Þjóðviljinn - 18.10.1962, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 18. október 1962
f» J OÐVIL JINN
ÞINCSJÁ ÞJÓÐVILJANS
Verðbætur á íslenzkt
korn er réttlætismál
• Eins og Þjóðvilj-
inn hefur áður skýrt
frá fly't'ur Karl Guð-
jónsson, 6. þingmaður
Suðurlandskjördæmis,
þingsályktunartillögu
um aðstöðujöfnun inn-
lendrar kornfram-
leiðslu við innflutn-
ing korns frá útlönd-
um, og eru þeir Hall-
dór Ásgrímsson, Björn
Fr. Björnsson og Ágúst
Þorvaldsson meðflutn-
ingsmenn Karls að tillögunni.
• Þetfa er í þriðja skipti, sem tillaga þessi
er flutt á Alþingi. Karl Guðjónsson flutti hana
einn á þinginu 1959—’60, en á síðasta þingi
gerðust áðurnefndir Framsóknarþingmenn
meðflutningsmenn. í hvorugt skiptið hlaut til-
lagan afgreiðslu, en er nú flutt í þriðja sinn
óbreytt.
Tillagan er svohljóðandi:
Alþingi ályktar að fela ríkisstjórninni að
greiða verðbætur á korn, sem ræktað er hér
á landi, til jafns við niðurgreiðslu á innfluttu
korni.
þeirra. Þó kvaðst ráðherrann
ekki vera á móti þessari tillögu,
en ítrekaði þó enn að hann
teldi „fjármununum betur var-
ið“ á annan hátt. Einnig gat
ráðherrann þess. að jarðræktar-
styrkur tæki nú einnig til
kornakra
Karl Guðjónsson tók aftur
til máls og kvaðst hann vilja
taka það strax fram, að öllum
flutningsmönnum væri ljóst, að
tillagan næði ekki til komrækt-
ar almennt, enda ekki til þess
ætlazt. Hér væri fjallað um
einn þátt þessa máls, — hvort
íslenzltt korn eigi að njóta jafn-
réttis við er.lenda framleiðslu.
Það væri öllum ljóst, að enn
þyrfti að vinna að tilraunum á
í greinargerð fyrir tiilögunni
segja flutningsmenn
„Kornrækt er- nú tekin að
ryðja sér til rúms hér á landi,
og ætla má, að sú þróun
haldi áfram á komandi árum,
ef kornræktinni eru búin eðli-
leg skilyrði til vaxtar.
Eins og málum er nú hátt-
að um verðlag á kornvöru,
verður ekki séð, að veruleg
aukning geti orðið í þessari
búgrein, þótt vaxtarmöguleik-
ar hennar að öðru leyti væru
hinir beztu. íslenzka kornið
verður án ailra verðbóta að
keppa við korn, sem flutt er
inn frá útlöndum, en inn-
flutta kornið fær sérstakar
niðurgreiðslur úr rikiss.ióði.
Þær greiðsiur nema 18,61%
af fob-verði vörunnar. Ericnt
korn er því selt hér sem
þessu nemur undir eðlilegu
verði þess, en innlend korn-
framleiðsia hefur ekki við
neina sambærilega stoð að
styðjast og á því í vök að
verjast í samkeppninni við
hið erlenda og niðurgreidda
korn.
Meðan niðurgreiðsla er að-
eins látin ná til innflutta
kornsins, verkar .hún eins og
verndartollur á útlendu v.ör-
una gegn hinni innlendu.
Það er augljóst mál, að i
alla staði er óeðlilegt, að
þannig sé að farið til að
þröngva kosti íslenzkrar bú-
greinar. sem allir eru sam-
mála um, að æskilegt væri,
að ætti fyrir sér að vaxa og
eflast.
Eðlilegt hefði verið, að ríkis-
stjórnin hefði bætt úr þessu
misræmi með því að ákveða,
sömu verðbótagreiðslu á hið is-1
lenzka korn og nemur niður-
greiðslunum á aðflutta kornið. j
En þetta hefur ekki verið gert, j
og því er hér lagt til, að Alþingi
feli ríkisstjórninni að fram-
kvæma þessa sanngjörnu leið-
réttingu á verðbótakerfinu.
