Þjóðviljinn - 27.09.1962, Qupperneq 10

BsrHnarbréf frá Steinþéri
Framh. aí 7. síöu.
Næsti áfangi var í Leipzig-
antrasse, við Potsdamer Platz.
Umbúnaðurinn var hinn
sami og áður, engin smuga í
múrinn. En þarna var amer-
ískur hervagn bandan múrs-
ins. Hér var almenningi leyft
að koma nær múrnum en við
Brandenborgarhliöið. Amerí-
kaninn notaði sér það óspart,
til þess að bregða upp ýms-
um ávörpum, svo sem t.d.
„Skjótið ekki, þó skipað sé“,
og vitnað því til stuðnings í
Rósu Lu.xenburg. „Reynið að
koma-st í frelsið hjá okkur“.
„Þarna blæddi nú einum til
ólífis ykkar megin“, o.s.frv. Að
öðru leyti var allt með kyrr-
um kjörum. Við okkur var
bara sagt: „Þeir mega svo sem
líma, og þeir mega kalla. Það
anzar þeim enginn hérnameg-
in frá. Og viðvíkjandi þessu
um manninn, sem þeir segja
að hafi blætt, út þá ferst þeim
illa aö fjasa um það. Hvenær
sem einhver okkar megin gerði
sig líklegan til að ná í mann-
inn, þá dundi sprengjukastið
yfir múrinn, svo bráður bani
var búinn hverjum þeim, sem
reyndi að ná manninum“.
■,N’æst'’-er komið að múrnum
á óbyggðu svæði.
Vestan garðsins blasir við
sjónvarpshöll þeirra vestan-
verja. Austanmegin standa 2
hálíbrotin hús, og er nokkurt
'bil á milli. í öðru húsinu bjó
einn kvenmaður, en hitt var
autt. enda miklu meira broið.
I júnímánuði síðastliðnum, er
Adenauer var í heimsókn í
Vestur-Berlín, varð konan vör
mannaferðar í auða húsinu.
Hún bregður óðara við, og ger-
ir varðmcnnum aðvart. Á heim-
leið aö húsi sínu er hún skot-
in til bana. En þá voru varð-
menn komnir á vettvang og
réðu niðurlögum þess, er skotið
hafði. Reyndist hann hafa kom-
izt í auða húsið gegnum jarð-
göng. Hús þetta stenduh 25 m
frá múrnum. Alla þessa leið
höfðu jarðgöngin verið grafin,
til þess að opna leið fyrir leyni-
samgöngur vestan að. Sjón-
varpshúsið var úpplýst, og
kastljósum óspart beint yfir
svæðið, þegar sýnt var, að
vörðurinn að austan var kom-
inn á kreik. Meiri not urðu
ekki að þeirra samgönguleið.
Eftir var nú aðeins að sýna
gestu.num tvennar varðstöðvar,
foáðar við Fridrichstrasse. Það
eru einu stöðvararnar, sem um-
ferð er leyfð um, undir ströngu
eftirliti. í norðurenda götunn-
ar ligur leiðin inn á franska
hernámssvæðið, í suðurendan-
um inn á það ameríska. Þrem-
ur bílum var hleypt inn að
sunnan, meðan við sáum til,
og einum að norðan. Enginn
feitaði á að komast hina ieið-
ina. Að endingu vorum við
fullvissuð um, að engar manna-
Heimaslmi 34-890.
ferðir ættu sér stað milli borg-
arhlutanna annarsstaðar. Þar
með var þessu ferðaiagi lok-
ið.
Þetta varð nauðalítilfjörleg
ferðasaga um svo merkilegar
•slóðir, sem hér er um að ræða.
En svona er það nú samt.
Múrinn sjálfur er svo sem ekki
merkilegt mannvirki, og það
sem fram fer í nánd við hann,
er að jafnaði lítt í frásögur
færandi, sérstaklega á sólfögrum
su.mardegi. Engu að síður geng-
ur enginn þe-ss dulinn, að þarna
er á ferðinni mikilfengiegt
tákn dulinna krafta og æðis-
genginna átaka. Gerð múrsins,
í svo skjótri svipan, sem hún
fór fram, er meira afrek en
svo, að örmagna þjóðarbrot sé
þar að verki. Múrinn er auð-
vitað engin girðing um þræla-
kistu, eins og Morgunblaðið
hefur látið sér um munn fara.
Þetta er í fjórða sinn, sem
ég kem til Austur-Berlínar.
Ekkert álitamál er það, að
núna er miklu meiri umferð
á götum borgarinnar en nokkru
sinni áður, og ýmis merki um
almenna velmegun auðsærri
en fyrr. Öllum, sem við mig tala
ber saman um það, að fjarri
fari, að bygging múrsins valdi
glundroða inn á við, eða lami
athafnalífið. Þvert á móti hafi
hún þjapað fólkinu saman, og
hvatt það til að standa sig sem
bezt. Með stórfenglegri aðstoð
íbúanna í borgum landsins, er
búið að bjarga kornuppsker-
unni, þrátt fyrir lélegt sumar
og erfiða uppskerutíð. Sams-
konar samhjálparátak er nú
að hefjast um björgun garðá-
vaxtanna. Fyrir þessu öllu er
mikiil og magnaður áróður, sem
virðist ætlað að bera ríkuleg-
an árángur.
