Þjóðviljinn - 05.12.1962, Page 10
10 SÍÐA
ÞJOÐVILJINN
Miðvikudagur 5. desember 1962
CHARLOTTE
ARMSTRONG:
GEGGJUN
eru afleiðiiigarnar sem ég er að
hugsa um. Hefurðu aldrei heyrt
minnzt á þær?
Hún notaði orð sem honum
varð hverft við að heyra. því
að hann hafði ekki átt von á
svo ógeðslegum munnsöfnuði.
— ... Eddie frændi segir ekki
frá því að ég hafi slegið hann.
Hann varð að viðurkenna að
honum hafði sjálfum dottið það
sama í hug. Andartak komst
hann ekki lengra. — Jæja, byrj-
aði hann svo aftur með sömu
þolinmæðinni. — Eddie frændi
segir ekki eftir þér. En hvað
hefur þá komið fyrir? I-Iefur
hann sjálfur lamið sig i rot?
Hvemig atvikaðist það? Hver
gerði það? Skilurðu ekki, að þú
verður að hafa svar á reiðum
höndum?
— Ég ge' ->t að þú hafir
gert það. sv i hún rólega.
— Já, þökk fyrir — en ekki
fyrr en ég er farinn! Hann var
fokreiður.
— Ef þú ferð ekki með mig
út að dansa.
Hann reis á fætur. í þetta
skipti spýtti hann næstum orð-
unum útúr sér: — Ég vildi held-
ur fara út að dansa við kyrki-
slöngu en þig ...
— Þú baðst mig um það, þeg-
ar þú . ..
— Já, þá, hvæsti hann. — Það
var áður en ég vissi, hvað ég
bar búinn að flækja mér í. Nú
segi ég nei takk, þegar ég er
búinn að sjá hvernig þú hag-
ar þér. Hann fór að stika fram
og aftur um gólfið. — Af hverju
hugsarðu ekki áður en þú fram-
kvæmir. Það er það sem ég get
ekki skilið. Þú slærð hann nið-
ur alveg umhugsunarlaust. Get-
ufðu ekki gert þér í hugarlund
hvað fyigir á eftir? Skiptir það
engu máli fyrr þig? Gerir þú
aidrei áætlanir? ímyndar þér
hvað kemur fyrir? Hvað gengur
eiginlega að þér? Af hverju hag_
arðu þér svona. Hann leit kulda-
lega niður til hennar. — Ég held
þú sért brjáluð.
Það er svo auðvelt að segja
það — þetta orð — það liggur
svo laust á tungu. Þetta var i
fyrsta skipti sem Jed hafði
nokkurn tíma sagt það og ver-
ið full alvara. Hann hélt í raun
og veru að hún væri brjáluð.
Hún lyfti höndunum upp með
hægð, — já, það var fremur
hálsinn sem lyftist, eins og hann
réttist upp. Hún sagði fáein
Ijót orð. Svo fleygði hún sér yf-
ir hann og öskraði og reif hann
og tætti og beit í hendurnar á
honum, þegar hann reyndi að
verja sig og á meðan hrópaði
hún skerandi: — Nei, ég er það
ekki'. Nei. ég er það ekki! Éttu
það ofan í þig aftur. Taktu þetta
orð aftur!
Hann réð við hana en það
var ekki auðvelt. Hann náði
föstu taki á höndum hennar og
lagði höndina yfir munninn á
henni. — , Hættu. Hættu þessu!
Barnið verður hrætt. Þetta end-
ar með því að lögreglan kemur
hingað upp.
Hún öskraði enn af öllum
kröftum: — Taktu það aftur!
— Allt í lagi. Þá tek ég það
aftur. Ef þú hefur gleði af þvi.
Þú ert með öðrum orðum ímynd
vizku og forsjálni . . hvað sem
öllu líður. Hættu þá!
Hún hætti. Að þvi er virtist,
var henni þetta nóg. En það
var henni mikilvægt að þetta
orð væri ekki notað um hana.
Orðið „brjáluð". En orð var þó
aldrei annað en orð. Og orðin
„Ég tek það aftur“ voru alveg
jafn óhrifarík. Þetta var geð-
veiki, hugsaði Jed bitur.
Það fór um hann hrollur.
Hann vildi að þetta væri ekki
satt. Hún var villt stelpa. kol-
brjáluð í slangurmerkingu orðs-
ins. Hún var ringluð og hafði
ekki vit á að íhuga málin og
hugsa fram í tímann. Hann sagði
við sjálfan sig, að það væri að-
eins þetta sem að henni gengi.
En honum leið ill-a og honum
var kalt. Hann vissi ekki hvað
hann átti að gera. Hún hékk
máttlaus í örmum hans. Svo varð
honum ljóst, að hún var ekki
máttlaus, aðeins ánægð með
þessi föstu tök.