Mál þetta hefur legið fyr-
ir tveim síðustu þingum, en
ekki fengið neina afgreiðslu.
En þótt ekki lægi fyrir þings-
samþykkt tillögunnar hefði
ríkisstjórnin þó getað tekið
málið til afgreiðsiu, metið
réttmæti þess og látið þá
skipan koma til fram-
kvæmda, sem tillagan gerir
ráð fyrir. þvi að til þess
hefur hún heimild 28. gr. lag-
anna um efnahagsmál frá
1960. En þetta hefur ekki
gerzt, og því kemur málið
enn til þingsins. Flutnings-
menn leggja áherzlu á, að
ekki þurfi að velkja málið
óhóflega lengi. áður en það
kemur til afgreiðslu. enda
verður eðlilegt að teljast,
að sú ákvörðun. sem þing-
ið væntanlega tekur um
mál þetta. komi til fram-
kvæmda cinnig um þá upp-
skeru. sem á þessu hausti
fæst af islenzkum kornökr-
um.“
Fyrri umræða um málið fór
fram i sameinuðu þingi i gær,
og hafði 1. flm. Karl Guðjóns-
son framsögu. Sagði hann m.a.
spor í íslenzkum búskap Árið
1960 hefðu t.d. komið ti! þresk-
ingar um 3000 tunnur af ís-
lenzku korni. að því er talið
væri, og um 6000 tunnur árið |
1961. Ekki væri vitað um upp-
skeruna i haust, en ræktun hefði
stórlega verið aukin í ár. Ó-
venju slæmt 'árferði kynni þó
að valda því. að uppskera yk-
ist ef til vill ekki í ár. En
þeim mun tilfinnanlegra væri
það. að íslenzkt korn nyti ekki
sömu aðstöðu og erlent korn,
sem flutt væri til landsins. Nið-
urgreiðslurnar á erlenda kornið
munu nú samsvara sem næst
70—80 aurum á kg. sagði Karl.
en innlenda framleiðslan fær
engan sambærilegan stuðning.
Þessi þingsályktunartillaga gerði
ráð fyrir leiðréttingu á þessu,
ekki beinum stuðning við inn-
lenda kornrækt. heldur að hún
nyti sama réttar og innflutt
korn. — Ekki hefði þótt ástæða
til þess að bera fram laga-
frurftvarp um þetta mál, þar sem
ríkisstjórnin hefði lagalega
heimild til þeirra ráðstafana.
sem í tillögunni felast. Fjárhæð
til niðurgreiðslna sem þessara
mvndi tæpast fara yfir meira en
hálfa milljón króna, en þar í
móti kæmi. að því meira sem
væri ræktað af innlendu korni
því minna þyrfti að flytja inn.
Að lokum kvaðst Karl vænta
þess. að Alþingi lét! sig ekki
henda það í þriðja skipti að
afgreiða ekki þetta mál, og einn-
j ig vænti hann þess, að verðbæt-
1 ur yrðu látnar ná til uppskeru
þessa hausts.
Ingólfur Jónsson, landbúnað-
arráðherra (íhald), kvaðst
telja, að kornrækt á íslandi
ætti mikla möguleika fyrir sér.
Hins vegar væri kornræktin á
tilraunastigi (og hefði sér virzt
koma fram sá misskilningur hjá
fyrsta flutningsmanni þessarar
tillögu, að svo væri ekki) og
hefði ríkisstjórnin beitt sér fyr-
ir því, að atvinnudeild Háskól-
ans hæfi tilraunir á þessu
sviði. Nauðsynlegt væri að rækta
kornafbrigði heppileg fyrir ís-
lenzka staðhætti, en bændur
kynnu að verða fvrir tjóni vegna
þess að þeir hafi ekki sáð rétt-
um tegundum. Teldi hann þvi
miklum vafa undirorpið. hvort
hið opinbera ætti að ,.hvetja“
bændur til komræktar með
styrkjum á kornframleiðslu
að komrækt hefði hin síðari
árin færst allmikið í vöxt og _
væri það merkilegt framfara-; þessu sviði, enda væri það
sannast mála. að enginn ís-
lenzkur atvinnuvegur væri kom-
inn af tilraunastigi. — Ræða
landbúnaðarráðherra hefði því
að mestu verið út í hött. Karl
kvaðst hins vegar fús til að
viðurkenna það sem vel væri
gert, og væri jarðabótastyrk-
urinn til kornakra til jafns við
túnrækt spor í rétta átt.
