Þjóðviljinn - 23.05.1963, Blaðsíða 6

T
0 SfÐA
ÞJÖDVILJINN
Fimmtudagtirinii 23. maí 1983
Hörð keppni ríkja V-Evrópu
um viðskipti við Sovétríkin
Samdrátturinn, sem gert hefur vart við sig í iðnaðar-
framleiðslu flestra ríkja Vestur-Evrópu upp á síðkastið
hefur haft í för með sér að vesturevrópskir iðnrekendur
leggja nú meira kapp en áður á að afla sér nýrra mark-
aða og er greinilega í uppsiglingu hörð samkeppni á
milli þeirra um hinn mikla markað sem myndi skapast
í Sovétríkjunum ef e'ðlilegir viðskiplahættir kæmust á
milli sósíalistísku ríkjanna og auðvaldsheimsins.
Fréttaritari brezka blaðsins
Observer í Moskvu, Mark
Frankland, segir að brezkir
kaupsýslumenn geri sér mikl-
ar vonir um stóraukin við-
skipti við Sovétríkin, en við-
ræður um nýja viðskiptasamn-
inga milli Bretlands og Sov-
étríkjanna eiga að hefjast þar
eyst.ra nú í þessari viku.
Shazar for-
setí ísrael
TEL, AVIV 21/5 — Þjóðþingið
í Israel kaus síðasliðinn þriðju-
dag hinn 73 ára gamla Zalmar
Shazar forscta í stað hins iátna
forseta ízka Ben-Zvi.
Shazar er faeddur í Rússlandi,
og er þekktur sem hæfur blaða-
maður. Hann fylgir Verka-
mannaflokknum (Mapai) að
málum. Hann var kosinn við
fyrstu atkvaeðagreiðslu, og hlaut
þá 61 atkvæði, en hinn frjáls-
lyndi mótherji hans Perez
Bernstein aðeins 34.
Hinn nýi forseti er fæddur í
Minsk í Rússlandi, og hlaut
menntun sína í Leningrd (þáv.
Pétursborg) og við þýzka há-
skóla.
<S>
Pirelli og Krupp
En hann bendir jafnframt á
að Bretar geri sér ljóst að
þeir hafi harða keppinauta
um sovézka mnrkaðinn. Bret-
ar gera sér einkum vonir að
geta hagnazt á fyrirætluruum
Sovétríkjanna um stóreflingu
efnaiðnaðarins með því að
selja vélar og heilar verk-
smiðjur til slíkrar framleiðslu.
En keppinautar þeirra eru vel
á verði. Það er ekki lengra síð-
an en í fyrri viku, að hópur<j>
af forstjórum ítalska Pirelli-
hringsins var á ferð í Sovét-
ríkjunum. eir.mitt til að at-
huga sölu slikra verksmiðja
þangað. Og nú er þar staddur
Berthold Beitz, aðalforstjóri
Kiupp-hringsins vesturþýzka.
Það á svo að lieita að hann
sé kominn til að kynna sér
starfsrækslu véla sem Krupp
liefur þegar selt til Sovétríkj-
anna, en fréttaritarinni segir
að altalað sé að tilgangur
ferðar hans sé að selja Sovét-
ríkjunum meiri vélakost til
framleiðslu gerviefna.
Fimm ára samnin,gur
1 undirbúningsviðræðum
brezkra kaupsýslumanna og
rsiöfnP
sovézku ráðherranma Patolits-
éffs og XJstinoffs hefur orðið
samkomulag um áð rétt sé
að gera samninga til langs
tíma, t. d. fimm ára eða leng-
ur, um kaup Sovétríkjanna
frá brezkum fyrirtækjum.
Fram að þessu hafa Sovétrík-
in aldrei gert samninga til svo
iangs tíma um kaup að vest-
an, en samningar um sölu á
sovézkum vörum hafa hins
vegar verið gerðir áður til svo
langs tíma.
Verkaskipting
Þessar uridirbúnimgsviðræður
hafa einnig leitt í ljós að
vilji er fyrir hendi hjá báðum
aðilum um að taka upp eins
konar verkaskiptingu, þannig
að hvor um sig legði höfuð-
áherzlu á framleiðslu og sölu
þeirra véla og tækja sem
hann hefur mesta og bezta
reynslu í að smíða. Sovétríkin
myndu þá selja alls konar
flóknar og hárnákvæmar
smíðavélar handa málmiðnað-1
inum, en kaupa hins vegar af!
Bretum vélar til kemíski ar
framleiðslu eða matvælaiðnað-
ar.
Tvöföhlun viðskipta?
Brezku kaupsýslumennirnir
sem nú eru staddir í Moskvu
gera sér vonár um að hægt
verði að tvöfalda viðskiptin
frá því sem nú er, en á síð-
asta ári nam verðmæti vöru-
veltunnar milli landanna 120
milljónum sterlingspunda, eða
um 15 milljörðum króna.
VindlingakvEÍkjari
A brezkri vörusýningu, sem
nýlega var haldin í Stokk-
hólmi var m.a. sýndur óvenjulcgur sígarettukveikjari, sem ætlazt
er til að settur sé i bíla. Cig-Lit er þessii kveikjari nefndur.
