Þjóðviljinn - 04.05.1961, Side 6

6) ^ fcjÖÐYlIiíINN ^'Fi:thfótu'aáguri 'í; 4nái Í961
Ötgefaadl: Bamelnlngarflokkur alpýdu — Sóslalistaflokkurlnn. —
Rltstjórar: Magnús Kjartansson (&b.), Magnús Torfi Ólafsson, Bíg-
urður QuSmundsson. — Préttarltstjórar: ívar H. Jónsson, Jón
Blamason. — Auglýslngastjórl: QuSgeir Magnússon. — Rltstjórn.
ofareiSsia. auglýslngar. prentsmlðja: SkólavörSustig 19. — Síml
17-800 (5 línur). - Askrlftarverð kr.-45 á mán. - Lausasoluv. kr. 3.00.
PrentsmJSja ÞjóSvlijans.

ililiiili

Óstjóra í sjávarútvegi
Ctjórnarblöðin hafa hampað því mjög að undanförnu
að aflabrestur hafi orðið á vertíðinni. Hefur sjálf-
ur fiskimálastj órinn reiknað það út fyrir Varðarfélagið
að gjaldeyristekjurnar muni rýrna um 350 milljónir
á þessu ári, og þykir það nokkrum tíðindum sæta er
opinber embættismaður breytir sér þannig í spákonu.
Stjórnarblöðin forðast hins vegar að minnast á það
að viðreisnin á sína stórfelldu sök á því hversu lítið
aflamagn hefur borizt á land á vertíðinni. Hún stöðv-
aði bátaflotann að verulegu leyti fyrstu tvo mánuði
ársins; fyrst 'héldu atvinnurekendur uppi verkbanni,
en síðan var þrjózkazt við að ganga að óhjákvæmileg-
um kröfum sjómanna og verkaf<VLks. Ekki hefur fiski-
málastjóri reiknað út hversu mikið tjón hafi hlotizt
af þessari ráðsmennsku stjórnarvaldanna, enda heyrir
það undir veruleika en ekki spádóma.
Jjað er engin nýlunda að einhver þáttur í sjávarútvegi
íslendinga gefi lakari raun eitt ár en annað, og
veldur slíkt að sjálfsögðu alltaf erfiðleikum, ekki sízt
í verstöðvum þeim sem verða fyrir áföllum. En af
þeirri reynslu þurfa íslendingar að læra það að leggja
megináherzlu á að hagnýta aflann sem bezt og vinna
úr honum sem verðmætasta vöru, þannig að það verði
gæðin sem skipta meira máli en gagnið. Á því sviði
eiga Islendingar mjög mikið ólært, þæði að því er varð-
ar fiskvinnslu og síldarverkun. Alvarlegast er þó að það
virðist vera einn þáttur viðreisnarinnar að draga úr
fiskiðnaðinum og lama hann. Á þessu ári hefur verið
lagt mikið ofurkapp á að selja fiskinn óunninn úr
landi, og gúanóverksmiðjurnar hafa fengið mikið hrá-
efni sem unnt hefði verið að breyta í verðmikla vöru. ‘
Ástæðan er það pólitíska ofstæki stjórnarvaldanna að
takmarka og eyðileggja markaði þá sem fyrst og fremst
hafa keypt af okkur unnar fiskafurðir. Er þessi þró-
un stórhættuleg fyrir alla framtíð fiskiðnaðarins, auk
þess sem hún skerðir gjaldeyristekjur landsmanna og
dregur úr atvinnu.
Jjótt sveiflur /séu í hinum mismunandi þáttum fiskveiða
hér við lana, eru heildarsveiflurnar frá ári til árs sjald-
an stórvægilegar; ein greinin bætir oft aðra upp. Þann-
ig moka togararnir nú upp karfanum við Nýfundna-
land og Grænland og gætu á skömmum tíma bætt að
verulegu leyti upp hina slælegu vetrarvertíð, auk þess
sem síldveiði er nú mjög mikil. En þá bregður svo við
að stjórnarvöldin eru algerlega vanbúin að taka á móti
ailanum og hagnýta hann. Ríkisstjórnin hefur vanrækt
að gera ráð fyrir því að nokkur karfi aflist á þessu ári
og ekki selt af honum nokkurn ugga á þeim markaði
sem einkum hefur tekið við karfanum á undanförn-
rum árum, Sovétríkjunum. Hlaupi Sovétríkin ekki und-
ir bagga nú eru allar horfur á því að meginhlutinn
af karfanum fari í gúanó og útgerðarmenn telji ekki
ómaksins vert að hagnýta þann mokafla sem okkur
býðst. Sama máli gegnir um síldina; ríkisstjórnin
he'fur vanrækt að tryggja markaði fyrir síld, þannig
eð menn eru í miklum vandræðum með að hagnýta
hinn ágæta afla. Og þessi vanræksla stafar ekki af
einu saman verkleysi ráðherranna; það er sjálf við-
reisnarstefnan sem bannar það að hagnýttir séu þeir
markaðir sem öruggastir eru og bezt hafa greitt.
