ur alvinra verið stopul í ein-
stöku b.vggðum á þessu tíma-
þili.
Áíramhald um uppbyggingu
atvinhuveganna- ■ hefur verið
haégfara á. nær. öllum. sviðum
að. öðru Jeyti.en. þv;,. að. h.ald-
ið var áfram með kaup á all-
mörgum nýjum fiskibátum og
íimm nýir togarar hafa verið
keyptir til landsins.
Á sviði fiskiðnaðarins hefur
verið sem næst algex kyrr-
staða og svipað er að segja um
aðra iðnaðarstarfsemi. Ekkert
meiriháttar iðnaðarfyrirtæki
heí'ur verið í uppbyggingu.
Vatnsvirkjanaframkv. hafa
ekkí verið aðrar en þær, að
lokið var byggirgu afistöðv-
arinnar við Efra-Sog.
Á yfirstandandi hausti hefur
útílutningur á ísfiski með tog-
urum og öðrum fiskiskipum
vcrið aukinn mikið frá. þ.ví,
sem verið hefur frá árinu
1952, að löndunarbarn á ís-
lenzkan fisk var sett á í Bret-
landi. Af þessn hefur leitt, að
nokkur stærstu frystihúsin
hafa staðið lítið eða ekkert
notuð í 2—3 mámiði, og margt
af því verkafólki, sem við þau
hefur unnið undanfarin ár,
orðið atvinnulaust. Þetta hef-
ur einnig leitt af sér, að þau
fiskiskip, sem sigla með aflann
— oft hálffermi eða mirna —
afla minra en ella vegna Sig'I-
ingatimans. Verði framhald á
því, að rekstri togaranna og
hinna stærstu fiskibáta verði
hagað þannig, að siglt sé á
þeim með fiskinn óunninn til
sölu erlendis, mun leiða af þvi
atvinir.uleysi margs verkafólks,
jafnhliða mikilli rýrnun á
gja’deyristekjum af rekstri
þessara skipa fyrir þjóðarbú-
ið. Með því að auka nú sölu
á óunrum fiskafla á erlendan
markað, er verið að grafa und-
an starfsmöguleikum margTa
verðmætra fiskiðjuvera, og um
leið atviranu þess verkafólks,
sem við þau hefur starfað. Er
þar með boðið heim að nýju
í nokkrum bæjum og kauptún-
um versta vágesti verkamanra-
heimilanna — atvinnuleysinu
— sem um skeið hafði að
mestu verið útrækur. Er á
þennan hátt að birtast verka-
lýðnum ein af afleiðingum
liinrar nýju efnaliagsstefnu
stjórnarvaldanna.
Þingið lýsir sig í cindreg-
inni andstöðu við þessa þróun
í sölu sjávaraflans, en krefst
þess, að áfram verði haldið á
þeirri braut, að fiskaflinn
verSi unninn í Iandinu og
þannig gerður að sem verð-
mætastri vöru fyrir þjóðarbú-
ið.
Framleiðsluvörur landsins
hafa selzt greiðlega nema fiski-
og síldarmjöl, sem ekki stenzt
verðsamkeppni á markaðnum.
Þrátt fyrir það vár mestur
hluti síldaraflans s.l. sumar
U’-ninn í verksmiðjum. en fyrir-
fram gerðir samningar um sölu
saltsíldar ekki hagnýttir til
íulls. S.l. tvö ár hefur sumar-
síldveiði verið langt yfir meðal-
lagi síðastliðinna 16 ára. Þó
var á þessu ári aðeins 1/7 hluti
sumarsíldaraflans saltaður og
af þeim sökum ekki fullnægt
nema um það bil þriðja hluta
af fyrirfram umsamirsii sölu á
saltsíld. Hefur í þessu efni
verið um vítaverða óstjórn að
ræða, sem skaðað hefur landið
um milljónatugi, og launatekj-
ur verkafólks þar aí leiðandi
orðið mikið minni.
Þingið væntir þess, að slíkt
ráðslag verði ekki látið lið-
ast framvegis um meðferð og
hag*:ýtingu s.'ldaraflans.