Það virðist ekki heldur standa
á því hjá þeim hér, að senda
öðru.m þjóðum, sem við erfið-
lei.ka eiga að stríða, samúð og
vinargjafir. Þannig hafa verið
sendar milljónagjafir til Alsír
og fran, og í gær voru sam-
komur um landið, til þess að
votta Kúbu samúð og heita
stuðningi.
En þó allvel líti út á ýms-
um sviðum, þá getur varla hjá
því farið, að við ýmsa erfið-
Ieika er að stríða. Áberandi
virðist, einkum í Berlín, að
minna sé á boðstólum af vör-
um, en stundum áður. Verð-
lag á öðm en býnustu nauð-
synjavörum er nokkuð hátt.
Vafalaust eiga ýmsir um sárt
að binda vegna múrsins, sem
vini og venslamenn eiga hin-
um megin við hann. Sömuleið-
is má gera ráð fyrir, að ýms-
um ausburbúum, sem komnir
voru upp á lagið með að mata
krókinn á ólöglegum viðskipt-
um milli borgarhlutanna, hafi
þótt súrt í brotið, að vera
sviptir þeirri gróðalind. En
fullyrt er, að yfirleitt hafi al-
menningur í DDR orðið því
feginn, að freistingin var frá
þeim tekin, og andi léttar eftir
en áður. Að sinni er ekki fært
að rekja þessi mál nánar. En
vonandi gefst færi til þess
seinna.
Gabelbach, 18. sept. 1962.
Stþ. Guðmundsson.
SKÓFATNAÐUR
,10) —r ÞJÖÐyiLJINN — .Fimmtudagur 2J. septemh^r, 1962
Fimm þúsund tyrknesk börn
Framhald a'f 5- síðu.
skemmdum. Bandarísk yfirvöld
lögðu á'herzlu á að korn þetta
skyldi aðeir.s notað til útsæðis.
Nokkur barnanna létuzt af
völdum sjúkdóms’ns. Hinna bíð-
ur myrk framtiS. Jafnvel þau
sem sýktust ár’ð 1955 eru enn
loðin. Enda þótt margt hafi ver-
ið gert til að lækna börnin og
ráða sérfræðinga hafi verið Ieit-
að hefur lítið miðað í þá átt.
Margt bendir t:l þess að hin
L2-
ályktun
Framhald af 4. siðu.
þess að knýja fram stefnubreyt-
ingu til hagsb '4* .innandi stétt-
um verður að hnekkja meiri-
hlutavaldi núverandi ríkis-
stjórnarflokka í næstu kosning-
um. Og það er nauðsynlegt að
áhrif hagsmunasamtaka al-
mennings verði tryggð. Til
þess að svo megi verða telur
20. þing ÆF m. a. nauðsynlegt
eftirfarandi:
1. Heildarstjórn á þjóðarbú-
skapnum.
2. Þjóðnýting banka, olíufélaga,
u.tanríkisverzlunar og stærstu
hraðfrystihúsanna.
3. Bann við einkafjárfestingu
erlendra einstaklinga, félaga
eða fyrirtækja hér á landi.
Allar erlendar lántökur fari
fram undir eftirliti hins op-
inbera og sé þess jafnan
gætt að þær skerði í engu
efnahagslegt eða pólitískt
sjálfstæði landsins.
4. Skipuleg leit nýrra markaða
fyrir íslenzkar afurðir og
efld alhliða viðskiptatengsl
landsins til þess að tryggja
senv bezt efnahagslegt sjálf-
stæði þess.
5. Uppbygging iðnaðar ásamt
nýtingu íslenzkra hráefna.
Stóriðja í eigu Islendinga.
6. Styttri vinnudagur — mann-
sæmandi lífskjör.
7. Stjómarskráin verði endur-
skoðuð og sett í hana ský-
laus ákvæði um að engin ís-
lenzk stofnun — hvorki þing
né stjórn — megi eða geti
afsa’að réttindum lands og
þjóðar í einni eða neinni
mynd.
8. Stóraukinn sé stuðningur
ríkisins við menningarlíf
landsins. Áherzla verði lögð
á varðveizlu þjóðlegrar menn-
ingar, fræðslukerfi verði
endurskoðað, aukin aðstoð
við li-stir, vísindi, rannsóknir,
innlendu sjónvarpi sé komið
upp.
9. Tryggingalöggjöf verði end-
urbætt þannig, að bótagreiðsl-
ur fullnægi að minnsta kosti
lágmarkskröfu til lífsfram-
færis.
