Þjóðviljinn - 18.07.1961, Page 2

■ ’/'VíTLtrvGor.d
2) I>JÓÐVIUINN —
l'Hp: *C ««"*>•■ hfrfAí'*
Þriðjudagur 18. júlí 1961
Sameiningarflokkur alþýðu
- Sósíalistaflokkurinn
ýt. 7 $ 7t ^ a. £3^ ^ Sí;:.í ^| gii
Flokksskiifstofur I Tjarnargötu 20
Skrifstofa miðstjórnar opin daglega virka
daga kl. 10—12 og 1—7 nema laugardaga
kl. 10—12. — Sími 17512.
Þinghóll, félagsheimili ÆFK
verður lokað um óákveðinn tíma
vegna sumarleyfa.
Fiskimál
Framhald af 4. síðu
blandaður eimpipublæstri, ung-
meyjahlátri og höggum frá
síldarplönunum rauf kyrrð
kvölds og nætur í sífellu.
Nú á þessu vori hefur
draumurinn um síldina endur-
„.tekið sig eins og jaínan áður,
og i ór eru máske meiri von-
ir tengdar við þennan draum
heldur en um langt skeið. Nú
komu líka blessaðir sjómenn-
irnir með siid af hinum gömlu
góðu miðum óvenju snemma,
og þessi síid var söltunarhæf,
og óvenju stór og falleg, og
hún glitraði svo dásamlega í
sólskininu. Og hin gamla góða
hljómkviða Siglufjarðar fékk
aftur sitt mál, rr(ál starfsins og
lífsgleðinnar. Það er von okk-
ar að sá hljómur megi haldast.
íþróttir
Frafnhald af 9. eíðu.
iÁrmann — Valur 8:3
FH — Þróttur 11:5.
Mánudag kl. 20.00. 2. fl. kv.:
Ármann — Víkingur 4:2.
Fram — FH 11:1.
Breiðablik — Valur 6:0.
M.fi.kv.:
í>róttur — Valur 7:1.
FH — Fram 13 >— 7.
Víkingur — Ármann 6 — 4.
Danirnir unnu
Eirnig léku dönsku 2. flokks
drengirnir og unnu þeir Víking
á laugardaginn með ‘54:lf) og á
sunnudaginn unnu þeir Ármann
20:16.
V&íiu/ufeda,/7r£u 6óni. 25970 .
INNHEIMTA I
■ -• L ÖóFRÆVlS TÖUT
Nýkomið
STRIGflSKÓR
uppreimaðir all. st,
SANDALAR
Itarlmaima, ódýrir
Kven-töflur
Kven-sandalar
Kven-skór
og margt fl. rýkomið.
Skóverzlunin
Framnesvegi 2

Fimmtán þúsund súlnahreiður
á Eldey við síðustu talningu
Út í bláinn
Ferð út i bláinn næstkomandi
miðvikudagskvöld klukkan ,8.
Tilkynnið þátttöku í skrifstofu
ÆFR, s’mi 17513.
Félagsheimilið
Vegna sumarleyfis starfskonu
verður Félagsheimilið aðeins op-
ið á kvöidin kl. 8,30—11.30 næsta
rrrnuðinn. Félagar, gefið ykkur
fram til starfa í Félagsheimilinu.
Iínattspyrnu-
fréttir
KR sigraði Fram í gærkvöld
2:0 í heldur tilþrifalillum leik.
Gunnar Felixsson og Þórólfur
skoruðu mörkin.
ÍBV gerði jafntefli við ÍBK í
2. fl. í knattspyrnu á sunnu-
dag, 1:1. ÍBV keppir þvi til
úrslita við Þrólt.
Síldveiðin í gær
Framhald af 12. s'ðu.
Tunnuskip mun væntanlegt íil
Austurlands bráðlega 'en hver
stöð hér fær 750 tunnur. svo að
það verður skammgóður vermir.
Á báðum söltunarstöðvunum
samanlagt hefur verið saltað í
rúmar 6 þúsund tunnur uppsalt-
aðar. Nú bíða allmörg skip lönd-
unar í bræðslu og mun það verða
rúmlega sólarhrings bið.
