Þjóðviljinn - 24.01.1962, Síða 4

Fylgishrun kauplækkunarflokk-
anna í Dagsbrún er eina málið sem
þeir skilja
Morgunblaðið er á flótta undan stóru
orðunum um aukinn kaupmátt launa
með samstarfi við launþega
! Það getur stundum komið
sér illa fyrir stórt og víðlesið
'blað, að hafa svo lengi hamrað
á sama hlutnum, að fólk sé
farið að trúa, að eitthvað
hafi verið meint með því, sem
sagt var. En þetta er náttúr-
lega ekki erfitt, nema aðeins
fyrir þá, sem ekkert meintu
með því sem þeir sögðu annað
en það að blekkja lesendur og
telja þeim trú um allt annað <>
en fyrir þeim vakti raunveru-
lega.
Þannig hefur Morgunblaðinu
farið í áróðri sínum fyrir sam-
starfi launþega og atvinnurek-
enda. Ýmsir hafa trúað því að
einhver hugur fylgdi máli.
Nú kemur það hinsvegar í
Ijós, eins og raunar oftast áð-
.ur á undanfömum árum, að
þegar verkaiýðshreyfingin reyn-
ir fyrir sér um friðsamlega
lausn á kjaramálum launþeg-
anna, þá er dyrunum hallað
aftur, aðeins orðin halda áfram
að hljóma — orðin innantóm.
Ríkisstjórnin hefur að vísu
fengizt til þess að setjast á rök-
stóla með fulltrúum alþýðusam-
"takanna, en strax að loknum
’fyrsta fundi gefur forsætisráð-
bei-ra þá yfirlýsingu að ólík-
legt sé að siíkar viðræður muni
bera árangur. Aðaimálgagn rík-
isstjórnarinnar endurómar síð-
an tregðu hans og reynir að
Tinna grundvöli fyrir flóttann:
„Alþýðusamband Islands er
enginn málsvari neytenda“, „á-
kvcðin ramtök í þjóðfélaginu
geta ekki orðið samningsaðili
við ríkisvaldið“.
Þetta mun nú mörgum mann-
inum þykja ótryggur ís yfir að
fara, enda þótt mikið Iiggi við
fyrir ríkisstjórnina að bjarga
sér á flótta undan stóru orð-
unum um aukinn kaupmátt
launa, kjárabætur án verkfalla,
samstarf við launþega um
rekstur atvinnutækjanna,
vinnuhagræðingu o.s.frv.
Alþýðusamband íslands með
sína 30 þúsund meðlimi en lang-
samlega stærstu samtök vinn-
andi fólks í landinu. Það er
hætt við því að mörgum laun-
þeganum þar, þyki það kaldar
kveðjur að heyra það nú á 7.
tugi aldarinnar, sem haldið var
fastast að launþegum um alda-
mótin, að samtök þeirra væru
svo fámenn og ómerk að öllu,
að ekki yrði við þau talað, þau
væru „enginn málsvari neyt-
enda“ í landinu.
Það gefur líka bendingu um
hugarfar Morgunblaðsmanna,
þegar þeir segja að heildar-
samtök alþýðunnar geti ekki
talizt hlutgengur samningsaðili
við ríkisvaldið. Þarna eru auð-
sjáanlega engir vinir launþega
að verki. I áratugi hefur rík-
isvald.ið haft afskipti af samn-
ingamálum launþega og at-
vinnurekenda. Fyrir hefur_ Þessi flótti er þó með öllu
Ej
komið að þau afskipti hafa t
orðið til góðs, þótt sjaldan sé, —
en afskiptin eru orðin að hefð
engu að síður. Og það veit
a.m.k. hver einasti launþegi, að
afskipti núverandi ríkisstjórn-
ar eru orsök þess, í hvaða óefni
málefnum hans er komið, því
hún hefur beinlínis hindr-
að, að samningar launþega og
atvinnurekenda fengju staðizt.
Þrívegis á 2',4 ári hefur ríkis-
valdið ógilt samninga launþega-
samtakanna. Viðbrögð Morgun-
blaðsins verða því ekki skilin
öðruvísi en sem tilraun til þess
að finna undankomuleið fyrir
ríksstjórnina svo hún komist
hjá því að bera ábyrgð á gerð-
um sínum og standa við stóru
orðin — gagnvart launþegunum.
tilgangslaus. Launþegarnir
munu kalla ríkisvaldið til á-
byrgðar hversu sem undan
verður vikizt. Og af gamalli
reynslu vita verkamenn það, að
til er óbrigðult húsráð, sem
læknar samningatregðu og bola-
brögð svikulla vaidhafa, og það
er að hætta að veita þeim at-
fylgi. Það mun líka sannast,
að nú bíður ríkisstjórnin þess
eins að sjá hvaða stuðning
þögn hennar fær í stjórnar-
kosningum verkalýðsfélaganna
og þá sérstaklega í Dagsbrún.