Hann sleppti henni varlega.
Hann sagði hikandi: — Af
hverju erum við að slást? Því
fylgir svo mikill hávaði.
Hann hlustaði. Ekkert hljóð
heyrðist úr herbergi barnsins og
hann andvarpaði djúpt. — En sú
heppni að hún fór ekki aftur
að gráta. Það hefði ég ekki
þolað ofan á allt annað.
Nell sagði: — Það veit ég
vel. Það brá fyrir fyrirlitningar-
svip á andliti hennar. — Ég skil
vel þetta með framtíðina, taut-
aði hún.
— Stundum tala ég of mikið.
Hann reyndi að þreifa sig var-
lega áfram. — Ég þarf.. Eig-
um við að tænia flöskuna sam-
an? Hann tók hana uppúr vas-
anum — Það var gott að hún
brotnaði ekki í látunum. Hann
leit í kringum sig. — Jæja, skítt
með glasið. Hann lyfti flöskunni.
Hún tók við henni með báð-
um höndúm. Henni virtist vera
skemmt við tilhugsunina um að
drekka af stút.
Hann sagði: — Heyrðu, hvert
ætluðu Jones-hjónin eiginlega?
— Af hverju spyrðu að því?
Rödd hennar var jafn kæruleys-
isleg og hans.
— Ég var að velta því fyrir
mér hvenær þau kæmu .. . Ætl-
uðu þau í leikhúsið? Eða í sam-
kvæmi? Hann gerði sér upp ró-
semi.
Hún hélt enn á flöskunni í
báðum höndum. Hún tók hana
með sér, þegar hún gekk milli
rúmanna og settist við höfða-
gaflinn á öðru þeirra. — Það
véit ég ekki. sagði hún tómlát-
lega.
— Nú átt þú að drekka. Hún
réttl honúm flöskúriá.” "Nu var
illgimissvipur á andliti hennar.
Hún sagði: — Ég skil þetta vel
með framtíðina, Johnný. Það
gera allir.
— Já, sennilega, sagði Jed.
Hún tók pappirsmiða af borð-
inu milli rúmanna, þar sem sim-
inn stóð. Hún fór að vöðla hann
milli fingranna. — Finnst þér
ég vera heimsk? spurði hún og
gaut til hans augunum.
— Vð getum ölj verið heimsk
þegar svo ber undir. Mér finnst
það heimskulegt af Jones-hjón-
unum að segja ekki frá því hvert
þau ætluðu Ef bamið yrði nú
veikt eða eitthvað þess háttar?
— Jahá . . . sagði Nell. ■— Þú
átt við að þau hefðu átt að
hugsa um framtíðina. er það
ekki?
— Sagði ég nokkuð um fram-
tíðina? Hann brosti. En hann
hugsaði með sér að honum hefði
þrátt fyrir allt tekizt að kom-
ast gegnum skelina. Honum leið
betur.
Neli reif bréfmiðann í tætlur
með mestu hægð. Þegar Jed
rétti henni flöskuna, lét hún
agnirnar falla á teppið. Jed sá
þær falia — of seint. Eins og
fyrir huglestur skildi hann hvað
gerzt hafði . . hvað hafði staðið
á bréfmi.ðanu.m og hvers vegna
hún hafði rifið hann sundur.
Hvernig hún hafði snúið á hann,
og hann heyrði lævíslegan hlát-
ur hennar.
Hann varð gramur. Hann von-
aði. að hann sýndi ekki of
greinilega hve gramur og reið-
ur hann var. Kannski vita þeir
niðri á afgreiðslunni hvar for-
eldrar bamsins eru, sagði hann
við sjálfan sig, svona til hugg-
unar. Svo spurði hann — ef til
vill vegna þess að reiði hans
hafði lægt: — Heyrðu. hvernig
var þetta með þennan bruna?
— Bruna? Nell sléttaði rúm-
teppið. Hún hallaði undir flatt.
Hún virtist fús til að tala um
brunann. ef hann endilega vildi.
Það gerði henni ekkert til.
— Ég heyrði ávæning af því
sem hann Eddie frændi þinn
var að segja.
— Nú . svoleiðls.
— Var það heimili þitt sem
brann ... foreldrar þínir? Mér
heyrðist hann segja það. Hún
svaraði ekki. — Það he.fur auð-
vitað verið mikið áfall fyrir
þig, Nell?
— Þeir segja það, sagði hún
hógvær.
— Hverjir?
— Æ, læknarnir, Eddie frændi
. . . María frænka. Hún hrukk-
aði ennið. — María frænka fór
í bíó í kvöld.
•— Hvar var þessi bruni?
— Heima
— Var það lítill bær?
— Hann var ekki stór. Hún
dró undir sig fæturna.
