Þjóðviljinn - 18.01.1962, Blaðsíða 5

stórhneyksla
RÓM — Árið 1961 hófst me'ð
opinberu hneyksli á Ítalíu,
or' bví lauk með sama
hneykslinu. — Hneyksli,
slys oy aftúr hnevksli hafa
verið meginefnið á forsíðum
ítalskra blaða undanfarið.
Nýlega er lokið lön°'um
rannsóknum bingnefndar,
sem fiallað hefur um bygg-
ingu fluavallarins „Leonar-
do da Vinei“ við Fiumicino
hjá Tíber-ósum. Loks hefur
rofað til í b°ku spillinaar,
mútugjafa og; svika. Hátt-
settir ítalskir stjórnmála
menn eru flæktir í bessi
hneykslismál.
Aðalþættirnir í þessari keðju
hneykslismála eru kallaðir Fiumi-
cino-hneykslið, IN GlC-hneykslið,
Penicillin-hneykslismáiaferli, járn
brautarslysið við Catanzaro. Hvað
eftir annað hafa komið fregnir
um lengri og skemmri þætti þess-
arra hneykslismáia, og afhjúpað
siðleysi og spiilingu embættis-
manna og ráðandi stjórnmála-
manna.
• FIugvalTar-
hneykslið
Þegar eftir að flugvöllurinn við
Fiumicino var vígður í janúar í
fyrra, kom í ljós að hann var
stórgallaður. Vegurinn til fiug-
stöðvarinnar reyndist gjörónýtur
flugbrautimar voru gallaðar og
varð að loka þeim til skiptis
vegna viðgerða tveim vikum eft-
ir vígsluna. Radar-kerfi flugvall-
arins reyndist líka ónothæft.
Þetta vakti athygli biaðanna, og
stjórnin neyddist til að fallastr á
að þjóðþingið kysi rannsóknar-
nefnd. í henni voru 31 maður úr
öllum flokkum.
Skýrsla nefndarinnar er 144
síður, og að sögn blaðanna er í
henni svo mikið af sprengiefni að
það mun nægia til að sorengia
í loft upp pólitískt starf allmargra
þekktra stjómmálamanna.
• Dýrt spaug'
Flugstöðin hefur kostað ítalska
ríkið 36,4 milljarða líra (um 2,5
milljarða ísl. króna), og eftir er
að greiða um 30 milljarða líra
fyrir það sem ófullgert er í flug-
stöðinni. í ljós kom að nefnd sú,
sem valdi staðinn undir flugvöll-
inn var ekki kosin af opinberum
aðilum, heldur hafði. flugmála-
ráðuneytið lagt blessun sípa yfir
nefnd einkaaðila. Þessi nefnd tók
síðan hina afdrifaríku ákvörðun
um staðsetningu flugvallarins.
Fyrir valinu varð Fiumicino, og
varð ríkið að greiða 74 lírur fyrir
hvern fermetra af því landi.
Land er þarna mýrlent og sér-
staklega óhentugt til flugvallar-
gerðar. Landið var keypt af
íurstafjölskyldunni Torlonia.
Rannsóknarnefndin segir að ekk-
Sjö leiðengrar
til Himalajs
Sjö leiðangrar fjallgöngu
manna munu í sumar legeja ti
atlögu við hæstu tinda Ilima
lajafjalla. Indverjar ætla m.a. ac
gera aðra tilraun til að klífa hæsta
tind jarðarinnar, Mount Everest
Auk þess verða á ferðinni leið-
angrar frá Austurríki, Frakk.
landi, Vestur-Þýzkalandi og a
m.k. þrír ieiðangrar frá Japan.
hafi verið kannað um hæfni
jarðvegsins áður en bygging ílug-
vallarins á þessum stað var á-
kveðin. Það reyndist mikið verk
og dýrt að fylla upp mýrlendið,
og dugði þó hvergi til, því flug-
brautirnar eru stöðugt að síga.
iRáðuneyti, sem fjallar um op-
inbera vinnu, hafði yíirstjórn
verksins með höndum fyrir hönd
flugmálaráðuneytisins. Ofursti að
nafni Amici stjórnaði verkinu.
