Þjóðviljinn - 01.12.1961, Blaðsíða 7

o
Útgefandi: ' SamelninBarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn. — Ritstiórar:
Magnús Kjartansson (áb.). Magnús Torfi Ólafsson, Sigurður Guðmundsson. -
FréttaritstJórar: ívar H. Jónsson, Jón Bjarnason. — Auglýsingastjóri: Guðgeir
Magnússon. — Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19.
Sími 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 50,00 á.mán. — Lausasöiuverð kr. 3.00.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
m pgppuiikpf mfmm
■
■ ■
Vestrænn dagur
l?yrsta desember hafa íslendingar minnzt sjálfstæðis-
1 baráttu sinnar, rætt um íslenzka menningu, ís-
lenzka tungu og önnur þau sérkenni sem valda því að
tæpar tvö hundruð þúsundir manna telja sig verð-
skulda að vera fullvalda þjóð. En nú hafa stjórnarvöld-
in ákveðið að þessu, skuli breytt. í stað þess að rætt
sé um sérstöðu íslands á dagurinn í dag að vera helg-
■aður „vestrænni samvinnu11. Nú á að leggja áherzlu á
það að ísland sé hluti af stærri heild, dropi 1 hafi,
og að það sé hafið sem' skipti máli en dropinn ekki.
Þessi breyting er miklu meira en smekkleysi; hún
sýnir í leiftri þá stefnu stjórnarvaldanna að við eigum
að hætta að vera íslenzkir, en vera „vestrænir11 1 stað-
inn. Á sviði efnahagsmála birtist sú stefna í því, að nú
er að því unnið að innlima ísland í vesturþýzkt stór-
veldi; á vettvangi menningarmála er það til marks
að nú á að fela bandaríska hernámsliðinu að annast
sjónvarp á íslandi.
lTernámt,blöðin segja oft að það sýni mikið vantra;<4
á íslenzkri menningu að halda að hún muni tor-
tírwast þótt hún sé hluti af stærri heild. Það hefur þó
oft verið rifjað upp einmitt þennan dag hversu litlu
munaði að íslenzk tunga glataðist meðan Ísland var
hluti af stærri heild. Á síðari hluta 18. aldar og í upp-
hafi þeirrar 19. var svo komið að naumast var hægt
að segja að íslenzka væri töluð í Reykjavík, þar sem
féllust í faðma dönskuskotin íslenzka og ill danska vegna
áhrifa danskra embættismanna og kaupmanna. Þegar
Rask kom til Reykjavíkur 1813, fullur áhuga og að-
dáunar á íslenzkunni, féll honum allur ketill í eld.
. Hann skrifaði þá í bréfi til íslenzks vinar síns: „Ann-
ars þér einlæglega að segja held ég að íslenzkan bráð-
um muni útaf deyja; reikna ég að varla muni nokkur
skilja hana í Reykjavík að 100 árum liðnum, en varla
nokkur í landinu þar upp frá, ef allt fer eins og hing-
að til og ekki verða rammar'skorður við reistar; jafn-
vel hjá beztu mönnum er annaðhvort crð á dönsku;
hiá almúganum mun hún haldast lengst við.“ Dæmi urh
þetta vestræna málfar finna menn í leikritinu Narfa
eftir Sigurð Pétursson, og í Pilti og stúlku eftir afa ,
fjármálaráðherrans, en þar segir Jón Thoroddsen m.a.
frá því að siður sé í Reykjavík að kenna börnunum
: dönsku á undan íslenzku þár sem erfitt sé annars að
. þrÖngva errinu eins langt ofan í kverkarnar og þurfa
1. þyki. Það eitt varð íslenzkunni til bjargar að. sveit-
: irnar voru einangraðar frá hinúm vestrænu menning-
, aráhrifum; þar lifði málið „hreint og kröptugt“ eiris og
. Rask sagði af feginleik þegar hann komst út fyrir
í Reykjavík. Og þar voru uppsprettulindir þeirrar end-
urreisnar sem stjórnarvöldin vilja gleyma. í dag.