—- En það væri fyrst og
fremst réttlætismál, að innlent
korn nyti sömu aðstöðu og inn-
flutt korn, enda þótt ráðherra
legði lítið upp úr því.
Eysteinn Jónsson (Frams.)
lagði áherzlu á. að tillagan
fjallaði um það eitt, að innlend
kornframleiðsla nyti sömu rétt-
inda og erlend, eða m.ö.o. að
íslenzkir kornframleiðendur
njóti jafnréttis við erlenda korn-
framleiðendur, sem selja korn
sitt í landinu. Gæti hann ekki
skilið, hvers vegna ráðherra
hefði ekki látið það njóta þessa
jafnréttis. Hér væri ekki um
að ræða styrk til innlendrar
kornræktar heldur jafnrétti við
erlenda. Enda liti ráðherra tæp-
ast svo á, að niðurgreiðslumar
á hinu erlenda korni, væru
styrkur til erlendra bænda!
Ingólfur Jónsson og Eysteinn
Jónsson tóku báðir til máls aft-
ur, en því næst var málinu
vísað til 2. umræðu og fjár-
veitinganefndar með samhljóða
atkvæðum.
Fyrirspurn um
gengishagnað
Gísli Guðmundsson hefur lagt
fram í sameinuðu þingi fyrir-
spum til ríkisstjómarinnar um
mismun gjaldeyrisandvirðis sam-
kvæmt 6. gr. laga nr. 28 1962.
Er þar spurt um upphæð inn-
stæðu á sérstökum reikningi rík-
issjóðs í Seðlabankanum, þar
færa skyldi inn hagnað ríkissjóðs
af gengisfellingunni í fyrTasum-
ar.
Ennfremur hve háum upphæð-
um sé varið af reikningi þessum
til þess að greiða hluta útflutn-
ingsgjalda, nokkurn hluta hluta-
tryggingargjalds og tdl greiðslu
vátryggingargjalds samkv. áður-
greindum lögum.
Rannsókn á orsök sjóslysa
við Island
Tveir þingmenn Alþýðu-
bandalagsins, Karl Guðjónsson
og Gunnar Jóhannsson, flytja
í sameinuðu þingi þingsálykt-
unartillögu um opinbera rann-
sókn á sjóslysum við strendur
Islands undanfarin 2-3 ár.
Tillagan er svohljóðandi:
Alþingi ályktar að fela
ríkisstjóminni að skipa 5
manna nefnd og sé einn
nefndarmaður tilnefndur af
hverjum eftirtalinna aðila:
Slysavamafélagi Islands.
Alþýðusambandi íslands.
Farmanna- og fiskimanna-
sambandi íslands.
Landssambandi íslenzkra
útvegsmanna.
Ríkisstjómin skipar einn
mann án tilnefningar, og
skal han vera formaður
nefndarinnar.
Verkefni nefndarinnar
skal vera að rannsaka, eftir
því sem frekast er unnt, or-
sakir hinna mörgu skips-
skaða, sem orðið hafa við
strendur landsins undanfar-
in 2-3 ár.
Rannsókn þessari verði
hraðað, eftir því sem frekast
er unnt.
Að henni lokinni verði. ef
þurfa þykir, settar nýjar
reglur um sjóhæfni íslenzkra
fiskiskipa, um allar breyt-
ingar á skipum til stækkun-
ar og um staðsetningu nýrra
veiðitækja um borð.
Kostnaður við nefndar-
störfin greiðist úr ríkissjóði.
1 greinargerðinni eru raktar
ástæður fyrir flutningi þessarar
tillögu, en það eru hinir tfðu
skipstapar hér við land undan-
farið og eru þess nefnd dæmi.
— I lok greinargerðarinnar
segir, að það skuli tekið fram,
„að í flutningi þessarar tillögu
felast ekki ásakanir á einn eða
neinn aðila og ekki er tillagan
heldur fram komin af neinu
einstöku slysatilfelli. En tjón
þjóðarinnar á mönnum og verð-
mætum á undanfömum árum
er svo mikið, að einskis má
láta ófreistað um að stemma
hér við stigu að öllu því leyti,
sem það kann að standa í valdi
forráðamanna þjóðfélagsins".