Hann stofnaði síðan mörg fyrir-:
tæki, sem hann kom í gróðaað-'
stöðu við flugvallargerðina. Hef- j
ur rannsóknamefndin grafið upp
óheillaferil þessa manns. Oft var
nauðsynlegra öryggisráðstafana
ekki gætt við ílugvallagerðina, og
bíðu.r ofurstinn nú málshöfðunar. j
Fanfani forsætisráðherra er j
sakaður um að hafa ekki haft
nægilegt eftirlit með þessum mál-
um, og sjálfur er hann orðinn
órólegur. Hann hefur nú látið
u.ndirbúa lagafrumvaro um breyt-
ingar á bókhaldi ríkisins
® Penicillin-
hnevkslið
Þá hefur svonefnt penicillin-
hneyksli ekki valdið minni úlfa-
þyt á Italíu. Dómur í því máli
var felldur á Þorláksmessu.
Tveir fyrrverandi ráðuneytis-
stjórar við heilbrigðismálaráðu-
neytið, báður úr Kristilega demó-
krataflokknum, voru dæmdir til
margra ára fangelsisvistar fyrir
að hafa dregið sér stórar fúlgur
af opinberu fé. Fyrir sömu sak-
ir hafa tveir opinberir embætt-
ismenn aðrir verið dæmdir í
farigelsi.
Upphaf þes-sa máls má rekja
áratug aftur í tímann. Þegar eft-
ir heimsstyriöldina fengu Italir
fúkaiyf (antibiotika) frá Banda-
rfkjunum, ýmist gefins eða fyrir
mjög lágt verð. Það voru emb-
ættismenn í heilbrigðisráðuneyt-
inu, sem dreyfðu lyf.iunum til
lyfsala. Þetta misnotuðu áður-
nefndlr embættismenn sér á hinn
rherfilegasta hátt og drógu sér
stórfé með svikum og skjala-
fölsun. Fölsuðu þeir m.a. vottorð
u.m að þeir væru berklaveikir og
létu hið opinbera leigja fyrir sig
lúxusíibúðir. Scelba innanríkisráð-
herra komst af einhverjum á-
stæðum í samskonar aðstöðu, og
vissi hann varla hvaðan á sig
stóð veðrið fyrr en hann fékk
allt í einu berklaveikraíbúð.
Fannst honum síðar „að hann
hefði. engan rétt á slíkri íbúð“
þar sem hann hafði aldrei verið
berklaveikur. Fór hann þá úr í-
búðinni, en lét undi.r höfuð leggj-
ast að láta rannsaka þetta svika-
mál.
© Jáinbrautar-
Á aðfangadag jóla, þegar dóm-
urinn í PanesDhn-málinu var að-
eins sólarhringsgamall, kom enn
eitt stórmálið á dagskrá: Járn-
brautarslysið við Cantanzaro í
Catanzaro í Kalabríu sem varð
70 manns að bana. Daginn eftir
voru. kröfugöngur famar og mót-
mælaíundir haldnir á slysstaðn-
um. Mannfjöldinn var þrunginn
reiði í garð einkafyrirtækisins,
sem rekur járnbrautirnar á þess-
u.m slóðum. Mörg blöð fullyrða
einnig að þetta fyrirtæki hafi
atgerlega svikizt um að búa lest-
irnar nútíma öryggisutbúnaði.
Fvrirtækið er hluti af stærra
rafmagns-hring ItaJíu, ,,Edison“.
Þessi rafmagnshringur er rekinn
með hlutdeild ríkisins. og því er
hettn hneyksli einnig áfall f.vrir
ríkisstiórn Fanfanis og flokk
hans
Kommúnistaflokkur Italíu hef-
u.r boðað að hann rriupi krefiast
bess að fiallað verði um rann-
sók.narskýrsluna og afleiðingar
hennar í þinginu.
71 maður fórst þegar járnbrautarlest rann út af 30 metira hárri
brú við Catanzaro á Italiu 24. des. sl.
ef ísbreiður
ns bráðna?
MOSKVU — N orður-í shaf ið
er aö tveim þriö.iuhlutum
þakið ís að staöaldri. Þetta
er ó'hemjustór ísbreiða, því
allt er hafið um 10 milljón
ferkílómetrar að flatarmáli.
Meðalhiti ársins er um 25
gráður fyrir neðan frost-
mark.
Gróður er rýr við strendur
Norður-Ishafsins, og kemur það,
ásamt óblíðu veðurfári, . í veg
fyrir að fólk taki sér bólfestu
þar. En hvað myndi ske ef hægt
yrði að leysa hafið úr viðjum
íssins, — svifta þakinu af Norð-
ur-íshafinu? Gæti líf þá þrifist
með góöu móti á Norðurskaut-
Þessi spuming hefur orðið
mörgum vísindamönnum, verk-
fi-æðingum og fleirum tilefni
heilabrota.