Tjað var þannig ekki neinn dularfullur lífsmáttur ís-
lenzkrar menningar sem bjargaði henni á tímum
hinnar stóru heildar, heldur einangrunin. Sú einangr-
un er liðin og kemur aldrei aftuf. í stað hennar verða
Islendingar nú að varðveita tungu slna og menningar-
leg sérkenni með markvissu starfi, með skólakerfi sínu
og vísindastörfum, með bókmenntum og listum, með
útvarpi og sjónvarpi. Ef stjórriaryöld landsins skilja
ekki þessa nauðsyn, heldur láta erlend ríki hafa for-
ustu um menningar- og skemmti-starfsemi á íslandi
mun hin svartsýna spásögn Rasks rætast á skömmum
tíma, þótt á annan hátt verði pn hann ímyndaði sér
fyrir hálfri annárri óldl Og þá verður engin goðgá að
hafa fyrsta desember vestrærian dag en ekki íslenzk-
an. — 171,, ■ .
■ ■ ...... .iVm —■■■■ ............«.iiiii..afiiiaMí|-iaai,#~ ■»rrr.r.-i .. i
Sjálfstæðisbarátta smáþjóðar er ævarandi og
snar þáttur hennar er baráttan fyrir efnahags-
legu sjálfstæði, en glatist það er stjórnarfars-
legt sjálfstæði nafnið tómt.
Þessara sanninda er ástæða til að minnast á
fullvéldisdaginn 1961. Uppi eru háværar raddir
um að Islendingum beri að sækja um inngöngu
í EfnaHíágsbandalag Evrópu, ríkjasamsteypu
þar sem flutningur fjármagns og vinnuafls á
ekki að vera neinum takmörkunum háður. Rek-
inn er ákafur áróður fyrir að erlendu einka-
fjármagni verði gefnar frjálsar hendur til að
athafna sig á íslandi eins cg eigendum þess
þykir bezt henta. Síðast á þriðjudaginn skýrði
einn ráðherrann frá að viöræður færu fram í
Sviss um stofnun alúminíuverksmiöju á íslandi
í eigu útlendínga.
Á fundi Stúdentafélags Reykjavíkur fyrir
mánuði flutti Alfreð Gíslason alþingismaður
framsöguræðu um erlent einkafjármagn á ís-
landi, sýndi fram á hverjar afleiðingar það
myndi hafa að fá erlendum aðilum í gróðaleit
lykilaðstöðu í íslenzku atvinnulífi. Jafnframt
benti hann á hversu okkur er innan handar að
auka afrakstur atvinnuveganna stórlega af eig-
in ramleik sé að því unnið af fyllstu þekkingu
og verksviti. Hér birtist fyrri hluti ræðu Alfreðs,
en síöari hlutinn kemur í næsta blaöi.
ERLEN
/
Islendingar hafa einir byggt
upp atvinnuvegina í landi sínu
og til þess varið jöfnum hönd-
um fé úr eigin vasa og lánsfé
erlendis frá. Atvinnutækin, stór
og smá, hafa þeir átt sjálfir og
borið allan veg og vanda af
rekstri þeirra, enda hagnaður-
inn fallið þeim óskiptur í skaut.
Þennan hé.tt höfum við haft á
hérlendis, en það er önnur leið
til í þessu efni, — leið, sem
tíðkazt' hefur lengi víðsvegar
um heim. Hún er, sú, að útlend-
ir menn stofni til atvinnurekst-
urs í landinu í stórum eða smá-
um stíl. Þá i’eisa þeir fyrirtækin
á eigin kostnað og stjórna
rekstrinum á sína ábyrgð, enda
hirða þeir þá allan hagngðinn,
sem fyrirtækin kunna að skila.
Það er þessi leið, sem við er
átt, þegar talað er um erlenda
einkafjárfestingu.
Mörg ár eru liðin síðan því
var fyrst ‘hreyft, að við ættum
að veita útlendingum réttindi
og- aðstöðu til stofnsetningar
stóriðju á ísiandi, en undirtektir
hafa jáfnan verið daufar og því
hefur málið legið niðri lang-
tímum saman. Nú hefur það
verið endurvakið fyrir nokkru,
og óvenju háværar raddir
heyrzt um. að okkur Islending-
um beri að fara hið allra fyrsta
út á þéssá braút við uppbygg-
insu atvinnuveganna. Er þess
krafizt úr vissum áttum, að
allt verði gert, sem auðið er, til
þess að hæna erlent einkafjár-
magn inn í landið. Skulu eig-
endur þess fjármagns hljóta '
hina þæailegustu aðstöðu hér,
ef beir fást til að koma á fót
einhverskonar iðjuverum, og að-
gang að •ódýrri orku eiga þeir
að fá. þar sem jarðhitinn er og
fossarnir.