Vindlingnum er stungið i rauf, þrýst létt á hringinn umhverfis
og sígarettan síðan drcgin út og eldur í henni.
Ný múgdrápsaðferð könnuð í Bandaríkjunum
Ráðagerðir um að opna útfjólubláum
sólargeislum aðgang að jörðinni
Þeir vísindamenn, sem starfa í þágu hergagnaiðnaðar-
ins vir'ðast seint ætla aö veröa ánæg'öir me'ö múgdráps-
vopn sín. Enda þótt nú þegar séu í heiminum til svo
miklar birgðir kjarnavopna aö þær myndu aö öllum lík-
indum geta tortímt öllu mannkyninu og gert jörðina
óbyggilega, halda þeir áfram a'ö leita a'ö nýjum aö-
fer'ðum til múgmor'öa. Þeir hafa þannig ekki fariö dult
með, að þeir tengdu vonir við, að hin svonefndu „laser“-
tæki gætu orðið til að spádómar um „dauðageisla“
rættust og nú berast fréttir um aö bandarískir vísinda-
menn séu að kanna möguleika á því aö opna hinum
banvænu útfjólubláu geislum sólarinnar aðgang að
yfirboröi jaröar meö því aö „rjúfa göt” á ózón-lagiö í
gufuhvolfinu, sem stöðvar ferð þeirra þangað.
göt á ózónlagið yfir óvina-
löndum til þess að hleypa nið-
ur um þau hinum banvænu
útfjólubláu geislum sem engu
lífi eira.
Ekkj hætta af cldflaugum
Davy bar þessa bandarísku
skýrslu undir brezkan jarð-
eðlisfræðing, prófessor D. R.
Bates við Belfast-háskóla* sem
stáðfesti að niðurstöður
skýrslunnar hefðu við rök að
styðjast í grundvallaratriðum.
Hann taldi þó ekki að nokkur
hætta væri á því, að útblást-
ursgas eldflauganma, jafnvel
hinna stóru tunglflauga sem
enni eru ekki komnar til sög-
unnar, myndi hafa stórspill-
andi áhrif á ózón-lagið. Öðru
máli myndi náttúrlega gegna
ef tiltölulega miklu magni
vetnis eða annarra efna sem
svipuð áhrif hafa á ózónið
myndi vísvitandi vera dreift
um hin efri lög gufuhvolfsins.
John Davy, vísindafréttarit-
ari Observers, segir frá þess-
um ráðagerðum og er heimild
hans skýrsla sem lögð var
fyrir „Institute of Aerospace
Sciences" í New York fyrr á
árinu af þeim J. Pressman,,
W. Reidy og W. Tank, en þeir
starfa á vegum „Geophysics
Corporation of America“, sem
Davy segir mjög virðulegt
fyrrtæki, sem vinni að rann-
sóknium fyrir bnndaríska land-
vamaráðuneytið. Skýrsla þessi
fjallar um ýmsar rannsóknir
sem fyrirtækiö hefur gert fyr-
ir ráðuneytið og eru sumar
þeirra leynilegar. Einn kafli
skýrslunnar fjallar um „nokk-
ur atriði varðandi kemískan
jarðeðlisfræðilegan hemað í
efri lögum gufubvolfsins" og
það er einmitt í þeim kafla
sem vikið er að þeim mögu-
leika að hinum banvænu út-
fjólubláu geislum verði opn-
aður aðgangur að jörðinni.
Ózón-Iaginu spillt
Ein af „hemaðaraðferðun-
um í efri lögum gufuhvolfs-
ins“ gæti verið sú að dreifa
þar efnum eða efnasambönd-
um sem eyðileggja myndu
ózónlagið. Ózón samanstendur
af þremur súrefnisatómum (í
stað tveggja í venjulegu súr-
efni) og myndast fyrir áhrif
sólarinmar' á éfri lög gufu-
hvolfsins, Özón hefur sérstak-
an hæfilcika til að taka við
hinum útfjólubláu geislum
sólarinnar og hindra þannig
frekari ferð þcirra til jarðar.
I skýrslunni kemur glögg-
lega fram að öll ástæða er
til að ætla að ýms efni í út-
blástursgasi eldflauga gætu
eytt ózóninu. Hér væri eink-
um um vetni að ræða. I
skýrslunmi er fyllilega gefið í
skyn að hugsanlegt væri að
dreifa tiltölulega miklu magni
slíkra efna í efri lögum gufu-
hvolfsins í því skyni að rjúfa
Nauðungaruppboð
verður haldið að Hringbraut 121, hér í borg, eftir
kröfu Gjaldheimtunnar 5 Reykjavík, föstudaginn 24.
maí n.k., kl. 11.30 f.h.
Seldar verða 6 rafknúnar fríttstandandi saumavélar
tilheyrandi Skógerð Kr. Guðmundssonar & Co. h.f.
Greiðsla fari fram við hamarshögg.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Þúsundir Reykvíkinga urðu vitni að nýafstöðnum stór-
bruna að Laugavegi 11, þar sem verðmœti fyrir
hundruðir þúsunda eyðilögðust.
Er brunatrygging
yðar í iagi?

Sjóvátrqqgiiljpg íslands
Sími: 11700.