Þjóðviljinn - 24.06.1961, Page 2
2) — ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 24. júní 1961
Framhald af 1. síðu.
var. ekkert höfuðatriði. Hið
,.hei!aga‘‘ baráttumál þeirra var
annað: að neita að semja um
það að verkamenn eignuðust
sjúkrasjóð. Brátt hörfuðu at-
vinnurekendur þó úr bví vígi.
Þá var beim höfuðatriði að ekki
kæmi til mála að verkamenn
stjórnuðu slíkum sjóði sjálfir þó
þeir fengju hann.
Vegna þess atriðis eins hafa
atvinnurekendur þrjózkazt við
að gera þann samning sem öll-
um er ljóst að þeir verða að
gera.
Ilöfðu gefizt upp
Sildarverksmiðjur r'kisins
þrjózkuðust lengi við að semja.
Það var há fyrst er skipin þustu
að landi full af síld, að þeir
sömdu. Og Síldarverksmiðjur
rikisins, eirin stærsti aðilinn inn-
an Vinnuveitendasambandsins
siimdu án nokkurra skilyrða um
að aðrir en verkamenn á Siglu-
firði sjálfir stjórnuðu sjóðr.um.
Ilvcrs vegna var ekki samið
við Dagsbrún og Hlíf á þriðju-
dagskvöldið er framkvæmda-
nefnd Vinnuveitendasambands-
ins var í viðræðum við þessi
félög og VISSI að ÞÁ UM
NÓTTINA YRÐI SAMIÐ Á
NORÐURLANDI?
Kvöldganga Hermanrs — og
tilboð atvinnurekenda
Á Hlífarfundi síðast liðinn
föstudag gaf Hermann Guð-
mundsson þó yfirlýsingu að
samningar yrðu gerðir um helg-
ina. Forusta Dagsbrúnar full-
vrti ekkert sþ'kt og blekkti fé-
iagsmenn ekki á Dagsbrúnar-
fundinum. En Hermann taldi sér
slíkt sæmandi — það gat liann
varið fyrir samvizku sinni.
Ura helgina var ekki sam-
ið — og þó var Hermsmn
orðinn ósannindamaður frammi
fyrir Hl'f. Á mánudagskvöldið
var fór þessi óttaslegni maður
einn á fund atvirjiurekenda.,;Þgð
er fullyrt að þar og þá hafi verið
gengið frá grundvelli. þoifra
samningg er gerðir.. voru.
Á samningafundi næsta dag
segja atvinnurckendur: Ef við
föllumst á 1% í sjúkrasióð verð-
ur oddamaðurinn að vera skip-
aður .,hlut!ausum“ aðila. Það
var einkennilegt að þá strax
vildi Hermamj failast á þessa
liugmynd. Má og mikið vera ef
atvinnurekendur hafa ekki þá
verið búnir að fá hugmyndina
— frá öðrum en sjálfum sér.
Daginn eftir var það í hámæli
í Hafnaríirði, og hér, að búið
væri að semja í Hafnarfirði —
aðeins eftir að ganga frá orðn-
um hlut.
Þá ræddi forseti Alþýðusam-
bandsins og formaður Dagsbrún-
ar við Hermann, og var auð-
heyrt á honum að búið var að
ganga frá öllum atriðum — án
þess að aðrir í stjórn Illifar
vissu. Það var fyfst á stjórnar-
fundi kl. 8 þá um kvöldið að
Ilermann sagði meðstjórnar-
inönnum sinum að samninga-
fundur ætti að hefjast kl. 9 þá
um kvöldið!!
Frelsarinn
Athugum á hvaða augnabliki i
þetta er gert. Atvinnurckendur
voru að gugna. Vinnuveitenda-
sambandið hélt stjórnarfund á
mánudagskvöldið.
Það voru teknar ákvarðan-
irnar um Siglufjörð. Má mik-
ið vcra ef ákvörðunin um að
gefast uPP liafi ekki verið
tckin þá. En á sömu mínút-
unum situr Hermann Guð-
mundsson á eintali við at-
viánurekendur í Ilafnarfirði.
Miklar líkur eru til að sam-
ið hefði verið við Dagsbrún
og Hlíf á þriðjudag eða mið-
vikudag — cf undansláttur
Ilermanns hefði ekki komið
til.
Drengskaparhugsjón liars?
Dagsbrún og Hlíf hafa haft
nóið samstarf og samstöðu um
allan undirbúning kjarabarátt-
! unnar. Og dettur nokkrum í
hug • að HHf hefði náð fram
jafnmikilli kauphækkun ef
Dagsbrúnar hefði ekki notið
við?