Á síðustu tímum hafa þessar
raddir gerzt svo háværar, að
mest líkist því sem um skipu-
lagðan áróður sé að ræða. 1
blöðum og tímar. birtast grein-
ar, bar sem því er f jálglega lýst,
hvílíkt haþp það yrði þjóðinni
að fá útlendá kaþítalista til að
festa fé sitt í fyrirtækjum hér.
Fyrir röksemdum fer lítið í
1 ibessum áróðri, enda er höfuðá-
herzlan lögð á að sefja fólk til
átrúnaðar á hinn erlenda gull-
kálf.
Það er talsmönnum þessarar
fjárfestingar til mejns, að þjóðin
hefur sitt hugboð. Hún er ekki
viss um nema galli kunni að
fylgja gjöf Njarðar. Erlent auð-
magn kann að hafa upp á ann-
að að bjóða en dans á rósum
og ekki að vita, nema það jafn-
vel dylji klær undir silkihönzk-
unum. Hugboð þjóðarinnar er
um háska, og við það hugboð er
að kljást.
Sumir formælendur erlendrar
fjárfestingar neita því, að
nokkrar hættur séu til í sam-
bandi við hana. I því efni er
ekki þörf neinnar vaníðar, sagði
Morgunblaðið í vor, og studdist
þar við álit ráðherra nokkurs
frá ísrael, svo að elcki þurfti
frekar vitnanna við. Aðrir við-
urkenna vissar hættur og þó
ekki stórar, en telja auðvelt að
girða fyrir þær með nokkrum
pennastrikum. 'Þeir fullyrða, að
hætturnar séu hverfandi litlar,
en ávinningurinn svo stórkost-
Jegur, að einskis megi láta ó-
freistað til þess að hreppa
hnossið, — erlend stórfyrirtæki
á íslenzkri grund.
II
Hverjar eru þá þessar hættur,
sem málflytjendur erlendrar
fjárfestingar eru stundum að
tæpa á, en vilja gera sem
minnst úr? Svar við þeirri
spurningu má finna m. a. í mál-
gagni íslenzkra iðnrekenda. Þar
birtist í febrúar sl. forustugrein
um möguleika útlendrar einka-
fjárfestingar á íslandi. Segir
orðrétt svo í þeirri grein:
„Islendingar virðast margir
hverjir óttast, að með erlendri
fjárfestingu nái útlendingar
heljartökum á atvinnulífinu og
auki þar með pólitísk áhrif
sín og sé þá búið með sjálfstæði
okkar.“ Síðan bætir greinarhöf-
undur við frá eigin brjósti þess-
um orðum: „Að vísu er lítilli
iþjóð þarna meiri hætta búin en
iþeim, sem stærri eru — —
Hér lýsir rhálgasn iðnrekenda
ótta margra Islendinga, og.sjálft
viðurkennir það vissa hættu, og
hana óneitánlega alvarlegs eðl-
is, í sambandi við erlenda
einkafjárfestingu yfirleitt, og sér
í lagi, að sú hætta sé því meiri ,
sem þjóðfélagið er’ minna,'. er
þessarar fjárfestingar nýtur.
Það hefur verið sýnt í verki að við íslendingar getum komið upp stórum iðnfyrirtækjum með
erlendu lánsfé og eigin fjármagni án þess að þurfa að leita á náðir erlends einkafjármagns. Svo
er bæði um Sementsverksmiðjuna og Áburðarv erksmiðjuna. Myndin er af Sementsverksmiðjunni.

. : |í mm
■■■■t ■ Wm
t fiskvinnslu eiga Islendingar næstum óþrjótandi möguleika til að auka verðmæti framleiðslunn-
ar. Aukin þekking og verkkunnátta og bætt skipulag eru ráðin tii að hagnýta þá. Myndin er af
hinu glæsilega húsi Fiskiðjunnar í Vestmannaeyjum.
Margur mundi nú hika and-
spsenis öðrum eins háska og
hér er drepið á, en meirihluti
iðnrekenda virðist hvergi
smeykur, þótt sjálfstæðið sé í
húfi, því að í marz skoraði árs-
þing þeirra á ríkisstjórnina að
auðvelda flutning erlends einka-
fjármagns inn í landið. Er þetta
ofdirfska eða er ef til viil sitt-
hváð til eftjrsólcnarverðara en
þjóðfrelsið? ,
'Það skal viðurkennt hér, að
hættan af erlendu fjármagni er
ekki alltaf og allsstaðar jafti
mikil, og kemur þar lýmislegt til
greina, Því arðvænlegri sfem
atvinnurek-stur - reynist fjár-
magnseigendum, þeim mun ár
fjáðari verða þeir í að styrkja
aðstöðu sína í landinu og auka
þar áhrifavald sitt Það er jafri-
an fast sótt á, þegar gróðirín et’
annarsvegar. Þessi hætta fer að
öðru leyti mest eftir því, hvort
útlenda fjármagnið =jer að vöxt-
um mikið eða Utið á mæli-
kvarða þjóðarinnar, sem við
það býr. Sé fjármagnið sterkt á
þann mælikvarða, þá er hættan
mikil, en ef það er veikt, er
hættan að sama skapi lítil.
