Þjóðviljinn - 10.08.1962, Blaðsíða 4

f.Þýzka efnahagsundrið"
Theotlore H. White um
Schlieker.
Hann var oröinn eigandi tíu
stóriðntyrirtækja og margra
smærri. Þúsundir manna
störíuöu í fyrirtækjum hans,
m.a. 400 í skipasmíðastöð hans
í Hamborg. En í síðustu viku
gat auðjöfurinn ekki greitt
veikamönnunum laun sakir
blankheita. Grundvöllurinn
var allt í einu hruninn undan
efnahagsundri hans. Fyrir-
tæki hans Veltu árlega um 800
.púlljónum marka. En-riú get-
l'.r Schliekor hvergi fengið
•Ítí.nuð 100 milljón mörk til að
greiða brýnustu skuldir sin-
ar. Bankar og aðrar fjármála-
stofnanir hafa fyrir löngu
fengið óbeit á þessum ósvífna
athafnamanni og sameinazt
um að loka öllum útgöngu-
leiðu.m fyrir honum. Ríkis-
stjórnin, sem veitt hafði hon-
um ábyrgð og hlaðið undir
hann á margán hátt, neitaði
nú ailri úrlausn nema bank-
arnir vildu hjálpa líka.
Trúnarðarmaður
Hitlers
í heimsstyrjöldinni gerði
Hitler Schlieker að yfirmanni
alirar stálframleiðslu í Þriðja
ríkinu og á öllu.m svæðum
sem nazistar höfðu hernumið.
Schlieker var þá aðeins 28 ára
gamall, og hafði fengið á sig
orð íyrir dugnað og harðfylgi
sem sölumaður í stáliðnaðin-
um. Þegar veldi nazista
hru.ndi til grunna, gerðu
brezku hernámsyfirvöldin
hann að ráðgefandi forstjóra
yfir öllu Ruhr-héraði. En
verkamenn og aðrir íbúar í
Ruhr ákærðu Schlieker fyrir
naz;sma. Varð hann að láta af
embætti, cg var stefnt fyrir
rétt til málamynda. Létu
Bretar hann síðan lausan árið
1948, gáfu honum 750 dollara
og gamlan vörubíl.
Byrjaði með
brotajárn
Schlieker fór þá að braska
með brotajárn og auðgaðist
brátt, enda naut hann beinnar
og óbeinnar aðstoðar her-
námsyfirvaldanna í Þýzka-
landi. Kóreustyrjöldin varð
síðan vatn á myllu Schliekers
en þá gerði hann mikla verzl-
u.n við Bandaríkjamenn. Þetta
leiddi til þess að Schlieker
gerðst einn auðugasti og
valdamesti stálframleiðandi í
Ruhr. Hann t' ?gði sér íbúð-
arhöll í grennd við Dússel-
dorf og barst mikið á.
Schlieker græddi mi.lljónir
marka árlega á stáliðnaðar-
fyrirtækjum sínu.m. En hnnn
hann sældist eftir meiri gróða
og fleiri fyrirtækjum. Hann
ásetti sér aö koma á fót
stærstu og nýtízkulegustu
skipasmíðastöð í Þýzkalandi.
Með aðstoð héraðsstjórnar-
innar í Hamborg lét, hann
byggja Schlieker-skipasmíða-
stöðina með stærstu þurrkví
í Evrópu og fu.llkcmnasta út-
búnaði. Jafnframt fékk hann
sér nýja, íburðarmikla íbúðar-
höll við Elbu-ósa. Skömmu
eftit að skipasmíðastöðin tók
til starfa minnkaði stórlega
eftirspurn eftir nýjum skipum
enda var þá búið að fylla upp
í það skarð, sem orsakaðist af
skiptöpum í heimsstyrjöldinni.
Hann tók að bjóða skipasmíö-
ar undir kostnaðarverði. Stöð-
ugt var varið fé af gróða stál-
Framhald á bls. 10.