SÍÐA 5
Ctgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — SósfalIstaQokk-
urinn. —
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Magnús Torfi Olafsson,
Sigurður Guðmundsson (áb.)
Fréttaritstjórar: tvar H. Jónsson, Jón Bjamason.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19.
Sími 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 65.00 á' mánuði.
Sjómenn
Hve lengi ætla ráðamenn Landssambands ís-
lenzkra útvegsmanna að halda bátaflotan-
um bundnum í höfn með hinni fáránlegu og ó-
sanngjörnu kröfu um tilfinnanlega skerðingu á
sjómannakjörunum? Um það er spur't með dag-
vaxandi óþolinmæði, og sízt að ástæðulausu.
íslenzk alþýða er sem betur fer orðin vanari því
í seinni tíð að vinnudeilur snúizt um kröfur um
betri kjör, hærra kaup og meiri réttindi. En hér
kemur lítil valdaklíka í sam'tökum útgerðar-
manna, í annað skiptið á ári sem fært hefur
íslenzkum bátaútgerðarmönnum meiri fjármuni
í aðra hönd en flest eða öll ár önnur, og krefj-
ast þess að sjómennirnir á bátunum samþykki
stórfellda kjaraskerðingu. Rökstuðningur er
bókstaflega enginn sem mark er takandi á. Ekki
er það nýtt að útgerðarmenn hafi orðið að kosta
til fullkomnari veiðitækja, og þó hægt sé að
hagræða svo ímynduðu uppgjöri einhvers í-
myndaðs meðalbáts með allmörgum kostnaðar-
liðum áætluðum út í loftið að einhver reiknings-
legur halli komi út, mun ákaflega örðugt að
sannfæra menn upi að bátaútgerðin sé y'firleití
svo illa stæð árið 1962 að það geti talizi rök
fyrir kauplækkunarherferðinni sem nú stöðvar;
flotann.
J£jör sjómanna sem miðuð eru við ákveðinn
hundraðshluta af afla, á ekki að skerða, þó
komi eitf eða tvö góð síldarár. Eðlilegt er að
líta á sjómannakjörin sem eins konar hópakk-
orð, menn bera meira úr býtum ef mikið veið-
ist en minna þegar verr gengur. Sjómennimir
höfðu í átján ár fengið lítið og off sáralítið
í sinn hluf á síldveiðum, og engin sanngirni er
í því að rjúka til og rýra hundraðshlut þeirra
af heildaraflanum, þó eitt sumar komi með 50
—60 þúsund krónur í meðalhásetahluf, að því
er útgerðarmönnum sjálfum felsf 'til. í áróðri
er venjulega hamrað á tekjum sjómanna á
hæstu bátunum og mikið gert úr því að þær séu
fyrir hálfs þriðja til þriggja mánaða vinnu. En
sé haft í huga hvílík verðmæ'ti slíkur me'ta'flí
skapar útgerðinni, og eins hitt, að oftast má
telja allt að einum mánuði kringum verfíð sem
starfstíma að vertíðartekjunum, er ekki með
sanngirni hægt að segja að sjómenn séu of-
haldnir af kaupi sínu, þó vel veiðist.
jþað er mál sjómanna að þrjózkan og ósvífnin
í framkomu LÍU í samningunum sé þess
vegna, að útgerðarmenn felji sig hafa ríkis-
stjóm Sjálfstæðisflokksins og Alþýðuflokksins
í liði með sér til árásanna á sjómannakjörin.
Það reyndist svo 1 sumar, þegar ofstækismenn
LÍÚ sáu fram á að þeir myndu ekki koma fram
kjaraskerðingarkröfunum fyrir sumarsíldveið-
arnar. En gerðardómslög Emils Jónssonar og
íhaldsins hafa orðið svo illa þokkuð meðal sjó-
manna og allrar alþýðu, að stjórnarflokkunum
mun ekki auðgert að endurtaka það óþokkabragð,
enda standa sjómenn fast og einhuga ggn kjara-
skerðingarkröfunni og njóta samúðar alls al-
mennings í þeirri afstöðu. — s.
i
4