Þeir menn íslenzkir, sem nú
mæla ákafa3t méð erlendri fjár-
festingu, munu yfirleitt hugsa
sér hana- í stórum -stíl á okkar
vísu. Flestir tala um stóriðju í
því sambándi, t. d. vinnslu al-
úminíums, og fyrir fáum mán-
uðam sagði Morgunblaðið orð-
rétt, að „slífct fyrirtæki yrði
gífurlega stórt á íslenzkan mæli-
kvarða.“: •.» ... . • .
Það iilutverk að stofnsetja og
reka stóriðjuver hér á landi er
ekki annarra meðfaeri én auðfé-
laga. Slfkt- félag •gæti sem bezt
átt heimilisfang í.Sviss eða Sví-
þjóð, en þó verið háð alþjóðleg-
um auðhríng.. Þannig er alúm-
iníum-vinnslan einokúð af vissri
auðhringa-samsteypu, sem
spennir net sitt um allan heim,
og líkt mun ástatt í fleiri grein-
um stóriðju. Það yrði þannig
voldugt erlent auðfélag, sem hér
ætti hagsmuna að gæta og réði
yfir stærsta fyrirtækinu í land-
inu. Hver trúir þvf, að slíkt fé-
lag léti sig til lengdar engu
varða innanlandsmálin? Það er
■ að minnsta kosti ótrúlegt, að
stærsti atvinnurekandinn í land-
inu hefði ekki áhuga á launa-
•málum og léti þau elcki eitthvað
til sín ta-ka, en þegar afskipti af
einu stórmáli eru hafin. mun
skammt í afskiptin af öðrum,
— eða hver hefur reynsla ann-
arra þjóða orðið í þessum efn-
um?
III
Flutningur einkaf jármagns. úr
einu. landi í. annað, er ekki nýtt
fyrirbæri í heiminum, þótt Is-
iand hafi sloppið við það til
þessa. Af erlendri fjárfestingu
er fengin löng reynsla og flest-
um þjóðum hefur hún orðið
dýrkeypt. Ég skal aðeins minna
á örfá alkunn dæmi.
Allan fyrri helming tuttugustu
aldarinnar var óhernju miklu
fjármagni veitt inn í Kína er-
lendis frá. Erlend félög börðust
um það innbyrðis að fá aðstöðu
í Kína og nutu til þess aðstoðar
ríkisstjörna sinna. Það sem
öðru fremur laðaði fjármagnið
til Kína, var ódýr vinnukraftur
og ódýr hráefni. Þessum félög-
úm tókst smárn saman að leggja
námuvinnslu og iðnað Kínverja
undir sig, og um leið lenti fjár-
málakerfi landsins allt í þeirra
höndum. Þegar kínverskir
verkamenn kröfðust launahækk-
unar og gerðu verkföll, þá
heimtuðu fulltrúar útlendu fyr-
irtækjanna af kínversku stjórn-
inni, að verkföllin yrðu bæld
riiður, og bæri sú krafa ekki
árangur, skirrðust auðfélögia
ekki við að beita sjálf vopna-
valdi. Kína átti að heita sjálf-
stætt ríki á þessum árum, en
í reynd var það nýlenda er-
lendra auðfélaga, sem kúguðu
verkamenn og mergsugu þjóð-
ina alla í slcjóli inniendra aft-
urhaldsstjórna. Á þann veg
reyndist erlend einkafjárfesting
í þessu landi.
