Þjóðviljinn - 11.07.1962, Side 10

ú Efnahagsbandðlaginu
o © ©
Framhald af 7. síðu
fr.iálsa hagkerfi þannig, að hafa
beiít fáguðum vinnubrögðum
tU að nýta hráefna- og orku-
lindir til að auðgast á. Vinnu-
brcgðin eru svo fáguð, að fólk
a’mennt kemur ekki auga á
Iþau. Til þes-3 er beitt alþjóða-
kerfi með aðalfélög og dóttu.r-
lélög og alls k nar klækjum
þeirra á milli. Þar sem er
gróðavon eru sett upp fyrir-
tæki til að „efla atvinnulífið".
En reksturinn er stöðvaður á
snmri slundu, þegar hann hætt-
ir að bera sig eða auðlindirnar
þrotrar eða verðlagið verður
f'hagstætt og starfsfólkið er
sk!1i.ð eftir biargarlaust. Og
meðán fyrirtækið starfar, er
a’menningur féflettur með alls
konár leyndri einokunarstarf-
semi.
Sumir hugga sig með því, að
i Rómarsamningnum eru á-
kvæði um eftirlit með auð-
hringum. Bandarikiamenn hafi
um fjölda ára haft löggjöf til
að hafa eftirlit með því að
samtök fyrirtækja misnoti ek'ki
aðstöðu sína.
Það er óttalegur barnaskap-
ur að ímynda sér, að slík laga-
setning geti haldið aftur af
auðhringunum í hagkerfi, sem
p^ iÍAFÞók ÓummsON
Uesiuiujctúí/7r'w óóni 23970
* INNHEIMTA
LÖGFRÆQl&TÖHF
á að mótast af frjálsum við-
skiptum. Það er ems og ætla
að berjast í frumskógi að næt-
urlagi með venjulegum her-
sveitum, sem æfðar eru að
ganga í fylkingu: Einn, tveir,
einn, tveir, vinstri snú, eins
og reglugerðin kennir. Sam-
steypurnar grunda út tíu nýjar
leiðir til að misnota aðstöðu
sína í hvert sinn sem reynt er
með iöggjöf að koma í veg fyr-
ir misnotkun. Ameríska sam-
steypan General Electric hefur
verið dæmd 29 sinnum fyrir
brot á lögum um auðhringa,
en hún blómgast eftir sem áð-
ur.
Því er haldið fram, sagði
Frisch ennfremur að mikill
ávinningur muni verða af sér-
hæfingu framleiðslunnar inn-
an Efnshagsbandalagsins. Þetta
étur hver eftir öði-um, en
minna hefur verið um raun-
verulega útreikninga. Þó hefur
bandaríski hagfræðingurinn Ti-
bor Sehitosky fjallað um þetta
viðfangsefni, en niðurstaða hans
er að ávinningurinn af sér-
hæfingu með þeim ráðum sem
R^marsarrmirígurinn gerir ráð
fyrir verði „hlægilega lítill“.
Sjálfvirkur
hemill
Því næst gerði Frisch grein
fyrir hvers vegno' hið óupp-
lýsta peningaveldi er þess
ekki megnugt að nota þá mögu-
Tilkyrniing
um endurnýjun lánsumsókna o.fl. frá
Húsnæðismálastofnun ríkisins.
1. Húsnæð:smáiastjórn hefur ákveðið að allar fyrirliggj-
andi lánsumsóknir hjá stofnuninni skuli endurnýjaðar
á sérstök og þnr til gerd endumýjunareyðublöð fyrir 20.
ágúst n.k. Áhersla er á það lögð að endurnýja þarf allar
rmsóknir, hvort sem um er að ræða viðbótarumsóknir,
eða nyjar umsóknir sem enga fyrirgreiðslu hafa hlotið.
Þær lánsumscknir, sem ekki hafa verið endurnýjaðar
Jyrir áðurgreindan tíma, teljast þá ekki lengur meðal
tánshæfra umsókna
2. Fvrir alla þá sem réct eiga og hafa i huga að sækja um
ibúðalán hjá stofnuninni, hafa verið gerð ný umsóknar-
eyúublöð. Ánersla er á það lögð, að nýir umsækjendur
seudi umsóknir sína. ísamt teikningum, áður en bygg-
h.garframkvæmdir eru hafnar.
3. Sumkvæmt lcgum frá síðasta Alþingi og ákvörðun Fé-
lagsmálaráðuneytisins frá 2. júlí s.l. elga þeir er sanii-
anlega hófu byggingaframkvæmdir við íbúðir sínar eft-
ir 1. ágúst 1961, rét.t til að sækja um lán alit að
150.000,00 — eitt hundiað og fimmtíu þúsund krónur —
hámarkslán. Þeir sem áður höfðu hafið framkvæmdir,
skulu nú serr áður e:ga rétt til allt að kr. 100.000 00
— eitt hundrað þúsund krónur — hámarkslán, hvort-
tveggja með sömu skilyrðum.