Stefna sú, er hér eru lögð
drög að, er framfarastefna byggð
á efnahagslegu réttlæti. Hún
myndi þýða stórlega bætt lífs-
kjör vinnandi stétta, meiri
kaupmátt og meiri neyzlu al-
mennings. öll þau öfl, sem
stuðla vilja að framfarastefnu
sem þessari, verða að sameina
krafta sína í því augnamiði.
Framfarimar koma ekki af
sjálfu sér, heldur af baráttu
fólksins fyrir hagsmunum sín-
um eins og reynslan sannar.
Það er ekki nóg að ná árangri
um stundarsakir, það verður að
tryggja, að árangur baráttunnar '
tapizt ekki aftur.
í&lenzk æska. Fylktu þér um
þá stefnu, sem ein getur tryggt
þér örugga og bjarta framtíð.
Skipaðu þér í lið hinna róttæku
afla gegn afturhaldsstefnu nú-
verandi valdhafa. I
ógæfusömu börn verði loðin allt
sitt líf.
Málið víðtækara?
Skýrsla dr. Deans snérist ein-
göngu um börnin í Tyklandi. En
bandarísk blöð sem fjal’að hafa
um málið hafa spurt að því
hvort svipað hafi ekki gerzt í
öðrum löndum Þau hafa bent
á thalidomide-málið, en í fyrstu
var talið að það varðaði ein-
ungis VeS'tur-Þýzkaland. Fáein-
um 'mán'Uðum seinna kom í ljós
að fjöldi barna hefði vanskapazt
móðurkviði af völdum thali-
domides í mörgum öðrum lönd-
um. Getur ekki eitthvað svipað
hafa gerzt með hveitikornið? Er
sá harmleikur bund nn við
Tyrkland eða hefur hann gerzt
víðar?
Bandar sku blöðin spyrdja einn-
ig að því hvort öruggt sé að
kornið sé hættulaust ef það er
einvörðungu notað sem útsæði.
er ekki hugsanlegt, að korn það,
er upp af því vex hafi einnig
hættuleg áhri'f? Og er það víst
að hexachlorobenzene sé ekki
notað í fleiri matvæli?
Víti til varnaðar
Mál þetta hefur vakið mikla
athygli þar sem það er lær-
dómsríkt dæmi um það, að ekki
er nægilegt að yfirvö’din setji
reglur um notkun vöru, þau
verða einnig að gera ráðstafanir
til þess að þær reglur verði virt-
ar. Bandarísku yfirvöldin höfðu
tilkynnt að ekki mætti nota
hveitið til annars en útsæðis.
Þær reglur voru brotnar með
framangreindum afleiðingum.
Slíkit getur að sjálfsögðu gerzt
með aðrar vörur og haft svip-
aðar eða enn hræðilegri afleið-
ingar í för með sér.
Efnaiðnaðurinn hefur sannar-
lega gert mönnunum ómetan-
legt gagn. En hinsvegar er hugs-
anlegt að í hinni öru þróun síð-
ustu ára hafi ekki verið haft
nægilega strangt eftirlit með
þeim hættulegu efnablöndunv
sem framle:ddar eru. Úr þessu
verður að bæta og það fyrr en
seinna.
Barnasiólar
Verð kr. 994,-
Leikgrindur
Verð kr. 828,-
KRISTJÁN
SIGGEIRSSON
Laugavegi 13. — Sími 13879.
Tilkynnmg
írá Rafmagnsveiiu Reykjavíkur
Allar skrifstofur Rafmagnsveitunnar eru nú í Hafnar-
húsinu við Tryggvagötu.
Notendur rafmagns og hitaveitu eru vinsamlega beðnir
að athuga, að sé reikningur ekki greiddur innheimtu-
manni, er reikningurinn skilinn eftir ókvittaður hjá
notendanum og ber að framvísa honum á greiðslustað.
Notendum er bent á að kynna sér leiðbeiningar, sem
prentaðar eru á bakhlið reikningsins.
Innborgunarskrifstofan á neðstu hæð í Hafnarhúsinu,
er opin daglega frá 9—5 nema laugardag, þá er opið
frá kl. 9—12.
RAFMAGNSVEITA REYKJAVlKUR.
Jarðarför móður minnar
ÓLAFAR GUÐMUNDSDÓTTUR
fer fram frá Dómkirkjunni á morgun, föstudag 28.
september og hefst kl. 1.30 síðdegis.
Ólafur Þórarinsson.
Innilegar þakkir til allrá er sýnt hafa okkur vináttu
og samúð við andlát og jarðför eiginmanns míns,
föður okkar, tengdaföður og afa
EGGERTS TH. GRÍMSSONAR, Ileiðargerði 76
Sérstaklega þökkum við starfólki sjúkradeildar Dvalar-
heimilis aldraðra sjómanna að Hrafnistu fyrir frábæra
góða hjúkrun.
Fyrir hönd aðstandenda
Elinborg L. Jónsdóttir.