I löndum Suður-Ameríku hef-
ur mikið orð og illt farið af er-
lendu einkafjármagni. Þar hafa
bandarískir auðhringar um
langt skeið rekið risastór fyrir-
tæki í hverju ríki. Vegna hags-
•muna sinna hafa hringarnir fátt
tali.ð sér óviðkomandi í þessum
löndum og ekki aðeins haft
'hönd í bagga með atvinnulífinu,
heldur einnig stjórnmálunum,
svo sem alkunna er. Hvert sinn
snm auðfélögin hafa taiið að-
stöðu sinni í Suður-Ameríku
ógnað, hafa þau beitt öllum til-
tækum ráðum. Margoft hafa
þau kollvarpað löglegum ríkis-
stiórnum og sett aðrar sér hlið-
hollari á laggirnar. Þannig var
lvðræðið í Guatemala kæft í
blóði árið 1954 til þes-s eins, að
gróði auðhringsins United Fruit
yrði efcki skertur.
Á Kúbu höfðu erlendir fjár-
magnseigendur mikil umsvif um
lanat skeið, enda náðu þeir
undir sig miklum hiuta sykur-
piantekra landsins og svo til
allri olfunni. Þeir græddu á tá
og fingri, yikalipur stjórnar-
völd landsins lifðu ásamt liði
smu f vellystingum praktuglega,
en albýða landsinsc þorri þjóð-
arín.uar, bjó við sult og seyru,
kúmið og .menntunarsnauð.
Þptta er myndin af erlendri
fmrfestingu í.Iitlu éylandi. Eiga
ÍRlenzkir fiármáiamenn við
bei ja, ibegar beir tala urn „stór-
kostieg tækifæri“„ sem grína
y.frði , „þ.ið ,. bráðasta“ (sbr.
MorgunbWðið ,27. maf sl.).
Ég. þarf eicki að lýsa þeim
hörfyiinfnjip sfhi dti,r>\ð hafa vf-
ir , Kongö að undanförnu. Þær
eru fyrst og . fremst að kenna
tilvgru erletids einkafjármagns
bar.f iandi. BeJfff°k stjó.rnar-
völd, y]Idu ,gefá Kongó . frjálst,
én belgísk auðfélög sögðu nei
og þeirra nei mátti sín mikils.
Það er táknrænt, að auðugasta
héraði Kon.gó hefur aldrei ver-
ið stjórnað frá ráðuneytunum í
Bruxelles, heldur beint frá
skrifstofum vissra auðfélaga þar
í borg. Anriars eru það ekki
belgísku auðfélögin ein, sem
nytja auðlindir Kongó, Brezk,
frönslc og bandarísk félög koma
þar einnig við sögu, og hefur
sú staðreynd sannarlega ekki
orðið til þess að auðvelda lausn
vandamálsins. Erlendir fjár-
magnseigendur hafa ekki feng-
izt til að láta laust tangarha.ld
sitt á atvinnu- og fjárhagslífi
landsins, og því er öll ógæfan.
Þ&ssvegna var löglegri og ó-
háðri ríkisstjórn Lúmúmba
stjakað til hliðar og sjálfur
hann myrtur, en hlífiskildi
haldið yfir leppstjórnum. Það
varð Dag Hammarskjöld að
fjörtjóni, að útlendingar höfðu
endur fyrir löngu fest fé sitt í
fyrirtækjum í Kongó.
Þessi dæmi frá þrem heims-
álfum eru deginum ljósari. Er-
lent fjármagn laðaðist þangað,
því að hráefni og orka voru ó-
dýr og vinnulaun lág. Fjár-
magnið streymdi inn í löndin
og fjárfestingin varð gífurlega
mikil á þeirra mæliikvarða. Að
•sama slcapi styrktist aðstaða
auðfélaganna til afskipta af
innanlandsmálum; og sú að-
staða var óspart notuð. Hvar-
vetna lögðust fjármagnseigend-
ur af aiefli gegn kauphækkun-
um og öðrum kjarabótum al-
mennings, enda litu þeir á allt
slíkt sem skerðingu á eigin
gróða. Til liðs við sig fengu
þeir spilltar og afturhaldssamar
innlendar yfirstéttir, og í sam-
einingu beittu þessi tvö öfl sér
gegn hagsmunum vinnandi
fólks og gegn lýðræði og ,þing-
ræði. Þessi er reynslan, sem
fjölmargar þjóðir hafa haft af
erlendri einkafjárfestingu.
//
Nú kunna einhverjir að halda
því fram, að þessi dæmi eigi
ekki við hér, að þau séu sótí
til nýlendna og annarra van-
þróaðra landa, tæknllega og
stjórnarfarslega, og að önnur
lögmál gildi í þessu efni fyr-
ir lönd í Evrópu. ísland er að
vísu ekki nýlenda lengur, en
tæknilega vanþróað munu ýms-
ir telja það enn og vanmáttugt
öllum þjóðum fremur. Við er-
um því að sumu leyti í sama
báti og þær þjóðir, sem harð-
ast hafa verið leiknar af er-
lendu f jármagni.
