Þjóðviljinn - 11.05.1961, Blaðsíða 3

iiisiiiiiiiiiiiiiiimmimiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiimiiimmiiitiiimiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiimmm iimimmmmmmmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmmmmmmmii
Vetrarmynd frá Vestmannaeyjum, tekiii ])ég r bátaflotinn, lá bundinn við bryggjur.
A
vertíð í Eyjumi
í fyrri viku hitti fréttamað-
ur frá ÞjóðvUjanum að máli
ungan Reykvíking. Jón Norð-
. dahl. sem er nýkominn af
. vertíð í Vestmannaeyjum.
Eýis og kunnugt er var ver-
tiðin í Eyjum óvenju rýr að
. þessu sinni, svo að margir
fcáru skarðan hlut frá borði.
. Auk þess hafa sjómenn ver-
ið mjög óánægðir yfir fisk-
verðinu, sem þeir telja aht-
of lágt til bátannna. Notaði
fréttamaðurinn tækil'ærið til
-þess að spyja Jón írétta af
vertiðinni. þar sem matgan
mun fýsa að fá að heyra álit
■ sjómannanna í Eyjum um
þessa og ýmsa aðra hluti er
hana varöa.
— Varstu á bát eða í landi,
Jón
—: Ég var á Tjaldinum. Ég
fór strax til Eyja og verk-
fallið leystist. Við vorum með
um það bil meðalafla. Hiut-
urinn eitthvað 13—14 þús.
krónur.
— Er það ekki óvenjulít-
ið?
— Það er að minnsta kosti
helmingi lægra en á meðal-
vertíð.
— Hverja telja sjómenn
orsökina fyrir þv;, að ver-
tiðin brást svona?
— Það er engin tilviljun,
að vertíðin brást. Skipstjór-
inn okkar. Karl Guðmunds-
son, sagði mér, að skipstjór-
ar í Eyjum, er hafa bezta
þekkingu ó þessum hlutum
og er málið skyldast, hafi
lagt til, að takmörkuð verði
veiðin á hraununum, þar
sem aðalhrygningarsvæðin
eru. Það eru að vísu beztu
miðin, en um það er ekki að
íást, þegar vernda þarf stofn-
inn. Einnig vilja þeir láta
takmarka netafjölda á hvern
í>át eins og Norðmenn hafa
gert um árabil.
— Eru mikil brögð að því,
að bátarnir scu með of mörg
net?
— Menn leika sér ekki að
því að hafa það mikið af
netum i sjó, að íiskurinn
verði tveggja nátta.
-• H.vað geturðu sagt mér
um Tiskverðið til bátanna?
— Verðið, sem bátarnir fá
hjá írýstihúsunum er fyrir
slægðan þorsk og ýsu í 1.
flokki, iifandi blóðgaðan, kr.
2,70 kg. Annars flokks fiskur
Jón Norðhahl
t.d. tveggja nátta, er á kr.
2,10 kg. og allur annar fisk-
ur hæíur ti) manneldis á kr.
1,70 kg. Frystihúsin taka sið-
an prufur af fiskinum og
flokka hann allan upp aftur.
Verðið, sem þau fá fyrir
hann út úr húsinu, þ.e. fob.
eða írítt um borð, er kr. 15.90
kg. Þetta er alltof mikill verð-
munur fyrir jafneinfalda
vinnslu á fiskinum og er í
írystihúsunum.
— Hvað íá sjómennirnir
sjálfir fyrir íiskinn í sinn
hlut?