4. Þeir umsækjendur sem samkv. framangreindu telja
sig eiga rétt til hærra lánsins, skulu auk venjulegra
gagna, Játa ’.imsóknum sínum fylgja vottorð bygginga-
fuiltrúa (bygginganefnda) um hvenær grunngólf (botn-
plata) var bkin út,
5. Fyrrgreind eyðublöð ásamt tilskyldum gögnum hafa
verið póstlögð til bæjarstjóra og oddvita um land allt
og ber umsækjenduin að snúa sér til þeirra en í Reykja
vik til skriístofu Húsnæðismálastofnunar ríkisins að
Laugavegi 21 III. hæð.
Reykjavík, 9. júlí 1962. > ‘. n
HÚSNÆÐISMÁLASTOFNUN RÍKISINS
leika til aukningar þjóðartekna
sem fyrir hendi eru í nútíma-
þjóðfélagi, og fórust svo orð:
Reynslan kennir fúikur af
meðal þjóða, þar sem frjálst
hagkerfi eins og Rómarsamn-
ingurinn gerir ráð fyrir, ríkir,
muni þjóðartekjurnar aukast
um 3'/2% á ári til lengdar.
Þetta á við, ef við viljum halda
okkur við jörðina, en sleppum
óskhyggju, sem birtist í fögr-
um orðu.m í stefnuskrám.
Þetta eigum við að bera
saman við það, sem getur oi'ð-
ið. ef við verðum utan banda-
lagsins og notum okkur þau
tækifæri til að stýra þjóðar-
skútunni. sem bióðast bá. Við
þurfum alls ekki að taka upp
eins þrælbundinn áætlunarbú-
skap og Sovétríkin nota til
dæmis. Fyrir mína parta efast
ég ekki um, að með því að
nota vinnubrögð, sem í senn
heyra undir skynsamlegan á-
ætlunarbúskap og eru í fullu
samræmi við vestræna lýð-
ræðishugsjón, þá geti framfar-
irnar orðið 5°» eða svo á ári
að meðaltali til lengdar. Ekki
minna.
Það má lýsa ástæðunni til
þess, að framfarirnar verða
minni til lengdar í þess háttar
hagkeríi, sem mun ríkja sam-
kvæmt Rómarsamningnum,
með því að hugsa sér bfl, sem
er útbúinn sjálfvii'kum hemli,
sem tekur alltaf í tveimur
mínútum eftir að bíllinn er
kominn á góða ferð. þegar
hann hefur hægt á sér þá lc;sn-
ar hemillinn, svo bíllinn kom-
ist aftur á ferð. Þannig geng-
ur ferðin ryikkjótt. Bfll, sem er
útbúinn slíkum, sjálfvirku.m
hemli, kemst s.iálfsagt á við-
unandi ferð stuttan tíma. Það
eru góðu árin, þegar allir hafa
nóg að gera. En það er að
blekkja sig að halda, að
góðu árin, þegar hagvöxtur er
til þess að gera þó nokkur,
sýni rétta mynd af þeim vext)
sem náð verður að meðaltali
til lengdár við hagkerfi frjálsra
viðskipta. >
Vestur-Þýzkaland, Italía og
Frakkland eru ágæt dæmi um
það, sem ég hef sagt. Nokkur
undanfarin ár hefur verið tals-
verður vöxtur í efnahagslíli
þeirra. Það hefur leítt til
þeirra, að ýmsir ímynda sér, að
þessi vöxtur sýndi, að hann
byggðist á öflum sem verkuðu
til frambúðar. Þessi ímyndun
hefur tvímælalaust átt ríkan
þátt í því, að brezka stjórnin
hefur óskað upptöku í banda-
lagið.
Þegar í fyrra hafði ég orð
á því við vini mína, að ég von-
aði, að það drægist sem mest
á langinn að Norðmenn sam-
þykktu að hefja samninga við
bandalagið. Tíminn mundi
fletta hjúpnum ofan af blekk-
ingunni um framleiðsluaukn-
inguna i Vestur-Þzklandi, Italíu
og Frakklandi.
Góðu heilli er nú svo kom-
ið, að menn taka að átta sig.
Ég tek Þýzkaland sem dæmi.
Nú er ljóst orðið, að hinn
mikli vöxtur er að staðna. —
Verkbeiðnum fækkar, og iðn-
jöfurinn Alfred Kru.pp sagði
nýlega, að sá tími sé liðinn,
þegar menn gátu lagt áherzlu
á að framleiða sem mest. Hið
þekkta hagfræðingarit Financial
Times segir í því sambandi,
að nú séu tímamót í sögu
Þýzkalands. Efnahagsmálaráð-
herra Vestur-Þjóðverja, Lud-
wig Erhard, hefur sent frá sér
neyðarka’.l og beðið menn að
hægja ferðina. I fyrra var eng-
in aukning í iðnaðarframleiðslu
Vestur-Þýzkalands, cg í undir-
stöðuiðnaði, eins og járn- og
málmframleiðslu, var beinlínis
lamdráttur um hvonki meira né
minna en ðjA. Verðfallið mikla
á kauphöllum í Bandarík.iun-
um og Vestur-Evrópu undan-
farið bendir í sömu átt. Svona
er ástandið oftast þegar hem-
ilinn fer að taka í stuttu eftir
að vöxturinn er orðinn nokk-'
urn veginn viðunandi. Hemlar
taka í, af því að það eru engin
tök á því, þar sem hagkérfi
frjálsra viðskipta ræður, að
gera hvort tveggja í senn, að
ná viðunandi vexti og halda
verðbólgunni niðri. Þegar vöxt-
urinn er góðum vegi, verða
stjórnmálamennirnir hræddir
við verðbólguna og neyðast til
að gera ráðstafanir til að
halda aftur af. Þetta er al-
‘kunnugt úr sögunni, þar sem
hið frjálsa hagkerfi ræður.
