Þjóðviljinn - 30.05.1963, Blaðsíða 6

g StÐA
ÞJÓÐVILJINN
Fimmtudagurinn 30. maj 1963
Þróunarlðndin töpuðu 850
milljörðum árin 1955—61!
Þróunarlöndin töpuöu
rúxnlega 850 milljörðum
króna á árunum 1955-61
vegna þess að viðskipta-
kjör þeirra versnuðu.
verð á útflutningsafurðum
þeirra, hverskonar hrá-
efnum, lækkaði, en verð
Thresher fundinn
BOSTON 28/5 — Bandaríski
flotinn tilkynnti það í gærkvöld,
að myndir, sem teknar hafi ver-
ið á 2450 m dýpi um það bil
320 km frá austurströnd Norð-
ur-Ameríku, sýni flak, sem ver-
ið geti leifar af kafbáti, er rifnað
hafi við mikinn þrýsting. Að öll-
um líkindum er hér um að ræða
hinn sokkna kafbát Thresher.
Myndimar voru teknar með
neðansjávarljósmyndavélum frá
hafrannsóknarskipinu Atlantis
fyrir nokkrum vikum.
Tresher týndist með rá og
reiða fyrir nokkrum vikum, eða
hinn 10. apríl, og var áhöfn hans
129 manns. Er kafbáturinn fórst
var hann að djúphafsrannsókn-
um fyrir utan strönd Massa-
chusetts.

Andlátsfregnin
stórlega ýkf
LONDON 28/5 — Sovét-rússinn
Gennarik Zavodovskij lét svo um
mælt í Moskvuútvarpinu á þriðju
dag, að stórlega væru ýktar frétt-
ir amerískra blaða þess efnis, að
hann hefði látizt í misheppnuðu
geimskoti. „Ég er sprelllifandi,
og ætla mér að vera það enn um
hrið“ sagði Zavodovskij í sím-
tali við útvarpið.
Zavodovskij kvaðst þekkja
marga þeirra geimfara, sem
amerísk blöð hafa komið fyrir
kattamef undanfarið, og væru
þeir allir við beztu heilsu. Virð-
ist hér enn sannast hið forn-
kveðna, að þeir menn lifi lengst,
sem með orðum séu vegnir.
á iönaöarvamingi sem þau
fluttu inn hækkaði.
Framkvæmdastjóri Landbún-
aðar- og matvælastofnunar SÞ
(FAO), B. R. Sen, skýrði frá
þessu á þingi FAO sem hófst
í Róm í síöustu viku.
„Vcrðhækkunin á iðnaðar-
vörum varð til þess að þróun-
arlöndin urðu á þcssu tímabili
að grciða rúmlcga 500 milljarða
króna meira fyrir innflutning
sinn, cn vcrðfallið á hráefnum
lciddi til þcss að tckjur þcirra
af útfiutningi minnkuðu um
350 milljarða króna“.
Sen sagði að iitlar horfur
væru á því að viðskiptakjörin
á heimsmarkaðnum myndu
breytast að ráði á næstu árum
þróunarlöndunum í vil. Þó virt-
ist nú sem verðlag á iðnaðar-
vamingi væri að festast og
nokkur hækkun hefur orðið á
verði sumra landbúnaðarafurða,
eins og t.d. á sykri, sem hefur
hækkað mjög verulega í verði
síðasta árið. Á það má einnig
benda að hækkun hefur orðið
á olíum úr dýraríkinu, þannig
á bæði hval- og síldarlýsi.
Vegur upp alla aðstoð
Yfirgnæfandi hluti viðskipta
þróunarlandanna er við auð-
valdsríkin á vesturlöndum og
mjög verulegur hluti þeirra við
Bandaríkin. Ástæða er til að
benda á að hin stórversnandi
viðskiptakjör sem þróunarlönd-
in hafa búið við síðustu ár gera
mun meira en vega upp á móti
allri þeirri efnahagsaðstoð sem
þau hafa fengið írá auðvalds-
löndunum. Enn sem fyrr hafa
þau því fremur verið veitendur
en þiggjendur, enda þótt arð-
ránið sé nú framkvæmt á ann-
an hátt en meðan þau voru 1
nýlenduhlekkjum.
Hlaut þakklœti og samúð
fyrir töku klámkvikmynda
„Ég þakka ykkur, kæru
meðbræöur og systur,
fyrir þá samúð og skiln-
ing sem þið hafið sýnt mér
í mótlæti mínu meðan á
klámmálinu stóö”, stóð í
bréfi sem birtist fyrir
nokkrum dögum í Ex-
pressen, útbreiddasta blaði
Svíþjóðar, „og einnig kær-
ar þakkir til þeirra mörgu
nafnlausu sem sendu mér
peninga að gjöf svo að ég
gæti keypt mér ný ljós-
myndatæki”.