Morgunblaðið segir að Iler-
mann hafi ekki getað varið það
fyrir samvizku sinni að láta
Dagsbrún róða! Það snertir ekki
samvizku Hermanns Guðmunds-
sonar að láta félaga sína fleyta
sér að Jandi, stökkva sfálfur i
land og skilja félaga sína eftir.
í brimgarðinum. Er þetta sá
drengskapur og íþróttaandi
sem framkvæmdastjóri Í.S.Í.
vill 'svo gjarnan láta spyrjast um
1944
Þeir sem muna aftur til órs-
ins 1944 hafa ekki gleymt þvi
að þá var Hermann einnig for-
maður Hlífar í kiaradeilu og
stóð á Dagsbrúnarfundi, hélt þar
eldheita hvatningarræðu til
Dagsbrúnarmanna um að hvika
nú í engu. Svo fór hann af
fundi, en Dagsbrúnarfundurinn
varð langur. Um leið og formað-
ur Dagsbrúnar kom heim hringdi
síminn. Er þar Hermann Guð-
mundsson að tilkynna að hann
hafi þegar samið fyrir Hlíf —
um hérumbil helmingi jægra
en Dagsbrúnarmenn náðu síð-
■ar.
Dagsbrúnarmenn eru ekki
gefnir fyrir að æðrast, þeir
héldu áfram og náðu nær helm-
ingi betri kjörum en Hermann.
1958
Árið 1958 voru Dagsbrún og
'W
I-Ilif enn samskipa í kjáramál-
unum. Hvað skéði? Þegar svo
virtist að atvinnurekendur ættu
ekkert annað eftir en semja,
þá hleypur Hermann til og sem-
ur upp á mun lægri kjör en
félögin höfðu ákveðið að berj-
ast fyrir.
Dagsbrúnarmenn æðruðust
ekki, héldu sitt strik og náðu
góðum sigri.
Nokkrum dögum s'ðar kem-
ur Hermann Guðmundsson á
fund atvinnurekenda og biður
þá að láta sig hafa það sem
Dagsbrún hafði fengið!!
,Fyrr á tímum þótti nóg að
höggva tvisvar í sama knérunn.
Nú hefur það verið gert í þriðja
sinn. — Finnst ykkur ekki nóg
komið?
Er það hégóminn helber?
Er það hégóminn helber að
Ðagsbrúnarmenn skuli — eðli-
lega — vera í meirihluta í
stjórn styrktarsjóðs síns. Styrkt-
arsjóður Dagsbrúnar er nú ekki
stór — en hann er yfir 20 óra,
og Dagsbrúnarmenn hafa ætíð
ráðið honum sjálfir. Nú koma
atvinnurekendur og heimta að
ráöa honumí Nú, þegar Dags-
brún vili breyta fyrirkomulagi
á greiðslum í sjóðinn, og um
það þarf að semja, heimta at-
vinnurekendur yfirráð yfir
sjóðnum!
Þrótt fyrir engan rétt þeirra
til ihlutunar um bennan sjóð
hefur Dagsbrún boðið þeim end-
urskoðanda og s.l. þriðjudag 1
mann í stjórn hans >— en alls
ekki meirihluta. Það er vinnu-
veitendakiíkunni ekki nóg, henn-
ar heilaga baráttumál er: Dags-
brúnarmenn skulu alls ekki hafa
meirihluta í sfjórn sjóðsins.
Barizt um mannréttindi
Einu sinni var kosningaréttur
manna bundinn við að þeir
ættu vissar eignir. Það eru ekki
margir áratugir síðan hinír fá-
tækustu, þeir sem nevddust til
að fá íramfærslust.vrk, nutu
ekki mannréttinda sem aðrir
þegnar þjóðfélagsins. Það fyrir-
komulag sem kostar Dagsbrún.
armenn skerðingu mannréttinda
beygja þeir sig ekki fyrir.
Að beygja Dagsbrúm er að
beygja verkalýð Iandsins
En hver er ástæðan fyrir að
ekki hefur verið samið við Dags-
SameÉningarflokkúr afþýðu
- Sóséaiisfaflokkurinn
Flokksskrifsioíur í Tjarnargötu 20
Skrifsíofa miðstjórnar opin daglega virka
daga kl. 10—12 og 1—7 nema laugardaga
kl. 10—12. — Sími 17512.
Funtlur \erður liaklinn í
miðstjórn Sósíalistaflokksins í
Tjarnargötu 20 mánudaginn 26.
júní næstkomandi. Fundurinn
hefst stundvíslega klukkan
8.30 e.h.