'17'iðreisnarstefnan gerir þannig hvorttveggja í senn að
^ magna óhöppin og spilla höppunum í sjávarútvegi
íslendinga. Og síðan reyna þeir sem ófarnaðinum valda
að nota sín eigin skemmdarverk sem röksemd fyrir því
að ekki sé unnt að hækka kaupið! — m.
SÚKKULAÐIKÓNGAR
um og hann hljóta alíir að
viðurkenna sem ekki eru
blindaðir af annarlegum
sjónarmiðum.
En Árni Óla kann ráð.
langt að biða að súkkuiaði- Hann segir: „Nú hvílir á oss
Nú líður óðum að tíu ára
afmælisdegi þeirrar niður-
lægjandi stundár er hér gekk
á land erlendur her að bón
dollarasjúkra stjórnarvalda.
í heilan áratug hefur fólki
verið talin trú um að her
þessi væri fenginn í-il varnar
landi og þjóð. Sanu er nú
evo komið að allir hlæja í
hjarta sfnu að þvílikri fjar-
stæðu, jafnvel sjálfir hern-
aðarpostularnir, en jafnframt
etendur hugsandi mönnum
sívaxandi ógn af þeim voða
sem hersetunni fylgir. Rökin
fyrir þeim ótta hafa verið
margrakin — en aldrei hrak-
in.
Hernaðarsinnum hefur ekki
verið rótt siðan Samtök her-
námsandstæðinga komu til
sögunnar. Keflavíkurgöngur
og undirskriftasöfnun hafa
komið ónotalegri hreyfingu á
hið bláa blóð peningafurst-
anna. Viðbrögðin hafa hæft
málstaðnum. Hvergi glóra af
skynsemi eða virðingu fyrir
staðreyndum, heldur annars-
vegar strákslegur skætingur,
blandinn aulalegu spéi þykk-
skinnunga, hinsvegar ferleg
öskur um kommúnistahætt-
una í heiminum.
Blöðin hafa undanfarið
sagt nakkur tíðirdi af ame-
rískri nýhreyfingu sem kennd
er við einhvem sálaðan trú-
boða, en súkkulaðikóngur
einn efiir nú af miklum móði.
Kóngur þessi er svo magnað-
ur í andanum að jafnvel lEis-
enhower uppgjafaforseti,
Warren hæstaréttarforseti og
sjálfur Dulles hafa fengið á
sig kommúnistastimpil hans.
Að sögn Morgunblaðsins „sér
hann kommúnisma þar sem
aðrir geta ekki fundið hann
með smásjá“. Kallar 'blaðið
hið nýja sælgæti kóngs þessa
„ógeðslega herferð".
Hm!
Eítir
Jóhannes úr Kötlum
En hvað skal þá segja um
herfarð morgunblaðsmanna
og attaníossa þeirra gegn
öllum þeim íslendingum sem
þrífa vilja flær og lýs hern-
aðarstefnunnar af íslendi og
ekola mesta óþverra striðs-
gróðahyggjunnar af „sálar-
mublu“ þjcðarinnar?
Ja — þar er skemmst af
að segja að æ betur kemur í
ijós að hinum ameríska her
er ekki ætlað að verja land,
og þjcð fyrir hernaðarárás,
heldur kommúnisma. Og að
dómi stríðsgróðamanna er sá
kommúnismi ekki neitt smá-
smíði á voru landi, íslandi.
Sjálfstæði ísiands til sjós og
lands er kommúnismi, hem-
aðarlegt hlutleysi er komm-
únismi, kjarabótakröfur lág-
launafólks eru kommúnismi,
hlutlaus fréttaflutningur er
kommúnismi — meira að
segja aliur Framsóknarflokk-
urinn er orðinn kommúnismi,
nema kannski hinn „ærlegi
ungi“ Heimir Hannesson og
svo Baldur gamli á Ófeigs-
stöðum.
Ef evo vindur fram sem
horfir verður þess varla
kóngar hernaðarstefnunnar
hér á lar.di stimpli hérra Ás-
geir Ásgeirsson forseta ts-
lands, Gizur Bergsteinsson
hæstaréttarforseta og segjum
Erling okkar Pálsson sem
þjóðhættulega kommúnista.
Það yrði að vísu óneitanlega
OG
„ógeðsleg herferð“ — en af
nákvæmlega sama toga og nú
er beitt gegn hemámsandstæð-
ingum og öðrum þjóðhollum
mönnum í þessu landi.
En hversvegna er þá
Morgunblaðið að fordæma
amerísku trúboðshreyfing-
una? Það getur ekki kallast
stórmannlegt af hérlendum
vesturheimskingjum að
sverja af sér skilgetin af-
kvæmi sinnar eigin lífsstefnu,
þegar þeir halda að það sé
„praktiskit“. Hversvegna
meðganga þeir ekki lireinlega
fullkomnustu fóstur kapítal-
ismans — fasistana um víða
veröld? Hversvegna eru þeir
að sverja fyrir Mc Carthy,
Robert Welch og nazista-
strákana hérna suður í
kirkjugarðinum, fyrst þeir
sjá sjálfir kommúnismann
eins og guð almáttugan „alls
staðar og í öllu“?
