Þjóðviljinn - 27.09.1961, Blaðsíða 4

Rœff v7ð SnorraJónsson um />ing sœnska og brezka verkalýÓssambandsín
Það eru ekki launin,
i *
sem ráða mestu
í efnahagskeríinu
Framkvæmdastjóri Alþýðusambands Islands, Snorri Jónsson, er nýkom-
inn úr ferðalagi til Svíþjóðar og Bretlands þar sem hann sat þing verka-
lýðssambanda þessara landa. Snorri sagði blaðinu að því miður hefði hann
ekki átt bess kost sökum tímaskorts að sitja þingin allan tímann, sem þau
stóðu, hinsvegar hefði hann kynnst helztu viðfangsefnum þeirra, skipu-
lagi og vinnubrögðum og væri það næsta lærdómsríkt. Þá hefði hann feng-
ið í hendur öll gögn þinganna, tillögur ca álitsgerðir.
Snorri Jónsson íramkvæmdastjóri A.S.f.
? Sænska þingið
1 Ég hitti Snorra að máli nú
! íyrir helgina og átti við hann
eftirfarandi samtal:
— Hvað segirðu um ferða-
\ iagið?
— Ég var þarna á tveimur
þingum á einni viku.
— Hvenær fórstu?
' — Fyrsta september, og þá
til Stokkhólms á þing sænska
i verkalýðssambandsins, 16. í röð-
j inni, ef ég man rétt. Þeir halda
Arne Geijer forseti
sænska Alþýðusambandsins
sín þing á fimm ára fresti, svo
þú getur nærri að það safnast
mikið fyrir af verkefnum hjá
þeim.
— Og ailt er náttúrlega vel
undirbúið?
— Þetta er þannig undirbú-
ið, að tillögur bera einstakling-
ar engar fram á þinginu. Það
eru félögin eða réttara sagt
undirsamböndin og þeirra
stofnanir, sem undirbúa till. og
bera þær fram. Þær þurfa að
koma til miðstjórnar löngum
tíma fyrir þing. Síðan liggja
þær fyrir þinginu í prentaðri
bók og í annaari bók liggja svo
fyrir till. miðstjórnarinnar og
athugasemdir við þær tillögur
sem miðstjórninni hafa borizt.
Maður getur því nokkurnveginn
séð, hvað sænska þingið muni
samþykkja og í fiestum tilfell-
um er það það sem miðstjórnin
leggur til.
— Og hvar er þá rifizt?
— Það er rifizt um hlutina í
félögunum og síðan í sambönd-
unum. Þar eru málin rædd
niður í kjölinn. Ekki svo að
skilja að það komi ekki fram
skiptar skoðanir á þingunum.
— Kom mikill ágreiningur
fram í umræðunum?
— Ekki þann tíma sem ég
var á sænska þinginu.
Verkefnin.
— Hver voru helztu verkefni
sænska þingsins?
— Það voru kjaramálin, ýms
innri mál samtakanna, og svo
kom markaðsbandalagið á dag-
skrá.
— Hver heldurðu að afstaðan
verði til markaðsbandalagsins
hjá sænsku verkalýðsfélögun-
um?
— Það er mikil andstaða gegn
því, og þeir sem nú eru þess
talsmenn innan verkalýðssam-
takanna, og þeir eru fáir,eru
það með mörgum og miklum
fyrirvörum sérstaklega í sam-
bandi við Rómarsamninginn.
Þeir sem ég talaði við úr þeirra
hópi sögðu, að það þyrfti að
vera alg.iört skilyrði, að þeir
réðu sjálfir heima, sinni efna-
hagspólitík.
— Hvar var sænska þingið
haldið?
— Það var haldið í hátíða-
sal verkalýðssamtakanna í
Stokkhólmi. Það eru stór og
glæsileg húsakynni, enda voru
þeir, sem þingið sátu hátt á
fimmta hundrað, ásamt gestum.
— Og mikið af erlendum
gestum?
— Já, þeir voru margir, bæði
frá Norðurlöndum og víðar.
Þingið í Portsmouth —
Skiptar skoðanir.
— Svo flaugstu yfir til
Lundúna?
— Já, og þaðan fór ég með
lest til Portsmouth, þar sem
þingið var haldið.
— Og hvernig var umhorfs
þar?
— Það er sérstakur og frjáls-
legur bragur á þessum brezku
þingum og þau eru haldin ár-
lega. Þar fannst mér fulltrú-
arnir tjá sig meira og koma
fram skiptari skoðanir. Það
var mikið rætt um kjaramál-
in á brezka þinginu, og það
virtist ríkfa algjör einhugur um
það. að félcgin yfirleitt þyrftu
að búast til sóknar um kiara-
málin. Þar var líka mikið tal-
að um markaðsbandaiagið og
skiptar skoðanir um það. — Um
skipulag þessa þings má segja
svipað og um það sænska, að
málin eru undirbúin löngu fyr-
irfram og oftast ræður mið-
stjórnin úrslitum mála. Þó var
þarna a.m.k. ein mikilsverð til-
laga, sem samþykkt var í and-
stöðu við miðstjórn sambands-
ins, var það tiilaga, sem fól í
sér mótmæli til ríkisstjórnar-
innar gegn því að þýzkum her-
flokkum væri leyft að þjálfa
í Bretlandi.
— Hvað var brezka þingið
fjölmennt?
