Þjóðviljinn - 22.11.1962, Page 5

Fimmtudagnr 22. nóvember 1962
ÞJÓÐVTT ttatm
Cylfí játar að hafa oftafíð út-
fíutning til„ væntanlegs "EBí
ÞINCSJÁ ÞJÓÐVILIANS
Framhald umræöna um
Éfriahagsbandalagið á fundi
saméinaðs þings í gær várð
með þeim hætti að tveir ráð-
herranná tóku allan tímann
sem leyfður var til umræðn-
anna cg vörnuðu þannig öðr-
um þingmönnum að komast að.
Óláfur Thórs (íhald) flutti
hálftima ræðu af skrifuðum
blöðum, en virtist ekki hafa
kynnt sér éfni þeirra of • vel
fyrirfram, því hann rak mjög
í vörðurnar í lestrinum. Kom
þár fátt fram, ræðan var öll svár
til Þórarins Þórarinssonar, sem
hafði vogað sér að væna for-
sástisráðherrann um þá höf-
uðsynd að bera ekki nægjan-
legt traust til vina fslands
og bandamanna í löndum Efna-
hagsbandalagsins. Bar Ólafur
af sér þær sakir með miklum
svardögum. Hins vegar kvaðst
forsætisráðherrann óttast, að
íslendingar verði ekki lengi
táldir fullgildir í tölu „siðaðra
menningarþjóða“ ef þeir temji
sér Framsóknarhugsunarhátt,
sem sé á þá leið að krefjast
alls af öðrum en láta ekkert
í staðinn.
Mótmælti Ólafur harðlega
þvi að ríkisstjórnin ætti að
láta niður falla í bili viðrgéð-
ur við valdamenn Efnahags-
bandalagsins. Að síður væri
valið í algjörri blindni ef velja
ætti nú um leið íslands varð-
andi Efnahagsbandalagið. með-
an ekki væri meira vitað um
hvér kjör íslendingum byðust
En ríkisst.iórnirf yrði að n 'a
biðtímann til að halda áfram
að spjalla við valdamenn
bandalagsins. og leitast við að
„ná hylli, samúð og skilningi
þéirra manna sem á að semja
við“.
Gylfi Þ. Gíslason (alþ.fl).
hélt hálftíma ræðu eftir að
venjulegum fundartíma var
lokið, til að koma að svari við
ræðu Lúðviks Jósepssonar.
Byrjaði ráðherrann á að játa.
að ein veigamikil aðfinnsla
Lúðvíks við skýrslu ríkisstjóm-
arinnar hafi verið réttmæt. Ot-
flutningur Islands til hins
„væntanlega Efnahagsbanda-
lagssvæðis" árið 1961 hafi ekki
verið 61% af heildarútflutn-
ingnum, heldur 56%, því r.ieð
hafi verið talinn útflutningur
til Nígeríu. Sagði ráðherrann
að sér hefði verið ókurinugt
um að Nígería hafði afturkallað
umsókn um aukaaðild.
Aðfinnslur ráðherra við á-
deilu Lúðvíks voru ekki veiga-
miklar, en áttu allar að sanna
mikilvægi þess að fsland
tengdist Efnahagsbandalaginu
Jafnframt lýsti Gylfi yfir því
að ríkisstjórninni væri einkar
ijós nauðsyn þess að viðhalda
mörkuðum fslendinga i Aust-
ur-Evrópu, en kom öllu heim
og saman í lokin með bví að
I gær var hinn vikulegi fund-
ardagur sameinaðs þings, en
á undan fundi 1 sameinuðu
þingi var nú skotið neðri deild-
ar fundi til að hespa af 1. um-
ræðu i þeirri deild um kosn-
ingalánið. sem svo er nefnt.