Fátt sýnir betur hinn sorg-
lega bakgrunn hernaðar-
bröltsins hér á landi en vænt-
anleg heimkoma handritanna
fornu. Þegar til kemur virð-
ist sumum óárennilegt að
geyma þessa þjóðardýrgripi í
sjálfri höfuðborg landsins
vegna þeirrar hættu sem af
herstöðvunum stafar.
„Stríð getur hafist þegar
minnst varir og nú er
Reykjavík hótað kjama-
sprengjum ef svo fer“, segir
Árni Óla í Morgunblaðinu.
Og hverjir hóta kjama-
sprengju ?
Auðvitað kommúnistar!
kommúnistar! kommúnistar!
mundi Árni Óla vafalaus't
svara.
En em það kommúnistar
sem hafa tcomið upp víg-
lireiðrunum hér á Islandi?
Nei og aftur nei — nema
þá að farið sé eftir forskrift
Birch-hreyfingarinnar.
Hinsvegar er Árni Óla á-
reiðanlega ekki svo skyni
skroppinn né heldur heittrú-
aðúr á göfgi rússa að hann
haldi að þeir mundu þyrma
einhverjum þýðingarmestu
útvarðsstöðvum Bandaríkj-
anna ef á annað borð skærist
í odda. Hitt væri aftur á móti
nokkúmveginn útilokað að
jafnvel hremmilegustu komm-
únis'lar fæm að sóa kjarna-
sprengjum á hlutlaust og
óviðbúið kotríki. Þetta er sá
mergur málsins sem öll bar-
átta herstöðvamálsins snýst
sú skylda að varðveita hand-
ritin handa óbornum kyn-
slóðum. Þess vegna er Skál-
holt ákjósanlegur staður fyr-
ir þau. Á þann stað verður
ekki varpað kjarnasprengj-
um“. ; /
Það er dapurlegt að sjá
jafn einlægan þjóðfræðaþul
og Árna Óla skrifa af slíkri
léttúð um svo djúptækt al-
vörumál. Hefur hann rakið
til enda hugsanlegrar afleið-
ingar kjarnasprengingar.
án alls sakarmetings milli
austurs og vesturs? Mundi
ekki geta orðið ærið hlé á
handritarannsóknum, jafnvel
á Skálholtsstað, eftir gereyð-
ingu suðvesturhluta landsins,
þar á meðal höfuðstaðarins?
Og mur.du ekki eftirverkan-
irnar geta dregið óþyrmilega
úr vísindagetu óbarinna kyn-
slóða ?
Sann'.eikurinn er sá að ÍS-
LENZKHR MENNINGAR-
ARFTJR og ERLENDAR
HERSTÖÐVAR geta ektó átt
heima í sama landi. ANNAD-
HVORT VERBUR AI>
VrÍKJA. Vonandi þróast ekki
óhamingja íslands á þann
veg að herstöðvarnar blífi, en
liandritin verði flutt til ör-
nggrar geymslu vestur í
Ameríku.
Endurheimt handritanna, ef
af henni verður, kallar hærra
en nokkuð annað á marg-
eflda sókn hemámsandstæð-
inga. lEf hún á að koma ís-
lendingum til fulls ávinnings
og sæmdar verður öflug þjóð-
arvakning að rísa í kjölfari
hennar. Vissulega era hin
fornu rit ómetanlegir dýr-
gripir í eðli sínu, en verða
þó ekkert annað en skrín-
lagðar minjar dauðans ef
þau eiga annaðhvort að
þjóna hégómagirnd gróða-
brallsmanna og súkkulaði-
kónga í hersetnu landi edeg-
ar drúpa blöðum austur í
Skálholti að loknu hrani lífs
og menningar á fjölbýlasta
svæði ættjarðarinnar.
IIHJ EINA SEM GETUR
GEFÍÐ SLÍKUM DÝRGRIP-
um SÍFRJÓTT OG SKAP-
ANDI LÍF ER VÖKUL
MENNINGARÞRÖUN SEM
ALDRIEI SOFNAR Á VERD-
INUM, HELDUR ÞEKKIR
OG MAN ÆVINLEGA SINN
VITJUNARTÍMA.
Pað eru merkisfcerar slíkr-
ar þjóðar, hvereu fáir og fá-
tækir og smáir sem þeir
kunna að verða, sem feta
munu Keflavíkurgönguna
nýju á sxmnudaginn kemur
— og halda síðan baráltunni
áfram unz yfir lýkur ,og hlut-
laus friðarþjóð cðlast tæki-
færi til að ávaxta í raun og
sann'eilta þann heígidóm sem
fólginn er í andlegum a.frek-
um feðranna og er sjálfur
grnndvöllurinn að tilveru
þjóðarinnar. '
gegnEJSMHH!]
MENNIN6ARARFUR