BRIDGE
Óheppni sérfræðingurinn
hafði verið eriendis um alllangt
skeið og þetta var fyrsta spila-
kvöldið þeirra félaga eftir að
hann kom heim. Hann hafði
verið ótrúlega heppinn þetta
kvöld og' náttúrlega spilað vel
að auki. Það gekk meira að
segja svo langt, að Lárus
lengrakomni og Gulli gullfisk-
ur staðhæfðu að hann hlyti að
hafa látið skera sig upp við
óheppninni. Benni byrjandi
lagði lítið til málanna, enda
ekki óeðlilegt, þar eð hanrí var
ennþá í áramótaóstuðinu ■ og
komið langt fram á surhar/
Þeir voru í þriðju skorinni þeg-
ar Gulli gaf eftirfarandi spil.
Sérfræðingurinn og Lárus voru
á hættunni og áttu 570 fýrir
ofan strik.
Benni
S: 8-5-3
H: G-10-9-6-2
T: K
L: 9-7-4-3
Lárus
S: A-G-9-7
H: A-K
T: 10-7-6-5-3-2
L: K
Sérfr.
S: K-D-10-6
H: 7-4
T: A-9-4
L: A-D-G-5
Gulli
S: 4-2
H: D-8-5-3
T: D-G-8
L: 10-8-6-2
Og áður en varði voru Lárus
og sérfræðingurinn komnir í
sex spaða, sem suður átti að
spila. „Ein slemman enn“,
hreytti Benni út úr sér. „Það
á ekki af manni að ganga“.
„Þú átt útspi'lið", Benni minn,
sagði sérfræðingurinn, á sinn
venju’ega rólega hátt. „Hvern-
ig gengu sagnir í þessu?“
I „Sagðir þú tígul, Gulli?", spurði
Benni. „Lárus opnaði á tígli“,
sogði Gulli þu.rrlega. „Það er
ekikj von að þú græðir, þegar
þú fyigist ekki betur með en
þetta“. Benni hafði verið með
tígu.lkónginn í hendinni, en
íaldi hann nú kyrfilega milli
hjartanna og spilaði síðan út
hjatagosa. ,,Ekki lízt mér áþað“,
sagði Lárus þegar sérfræðing-
urinn lagði upp blindan. Samt
ef öll trompin eru ekki á sömu
hendi og tíglarnir liggja tveir
og tveir, þá er ekki hægt að
tapa slemmu.nni, hugsaði hann.
En skyldu tíglarnir liggja tveir
og tveir? Líkurnar eru á móti
því. Það er sennilega bezt að
hreinsa upp litina fyrst. Hann
tók því tvo hæstu í hjarta,
laufakóng og þrisvar trr.mp og
endaði heima. Síðan komu A-
D-G í laufi og nú átti sér-
fræðingu.rinn eitt tromp hvoru
megin og A-9-4 i tígli á móti
10-7-6. Nú kom lágtígull, Benni
var inni á kónginn og varð að
spila í tvöfalda eyðu og þar
með var spilið unnið. „Þú
hefðir betur losað þig við kóng-
inn strax“, nagði Gulli, „þá
hefði þetta spil ekki unnizt“.
Sovétríkin vilja ofvopnun
Framhald af 3. síðu.
en það verður jfnframt að
eyðileggja öll þau tæki sem
nota má til að flytja kjarnavopn
milli landa, flugskeyti, f’.ugvélar,
herskip, kafbáta og leggja niður
erlendar herstöðvar og flýtja
burt herlið frá öðrum löndum.
Væri það gert væri tilgangslaust
að reyna að koma kjarnavopn-
um undan eyðileggingu.
Við munum aldrei víkja frá
kröfunni um a'.gera og almenna
afvopnun, sagði Krústjoff, og
munum ekki fallast á nein und-
anbrögð. Ef gengið verður að
þeirri kröfu erum við fúsir til
að fallást á hváða tillögur sem
vesturveldin kynnu að bera fram
varðandi eftirlit.
í einum kafla ræðu sinnar
talaði Krústjoff um þýzka
vandamálið og stakk þá m.a.
upp á því að SÞ tækju að sér
hervernd VesturJBerlínar og
fælu hana sveitum frá Tékkó-
slóvakíu og Póllándi og frá Dan-
mörku og Noregi eða þá Belgíu
og Hollandi.
XX X s
ANKIN =§
VS óeztWBmí
|10) — ÞJÓDVILJINN — Miðvikudagur 11. júlí 1962