Nokkur af skipunum. sem
komu með slatta í morgun fóru
aítur út á mið :' kvöld án þess
að hafa losað. þar sem veiðihorf-
ur voru mjög góðar. Þrær verk-
smiðjunnar eru allar fullar og
aðeins er hægt að losa í það
pláss sem vinnst úr en Það er
um 3500 mál á sólarhring. í
kvöld kom Glófaxi NK með um
700 mál. sem veiddUst 10 milur
út af Norðfjarðarhorni. Ekki
verður sú síld söltuð. Hægviðri
er nú á miðunum en svarta
þoka. Mörg skip hafa fengið góð
köst í kvöld.
Undanfarin 30 ár hafa fuglafræöingar beitt sér fyrir
talningu á súlnastofninum við Norður-Atlanzhaf. Talið
er á 10 ára fresti. Fyrsta talning var 1939 og nú er verið
að’ ljúka við’ þriðju talninguna. Finnur Guðmundsson
náttúrufræðingur skýröi fréttamönnum í gær frá taln-
ingunni hér viö land.
Talning þessi, sagði Finnur,
er framkvæmd -til að ganga úr
skugga um hvaða breytingar
verða á súulstofninum, hvoit
þeim fjölgar eða fækkar og
hvaða öfl valda slíkum breyt-
ingum. Það hefur mikið fræði-
legt gildi að geta fylgzt með
heildarstofni eirinar ákveðinn-
ar fuglategundar og ástæða.n
til að súlan hefur orðið jfyrir
valinu er sú, að súlurnar verpa
aðeins í byggð, þ.e. fjölbýli og
byggðirnar eru ekki mjög
margar. Það er því tiltölulega
auðvelt að telja súlurnar.
Alþjóðleg samvinna er nú
um þessa talningu, en upphaf-
lega voru það Englendingar
sem be:ttu sér fyrir henni, Þeir
töldu hér bæði 1939 og 1949
en nú hafa íslendingar talið
sjálfir og er það aðallega Þor-
steinn Einarsson íþi'óttafulltrúi
sem hefur tekið þetta að sér.
Rétt er að taka það fram að
öll vinna við talninguna er unn-
in af sjálfboðaliðum en Nátt-
úrugripasafn:ð hefur haft
milligörigji um málið.
Stærsta súlubyggðin í Eldey.
Súlubyggðin í Eldey er sú
stærsta sem til er. Utbreiðsla
súlnanna er annars takmör.kuð
í Norður-Atlanzhafi. 3 Súlu
b.yggðir eru á Englandi, átta á
Skotlandi, ein í Færeyjum, ein
lítil á Bretagne á Frakklandi
og níu vestanhafs, á Nýfundm-
landi og við St. Laurensflóa í
Kanada.
Héi' á landi eru auk súlu-
byggðarinnar á Eldey fjórar í
Vestmannaeyjum og svo eru
Smásúlubvggðir, tiltölulega
ný.jar, ‘i Skrúðnum út af Aust-
fjörðum, Stóra Karli á Langa-
nesi og á Rauðanúp á Mel-
rakkasléttu.
Talning verður að fara fram
í öllUm þessum byggðum til að
hægt sé að fá öiugga myrd af
heildarstofninum.
Stiginn liorfinn.
Áður fyrr fóru Vestmanney-
ingar árlega út í Eldey og tóku
þar unga. Höfðu þeir þá rek-
ið jámteina í bergið og kom-
ust þannig upp á efstu silluna
en þaðan var svo komið fyrir
keðjustiga upp á brúnira.
Þessi lei'ð var ,far5n við taln-
inguna 1939 í síðasta sinn því |
að þegar til átti að taka við
næstu talningu, 1949, var búið
að draga stigann upp og hefur
enginn hugmynd um hvernig
það hefur atvikazt
Var þá far:ð í kringum eyna
og talið á öllum sillunum., en
bandar'íski herinn bauðst til að
tafca myndir ofan af eynni.