Þegar árið 1926 skrifaði sovézk-
ur skipstjóri, Gernet, að græn-
lenzku jcklarnir myndu smám-
saman bráðna, ef snjónum væri
sópað af þeim reglulega. Þetta
hefur löngum þótt klaufaleg til-
laga. Á síðari árum hafa komið
fram margar tillögur, sem eru
líklegri til að sannfæra vísinda-
menn og aðra. T.d. hefur verið
lagt til að stráð verði koladufti
yfir jöklana. Hvítar ísbreiðurnar
kasta sólargeislunum burt frá
sér, en ef þær yrðu svartar
PHILADELPHIA — Hópm
bandarískra kvek^ra, The Ame-
riean Friends Service Committec,
hefur neitað að taka þátt í al-
mannavörnum sem yfirvöldin
hafa fyrriskipað í USA.
— Við getum ekki tekið þátt
í þessum almannavömum vegna
þess að þetta ruglar dómgreind
fólks og það fer að álata kjam-
orkustyrjöld óhjákvæmilega og
jafnvel sjálfsagða, segir í yfirlýs-
ingu kvekaranna, sem þirt hefur
verið í Philadelphia. I yfirlýs-
ingunni segir einnig, að almanna-
vamir þessar verði til þess að
Bandaríkjamenn fremji innbyrð-
is ofbeldisverk hver gegn öðru-
um undir því yfirskyni að þeir
séu að verja sig gegn utanaðkom-
andi hættu.
Nú tala Bandaríkjamenn um
það í fullri alvöru að þeim sé.
heimilt að skjóta til bana annan |
mann, sem í óleyfi kunni að j
leita hælis í kjarnorkubirgi þess i
fýrrnefnda. Þegar hugarfar borg-
aranna er orðið þannig, vegna
þess að stríðsmögnuð yfirvöld
hafa æst fólk upp, þá eru þessar
almannavarnir ekki lengur til
þess að vemda verðmæti, heldur
il þess að brjóta þau niður.
NEW YORK 17/1 — Fulltrúar
Sovétríkjanna og Bandaríkjanna
hjá SÞ hafa tilkynnt U Thant
framkvæmdastjóra að átján
velda ráðstefnan um afvopnunar-
málin muni koma saman á fyrsta
fund sinn í Genf 14. marz.
myndu þær drekka í sig sólar*
hitann og bráðna.
Garður yfir Berings-sund.
Sovézki verkfræðingurinn Pjotr
Borisov setti íram þá tillöga
1957, að byggður yrði stíflugarð-
ur iþvert yfir Berings-sund milli
Síberíu og Alaska. Þarna eru
mörk Norður-íshafsins og Kyrra-
hafs. Kenning Borisovs var sú. að
síðan yrði dælt hlýrra vatni úr
Kyrrahaíi yfir stífluna í Norður-
Ishafið. Þetta myndi leiða tií
þess að ísinn bráðnaði. Lagt hef-
ur verið til að kjarnorka verði
notuð til að framkvæma þetta á-
form.
Ef ísinn hyrfi af Norðurskaut-
inu myndi loftslag þar gjörbreyt-
ast. Isbreiðurnar sem kasta frá
sér -sólargeislunum, myndu hverfa
og miklu stærri hafflötur mýndi
drekka í sig sólarhitann. I>etta
þýddi breytt og aukið líf í sjón-
um. Hafið ýrði um þrem gráðunrt
hlýrrá.
Ymsir t «| tryggnir.
Hugmyndirnar um að bræða.
ísinn í norðri hefur gert ýrrisa.
vísindamenn tortryggna. Sumir
vilja halda því fram, að slíkar
framkvæmdir myndu hafa áhrif
á loftslagið í Mið-Asíu. Þar
myndi verða enn heitara og!
þurrara en nn er. Sumir haldai
því einnig: f.ram að í miðhluta
Siberíu myndi raki tempra lofts-
lag hverfa, en verða svipað og.
nú er á freðmýrum Norður-Sí-
beríu. Allt þelta eru sovézkir
vísindamenn nú að, athuga og
rannsaka.
Fimmtudagur 18. janúar 1962 — ÞJÓÐVILJINN — -(5