Þjóðviljinn - 20.03.1962, Qupperneq 3

A’freð Elíasson, framkvæmdasljóri Loftleiða, ásamt áhöfn Snorra
Þarfinnssonar við komuna til Reykjavíltur á sunnudaginn var.
f
Snorrí Þorfínnsson til
í fyrsta sinn
áætlunarflugvélunum eða ef taf-
ir verða á ferðum þeirra vegna
veðurs. Hingað t(’.l hafa Loftleið-
ir ekki átt neinni Varaflugvél á
að sk:pat en með kaupunum á
Snorra Þorfinnssyni er úr því
bætt. Flugvélin verður einnig
notuð til æfingaflugs og e.t.v.
nokkurra leiguferða, en eins og
fyrr greinir, á hún fyrst og
fremst að vera til tryggingar því
að ferðunum verði örugglega
haldið uppí samkvæmt gerðum
áætlunum og þannig brúað það
bil, sem stundum hefur orðið að
undanförnu vegna þess að félag-
ið hafði engri varaflugvél á að
skipa.
Snorri Þorfinnsson, hin nýja
Cioudmasterflugvél LofUeiða,
kom í fyrsta skipti til Reykja-
víjkur síðdegis á sunnudagínn
eftir rúmlega 10 klukkustunda
flug^ frá New Tork. Eítir
skamma viðdvöl hélt flugn’élin
áfram til meginlands Evrópu,
fullskipuð farþegum.
Hin nýja Cloudmasterflugvél
Loftleiða er sömu gerðar og hin-
ar fjórar, sem fyrr voru keypt-
ar. Fyrir næstu mánaðamót
verða ný sæti kom:n í ailar
íimm Cloudmastervélar Loft-
loiða, og geta þá 425 farþegar
samtímis verið í öllum farþega-
sölunum fimm eða 460 manns i
flugvélunum öllum þegar áhöfn-
in er meðtalin.
Nj'ja flugvélin kostar 540
þúsund Bandaríkjadali, og er í
þeirrj upphæð innifalið verð
tveggja hreyfla og ný fiokkun
flugvélarinnar.
•Um næstu mánaðamót heíst
sumaráætlun Loftleiða. Verður
ferðunum þá íjölgað úr 8 og
upp í 11 í v.'ku hverri fram og
aftur yfir Atlanzhafiið og verða
vikulegar viðkomur á íslandi þá
22. Er þá gert ráð fyrir 22 á-
höfnum eða um 160 manns í
flugliðinu öllu.
Fleiri farbeiðnir liggja nú
íyrir en nokkru sinni áður í
sögu Loftleiða, og er nú orðið
fullskipað í nokkrar ferðanna -i
sumar. Aldrei hafa jafn margir
útlendingar og nú gert ráðstaí-
anir til að eiga viðdvöl á ís-
landi á austur- eða vesturleiðum
Loftleiða, og má því ætla, að
næsta sumar muni verða hér
fleiri erlendir ferðamenn en
nokkurn tíma fyrr.
'Snorra Þorfinnssyni, hinni
nýju Cloudmasterflugvél Loíf-
leiða, verður einkum ætlað að
vera til taks ef hlaupa þarf
skyndilega í skörð. Öll stærri
ílugíélög hafa jafnan á að skipa
nægilega mörgum varaflugvélum
til þess að firra töfum, ef smá-
vægilegra lagfæringa er þörf á
8. marz sl. skýrði blaðið
Fleetwood Cronicle frá því, að
fjórir ungir námsmenn við
Yorkshire hefðu gert teikningu
að togara, er valda myndi
byltingu i fiskveiðum. Er hér
um svonefndan ,,sviftogara“ að
ræða, þ.e. skip, er „siglir" á
lofípúðum. Skipið er 230 fet á
lengd, 95 á breidd og 20 á hæð
og vegijr 400 tonn, og hraði
þess verður 100 mílur á klukku-
stund.
Sk'pið getur svifið allt að 9
fetum fyrir ofan öldurnar og á
það að þola verstu veður. Upp-
finningamennirnir segja, að
skipið eigi að fljóta á sjónum
•eins og venjulegt skip, þegar
það er að veiðum. en verði
mjög stöðugt vegna þess hve
botn þess er breiður. Skipið á
að geta borið 100 tonn af f:ski
og farið allt að 3500 mílna
vegalengd i hverri siglingu.