Undir bréfinu stóð „Þriggja
bama móðir“, en bak við það
leyndist 38 ára gömul kona sem
dómstóll i Stokkhólmi hefur
Stríðsglæparéttarhöldum lokið
Morðingjar dæmdir
/ þræikunarvinnu
KOBLENZ 21/5 — I dag lauk
f Koblenz í V-Þýzkalandi ein-
hvcrjum umfangsmestu stríðs-
glæparéttarhöldum sem fram
hafa farið þar í landi. Ákærðir
voru ellefu Þjóðverjar sem sak-
aðir voru um að hafa myrt 30.000
manns, einkum Gyðinga og
kommúnista, í Sovétríkjunum á
stríðsárunum. Máiaferlin hafa
staðið f hálft ár og eru þau
Iengstu scm haldin hafa verið
varðandi fjöldamorð i hcims-
styrjöldinni síðarf.
1 dag var kveðinn upp dómur
í máli nazistaböðlanna. Harðasta
dóminn hlaut 62 ára gamall mað-
ur, Franz Stark að nafni. Hann
var dæmdur í asvilangt fangelsi
fyrir að hafa myrt þrjá Gyðinga
með eigin hendi. Auk þess var
hann dæmdur í átta ára þrælk-
unarvinnu íyrir að hafa tekið
þátt í fjölda annarra morða.
NazfstahSðull —
lögregluforingl
Sá glæpamannanna sem xmm
hafa verlð favað athafnasamastur
á stríðsárttmim, SS-foringmn Ge-
org Heoser, hlaut hinsvegar ekki
svo harðan dóm. Hann var
dæmdtrr í fimmtán ára þrælkun-
arvinnu og missi allra þegnrétt-
lnda 1 fimm ár. Hann var fund-
tnn eekur um að hafa tekið þátt
í níu morðum. Saksóknaramir
fuliyrtu hinsvegar að hann hafi
skotið að minnsta kosti 210 Gyð-
inga með skammbyssu sinni. Á
valdatímum nazista gegndi Heus-
er háum embættum og fékkst
einkum við að útrýma Gyðingum
og Sigaunum. Núverandi vald-
hafar V-Þýzkalands hafa ekki
siður kunnað að meta hæfileika
hans. I-Iann var yfirmaður rann-
sóknarlögreglunnar í Rheinland
þar til ekki varð lengur komizt
hjá því að handtaka hann árið
1959. Saksóknaramir höfðu kraf-
izt þess að Heuser yrði dæmdur
í ævilangt fangelsi.
Gögn frá Sovét
Auk Heuser og Starks voru níu
aðrir nazistaböðlar dæmdir í Ko-
blenz í dag. Hiutu þeir sex til
fjögurra ára þrælkunarvinnu.
Sumir varu auk þess sviptir
þegnsétttodznn í fimm ór. Þrír
htnna.-^æiðu voru ekkt dæmdir
í dagKlnaPífiem þeir voru alvar-
lega vefkic.
Við réttarhSldin hafa saksókn-
aramir skýrt frá ótrúlega avf-
virðilegum glæpum sem hinir á-
kærðu frömdu á stríðsárunuuto
dæmt í sex mánaða fangelsi
fyrir að búa til og selja klám-
myndir. Ljósmyndavélar henn-
ar voru gerðar upptækar.
„Ég hef aldrei brotið neitt af
mér“, sagði hún f bréfi sínu til
blaðanna, „heldur staðið skil
á öllum mínum sköttum í átján
ár .. Leikkonur mínar voru
líka vinnandi stúlkur, sem
lögðu sitt af mörkum til bjúð-
félagsins. Því verður þó ekki
neitað að við höfum gerzt sek-
ar um að eyða þremur kvöld-
um til að búa til fimm kvik-
myndir sem tekur átta mínútur
að sýna.“
Eftir eina auglýsingu í blaði,
leið ekki í heila viku klukku-
tími að ekki væri leitað til
okkar og falazt eftir myndun-
um, en bað sýnir börfina fyrir
kynórakvikmyndir. Þegar ég
hafði talað við mfna væntan-
legu viðskiptamenn, var ég
sannfærð um að ég hefði ekki
gerzt sek um neitt glæpsamlegt.
Hefði ég látið þá fá myndirn-
ar ókeypis, hefði ég verið sýkn-
uð. En slíkt tómstundagaman
er kostnaðarsamt“.
Það hefur komið fram í
blaðaskrifum, að margir eru
hinni dæmdu „briggja barna
móður“ sammála um betta.
Eitt Stokkhólmsblaðanna birti
þannig áberandi uppsetta grein
eítir lækni nokkurn sem sagði
m.a.:
„Þessi ákæra fyrir klám er
frekleg árás á persónufrelsi
hinnar ákærðu og hún leiðir
einnig af sér, að „voyeurar"
eru sviptir eina möguleikanum
til að fá kynferðislega full-
nægingu".
