Þjóðviljinn - 06.12.1960, Blaðsíða 12

HBHUBUHHHHHUB&Hl
m
é sSíofpaSIi
Sovézkum geimvísinda-
mönniim tókst ekki að ná
geimfari sími til jarðar i
síðustu viku, cn þeir telja
sis liafa fengið þýðingar-
mikla vitneskju frá sendi-
tsekjum þess áður en það
eyddist í gufuhvolfinu.
Myndin er af eldflaug á
skotpaili cs' er tekin úr
sovézkri kvikmynd um
geimrannsóknir.
Þriðjudagur 6. desember 1960 — 25. árgangur
Ii’b.
tbl.
Sérstakt ríki í Efra-Kongó,
verði Lumumba ekki látinn laus
Salumo, fyrrverandi einliarit-
ari Lúmúmba forsæíisráðherra,
hefur lýst yfir fví, að stofn-
að ver£i sérstakt lýfiveldS í
Efra-Kongó, ef forsætisráð-
herrann verfinr ekki látinn laus
■BRHHHUBHBBHHBHBBHBHIIÍ Úr fangelsi Mobutus.
Sements ver ksmið j cm
á viðreisnarkrepp
Á að henda framleiðslunni í úf-
lendinga fyrir hálfvirði?
HinJ dauða hönd „viöreisnarinnar“ er að skapas
Sementsverksmiöj unni erfiðleika sem barf að snúast viö
með sameiginlegu átaki allra sem vilja aö þetta þjóö-
þrifafyrirtæki nái tilgangi sínum.
Frumvarp Einars og Hannibals
um breytingu á stjói'n Sements-
verksmiðjunnar var til 1. umr. á
fundi neðri deildar Alþingis í
gær, og flutti Einar Olgeirsson
ýtarlega framsöguræðu.
Minnti Einar á að 1058 hafi
Jóhann Hafstein og Ingólíur
Jónsson flutt frumvarp um
samskonar breytingu á stjórn
Sementsverksmiðjunnar, að hún
yrði skipuð íimm þingkjörnum
mönnum. Hnigi öl] alm. rök að
því að um þessa verksmiðju
gildi sama og önnur stórfyrir-
tæki ríkisins, atvinnufyri
rtækm.
Hér er um að ræða geysistórt
svæði í norðvesturhluta Kongó.
Salumo og aðrir fylgismenn
Lúmúmba, krefjast þess, að
hann fái frið til að taka til
starfa sem lögiegur forsætis-
ráðherra alls Kpngó-lýðveidis-
ins. Verði það ekki gert, muni
verða stofnað sérstakt lýðveldi
í Efra-Kongó. Fylgismenn
Lúmúmba, með Salumo í broddi
fylkingar, virðast ráða lögum
cg lofum í Stanieyvike, sem er
höfuðborg þessa svæðis. Þar
brauzt út mikil reið'alda þegar
valdaræninginn Mobutu cg
menn hans handtóku Lúm-
úmba.
I
KvisUngnum fagnað
Tshombe, valdamaður í Kat-
angahéraði, kom til Brússel í
gær. Honum var tek:ð þar sem
Framhald a 5. síðu.
Hærri fjárlög, sama kaup
s'parnaöarloforðin svikin
FJárlagafriiitivarpfð komið lír iiefnd
Sýnt er nú aÖ ríkisstjórnin ætlazt til að fjárlög' veröi
afgreidd meö a.m.k. 85 millj. króna hækkun, án þess
að nokkurstaðar hækki laun. Allt sparnaöargaspriö virö-
. ist þagnaö.
Fjárveitinganefnd skilaði i gær
nel'ndarálitum. og breytingatil-
iögum um fjárlagairumvarpið og
mun ætlunin að afgreiða fjárlög
sem f.vrst og senda þingið síðan
heim um sinn.
★ Fjárlögin liækka.
Fjárveitinganefnd þríklofnaði,
og mynda íulltrúar stjórnarflokk-
anna meirihluta, en íulltrúi Al-
þýðubandalagsins, Karl Guðjóns-
son, og l'ulltrúar Framsóknar-
flokksins skila sérstökum minni-
hlutanefndarálitum.
Minnir Karl i nefndaráliti sinu
• á hin eindregnu i'yrirheit fjár-
málaráðherra Gunnars Thorodd-
sen og r.’kisstjórnarinnar allrar
um altækan sparnað í ríkisrekstr.
inum og lækkuð fjárlög.
Sýnt er nú. að tillögur stjórn-
Tveir íslenzkir togarar seldu
fiskafla í Vestur-Þýzkalandi í
gær: Narfi 143 lesú'r fyrir
02.700 mörk og Þormóður goði
90 lestir fyrir 62.500 rnörk.
arflokkanna um afgreiðslu fjár-
laganna, að ekkert stenzt- at' þess-
um loi'orðum. „Augljóst er, að
fjárlög munu nú hækka, en ekki
lækka, svo sem lofað var, og
mun hækkunin aldrei nema
lægri fjárhæð en 85 milljónum
króna", segir Karl í nefndarálit-
inu.
★ Skyldug sparnaðar-
viðleitni.
Alþýðubandalagið er þeirrar
skoðunar, að ríkisstjórn, sem
leggur á l>að ofurkapp. að halda
launakjörum landsmanna óbreytt
um í hraðvaxandi dýrtíð, hafi
sérstakar skyldur til að sýna
viðleitni til að hamla gegn út-
þenslu annarra ríkisútgjalda.