Kostnaðarverð er áætlað
milljón sterlingspunda.
leyti sem venjulegur togari, er
sigl.'r írá Fleetwood. væri að
kqmast út úr írlandshafi, og
þeir rnyndu koma inörgum dög-
um fyrr aftur til heiinahafnar.
© Dýr skip
Blaðið segir hins vegar, að
það sé önnur saga, hvort „svif-
togarar” yrðu jafn veiðisælir og
venjulegir togarar eða hvort
þeir reyndust fjárha'gslega jafn
hagkvæmir í notkun. Ein millj-
ón punda er m:'kil fjárhæð til
þess að leggja út fyrir skip,
sem enn er á tilraunastigi. Eu
blaðið segir, að reynist það
svo. að skipið uppfylli drauma
togaraeigenda, sé ekkert efa-
mál, að slíkt skip mundi, eins
og uppfinningamennirnir segja,
valda byltingu í fiskveiðum,
jafnvel meiri byltingu en gufu-
knúðu togararnir gerðu á sín-
um tíma.
Raunveruleiki
stofnun verilaunasjóis
Möguleikar á stofnun sjóðs, sem yrði fær uni
aö veita íslenzkum listamönnum, vísindamönnum, xit-
höfundum, fræöimönnum og öðrum sem til greina geta
ein komiö vegna sérstakra afreka í þágu þjóðarinnar ríf-
ieg verðlaun þegar sjóöurinn yrði þess megnugur, voru
til umræðu á aðalfundi Blaðamannafélags íslands í
fyrradag.
Kennari við flugvélaverk-
smiðjuna segir, að „sviftogari“
sé enginn dagdraumur, bygging
hans sé framkvæmanleg og eng-
inn vafj á að hann muni vinna
eins og til er ætlazt. Næsta
skrefið er að framleiða model-
skip til reynslu.
Uppíinningamennirnir segja,
að þótt „sviftogari“ verði ef
til vill dýrari i rekstri en
venjulegir togarar muni þeir
spara mikinn tíma vegna hins
•mikla ganghraða. Venjulegír
togarar eyða svo löngum tírha
í siglingu á og af miðunum.
Segir blaðið. að enginn vafi sé
á því að „sviftogari“ hafi mikla
yfirburði fram. yfir venjulega
togara. „Sviftogarar“ gætu ver-
ið komnir á íslandsmið um það
Nokkur innbrot um helgina
Um helgina voru framin nokk-
ur innbrot hér í bænum. Á
sunnudagsnótt var brotizt inn í
Háskólabió, brotin þar stór rúða
en engu stolið. Er þetta annað
innbrotið þar á skömmum tíma.
Sömu nótt var einnig brotizt inn
í skrifstofu skólastjóra Hagaskól-
ans, brotnar tvær rúður en engu
stolið. Sl. fimmtudag var einnig
brotizt inn á skrifstofuna og þá
var stolið þar 7000 krónum í pen-
ingum.
Á sunnudag var svo brotizt inn
í mannlaust herbergi í kjallara
hússins Mánagata 10 og stolið þar
2000 krónum í peningúm úr
tösku er kona, sem býr í her-
berginu átti.
Það var Hendrik Ottósson sem
hreyfði þessu máli á fundinum
og bar fram svofellda tillögu:
„Aðalfundur Blaðamannaíélags
Islands, haldinn hinn 17. marz
1962, ályktar: Kosin skal nefnd,
sem hafi forgöngu um að leitað
sé samvinnu allra félagasamtaka
á íslandi til þess að vinna að því
að koma upp sjóði, sem sé fær
um að veita íslenzkum lista-
mönnum, visindamönnum, rithöf-
undum, fræðimönnum og öðrum,
sem til greina geta komið vegna
sérstakra afreka í þágu þjóðar-
innar, rífleg verðlaun þegar sjóð-
urinn er orðinn þess megnugur.
Tekna má afla á niargvislegan
hátt, meðal annars með því að
helga einhvern dag ársins slikri
fjáröflun. Skal nefndin skrifa
öllum þeim aðilum, samtökum
fyrirtækjum og st.ofnunum, sem
veitt geta liðveizlu í þessu máli“.
Nokkrar umræður urðu um
málið og var samþykkt að vísa
tillögunni til félagsstjómar og
stjómar menningarsjóðs félagsins.