Gunnar Thoroddsen fjármála-
ráðherra (íhald) hafði stutta
framsögu og lagði mikla á-
herzlu á nauðsyn þess að af-
greiða inálið í síðásta: lagi'1 é
föstudag En þegar formenn
þingflokka stjórnarandstöðunn-
ar höfðu samkvæmt þessu .tal-
að stutt. og lýst yfir vilja sin
um til að greiða svo fyrir fram.
gangi málsins sem um var beð-
ið brá svo við að Gunnar rauk
upp í ræðustól aftur og hóf
þræturæðu. sem hæglega hefði
getað komið af stað umræðum
um alla viðreisnarpóHtíkina.
iáta þá von í ljós, að tengsl Is-
lands við Efnahagsbandalagið
kynnu að verða upphaf að
auknum viðskiptum við Aust-
ur-Evrópu!
Þegar ráðherrarnir voru bún-
ir að ljúka sér af var umræð-
um 'restað.
Honum varð þó ekki að þess-
ari framhleypni sinni. Eysteinn
Jónsson svaraði að vísu en
einnig þá j stuttri ræðu. og
málinu var visað til 2. umræðu
og fjárhagsnefndar
Eftir framsöguræðu Gunnars
tók Eysteinn Jónsson (Fram-
sókn) fyrst til máls. Lýsti
hanr yfir stuðningi Framsókn-
: arflokksins við lántökuna. en
minnti á að aðalröksemd
stjórnarfiokkanna fyrir kjara-
, ^er^ijjg^ijstgfpij viðreisnarinn-
ar hefð verið. að erlend !án
væru orðin of há og greiðslu-
halii þeirra vegna við útlönd
svn mikil! að engin frekari lán
mætti taka. og yrði þjóðin að
leggja hart að sér til að standa
undir þessu. En greiðsluhallinn
hefði þá verið svo tilkominn að
tekm hefðu verið mikil fram-
kvæmdalán erlendis.
Nú væri þetta frumvarp stað-
festing á því að þessi stefna I
ríkisstjórnarinnar hefði reynzt I
óframkvæmanleg Hins veaar
væri nú stofnkostnaður i öll- I
um greinum fram!eiðs1uonar
orðinn svo gífurleeur h°Hq
lán hrykki skammt. Tók Ey-
steinn það dæmi. að fram-
kvæmd eins oe Keflavikurvov-
urinn mvndi kosta um 200
milijónir króna, en lánsupphæð
frumvarnsins er um 240 millj-
ónir Fvsteinn taldi tvimæla-
!aust réttara nð Alþinei ráð-
c+afcA; 'ínnfénu með losum
T.úðyik Tósepsson fAlbvðu- ®
bandalas) lýsti yfir að Alþvðu-
handa’aeið væri samhvkkt bvi
að vpita þessa lántnkuhoimild.
ein= cio hesar hofði knmið fram
í efri deild TaVdi hann að vext,-
’r og ánnar kostnaður Vð hett.a
’án mvndu samsvara 70t vöxt-
■im oa mættn það t.eliast óhag-
stæðari vextir og ekki einu
sinni ,samhæri1pgir við há vexti
spm einstakhngar hefðn átt.
kost á T.ánstimi væri h'ns v»»-
ar særnÍVcmr o« lánakiör pð!i-
lev
Hitt væri óviðkunnanlegt við
bessa ’ántökuheimild að um
hana væri beðið án þess að rik-
isstinmin gprði grein fyrir því
til hvers ætti að veria láninu.
