Þjóðviljinn - 15.03.1962, Qupperneq 5

Múgmorðsvopn fyrir
Fyrirætlanir Bandaríkjamanna
«m kjarnorkusprengingar við
Jólaeyjar og Johnstoneyjar á
Kyrrahafi munu standa yfir í tvo
mánuði. Reyndar verða fimm
tegundir af atómsprengjum, segir
í bandaríska tímaritinu Time.
Yfirstjórnandi allra þessara
kjarnasprengjutilrauna Banda-
ríkjamanna er Alfred Dodd
Starbid, sem hefur verið einn af
aðalskipuleggjendum NATO.
Bandaríkjamenn ætla sér fyrst
og fremst að reyna með fullum
styrkleika eldflaugarnar Minute-
man og Polaris og kjarnasprengj-
ur sem þær geta borið. Þá verða
einnig gerðar tilraunir með að
skjóta eldflaugum með atóm-
sprengjum frá kafbátum neðan-
sjávar. Þá veröur reynd neðan-
sjávareldflaugin ASROC, en hún
á að geta hæft í mark neðansjáv-
ar og' grandað kafbátum.
Of kraftlitiar eldflaugar
Þá ætla Bandaríkjamenn að
kanna áhrif kjarnorkuspreng-
inga í andrúmsloftinu á birgðir
atómvopna sem geymdar eru neð-
anjarðar og á atómsprengjur í
kafbátum. Einnig-á að þrófa létt-
ari atómsprengjur með tiltölulega
meiru sprengiafli en Bandaríkja-
menn hafa getað framleitt áður.
Tilgangurinn er að koma fleiri
atómsprengjum fyrir í flugvélum
og að láta eldflaugarnar bera
meira sprengiefni. Það hefur ver-
ið mjög erfitt fyrir Bandaríkjam.
að smíða nægil. burðarmiklar eld-
flaugar, og það hefur háð þeim
mjög varðandi geimferðir. Líka
verður reynt vopn sem á að geta
grandað eldflaugum. Nefnir blað-
ið sérstaklega eldflaugina Nike-
Zeus.
Eiefcmenn ittun
sækja uitt náðun
TEL AVIV 13/3 — Hæstiréttur
ísraels mun koma saman 22.
marz til að fjalla um mál Adolfs
Eichmanns. Ef rétturinn staðfest-
ir þá dauðadóminn yfir honum
mun Eichmann sækja um náðun
til Ben Zwi forseta ísraels.
Robert Servatius verjandi Eich-
rnanns tilkjmnti í dag að hann
ætlaði að biðja hæstarétt að yf-
irheyra vitni varðandi brottnám
Eichmanns frá Argentínu.
Sá hluti Israelsmanna sem and-
vígur er dauðadóminum herðir
nú baráttu sína fyrir náðun Eich-
manns enda þótt mikill meiri-
hl.uti þjóðarinnar vilji að dómur-
inn verði staðfestur.
Bandaríkjamenn
senda upp ioftbelg
CHICO, KALIFORNÍU 13/3 —
Bandaríkjamenn sendu í dag risa-
loftbelg á Toft,. Er þetta sá fyrsti
af mörgum loftbelgjum sem
Bandaríkjamenn ætla að senda
efst upp í gufuhvolfið til að ljós-
mynda pláneturnar og aðrar
stjörnur.
Bandarískir vísindamenn segja
að þegar loftbelgurinn fer yfir
ICyrrahaf muni nokkuð af tækj-
nnum í stýrisklefanum losna og
að öllum líkindum falla í hafið.
Ekki verður unnt að slæða þau
upp.
Dýr morðvopn
Time segir að undirbúningur
tilraunanna sé „gífurlegt verk-
efni“. Hann hefur kostað ó-
grynni fjár og mikla vinnu í 14—
18 mánuði. Bandaríkjamenn hafa
fengið Jólaey lánaða hjá Bret-
um ti'l þessara tilrauna. Bretar
gerðu þar tilraunir með kjarn-
orkuvopn árin 1957 og 1958.