Hins vegar munu Dagsbrúnar-
menn vita það betur nú en
nokkru sinni fyrr, að fylgis-
hrun kauplækkunarflokkanna í
Dagsbrún er eina tungumálið
sem þeir skilja. St.
Þeir vilja aðeins umræður um sinn eigin gróða
Hagræðing og kjarabætnr
Helztu viðbrögð Morgunblaðs-
ins og fylgirita þess við til-
lögum Alþýðusambandsins um
aukinn kaupmátt launa, eru
þau að stagast sífellt á því
sama: Vinnuhagræðingu og
samstarfi atvinnurekenda og
launþega. Á yfirborðinu virð-
ast stjórnarflokkarnir ekki hafa
neitt raunhæft til málanna að
leggja, ekkert annað en þessi
óljósu slagorð, sem þeir eru
búnir að endurtaka síðan þeir
komu til valda. Það væri vissu-
lega fróðlegt að fá nánari út-
skýringar á því, hvað þeir
raunverulega eiga við með
þessum slagorðum sínum.
Ólafu.r Thors hefur látið hafa
það eftir sér, að hann „telji
ekki rétt að binda miklar von-
ir við flestar tillögur" Alþýðu-
sambandsins. Hið eina, sem
hann er dálítið spenntur fyrir,
er breytt vinnutilhögun, „sei
mundi án efa auka vinnuaf-
köstin mikið“ og „tryggja'
verkalýðnum _ kjarabætur án
raunverulegs kostnaðarauka
fyrir atvinnureksturinn".
Þegar þessi ummæli ráðherr-"*
ans eru borin saman við það,
sem blöð hans hafa skrifað um
þessi mál, er það raunverulega
aðeins eitt, sem eftir stendur af
öllu orðagjálfrinu: Aukinn
vinnuhraði, meira álag á
starfsþol verkafólksins. Enn
sem fyrr er það einungis ann-
ar aðlinn: verkafólkið, sem er
hið hreyfanlega afl í atvinnu-
rekstrinum, að dómi þessara
manna. Með auknum vinnu-
hraða væri hugsanlegt að það
fengi stytt þrælkunartímann á
hverjum degi. Á þennan hátt
eiga launþegarnir að leggja til
kjarabæturnar sjálfir, handa^
sjálfum sér.
Annars er rétt að minna á,!
að þetta sífellda hjal kaup-^
lækkunarmanna um aukin
vinnuafköst og framleiðslu er
aðeins yfirborðstal, þegar rætt®
er um efnahagsafkomu atvinnu-g,
fyrirtækja. Það eru ekki afköst-^
in ein, sem efnahagnum ráða,"j;
‘ heldur fyrst 'og fremst verð-j
mæti vörunnar, sem framleidd|
er. Um þá hlið ‘málsins hefur1
þó ekki verið fjölyrt í blöðuin
kauplækkunarmanna, enda ger- íi
ir hún kröfur til þeirra, sem|
atvinnurekstrinum stjórna, frem- ^
ur en verkafólksins, og þá er nú 1
eins gott að fara varlega í sak- =.
VI
írnar.
Með skynsamlegri stjórn, þar ;
sem hugsað er um nýtingu efn- ^
is og vöruvöndun, er hægt að j
auka verðmæti vöru og bæta J
efnahaginn, en það kostar fé —
í bili.
Með styttum vinnutíma, rúm-
góðum, björtum vinnustöðum,
fullkomnum heilbrigðisháttum,
stórbættri aðstöðu fyrir þá sem
útistörfin vinna, matsölum o.fl.
er hægt að auka verðmæti vör-
unnar, bæta efnahaginn, en það
kostar fé — í bili.
Með hóflegum gróða eigenda,
afnámi á ofsalegu bruðli og
glæfralegu braski er hægt að
bæta efnahag og rekstur
margra fyrirtækja, en það
kostar eigandann fé — í bili.
Með lágum vöxtum á stofn-
og reksturslánum til atvinnu-
fyrirtækja, sem lífvænleg eru
og reist á heilbrigðum grund-
velli, getur ríkisvaldið stutt að
bættum efnahag, en líka það
kostar fé — í bili.
Framh. á 10. síðu.