— Þar voru samankomnir
1000 fulltrúar og gestir og þing-
ið var haldið í ráðhúsi Ports-
mouth, mjög skemmtilegum
húsakynnum.
Það kostar mikið fé að hafa
allt í bezta lagi.
— Telur þú ekki að við get-
um margt lært af skipulagi og
vinnubrögðum þessara verka-
lýðssambanda?
— Jú, vissulega, ekki hvað
sízt um undirbúning mála. En
þetta eru sterk samtök fjár-
hagslega og það kos+ar mikið
stárfslið cg fé að ha+'a undir-
búning allan eins cg hann þarf
að vera. Eins og bú manst
er gert ráð fyrir því í lögum
Albýöusambands íslands, að
tillögum þurfi að skila mánuði
fyrir þing, en það hefur ekki
verið framkvæmt hér og svo
bera þingin oft svip af því.
— Telur þú ekki að Alþýðu-
sambandið þurfi að taka upp
fastari form hvað þetta snertir?
— Það væri æskilegt að
ýmsu leyti. Það hefur að vfsu
sína galla líka, en þetta á að
tryggja það, að mál verði bet-
ur undirbúin. f
Framhald á 10. síðu. ||
. . . En þeir, sem ríktu
hefðu setið í hægara sæti
án min,
sú var mín von.
Bertold Brecht.
• Þeir, sem eru á ferð
margir saman og eiga langa
leið fyrir höndum, telja það
til góðra siða að staðnæmzt
sé öðru hverju, hugað að vist-
um og velferð manna og
hvernig þeir séu til göngunn-
ar búnir.
0 íslenzk alþýða er nú í
einum slikum áfangastað.
Hún bjó sig til nýrrar göngu
fyrir tæpum fjórðungi ald-
ar, þegar hún stofnaði Þjóð-
viljann. Síðan hefur hann
verið skjöldur hennar og
sverð, rödd hennar og vegvís-
ir á torsóttum leiðum.
• Þegar ég minnist Þjóð-
viljans nú koma mér í hug
ofanrituð orð þýzka skálds-
ins Brechts, Eem ég las
fyrir nokkru í þýðingu Sig-
fúsar Daðasonar. Þau eru úr
kvæðinu: „Til hinna óbornu“.
Þannig er það líka um blöð
alþýðuiuíar, sem haldið hafa
viiku sinni, þau eru skrifuð
fyrir hina óbornu ekki síður
en samtíðina. Jafnvel þótt all-
ir hafi gleymt orðfæri ein-
stakra greina hefur boðskap-
ur þeirra fest rætur í hugum
fólksins, borið ávexti í mennt-
un þess og skilningi á gildi
samhjálpar og samtaka.
• Þannág hefur Þjóðviljinn
verið. Hann hefur verið slík-
ur að erfitt er að gera sér
liugmynd um hvar í dag væri
komið reisn, ekki aðeins ís-
lenzkrar alþýðu, heldur fs-
lendinga yfirleitt, ef hans
hefði ekki notið við. Ég held
að við fáum bezt skilið það
með því að ímynda okkur að
blað eins og t.d. Alþýðublað-
ið er, væri í dag sterkasta
málgagn islenzkra launþega,
íslenzkra landsréttinda, liug-
sjóna vinnandi fólks um ráð yf-
ir landi sínu, framleiðslutækj-
um þess og auðlindum, — í
einu orði sagt sterkasta mál-
gagn íslenzkrar menningar.
• Þegar við nú í áfanga-
stað hugum að því, hvernig
við crum til göngunnar bú-
in, þá sjáum við að hann,
sem mestu varðar er vanbú-
’irth: Þjóðviljann ífiortir
ldæði, hann er ekki þannig
úr garði gérður, að1 við getum
haldið um illfærur þegar veð-
ur spillast, fyrr en úr er
bætt.
• Við vitum, að eftir að
auðstéttin glataði valdinu til
algjörra yfirráða um hagi
vinnandi fólks, þá á hún þó
eitt vopn, sem hún notar til
hius ýtrasta, það eru fjár-
munirnir, sem hún eys í á-
róðurstæki sín. Hún veit að
hvergi er betri arðs von, en
af því fjármagni, sem í blöð
hennar fer, og hún mun fara
nærri því sanna, þegar pen-
ingar eru annarsvegar. En
líka á þessu sviði hefur hið
vinnandi fólk yfirburði, að-
eins ef það gerir sér þess
grein hve fjölmemit það er,
live ríkt það er í „fátækt“
sinni en sameinuðu afli. Það
kann að vera, að i þeirri
sókn. sem nú er hafin fyr-
if., Þjóðviljann, náum við því
ekki að jafnast við áróðurs-
tæki peningavaldsins. Hitt
vitum við þó, að með því að
afla Þjóðviljanum nýrra
tækja. og bæta aðstöðu hans
og útbreiðslu, staékka hann
um þriðjung og gera. hann
að öðru leyti betur úr garði,
þá mun málstaður hans vega
upp það sem á skortir um
orðafjölda við biöð auð-
maimastéttarirjnar.
• Og hann mun ekki í fram-
tíðinni fremur en til þessa
bregðast þeirri von, að þcir
sem n'ktu hefðu sctið í hæg-
ara sæti án hans. — St.
ÍÍilillliiiiiliiililillllllllllliiiiilillillilillllllilililiiiiillilliliiiillllllUIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllliIlilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilliElllllllllllllllllllll:
j£J — ÞJÖÐVILJINN — Miðvikudagur 27. september 1961