S.l. tvö ár hafa fiskveiðarn-
ar náð þeim mikla árangri að
skila afla i land, sem svarar
um 100 lestum af fiski að með-
altali hvort ár á hvern sjó-
mann, sem að veiðunum hef
ur starfað. Árangurinn af út-
færslu fiskveiðilardhelginnar
birtist nú betur cg betur með
hverju misseri sem líður, og
hefur nú hvað bezt lýst sér í
óvenjulega góðum afla fjölda
fiskibáta við Vestur,- Austur-
og Norðurland á yfirstandandi
hausti.
S j áva r ú tvegsm ál
Þingið telur, eins og fyrri
þing hafa gert, að fiskveiðarn-
ar og fiskiðnaðurirn sé og
verði í náinni framtíð sá
grundvöllur, sem lífskjör al-
mennirgs öllu öðru íremur
verði að byggja á, og einnig
verði að mestu á gengi sjávar-
útvegsins að grundvalla aðrar
■atvinnugreinar í lardinu.
Þingið ítrekar því kröfur
fyrri þinga um, að stöðugt
verði haldið áfram að endur
nýja og auka fiskiskipastól
landsins með nýjum og góðum
skipum, stórum og smáum, eft-
ir því sem bezt hertar á hverj-
um stað. Fiskiðnaðurinn verði
stöðugt endurbættur og fjöl-
breytni framleiðsluvaranna
aukin. Hafnirnar verði stór-
bættar og viðskiptamálum
sjávarútvegsins komið í svo
gott horf sem kostur er á.
Þingið Ieggur ríka áherzlu
á, að eftirtaldar aðgerðir verði
framkvæmdar á næstu tveim
árum til eflingar sjávarútveg-
inum:
1. AÐ áfram verði haldið að
endurnýja og« auka fiski-
skipastól landsins með ekki
færri en 25 til 30 nýjum
vélbátum árlega. og togara-
flotirn verði stöðugt endur-
nýjaður með ekki færri en
2 til 3 nýjum togurum ár-
lega. Verði byggt. á nýjustu
reynslu, innlendri og er-
lendri, um gerð skipa og
búr.að hverju sinni.
Z. AÐ mikið átak verði gert
um skipulagða uppbyggingu
hafnanna. Verði að því
stefnt, að á næstu 10 árum
verði allar hafnir, sero "mik
ið gildi hafa fyrir ii.sk-
veiðar og samgöngur f&cls-
ins, gerðar vel öruggar 'íyr-
ir báta og skip. Utyégað
verði erlent lánsfé með 'Svo
hagstæðum kjörum ' þgm
kostur er á til hafnarfram-
kvæmdanna.
■7. AÐ gerðar verði sérsákar
opinberar rástafanir til auk-
innar vöruvöndunar og
meiri íjölbreytni í frain-
leiðslunri, m.a. með því að
veitt verði hagstæð lán til
uppbyggingar Og eflingar
niðursuðu sjávarafurða og
til að byggja upp síldar-
söltunarstöðvarnar. Lagt
verði kapp á að salta svo
mikið af slldaraflanum sem
fært er. og að allur saltfisk-
ur verði fullverkaður í land-
inu.
4. AÐ vísinda- og tækniratn-
sóknir vegna fiskveiða og
fiskiðnaðar verði auknar
mikið frá þvi sem nú er,
m.a. með auknum fjárfram-
lögum frá rikinu. Verði öll
starfsemi á því sviði sam-
einuð hjá einni stofnun á
vegum ríkisins. Byggt verði
þegar á næsta ári fullkomið
fiski- og hafrannsóknaskip
og því haldið stöðugt út við
rannsóknir í þágu fiskveið-
anva.
5. AÐ leitað verði til hlítar or-
sakanna fyrir hinu óeðli-
lega lága fiskverði, sem
vinnslustöðvarnar greiða, og
gerðar ráðstafanir til að
nema á burt óeðlilegan
milliliðagróða, vaxtaokur,
hverskonar óstjórn óg aðr-
Framhald á 10. síðu.
Atvinnuleysi er favið að gera vart við sig meðal fólks sem slarfað hefur í frystihúsum og fiskiðjuverum, vegna þess
að togararnir sigla með aflann óunninn. Krafa Alþýðusambandsþings er að fiskurinn sé unninn innanlands. Við það len.g-
ist veiðitími skipanna og útflutningsverðmæti framleiðslunnar eyksí. Myiidin ér ú^flökunarsal frystihúss í Vestmannat\ jum.