Með því að stækka slíkar
myndir og gera þær á stærð við
skrifborðsplötu, má telia
hreiðrafjöldann með fullri
vissu. Hernn hefur einnig t.ek-
ig myndir við talninguna nú.
Mikil aukning eftir friðunina.
Rétt fyrir stríð hóf Magnús
Björnsson fuglafræðingur að
skr:.fa greinar um Eldey, sem
ekki er aðeins merkileg vegna
súlubyggðarinnar heldur o g
vegna þess að þar voru síðustu
geiifuglarnir drepnir árið 1844,
og lagði til að eyjan yrði frið-
uð. Það var gert árið 1940 og
síðan hefur aukningin orðið
gífurleg. Við talninguna 1939
var fjöldi hreiðra 9328, 1949
voru þau 11.000 og eru nú um
15.000. Ekki er hægt að búast
fmkari fjölgun á Eldey þar er
nú ekki pláss fyrir fleiri fugla.
Fuglarnir sem ekki komast
fyrir i Eldey hafa þVi stofnað
nýjar byggð’r, í Skrúðnum, á
Stóra Karli og Rauðanúpi.
Fjöldi súlnanna í Vestmanna-
eyjum helzt svipaður, því að
þar eru ungarnir enn drepnir
og hafðir til matar, Súlan er
aðeins friðuð í Eldey.
Ekkert er á móti því, sagði
Finnur, að súlubyggð:rnar séu
nytjaðar, sé það gert á skyn-
samlegan hátt. Vestmannaey-
ingar ha,fa haft þann hátt á að
þeir hafa tekið unga aðeins
einu sir.mi á ári og vali'ð úr þá
sem þeir hafa talið hæfa til
töku en það eru fullþroskaðir
en ófleygir ungar. Með þessu
móti er aldrei tekið meira en
helmingur eða þriðjungur ung-
anna og það bjargar stofnin-
um. Vitað er, að áður hafa
verið mun fleiri súlubyggðir
hér við land, en þær hafa lið-
ið undir lok vegna rányrkju.
Fiskn,eyzlan jafnmikil og
í Reykjavík!
Finnur Guðmundsson sagði
það a'ð lokum vafamál hvort
æskilegt væri að súlunni fjölg-
aði mikið vegna alls þess fisks
sem hún þarfnaðist. Súlumar
lifa eingöngu á fiski og reikna
má með að fiskneyzla þessara
15 þúsund para og 7500 unga
þe’rra í Eldey sé jafnmikil að
tonnatali og dagleg neyzla í
Reykjavík.
Saumavélaviðgeiðir
fyrir þá vandlálu.
SYLGIA
Laufásvegi 19,
Sími 1-26-56.
K R A N A -
og klósettkassa-viðgerðir
Sími 1-31-34.
Vatnsveita
Reykjavíkui
5T®Í”s]ÖÍS
Trúlofunarhrin gfr, »tel*.
hringir, hálsmen, 14 ot 18
Vt. enll
V0 R fien
sjóari
Skútan kom hægt nær og Ijósmyndavélunum var
beint að henni. Bingham og Lister voru himinlifandi
yfir því, hve ve'ðrið var hentugt. Sjórinn var úfinrj
og útlit fyi-ir vaxandi storm. Þói-ður einn var áhyggju-
fullur. Það var greiniiegt, að stormur, yai' að skella
á og gat þá hin fámenna áhöfn ,á Desemona lúðið
við verkefni sín? —- Miriam og Eva stóðu og þiðu
þess reiðubúnar að lel'ka hlutverk sín. „Hvað þú lítur
hlægilega út, Miriam,“ sagði Eva. ,,Þú lítur út eins
og sögupersóna hjá Dickens.“ „Og þú?“ spurði Miri-
am. „Annars fer búningurinn þér vel. Komdu nú,,
svo að við verðum ekki of seinar. Méð geðjast raunai'
ekki að þessu. Finmu’ðu, hve skipið veltur og steyp-
ist?“