— Við vorum 9 á bátnum
og fengum eitthvað um 3.3%
hver maður eða um 6 aura
á kílóið. Það er voðaleg ó-
ánægja meðal sjómannanna ^
yfir fiskverðinu, sérstaklega =
með þann stuld, sem framinn =
er með flokkur.inni á flskin- £
um. Einnig með það að hafa j;
misjafnt verð á honum eft- =
ir veiðiaðferðum, það er gef- =
ið meira fyrir l.'nufisk, en ^
það er enginn gæðamunur á =
fiskinum, sama hvort hann £
er veiddur í net eða á Jínu. E
— Er ekki útgerðarkostnað- E
urinn orðinn óheyrilega hár? E
— Jú, það gerir skipulags- E
leysið á öllum innfiutningn- E
um, Útgerðarmenn eru að E
kaupa, hver fyrir sig, eina og E
eina vél eða veiðitæki fyrir ~
kannski 2—3 milljónir. Það E
væri hægt að fá mikinn af- E
slátt, allt upp í 30—50%, ef E
heildarskipulagning væri á ~
innflutningnum, t.d. ef gerðir E
Væru stórir samningar við =
fyrirtæki úti fyrir flotann um s
kaup á radar og öðrum slík- E
um tækjum. Með því mætti E
Jækka rekstrarkostnað útgerð- s
arinnar afar mikið. Hvert net E
fyrir utan tauma kostar nú E
1000 lrr. slangari og það E
endist i mesta lagi 9 daga =
í sjó, Stundum er það ónýtt E
eftir einn dag.
— Hvað viltu segja um E
lifið í Eyjum á vertiðinni og' E
aðbúnaðinn þar að vertíðar- E
fólkinu? E
— Aðbúnaðurinn er mjög E
frumstæður;'' rétt það nauð- E
synlegasta. 15—20 ára ung- E
lingar setja mjög svip sinn á E
bæinn, prýðisfólk en ekkert E
fyrir það gert. Ég vil sérstak- E
lega undirstrika það, að E
æskufólkið í Eyjum er ynd- E
islegt fólk og afstaða þess til E
vinnunnar rnjög athyglisverð. E
Aðkomufólkið á meðalvertíð E
getur orðið allt upp í 4000, E
því þarna eru gerðir út 100 E
stórir þilfarsbátar fyrir ut- E
an smærri báta og svo eru stóru E
fiskiðjuverin. Aðkomufólkið E
Framhald á 10. síðu. E
íllltHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Fimmtudagur 11. maí 1961 — ÞJÓÐVILJINN — (3
Vísir og Mbl. fordæma
árangur elgln sfefnu
Starfsmenn Vísis tugthusaðir fyrir að æsa
unglinga og ota þeim til skrílsláta
Vísir cg Morgunblaðið
birta nú hverja ritstjórnar-
greinina af annarri til að
reyna að sverja af sér á-
býrgðina á skrílslátum
Heimdallarfasistanna sl.
sunnudagskvöld. Viðbrögð
Vísis eru sérstaklega at-;
hyglisverð, þar sem þrír
starfsmenn blaösins voru
forsprakkar í óspektunum
og einn beirra var handtek-
inn af lögreglunni fyrir aö i
æsa unglinga á gelgjuskeiöi
til cþverraverka.
Það er ekki að ástæðulausu að
óhrein samvizka Vísis hefur nú
I
æpt ; leiðurum blaðsins þrjá
daga i röð. Bláðið er svo ósvíf-
ið að skella skuldinni á drergi.
sem varla eru komnir af barns-
aldri, og' óskapast yfir því að
þeir skuli hafa verið með öskur.
kastað aur og grjóti og brotið j
rúður. í Vísisleiðara í fyrradag
segir:.....var þar nokkurt lið
unglinga saman komið sem hafði
í frammi hávaða og sköll. gerði I
hróp að ræðumönnum og stóð
fyrir stympingum. Varð lögregl-
an að handtaka nokkra ungling-'
ana og tólc þá ó lögreglustöð- j
ina‘‘ . . . ,,Skrílslæti eru engum
mólstað til framdráttar, en varpa
sök á þá, sem. þar hafa íorystu“.
Það er ómaksins vert að skoða
þessi ummæli í ljósi staðreynd-
anna. Fyrir óspektunum stóðu
m.a. þrír starísmenn Vísis, sem
ajls ekki eru neinir unglingar,
heldur í'ullorðnir menn og' þekkt-
ir Heimdellingar. Það er rétt
hjá Visi, að þeir sem höfðu for-
ystuna í skrílslátunum eru orpn-
ir sök. Meðal þeirra forsprakka
er t.d. ljósmyndari Visis, Guð-
mundur Tómasson, sem lögregl-
an handtók og flutti á lögreglu-
stöðina fyrir að standa fyrir ó
spektum og æsa unga drengi til
ólræfuverka. Daginn eftir birtir
hann mynd í blaðinu af óvíta
krökkum, sem gefið er í skyn
að hafi af sjálfsdáðum haft í
frammi óspektir, en sjálfur var
ljósmyndarinn handtekinn f\'rir
að espa þessi börn til óspekta.