Já, hann hlaut að hafa verið
lítill, hugsaði Jed, fyrst þeir
slepptu svona persónu lausri. En
hann sagði í skyndi við sjálfan
sig, að auðvitað hefðu þeir
rannsakað. hana nákvæmlega.
Samt sem áður héldu hugsanir
hans áfram að snúast um þetta.
Sennilega hafði Eddie frændi
komið á vettvang og boðizt til
að taka hana með sér langt
burt. Sennilega hafði bærinn
verið guðsfeginn að hætta frek-
ari afskiptum af málinu. Þegar
Nell var komin langt í burtu.
kom hún bænum ekki lengur
við.
— Það var sem sagt slys, sagði
hann. — Veiztu það ... að þú
þarft auðvitað að hugsa um
framtíðina, en þú mátt ekki
heldur gleyma fortíðinni. For-
tíðin hefur líka sína þýðingu.
Það veiztu?
Hún hrukkaði ennið.
— f þessu slysi. . . fórust þá
bæði faðir þinn og móðir?
— Það var slys. Hann heyrði
að rödd hennar breyttist og
varð skerandi. Hann vissi að
hún bjó yfir ógnun, þegar hún
varð þannig — þetta var aðvör-
un. Hún minnti á móðursýkis-
köstin rétt áðan. Hann vissi að
’nú þurfti hann að fara varlega.
Hann var á hættulegum slóð-
um.
— Nú sbal ég segja þér eitt,
hélt hann áfram engu að síð-
ur, — og það er dálítið skrýtið.
Eitt slys — það er ósköD sorg-
iegt og öllum þykir það leitt og
vorkenna veslings Nell. Hún lá
í hnipri með þanda vöðva. Hann
reyndi að mæta augnaráði henn-
ar en bað var ekki annað en
blá þoka. Hann hélt áfram:
— En ef það verða tvö slys, þá
gegnir strax öðru máli Það er
nefHÍlega dálítið annað. f raun
og veru er það skrítið, að um
leið og annað slysið kemur fyr-
ir, þá verður fyrsta slysið ekki
eins sakleysislegt.
Andlitið á henni var öldung-
is sviplaust, annaðhvort vegna
þess að hún var að byrja að
skilja hvað hann var að fara,
eða þá vegna þess að hún skildi
ekki nokkurn skapaðan hlut.
— Það er alltaf skynsamlegt
að hafa það bakvið eyrað. sagði
hann letilega.
Hún sagði: •— Þeir gerðu mér
ekki neitt. Andlitið á henni var
ólundarlegt. En ógnandi bylgja
öruggrar vissu flæddi yfir Jed.
Hann virti hana fyrir sér.
Hann sagði eins rólega og hon-
um var unnt: — Eins og ég
sagði . . í fyrsta skipti er öðru
máli að gegna. En þegar svona
lagað fer að safnast saman, þá
verður það erfiðara viðureign-
ar. Af því að allt er talið með.
Einn og einn verða meira en
tveir undir slíkum kringum-
stæðum Svo koma þeir og
spyrja. Það væri hollara fyrir
þig að ganga ekki framar í
svefni, sagði hann lágri röddu
að lokum.
Hún hreyfði sig ekki. Hann
hugsaði: — Henni hefur skilizt
hvað ég er að fara.
Og flaskan var tóm, Hann á-
kvað að standa nú upp og halda
rólegur leiðar sinnar.
Ungfrú Eva Ballew trúði á
margt. meðal annars á skyld-
una. Hún gekk að símanum.
Annað sem hún trúði á var rétt-
lætið. Hún gekk aftur að stóln-
ura.
GuSrún. SigríSur.
Góöar bækur ti!
Guffrun frá I.inidi: Stýíilar fjntVrir II.
Guðrún frá Lundi er eins og cllum er kunn-
ugt meðal vinsælustu og mest lesnu höf-
unda landsins, og vinsældir hennar hafa
haldizt frá íyrstu bók. Bækur hennar seljast
að jafnaði upp fyrir hver jól.
Sigrítfur Iljörnstlótiir frn Miklabæ:
í I..IÓSI MIWIðtiAWA
Frú Sigríður Björnsdóttir er ein þeirra, sem
menn hljóta að hlýðp á sér til ánægju. Hún
er skarpgáfuð kona, athugul og íhugul, og
setur hugsanir sinar fram með aðdáanlegu
látleysi. f ljósi minninganna er fögur jóla-
gjöf.
Ingimar Óskarsstm:
SKKI.IIVKAI VXA ÍSI.AMiS
Þegar Flóra íslands kom út fyrst, var hún
réttilega talin stórvirki, sem markaði spor
i menningarsögu þjóðarinnar. Þetta verk
Ingimars er fyllilega sambærilegt við Flóru
Islands, og hefur margur hlotið doktors-
nafnbót fyrir minna afrek. Þessi bók er til-
valin jólagjöf handa greindum unglingum,
en athugulir menn á öllum aldri hafa a1
henni mikla ánægju.