Á 5. þingi Alþjóðasambands-B hefur hin alþjóðlega verkalýðs-
ins, W.F.T.U., voru samþykktar* hreyfing eflzt til mikilla muna
margar ályktanir, varðandi alla* og auðgazt af reynslu í baráttu
iþætti verkalýðsbaráttunnar. sinni fyrir hagsmunum verka-
Lengsta og veigamesta ályktun- lýðsins. Ðaráttuhæfni verka-
lýðsins hefur aukizt og skiln-
ingur hans á nauðsyn einingar-
innar farið vaxandi. Þegar Al-
þjóðasambandið var stofnað,
1945, voru 70 milljónir félags-
bundinna ver.kamanna í heim-
inum, en í dag er tala þeirra 200
milljónir og af þeirri tölu eru
120 millj. innan vébanda Al-
iþjóðasambandsins.
1 dag býr þriðjungur mann-
kynsins við skipulag sósíálism-
ans, gengur öruggum skrefum
fram til vaxandi velmegunar,
og þjóðfrelsisbaráttu hinna und-
irokuðu, hrörna stoðir auðvalds-
skipulagsins að sama skapi, og
auðsætt er að það fái ekki til
lengdar staðizt markvissa sókn
framfaraaflanna.
Auðvaldsskipulagið hefur sýnt
sig að vera vanmáttugt þess að
leysa vandamál líðandi stund-
ar. Stjórnleysi þess á fram-
leiðsluöflunum skapa kreppur
og atvinnuleysi, framleiðsluöflin
nýtast ójafnt og illa og hinir
ótæmandi möguleikar, er vís-
indin skapa framleiðslunni, og
ætti að verða lyftistöng til vax-
andi velmegunar, verða í hönd-
um þess bölvaldur verkalýðsins.
Þó segja megi að um tak-
markaða sókn hafi verið að
ræða í efnahagslífi nokkurra
auðvaldsríkja er hún óstöðug
og einkennist fyrst og fremst
Á tímabilinu mílli 4. og 5.
þingsins hafa 22 nýlendur öðl-
azt sjálfstæði og nýlenduveldin
smækka hröðum skrefum. Til-
koma þessara nýju ríkja er nýr
liðsauki við íramfaraöflin í
'heiminum.
Vegna þessarar þróunar fram-
faraaflanna, sigra sósíalismans
BJÖItN RJARNASON:
———
Fimmta
frelsis og lýðræðis. í Sovétríkj-
unum hafa verið gerðar ráðstaf-
anir til að skapa, á næstu
tveim áratugum, skilyrði til
framkvæmda hins kommúnist-
íska þjóðfélags. Sigurvinningar
sósíalismans eru heimsverka-
lýðnum hvöt til aukinna dáða,
leiðarljós í baráttu hans fyrir
bjartari framtíð.
in fjallar um baráttu verkalyðs-
ins fyrir hagsmuna- og hugðar-
efnum sínum á núverandi þró-
unarskeiði og er í sjö köflum.
Ttúmsins vegna eru engin tök á
að birta þessa ályktun í heild
svo að ég mun reyna að segja
frá helztu atriðum hennar í sem
stytztu máli.
I. Vcrkalýðurinn í bandalagi
við önnur framsækin öfi getur
ráðið vandamálum mannkynsins
tjl farsælla Jykta.
j Síðan 4. þingið var haldið 1957,
af því að auðhringarnir auka
gróða sinn en kjörum verka-
lýðsins hrakar, ríkisvaldið, í
þjónustu auðhringanna, þrengir
kost verkalýðssamtakanna með
allskonar þvingunarlöggjöf f
þeim tilgangi að beita þeim
fyrir gróðavagn auðhringanna.
Amerísku auðhringarnir hafa
töglin og halgdirnar í stjórn
voldugasta auðvaldsríkisins og
beita völdum sínum óspart á
stjórnir annarra ríkja. Þeir við-
halda spennunni í heiminum og
frá þeim stafar mesta hættan
fyrir heimsfriðinn. Til að við-
halda ofsagróða sínum af
vopnaframleiðslunni reyna þeir
að viðhalda og auka styrjaldar-
óttanum. Samherjar þeirra í
þessum tilraunum eru einnig
þýzku og japönsku auðhringarn-
ir.
Gegn þessum öflum vei'ður
allur verkalýður og aliir þeir
sem friði unna, að sameinast.
Eining verkalýðsins mun gera
það mögulegt að sigrast á þess-
um afturhalds- og styrjaldar-
öflum, að skapa frið og fram-
farir.
(Framhald.)
— ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 24. janúar 1962