Á eyjunni er nú verið að
reisa hús og ýmiskonar bygging-
ar fyrir á annan milljarð ísL
króna. Ymiskonar útbúnaður fyrir
tilraunirnar kosta (imm sinnum
meira. Er þá ekki meðtalinn
kostnaðurinn við fram'leiðslu
vopnanna sjálfra, 40 herskip, 1000
flugvélar og 12000 manna lið, sem
vinnur við þessar múgmorðs-
vopnatilraunir. Til að byrja með
verður kostnaðurinn við þessar
tilraunir hálf fimmta milljón
dollara (um 180 milljónir ísl kr.)
á dag, en kostnaðurinn verður
helmingi hærri iyrir hvern dag
nokkru mdögum eftir að tilraun-
irnar hefjast, segir í áliti Starbids
hershöfðingja.
GENF — Sérstök nefnd Samein-
uðu þjóðanna, sem rannsakað
hefur með hvaða hætti flugvél
Hammarskjölds fórst í Afríku í
septembermánuði s.l. hefur nú
lokið starfi sínu.
Samkvæmt fyrirmælum álykt-
unar al'lsherjarþings S.Þ. í októ-
ber sj.L mun nefndin nú senda
niðurstöður rannsóknanna til U
Thants framkvæmdastjóra S.Þ.
Þær vitnayfirheyrslur, sem
nefndin hefur annazt, hafa enn
staðfest þann grun að Hammar-
skjöld hafi verið ráðinn af dög-
um að undirlagi Tshombe, valds-
manns í Katanka, og Roy Wel-
enskl forsætisráðherra Miðafríku-
ríkjasambandsins. M.a. hefur
fjöldi innborinna manna borið
það|. að 'þeir hafi séð undur á
nátthimninum yfir Ndola-flugvelli
Japanska ríkisstjórnin rekur sérkennilega tvöfeldnispólitík. Hún
ÉSÖb hefur opinberlega mótmælt fyrirhuguðum tilraunum Bandarikja-
manna með atómsprengjur í amjrúmsloftinu. Hinsvegar lætur hún berja á fólkii, sem leyfir sér að
ba|ra fram sömu mótmæli. Hér sjást lögregluþjónar misþyrma formanni stúdentasambandsins
Zengakuren, Jodi Oda, en hann var þátttakandi í mótmælafundi fyrir framan bandaríska sen
diráðið í Tokíó.
I maí eða júní í ár má gera
ráð fyrir stórkostlegum engi-
sprcttufaraldri í Indlandi og
Pakistan, og er hér um eyðimerk-
ur-engisprettur að ræða. Þessi
spádómur kom fram á fundi Mat-
væla- og landbúnaðarstofnunar
S.Þ. í Rómaborg, þegar ráðgjaf-
arnefndin um eftirlit með eyði-
merkur-engisprettum hélt tíundu
ráðstefnu sína.
Nefndin, sem er skipuð fulltrú-
um 10 ríkja, fékk vitneskju um
að viðkoma engisprettanna yrði
óvenjulega mikil á Arabíuskaga
og nærliggjandi svæðum, og að
í ár mundu engisprettuhóparnir
hafa tilhneigingu til að halda í
átt til Indlands og Pakistans, sem
urðu fyrir miklum búsifjum af
völdum þeirra. Hins vegar hefði
Norður- og Vestur-Afríka Sloppið
tiltölulega vel í fyrra, og svo
mundi sennilega einnig fara í
ár.
Nefndin samþykkti að koma
upp til reynslu sjálfvirkri flug-
sveit, sem hin nýstofnaða rann-
sóknarsveit á svæðinu hafi til
umráða. Flugsveitin á að tryggja
rannsóknarsveitinni aukið at-
hafnafrelsi og meiri árangur í
viðureigninni við hinn forna vá-
gest. Þetta er einn liður í miklu
verkefni, sem Sérsjóður S.Þ. styð-
ur með 3,75 millj ,.dollara fram-
þegar flugvélin hrapaði. VitrJ
hafa m.a. borið, að orustuflugvéll
hafi farið á loft frá Ndola-flug-
velli þegar flugvél Sameinuðu
þjóðanna var komin í námundaí
við flugvöllinn. Sum vitni hafa
lagt áherzlu á að embættismenn
yfirvaldanna í Norður-Rodesíií
hafi þegar í stað hraðað sér að
flugvélarflakinu, og að eldurinn
hafi fyrst komið upp í flakinú
eftir að þeir komu þangað.