Rikisctiórnin hafí Vpngi haft á
nriónunum framkvæmdaáætl-
un sem erlendir og inn’endir
sérfræðingar hafi unnið að Nú
sé að minosta kosti ár frá því
að lofað var að birta Alþingi
bessg famkvæmdaáætlun en
ekkert bóli á henni enn Hins
veear sé farið fram á lántöku-
heimi’d t.il sams konar fram-
kvæmda
Þannig bæri málið óeðlilega
að. og enn óeðlilegar þegar
ríkisstjórnin i ofanálag tæki
sér einræðisvald til að ráðstafa
lánsfénu Það hefði hó fengizt
fram i efri deild að rikisst.jórn-
in skuli ráðstafa fénu ■ sam-
ráði við fiárveitinganefud Ai-
þingis en það ákvæði eitt
segði að visu ekki mikið Hugs-
anlegt og raunar eðlilegt væri '
að skilia það svo. að fjárveit-
inganefnd fengi vald til að
gera tillögur um ■skiptingu ifjár- •.
ins. Hitt væri þó líklegra að
ríkisstjómin liti á þetta sem
formsatriði einungis og ætlaði
fjárveitinganefnd að hafa lítil
áhrif á úthlutun þess.
Lúðvik tók undir það sem
fram var komið. að frumvarp-
ið væri j andstöðu við viðreisn-
aráróðurinn að öll meginvand-
ræði i efnahagsmálum stafi af
of miklum erlendum lántökum.
Því færi að sjálfsögðu fjarri.
að erlendar lántökur sem varið
væri til þess að auka útflut.n-
ingsfamleiðsluna sköpuðu
aukna erfiðleika. s!ík lán gætu
bætt gjaldeyrisviðskiptin við
útlönd. Öllu máli skipti í því
sambandi hvernig lánsfénu
væri varið. Lagði Lúðvík á-
herzlu á. að því iánsfé, sem nú
yrði aflað. yrði varið til þess
að auka þjóðarframleiðsluna,
auka útflutningmn. með því
móti kæmi það að mestu gagni.
Ný Pipp-bók
ÓÍáta-bók
og Magga-
bók
Þrjár nýjar barnabækur eru
komnar út hjá Fróða. Tvær
þeirra eru í bókaflokkum sem
áður hafa verið kynntir íslenzk-
um börnum.
Alltaf gaman í Ólátagarði heit-
ir önnur bókin sem út kemur
um þann stað. Höfundur er Ast-
rid Lindgren en þýðandi Eiríkur
Sigurðsson. Myndir eru í bók-
inni. Þriðia bókin um músar-
ungann Pipp nefnist Pipp fer í
skóla. Sid Roland er höfundur
en Jónína Steinþórsdóttir býð-
andi. Bókin er með myndum.
Bókin Mawi Maria osr Matt-
hías er ætluð nokkuð eldri
börnum en hinar tvær. Höfund-
ur er sænskur, Hans Pettersen.
og býðendur Gunnar Guðmunds-
son og Kristián J. Gunnarsson.
Með m'vnólum.
Kynning á CLAIROL hárlitunarvörum fer fram í LÍDÓ i kvöld kl. 8,30.
í'.. -
Þar verður staddur sérfræðingur frá verksmiðjunni, sem mun
pefa ýmsar upplýsingar um notkun og meðferð háralits og hár-
snyrtingu. Einnig mun hann sýna tvær kvikmyndir, sem gefa
j
fullnægjandi leiðbeiningar um notkun CLAIROL háralíts.
!
Auk þess koma fram sýningarstúlkur úr tízkuskóla Sigríðar
Gunnarsdóttur, sem sérfræðingurinn hefur litað hárið á, og sýna
þær einnig ýmsan fatnað frá Markaðnum, Laugaveg 89. Allir
sem vilja kynnast CLAIROL hárlitunarvörunum eru velkomnir.
!
#
Heildverzlun Árna Jónssonar h.f.
ÍINKACMBOÐSMFN' r VR i 1 A I R o 1 T N C NEWYORK
Horfið frá við-
reisnarkenningu
StÐA 5
Utgefandl: Sameiningarflokkur alþýðu — Sóslallstaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: Magnús Kjartansson. Magnús Torfi ölafssont
Sigurður Guðmundsson (áb.)
Fréttaritstjórar: Ivar H Jónsson. Jón Bjarnason.
Ritstjóm. afgreiðsla. auglýsingar. prentsmiðia: Skófavörðustlg 19.