Eitt af eftirlætisbörnum hins svokallaða
,,þýzka efnahagsundurs" hefur nú fengið að
kenna á afleiðingum hins óírygga og tilviljun-
arkennda hagkerfis. Ljóminn af framleiðsluvel-
gengni og söluaukningu þýzka iðnaðarins und-
anfarin ár er að dvína. Samdráttur og kreppu-
fyrirbrigði bregða skuggum á iðnaðarlíf Vest-
ur-Þýzkalands. „Efnahagsundursdrengur” (Wirt-
schaftsv/underknabe) númer eitt” var Willy
H. Schlieker kallaður í Vestur-Þýzkalandi. Nú
er hann orðinn gjaldþrota og öll sund lokuð
fyrir honum.
Willy Schli.eker er einn af
hinum éprúttnu cg harðsvír-
uðu kau.psýslumönnum, sem
tókst að koma scr v<t fyrir í
efnahagslífi Vestur-Þýzka-
lands efíir heimsstyrjöldina,
en áður hafði hann gegnt háu
embæíti fyrir nazistastjórn
fíitiers. Schliéker fæddist í
fátækrahvérfum Hamborgar
fyrir 48 árum. Hann naut lft-
illar menntunar. Eigi að síður
kcmst hann brátt í góða stöðu
í stáliðnaðinuin í Ruhr. Hann
sveifst einskis til að koma ár
sinni vel fyrir borð. Harð-
fylgi og metoröagirnd hans
var við brugðið. „Saga hans
er saga Þýzkalands", skrifaði
LOKUÐ SKIPASMÍBASTÖE'. Schliekcr-skipasmíðastöðin í Hamborg var sú fullkomnasta í
Evrópu. Nú er Schiieker farinn á hausinn og skipasmíðastöðin cr lokuð. En aðeins tveim
dögum síðar varð að loka annarri skipasmíðastöð í Hamborg vegna gjaldþrots. Það er
Hanseatisehe Werft, þar sem 500 manns höfðu atvinnu, cn hjá Schlieker 4000. Hanseat-
ische Werft smíðaði aðallega ferjur og strandferðaskip, en Schlieker istærstu hafskip sem
srníðuð hafa verið. Myndin sýnir hluta af Schiieker-skipasmíðastöðinni.
I norðvesturhverfi Leipzig-
borgar er barnaheimilið í
Gráfestrasse 27. — Dauerheim
iúr Kleinkinder — dvalarheim-
ili fyrir smábörn, stendur þar
á dyrunum. Leið mín er oft
búin að liggja á þetta heimili,
ég er orðin svo kunnug börn-
unum þar að þegar þau sjá
mig kalla þau: „Amman er
komin“. Það eru frjálsleg og
iglaðvær bcrn, sem hér eru; ég
er sannfærð um, að þessurn
ibörnum líður vel og þau eru
hamingjusöm, þrátt fyrir það :
að mörg þeirra eru munaðar-
laus.
Barnaheimilið er í tveggja
hæða húsi, sem stendu.r í stór-
um garði, sem minnir ósjálfrátt
oíurlítið á garðinn í kring um
Laufásborg. Hér eru 30 börn
og stúlkurnar, sem annast þau
eru 12 fyrir utan eldhússtúlkur
þvottakonur og forstöðukonu.
Þetta heimili er með allt öðru
sniði en ég hafði hugsað mér
svona heimili. Hér er allt á-
kaflega frjálslegt og minnir að
mörgu leyti meira á stórt heim-
ili en stofnun. Börnin hlaupa
hér frjáls um ganga og eld-
hús, og heimscknir hingað
virðast ekki búndhar við neina
sérstaka tíma.
Ég hafði alltaf hugsað mér
að hafa stutt viðtal við fof-
steðukonu þessa barnaheimilis,
og þar eð dvöl mín hér er
senn á enda íæt ég nú loks
verða a£ því, hún er þó því
miður komin í írí, en Bárbel
Schneider, sem hér er nokkurs-
konar aðstoðarforstöðukona,
leysir góðfúslega úr spurning-
um rnínurn í staðinn.
„Er það ekki svo, að þetta
heimili sé aðallega. ætlað fyrir
munaðarlaus börn?
„Jú,. þetta heimili er ætlað
munaðarlausum börnum, þó að
iTamhald á 10. síðu.
Barbel Schneider með einum af skjóistæðingum sínum.
. — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 10. ágúst 1962