Ásmundur Einarsson, blaðamað-
ur Vísis, hafði einnig' forgösgu
um að ota unglingum til óeirða
og grjótkasts við Miðbæjarskól-
ann, Tjarnargötu 20 og bústað
sovézka ambassadorsins. Þegar
hann var spurður að því þar
sem hann stóð fyrir utan amb-
assadorsbústaðinn í broddi fylk-
ingar, hvort hann væri ónægð-
ur með unnin aírek, svaraði
hann aðeins: ..Meira af slíku“.
Það er því ekki furða þótt
Vísir þykist þurfa að klóra sig
út úr sínum eigin verkum með
því að láta ritstjórann bölsót-
ast yfir skrílslátum blaðamanna
sinna og ljósmyndara.
Morgunblaðið rýkur líka upp
til handa og fóta og ræðir um
að vernda þurfi lýðræðið með
því að forðast grjótkast og önn-
ur skrílslæti. Það er von að blað-
inu sé ekki rótt, því meðal for-
sprakka í óhæfuverkunum voru
ýmsir þekktir áhangendur Sjálf-
stæðisflokksins, bæði úr Heim-
dalli og þeirri deild flokksins
sem kallar sig þjóðernissinna.
Heimdellingurinn Gunnar Gunn-
arsson. einn helzti kosningasmali
ihaldsins, var ákafasti æsinga-
maðuririn í óþverraverkunum. og
hann var handtekinn af lögregl-
unri.
Hvorki Visir né Morgunblaðið
þurfa að furða sig á skrílslát-
uni liðsmanna sinna, og van-
hugsandi ung'.in’ga undir þeirra
áhriíum. Hræsnisskrif íhalds-
blaðanna um að fordæma berí
skrilslæti Heimdaliarfasistanna,
breiða ekki yfir þá staðreynd
að það er árangurinn af stefna
Sjálfstæðisflokksins, eins og hún
hefur verið rekin í Vísi og Morg-
unblaðinu, sem brauzt fram á
sunnudagskvöldið. Þessir aðilar
hafa með hatursáróðri sínum
gegn hernámsandstæðingum og
vinstri rpönnum g'ert ung'um í-
haldsforsprökkum það kleift
að siga drengjum og' unglingum
til óhæfuverka í nafni kommún-
istagrýluna.
Halldór HeJguson
EfaSldór Hslgason
skáld látinn
Halldór Helgason skáld og
fyrrum bóndi á Ásbjarnarstöð-
um í Staftholtstungum andaðist
sl. sunnudag lrátt á 87. ald-
i ursári. HalMór fæddist á Ás-
| bjarnarstöðum 19. september
j 1874. Hann var lengi bóndi á
I Ásbjarnarstöðum og um hríð
i barnakennari í sveit sinni en
j kunnastur er hann sem skáld
i og fræðimaður. Halldór var
| kvæntur Vigdisi Jónsdóttur frá
Fljótstungu. Þessa merka
manns verður mmnst siðar hér
í blaðinu.
Musica sacra
fénEeikar
í kvöld, uppstigningardag,
gengst Félag íslenzkra organleik-
ara fyrir Musica sacra tónleik-
um í Laugarneskirkju. Organ-
leikari klrkjunnar. Kristinn Ingv-
arsson, stjórnar tónleikum þess-
um. Kirkjukórinn syrigur lög
eftir ýmsa höíunda undir stjóm
Kristins, einsöngvari er Kristinn
Hailsson og Árni Arinbjarnarson
leikur einleik á kirkjuorgelið.
Tónleikarnir hefjast kl. 8,30 og
' er aðgangur ókeypis.