Valborg Bentsdúttir: TII. I>f!V
Ástarljóð til karlmanna, með skreytingum
cftir Valgerði Briem. VaVborg er 'sérstæð i Is-
lenzkri ljóðagerð. Hún yrkir ástarljóð til
karlmanna. Hún er ný Vatnsenda-Rósa. —
Þetta er bók, sem margur mun lesa sér til
ánægju. -
Sr. Signröur Wlafsson: Signr nm síöir.
Sjálfsævisaga. Sr. Sigurður var fæddur að
Ytri-Hól í Vestur-Landeyjum 14. ágúst 1883,
og er nú nýlega fallinn frá. I sögunni segir
frá bernsku og unglingsárum hans þar
eystra, og því hvernig hann brauzt til
mennta vestan hafs og varð þar prestur.
Hann skýrir einnig frá kynnum sínum af
Vestur-Islendingum og merkilegri reynslu
sem prestur þeirra langan tíma.
Ingibjörg .lóusdúttir: Ást í inyrkri.
Ást í myrkri er saga úr skuggalifi Reykja-
víkur. Lesandinn er leiddur bak við tjöldin,
og þar er brugðið upp myndum, sem fæstir
sjá, en margir hvisla um sín á milli. — Höf-
undur bókarinnar, Ingibjörg Jónsdóttir, er
ung kona, fædd í Reykjavík. Lýsingar henn-
ar eru hispurslausar og berorðar.
Cyril Scott: I I I.I.M .MIAV,
í þýöingu Steinunnnr Bricm.
Fullnuminn er bók, sem náð hefur feikna-
legum vinsældum um allan heim. Höfund-
urinn, hið víðfræga tónskáld og dulfræð-
ingur Cyril Scott, segir í henni af kynnum
sínum af heillandi og ógleymanlegum
manni, er hann nefnir Justin Moreward Haig.
— Sagan er bæði dularfull og svo spenn-
andi, að allir sem lesa hana, hafa af henni
óblandna ánægju.
Martinus: Cciösögu til lífshamingju.
Kenningar Martinusar eru lausar við kredd-
ur og þröngsýni. Hann bendir mönnum á
leið andlegs frelsis. Um Martinus sagði þinn
hemisfrægi rithöfundur og dulspekingur, dr.
PAUL BRUNTON: Það að kynnast honum
er sama og að opna honum rúm í hjarta
sínu. Hann er lifandi ímjmd þeirrar vizku,
ósérplægni og kærleika, sem myndar innsta
kjarnann í kenningu hans.
Sholcm Asch: Gyöingurlnn.
(Þýðing Magnúsar Jochumssonar).
Höfundur þessarar bókar er heimsfrægur rit-
höfundur, sem nú er látinn fyrir nokkrum
árum. Verkið er í þremur köflum, og er
þetta síðasta bindið. — Hin tvö fyrri eru
Scxtún nýjar bnrnabækur.
Unglingabækur LEIFTURS eru löngu viður-
kenndar. Þær eru skemmtilegar og ódýrar.
Árlega gefur Leiftur út margar unglinga- og
barnabækur og er það nú orðið allstórt safn.
Fyrir þessi jól koma nýjar bækur í hinum
vinsælu bókaflokkum: Matta-Maja, Hanna,
Stína flugfreyja, BOB MORAN, KIM-bœk-
urnar, KONNI sjómaður og ný bók um Lísu-
Dísu, sem heitir Lísa-Dísa yndi ömmu sinnar.
— Auk þess koma margar nýjar, svo sem
„EG ER KÖLLUÐ KATA". Kalli og Klara,
Anna-Lísa og Ketill (framhald bókarinnar
Anna-Lísa og litla Jörp). Fjögur barnaleik-
rit eftir Stefán Júlíusson, Gömul œvintýri í
þýðingu Theódórs Árnasonar (en þau eiga
samstöðu með Grimms ævintýrum) og svo
hinar frægu tyrknesku kimnisögur um Nas-
reddin skólameistara, í þýðingu Þorsteins
skálds Gíslasonar, með teikningum eftir
Barböru Árnason.
Prentsmiðjan Leiftur - Höföatún 12
Unglinga eða
roskib fólk
vantar til að bera blaðið til kaupenda í eftirtalin hverfi:
í Reykjavík Skjólin um Hafnaríjörð
í Kópavogi Kársnes I og um Keflavík
HAFNARFJÖRÐUR — útsölumaður: Magdalena Ingimundardóttir ölduslóð 12,
KEFLAVÍK — útsölumaður: Baldur 3i gurbergsson, Lyngholti 14, sími 2314.
i