Vitnin hafa sagt nefndinni afe
þau hafi ekki þorað að skýra frá'
þessum staðreyndum í yfirheyrsl-
um nefndar þeirrar, sem yfirvöld-
in í Rodesíu settu á laggimaf
upp á eindæmi til að rannsaka
atburðinn Segjast þau ekki hafs
viljað ..hætta á að missa lífið líkfc
og Hammarskjöld“ með því aft
segja al'lan sannleikann um vitn«
eskju sína.
Ekki er ólíklegt að nefndin gelí
með rannsókn sinni og vitna*
leiðslum svift hulu.nni af hinun*
dularfulla dauða Hammarskjöld®
og félaga hans. Nefndin var hins-
vegar ekki látin taka til starfa
fyrr en nær hálfu ári eftir aJ
Hammarskjöld fórst, ög hefur þaS
nokkhð torveldað rannsóknar-
starfið.
lagi. Það eru 23 ríki sem starfa
saman að þessu verkefni, sem er
í því fólgið að hafa hemil á
eyðimerkurengisprettunum.
Yfirumsjónarmaður þessa verk-
efnis, M. J. Bredo, skýrði frá
því, að þrjár flugvélar yrðu til
taksj og mun hver þeirra geta
flutt þrjú tonn af matvælum og
ýmiskonar útbúnaði. Það á að
vera hægt að senda þessar flug-
vélar á loft með mjög stuttum
fyrirvara, þannig að þær geti
flogið með skordýraeitur þegar í
stað til þeirra svæða, sem engi-
spretturnar ráðast á. Flugsveitin
mun hafa náið samstarf við þá
hópa, sem vinna niðri á jörðinni.
Bredo skýrði ennfremur frá því,
að rúmlega 300 milljónir manna
eða éttundi hluti mannkynsins
yrðu stöðugt fyrir barðinu á
eyðileggingu af völdum engi-
sprettufaraldra.
(Frá upplýsingaskrifst. S.Þ.).
Nánar skýrt
fré hinu ný|a
hvítblœSiS'
PRAG — Prófessor Zdenék
Picha sem stjórnað hefur til-
raunum með hið nýja tékk-
neska lyf, Riboazauricil, gegn
hvítblæði, hefur í Pragútvarp-
•i.nu svarað fjölmörgum fyrir-
spurnum sem borizt hafa um
lyfið, ekki sízt frá útlöndum.
Hann sagði m.a.: „Riboaz-
auricil er lyf gegn hvítblæði
og nokkrum ■ æxlissjúkdómum.
Þegar er hafin framleiðsla • á
því í Tékkóslóvakíu. en ennþá
aðeins í smáum stíl, og það
magn sem nú er framléitt fer
aðallega í hinar margvíslegu
tilraunir sem nú er verið að
gera með það í tékkneskum
sjúkrahúsum í því skyni að
ganga úr skugga um hve á-
hrifamikið það er og hvernig
bað reynist gegn ýmsum ill-
kvniuðum æxlu.m.
Tilraunir hafa þegar leitt í
Ijós að Riboazauricil er bezta
lyfið gegn hvítblæði og enda
lrótt'þei'n'i sé ekki lokið er þeg-
ar hægt að segja að það er
áhrifameira en nokkurt annað
lyf sem hingað til hefur verið
framleitt.
En þar sem framleiðsla lyfs-
ins er enn á byrjunarstigi, er
bað enn mjög dýrt, og við
leitu.m þess vegna að nýrri,
hagkvæmari framleiðsluaðferð.
Lyfið hefur þegar gefið svo
góða raun að bekkt enskt
l.yfjafyrirtæki, The Distillers
Company Ltd. hefur keypt
framleiðslurétt á bví.
Sjúklingar í Tékkóslóvakíu
sem lyfið er gefið fá það ó-
keypis, eins og reyndar alla
aðra læknishjálp, en þar sem
framleiðsla iþess er mjög
kostnaðarsömi getum við ekki
látið útlendingum lyfið í té
ókeypis".
Fimmtudagur 15. marz 1962 — ÞJÖÐVILJINN —