í dag að gögn sem sovézk yfii^
völd hafa látið í té hafi komið
réttinum að miklu gagni.
J árnbrautarsly 5
LISSABON 28/5 — 48 manns
létu lífið og 38 hlutu aivarlega
áverka þegar stejnsteypt þak yf-
ir járnbrautarpalll í Lissabon
hrundi ofan á fanþega. sem þar
biðu. Talsmenn lögreglunnar
segja, að ekki getl verið um
skemmdarverk að ræða, og
sjónarvottar kveðast ekki hafa
séð neina sprengingu er þakjð
hrundi.
Taugaveiki enn
Stokkhólmi 28/5 — Taugaveild-
íaraJdiUrtnn í Stokkhótmi lægir
ekki. Nú faefur átján áxa gam-
átl drengur Játizt af völdurn veík'
tanar. Lézt hann á farsóttarhúid
•borgarinnar. Síðastliðrnn máim-
Forseti réttarins skýrði frá þv£ tlag lézt kona á áttrœðisaldri úr
veíkinni. Eru nú sjúkUnganrir
orðnir þrír. sem látízt hafa af
völdum taugaveáki í Svíþjóð. I
Nýtíikulegur urkitektúr í Austur-Evrópu
Húsagerðarlist hefur tckið miklum stakkaskiptum — og það cr víst óhætt að scgja framförum — i
löndum Austur-Evrópu undanfarin ár. Mcð öllu cr hætt að reisa þar rándýr „skrauthýsi” 1 of-
hlæðisstil, þau hafa vikið fyrir nytsemissjónarmiðum og látlausari fcgurð óbrotins forms, eáns
og myndirnar hér eru nokkurt dæmi um. Efri myndin er af líkani af fyrirhugaðri járnbrautar-
stöð og nálægum byggingum sem rcisa á í Sofia, höfuðborg Búlgaríu. Það er gert eftir teákning-
um sem hlutu fyrstu verðlaun í alþjóðlegri samkeppni, en þær voru gerðar af austurþýzkum
arkitektum undir stjórn borgararkitektsins í Austur-Berlín, Hans Görike. Neðri myndin sýnir
líkan af Marszalkowskastræti í Varsjá, en þær byggingar hafa risið á síðustu árum.
J0M0 KENYATTA vann
glæsilegan kosningasigur
Nairobi 28/5 Jomo Kenyatta
og flokkur hans Kanu hefur
unnið glæsilcgan sigur f kosn-
ingunum í Kenya. Brczki land-
stjórinn, Macolm Macdonald,
hefur falið Iionum að mynda
stjóm. Þykir allt bcnda til þess,
að Kenya verði innan skamms
sjáifstætt Iýðvcldi innan
Brezka samveldisins,
Þegar talxringu atkvæða lauk
í gærkvöld sýndi það slg, sem
reyndar var vitað fyrir< að
kosningasigin' Kenyatta hefur
orðið hrrm mestí. 1 fulltrúa-
deíld þingsins hlaut flokkur
hans 62 sæti,- helzti andstöðu-
flokkurinn Kadu 32 og hinn
svonefndi afríkanski þjóðflokk-
ur 8. Öháðir hafa hér og átta
þingsæti. 1 öldungadeildinni
hafa Kanu og Kadu 16 sæti
hver, cn þjóðflokkurinn og ó-
háðir einn. Þrjú sæti er enn
óvíst hver hljóti í öldungadeild-
Jorno Kcnyatta
inni, en af þeim er þó talið
líklegt, að Kanu hljóti tvö.
Eins og að líkindum lætur
hafa þessi 'úrslit vakið mikinn
fögnuð með fylgismðnnum
Kenyatta. Þegar talningu at-
kvæða lauk hélt stór hópur
Kanumanna kosningahátíð fyrir
utan aðalstöðvar flokksina Var
þar glatt á hjalla, eungið og
dansað. Varaformaður flokks-
ins, Ogtnga Odinga sýndi þar
landsmönnum sinum hvemig
dansa 6kal twist, og var að þvi
gerður hinn bezti rómur.
Jomo Kenyatta hefur um
Iangt skeið verið einn kunnasti
leiðtoginn í frelsisbaráttu Ai-
ríkuþjóöa. Þegar Mau mau-
stríðið stóð sem hæzt var hann
fangelsaður af Bretum og hon-
um gefið að sök að standa að
baki hreyfingunni. Aldrei tókst
þó Bretum að sanna neitt á
Kenyatta, þeir neyddust til að
láta hann lausan, og nú er
hann seztur að þeim völdum. er
þorri landa hans hefur talið
honum bera undanfarin ár.
k
l