Sfmi 17-500 (5 línur) Askriftarverð kr 65.00 á mánuði.
Stórveldishroki
gandaríkin hafa nú loksins aflétt hafnbanni
sínu á Kúbu, og þar með er um sinn lokið
örlagaríkum átökum sem nær höfðu leitt nýja
heimsstyrjöld yfir mannkynið vegna ofstækis
bandarískra stjórnarvalda. Blöð hafa gert mik-
ið að því að túlka þessi átök sem þátt í valda-
togstreitu stórveldanna, en það sjónarmið hrekk-
ur skammt til skýringar á atburðunum. Hinar
raunverulegu forsendur eru ástandið í róm-
önsku Ameríku. Bandaríkin hafa óttazt bylt-
ingarstjórnina á Kúbu, ekki af hernaðarástæð-
um heldur sökum þess að fordæmi hennar gæti
orðið öðrum rómönskum Ameríkuríkjum til eft-
irbreytni. Þess vegna hafa Bandaríkin stefn’t að
því alla tíð síðan 1959 að steypa Kúbustjórn af
stóli, fyrst með efnahagsstyrjöld, síðan með
raunverulegum hernaðaraðgerðum í margvísleg-
um myndum, þar á meðal innrás. Allt þetta ár
hefur verið kunnugt að verið var að þjálfa
stóra heri til nýrrar innrásar. Andspænis þess-
ari hættu átti Kúbustjórn þann einn kos’t að
auka vígbúað sinn sem mest og komast yfir
þvílíkan vopnabúnað að innrás væri vonlaus
fvrirfram eða svo kostnaðarsöm að menn hik-
uðu við hana, þannig að upp kæmi samningsað-
staða sem tryggt gæti Kúbu eitthvert öryggi.
Þessu marki hefur nú verið náð: Bandaríkja-
stjórn hefur heitið bvi að ekki skuli gerð árás
á Kúbu frá yfirráðasvæðum hennar, og sam-
kvæmt því hefur Kúbustjórn fallizt á að draga
úr vopnabúnaði sínum. Kúbumenn hafa unnið
mikilsverðan sigur á meðan unnt er að trevsta
loforðum Bandaríkiastjórnar
J^n þessi átök hafa sýnt í mjög skæru ljósi hroka
bandaríska stórveldisins oe vfirgang gagn-
vart smáþjóðinni. Bandaríkin hafa sett skilyrði
um vopnabúnað Kúbumanna, en ekkert minnzt á
vopnabúnað sjálfra sín. Bandaríkin hafa heimtað
eftirlit á Kúbu en ekkert minnzt á eftirlit hjá
sjálfum sér. Bandaríkjamenn hafa fordæmt
„árásarvopn“ Kúbubúa en ekkert minnzt á hlið-
stæð vopn sem þeir hafa sjálfir á herstöðinni
sem þeir halda á Kúbu í óþökk allrar bióðar-
innar. Bandaríkjamenn fljúga yfir Kúbu dag
hvern og segjast munu halda því áfram, skerða
þannig friðhelgi landsins og sjálfstæði. en ekki
er Kúbubúum boðið upp á að leika Bandaríkin
á sama hátt. í öllum þessum átökum birtist
rembingur stórveldisins sem þykist geta setið
yfir hlut hverrar smáþjóðar og telur að jafn-
rétti sé fráleit resla í samskintum bióða.
þessi uppblásni hroki á sér augljósar sálfræði-
legar skýringar þegar stórveldið er í raun-
inni að heykjast á hinum upphaflegu árásarfyr-
irætlunum sínum. En hann er jafn ógeðfelldur
engu að síður, og mætti vera okkur íslending-
um sérstakt umhugsunarefni. Jafnvel þeir sem
nú dansa eftir bandarískri hljóðpípu ættu að
minnasf þess að einhvern tíma kunna þeir að
vilja stíga siálfstætt snor. — m