Það hefur þessi ríkisstjórn ekki
gert. og enn hækka fjárlög henn-
ar verulega brátt fyrir óbreytta
launaliði. Aí þessum ástæðum er
þess hér íreistað að íá Alþingi
til að i'yrirskiþá ríkisstjórninni
að framkvæma sparnað á fóein-
um þeim liðum, sem næst liggja
húsbóndavaldi hennar, svo sem á
kostnaði stjórnarráðsins. utanrík-
stofnana, sem heyra beint undir
stjórnarráðið.-”
★ Hækkun til verklegra
framkvæmda.
Auk sparnaðartillagna flytur
Karl haékkunartillögur um fram-
lög til verklegra lramkvæmda, m.
a. tvöföldun á fjárframlagi til
endurbyggingar þjóðvega. fram-
lag til brúargerða hækki um tæp-
Framhald á 2. siö'
Þjófnaður og
skemmdarverk
Aðfararnótt sunnudags var
framið innbrot í verksmiðjuna
Ópal í Skipholti 29 og stolið
þaðan um 2000 krónum í pen-
ingum og auk þess einliverju
af sælgæti.
Þjófurinn lét sér hins vegar
ekki nægja að stela peningum
he’jiur framdi hann ýmis kanar
skemmdarverk á skrifstofunni,
eyðilagði eða stórskemmdi
reiknivél með því að berja
hana með hamri, braut ritvél
og einnig gler í hurð skrifstof-
unnar. Auk þessa rótaði hann
öllu ti-1 í skrifstofunni, tæmdi
úr skápum og skúffum og
★ Markaðskreppa skollin á
Sýndi Einar fram ó hvérnig
„viðreisnin" hefði skapað Sem-
entsverksmiðjunni margvíslega
örðugleika, ekki sízt með hinni
stórkostlegu hækkun á bygging-
arefni, þar með töldu sementi og
stöðvun í íbúðarhúsabyggingum.
Verksmiðjan hai'i þó upphaflega
átt að verða til að auðvelda ís-
lenzku fólki að eignast vandaðar
íbúðir. Nú væri þegar skollin
á markaðskreppa fyrir afurðir
verksmiðjunnar, viðreisnar-
kreppa.
Árið 1958, frá því í ág'úst að
hún tók til starfa, seldi Sem-
| entSverksmiðjan 30 þúsund
tonn. Árið 1959 voru seld 84300
tonn. Þetta ár. 1960, er gert ráð
fyrir að alls verði seld á innan-
landsmarkaði 70 þúsund tonn.
Líklega má reikna með, að um
15 þús. tonn af sementi hafi
verið birgðir Sementsverksmiðj-
unnar um áramótin. svo reikna
megi með að af framieiðslu árs- j
insins 1960 seljist á innanlands- j
markaði um 55 þúsynd tónn.
Gerður hefur verið samning'ur j
um að selja til Bretlands 20—25 i
þús. tonn . af sementi, en við
mjög niðursettu verði.
Friðrik Olafsson
FrlSrik ver«5
HolEandi
★ Viðreisnin orsök
erfiðleikanna.
Sementsverksmiðjan mun
hai'a selt sement undaníarið
íyrir 800 kr. tonn, írítt um borð
á Akranesi. En það verð sem
verksmiðjan mun íá út úr söl-
unni til Bretlands, mun vera
450 kr. tonnið. Það er nokkru
meira en hálfvirði. Útsöluverð
hér i Reykjav'k mun nú vera
1120 kr. tonnið. en var um 735
Framhald á 3. síðu.
514
hafa
kepp-
var
Tj
-SfjJ
isþjónustunnar og nokkurra tvístraði út um allt gólf.
Orösending' frá Sósialista-
félagi Reykjavíkur
Félagið vill minna ó, að
dregið verður í Happdrætti
Þjóðviljans á Þorláksmessu
næst komandi og hvetur
deildarstjórnir og félagsfólk
að hefjast handa um sölu
happdrættismiða.
Um helgina lauk svæðaniót-
inu í Hollandi með sigri Frið-
riks Ölaff sonar stórmeistara, er
hlaut 71 ■» vinning úr 9 skákum,
vann 6 og gerði 3 jafntcfli.
Næst'r í röðinni urðu Austur-
ríkismaðurinn Dúckstein og
Þjóðverjinn Teschner með 7
vinninga hvcr og fjórði varð
Larsen, Danmörku, með
v'nning. Nánari fregnir
Iblaðinu ekki borizt af röð
enda.
Eins og kunnugt er
Austurþjóðverjanum Ulhmann
neitað um landvistarieyfi í
Hollandi og hættu þá 7 aðrir
þátttakendur frá Austur-Ev-
rópu við þátttöku í mótmæla-
skyni. Var í þeirra hópi sterk-
ari h’uti keppenda, m.a. Szabo
frá Ungverjalandi og fleiri
kunnir stórmeistarar. Sagði
forseti Skáksambanclsins, Ás-
ge'r Ásgeirsson, í gær, að allt
væri enn á huldu um það, hvort
mót þetta ýrði viðurkennt sem
svæðamót eða hver skipan yrði
höfð á þeim málum. Hefur for-
seti Alþjóðasambandsins unnið
að lausn þessa vandamáls en.
ekki fund'ð neina enn svo
kunnugt sé.