Á fundinum var m.a. upplýst,
að lífeyrissjóður Blaðamannafé-
lags islands nam um síðustu
áramót 864 þúsund krónur. Sjóð-
urinn var stofnaður á árinu 1959
og hafa íélagar þessi ár verið um
45 talsins, og árlegar tekjur, au'k
vaxtatekna, um 270 þús. kr.
Fimm félagsmenn hafa fengið
fasteignalón úr sjóðnum, sam-
tals að fjárhæð 373 þús. kr.
1 Menningarsjóði Blaðamanna-
félags islands voru um síðustu
áramót 303 þús. kr. og er þá
með talinn minningarsjóður Vil-
hjálms Finsen að fjárhæð rúmar
30 þús. kr. á síðasta ári nutu
10 biaðamenn styrkja úr sjóðn-
um, samtals 59 iþús. kr, en á
síðustu 10 ámm hafa styrkveit-
ingar numið alls 318. þús kr.
1 minningarsjóði Hauks heit-
ins Snorrasonar ritstjóra voru
um síðustu áramót 78 þús. kr.
Einn styrkur var veittur úr
sjóðnum á árinu, 5000 kr. til Jóns
H. Magnússonar, sem stundar
blaðamennskunám í Bandaríkjun-
um.
I Blaðamannaíélagi Islands eru
nú liðlega 70 fullgildir félagar,
þar af 3 heiðursfélagar. Stjórn
félagsins skipa: Gunnar G.
Schram (Vísi), formaður, Jón
Magnússon (útvarpinu), Indriði G.
Þorsteinsson (Tímanum), Atli
Steinarsson (Mbl.) og Björn Jó-
hannsson (AB). Stjórn Menning-
arsjóðs B.I. skipa: Sigurður
Bjarnason, Hendrik Ottósson og
Ingólfur Kristjánsson
Til á undanfömum fimm árum
hafa íslendingar fengið að
eigin þarfa hirða á þennan hátt varning
Enn einu sinni hefur ís- fyrir 560 milljónir króna.
lenzkum stjórnarvöldum ver-
ið heimilað að ganga í of-
framleiðsluhauga Bandarikj-
anna og hirða þar matvæli.
Fékk rikisstjómin að þessu
sinni að láta greipar sópa
um vörur sem nómu að verð-
mæti 75 milljónum króna, en
Ekkj eru þessar vörur þó
gefnar beiningamönnum af
örlæti hjartans einu saman.
íslendingar eiga að greiða
þær í krónum, og er and-
virðið . lagt inn á sérstakan
re'kning Bandaríkjastjómar i
Landsbanka íslands. Fé úr
þessum sjóði iánar Banda-
ríkjastjóm síðan til ýmiskon-
ar framkvæmda hér á landi,
raforkuframkvæmda, hafnar-
framkvæmda og vegagerðar.
þar á. meðal í herveginn
mikla til Keflavíkur. Þannig
er risinn hér upp einsironar
bandarískur framkvæmda-
banki sem hefur vaxand; á-
hrif á það hver verkefni
landsmenn taka sér fyrir
hendur og hver ekki. Haldi
sjóður þessi áfram að vaxa
jafn ört og hann hefur stækk-
að ó undaníörnum árum mun
hartn brátt ráða úrslitum um
allar meiriháttar 'fram-
kvæmdir landsmanna.
En sjóðurinn mikli íer ekki
allur í slika lánastarfsemi.
Fjórðung aí upphæðinni „get-
ur Bandaríkjastjórn notað til
eigin þarfa,“ eins og segir í
nýlegri fréttatilkynningu frá
íslenzku ríkisstjórninni. Sú
uþphæð sem Bandarikjastjórn
hefur getað notað „til eigin
þarfa“ á íslandi hefur þann-
ig numjð 160 milljónum
króna á undanförnum fimrn
árum.
Og hverjar eru svo „eigin
þarfir“ Bandarikjastjórnar á
íslandi? Um það eru ekki
birtar neinar skýrslur, og trú-
lega hefur enginn íslending-
ur fulla vitneskju um það,
nema þá helzt GuðmundUr í.
Guðmundsson utanríkisráð-
herra — húnn nýkjörni íor-
maður fjármálastjórnar Al-
þýðublaðsins. — Austri.
Þriðjudagur 20. marz 1962
ÞJÓÐVILJINN — (3