Islenzkir talsmenn þessa f.iár-
magns láta sér fátt um finn-
ast reynslu fjarlægra þjóða. en
minnast þeim mun oftar á Ev-
rópulöndin í þes-su sambandi.
Seint og snemma benda þeir á
hinn mikia áhuga Norðmanna,
Dana, Hollendinga og fleiri
þióða á að laða til sín erlent
e.inkcffjármagn. Hvað serh þeim
áhuga líður, er sannleikurinn
þó sá, að í öUum bessum lönd
um er útlend fjárfesting enn i
dae miög óveruleg í saman-
þurði við inplenda fjárfestingu.
★ Þctta er stíflugarðurinn við
★ Irafossstöðina í Soginu. ís-
★ ienzk vatns- cg hitaorlca á
★ að vera lyftistöng innlendra
★ atvinnuvega cn ckki féþúfa
•k alþjóðlegra gróðabralls-
★ manna, sem aöeins hugsa
★ um fljóttekinn gróða cn láta
★ sig hag lands og þjóðar engu
★ skipta.
Þar er hvergi um útlend fyrir-
tæki að ræða, er séu gífurlega
stór á þeirra þjóða mælikvarða,
eins og Morgunblaðsmenn
dreymir um að hér verði, og
það er einmi.tt þetta sem ger-
ir gæfumuninn hvar á jörðinni
sem er.
Ef svo slysalega tækist til,
að erlend einkaf.iárfesting yrði
hlutfallslega mikil í þessum
Evrópulöndum, þá skapast sam-
stu.ndis þær hættur, sem ég
hef lauslega drepið á. Takist
Trygve Lie að iokka erlent
fjármagn inn í Noreg í stór-
u.m stíl ó mælikvarða Norð-
manna, þá munu hinar leiðu
fylgjur þess ekki láta á séi’
standa. Enn hefur ekki til þess
komið, og megi hamingjan
forða Norðmönnum frá því, að
Lie reynist mjög fengsæll.
I Bretlandi starfa erlend auð-
félög. Miðstjórn brezka alþýðu-
sambandsins sá ástæðu til þess
í haust að vara við þessum fé- •
lögum. Fól hún framkvæmda-
stjórn sambandsins að hafa
vakandi auga með útlendum
auðfélögum í landinu. því að í
'ljós hefði komið, að þau virði-
að vettugi samninga verkalýðs-,
félaganna við vinnuveitendur.
Þetta gerist innan dyra hjá
stórveldinu. Hvað þá um hinar
smærri þjóðir?
Þeir sem ákafast mæla með
erlendri einkafjárfestingu á Is-
landi, láta sér sitthvað kynd-
ugt um munn fara. Þannig
halda sumir því blákalt fram,
að auðhringarnir séu búnir að
skipta um eðli og innræti, —
að þeir muni nú og eftirlfeiðis,
sýna fulla sanngirni í stað yf-
irgangs og rangsleitni áður.
í „Látil og vanmáttug lönd
geta notfært sér erlent einka-
fjórmagn með meira öryggi en
nokkru sinni fyrr.“ Þessi orð
skrifar íslenzkur viðskiptafræð-
ingur í Fjármálatíðindi fyrir
tveim árum, og hann bætir við:
„Reynsla undanfarinna ára hef-
ur sýnt, að erlendir fiármagns-
eigendur geta því aðeins vori'4
azt eftir hagnaði af fjárfest
ingu sinni, að heir k'omi fram‘ :
af sanngirni við lönd þau, þar.
sem þeir hafa fest fé sitt.“
Þessi b.iartsýni og þessi trú'
á sinnaskipti auðfélaga er látiri-
í ljós á órinu 1959, og síðan
héfur hún dag hvern orðið- sér;
til skammar. Síðan hafa þessir-
sömu erlendu fjármagnseigerid-
ur víðar en á einum stað f
heiminum efnt til blóðugra. á-
taka, einungis í því skyni„gri
vemda aðstöðu- sína -til • arð-
ráns og undirokunar.
„Eri^nt fiármaen leitar eftri*
Framhald á 10. síðu.
*#■

— ÞJÖÐVILJINN — Föstudagur 1. desember 1961
. Föstudagur 1, desember 1961 — ÞJÖÐVILJINN — (7]