Sósíalistafélag
Reykjávíkur tilkynnir:
Sósíalistar í Reykjavík! Styðj-
ið þá sem. nú standa í baráttu
fyrir bættum kjörum. Söfnunin
til styrktar verkfailsmönnum er
þegar haíin. Takið söfnunargögn
t skrifstofu Alþýðusambands fs-
lands í Alþýðuhúsinu við Hverf-
isgötu. Skrifstofan er opin kl.
10—17. Sími 19348.
Félagar! Hafið sambar.d við
skrifstofu Sósíalistaféíagsins,
Tjarnargötu 20. Sími 17510.
Jónsmessuferðin:
Lagt verður af slað í Jóns-
messuferð ÆFR frá Tjarnar-
götu 20 kl. 2 í dag slundvís-
lega.
brún en gengið að samskonar
kröfum hiá öðrum félögum?
Svarið er einfalt:
Dagsbrún er forustusveit ís-
Ienzkra verkalýðssamtaka.
Samniirgar Dagsbrúnar eru
fyrirmynd að saniningum
annarra félaga.
Að beygja Dagsbrún cr að
beygja. verkalýðssamtökin í
landinu.
Þá væri hægt að taka þetta
aftur af hinuni félögunum, og
auðvelt. að segja: Hagsbrún
hefur þetta ekki. hvers vegna
ættuð þið þá að hafa það?
Atvinnurekendur vilja láta
reykvíska verkamenn hafa það
á tilfinningunni að þeir séu að
þiggja náðarbrauð úr hendi at-
vinnurekenda. En Dagsbrúnar-
menn eru síztir aHra sú mann-
gerð er lætur stjórna sér eins
og þrælum.
Sigurinn byggist á
einliug okkar
Undir lok ræðu sinnar Jýsti
Eðvarð þeirri ályktun — er
fundurinji s'ðar samþykkti ein-
huga. — og mælti síðan á þessa
I.eið: .
Þetta er orðin ein erfiðasta
raun sem Dagsbrún hefur verið
í. í dag berjumst við fyrir fram-
tíðaröryggi okkar og mannrétt-
indum.
f þessari baráttu reynir meir
á þroska og heilbrigðan metnað
reykvískra verkamanna en
nokkru sinni. Við liöfum cngu
að treysta nema sjálfum okk-
ur. Látum hróp andstæðing-
anna sem vind um eyrun þjóta.
Dagsbrún hcfur oft áður hald-
ið sinni baráttu æðrulaust, við
gerum það einnig nú.
Sigurinn er undir sjálfum
okkur kominn. Verðum við nógu
einhuga cr sigurinn ekki langt
unidan.
Þótti helvíti hart
Næstur talaði kratinn Jón
Iljálmarsson. Flutti hann mál
sitt af óvenjumiklum belgingi
og var auðhevrt að nú hélt hann
sig hafa ráð Dagsbrúnar i hendi
sér og gæti þjarmað að henni.
Taldi hann það „óskynsamlegt“
að halda fast við krölu um vf-
irráð sjóðsins. Kvað Jón Hjálm-
arsson það „óskiljanlega þrjózku
og fanatík að hafa ekki gengið
að tilboði atvinnurekenda. Mér
finnnt það helvíti liart, að þeir
skuli ekki hafa áttað sig á þessu
fyrir mörgum döguni!“ sagði
hann. „Þáð tekur ekki að vera
að röfla mikið um þetta mál“,
sagði Jón og kvað eiga að ganga
til allsherjaratkvæðagreiðslu um
svikasamninga Hermanns Guð-
mundssonar. Hótaði Jón ella
löngu verkfalli!!
Jón kallaði einnig þá Dags-
brúnarmenn sem alltaf sækja
Framh. á S. siðu
Þörður
sióari
Þegar Léon sá allan fjársjóðinn starði har.in orðlaus
á fúlguna. Þetta var milljóna virði. Ef þeir skiptu
þessu á milli sín þyiftu þeir ekki að hafa áhyggjur
fi-amar. En hvernig var hægt að kotnast buit með
fjársjóðitía áa þess að það vekti eftirtekt? Hórás
átti ráð við því. Hann vildi láta skipið fara inn í
hellismunnann er lá að sjó. Skipið kæmist þar inn ef
mastrið yrði stytt. Þá væri hægt að skipa fjársjóðnum
um borð án þess að þeir yrðu truflaðir. Þeir ákváðu
aðj fara báðjr til að hitta IBlasco. :