Þjóðviljinn - 06.06.1963, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 6. júr.í 1963
MOÐVIUINN
SlÐA 7
Hafsteinn bóndi í Vogatungu:
Hafsteinn Markússon í Voga-
tungu býr skammt frá brúnni
sem Tíminn gerði landsfraega
forðum, þegar ranngóknarlög-
reglumaður atihugaði hvort
hann gæti ílutt sumarhúsið
sitt yfir hana — en Tíminn
sagði að þar hefðu kommúnist.
ar verið að laumast við að
njósna fyrir: — kínverska her-
irm! (Þið vitið að Tíminn hall.
ar aldrei vísvitandi réttu máliO
Við skulum líta um slund
inn til Hafsteins.
— Segðu mér Hafsteinn,
hvers vegna varðst þú svona
róttaekur?
— Hvers vegna varð ég
svona! Það var af þvi að ég
las fleira en eitt blað, fleira
en ísafold eða Tímann. Ég
varð kommúnisti á því að lesa
Tímann og Þjóðviljann sam-
tímis.
Ég var milli tvítugs og þrí-
tugs þegar Eysteinn kom vest-
ur á Snæfellsnes til að út-
breiða Framsóknarflokkinn. Þá
talaði hann um Breiðfylkingu
afturhaldsins. Þá sagði hann
að allt væri betra en íhaldið.
Litlu siðar var hann kominn
í samstjóm með íhaldinu!
Ég man líka að á framboðs-
fundi mættu eitt sinn frá Al-
þýðuflokknum Haraldur Guð-
mundsson og Ingimar Jóns-
son, ef ég man rétt, og það er
ekki ofmælt að þeir áttu fund-
inn. Það var fyrst og fremst
deilt um eitt mál: nefskatta.
tolla og aðrar álögur ríkisins
á nauðsynjavörum. Þeir Ingi-
mar töldu nefskattaaðferð-
ina ranglátasta skattafyrir-
komulag sem hugsazt gæti. Nú
kemur Bencdikt frambjóðandi
Alþýðuflokksins og hcldur því
fram að söluskaltar séu rétt-
látustu skattar sem hugsazt
geti! ! ! Það hefði ekki verið
þolað á hinum gömlu dögum
Alþýðuflokksins að breyta
Og nokkur
ókindarhátt
skattalögunum þannig að há-
tekjumennimir græddu mest á
skattalækkun.
— Breyttir tímar segja þeir.
— Jó. það var einhverja
fyrstu daga ,,viðreisnarinnar“
að talsmaður Alþýðuflokksins
réttlætti þessa stefnubreyt-
ingu — algera afneitun á upp-
hafjegri stefnu, með því að nú
væru allt aðrir timar, nú væri
hin gamla stefna orðin úr-
elt — Það vantaði aðeins að
hann segði að það væri orðið
úrelt að borða og klæðast!!
— Þú nefndir „viðrejsn" . ..
— Já, eitt hið alljótasta í
„viðreisninni“ tel ég hækkun-
ina á byggingarkostnaði, sem
hefur orðið s'ík, að þótt lán-
in hækki um þriðjung nægir
það ekki til að vega upp á
móti verðhækkunum þeim sem
orðið hafa á byggingarefni á
„viðreisnartímabilinu".
Annað er raunar ekki betra,
það, hve vextir hafa verið
hækkaðir og Iánstiminn stytt-
ur.
— Þetta segir Framsókn
líka.
— Já, því nú er hún utan
stjómar. En var það ekki
Framsókn sem 1950 felldi
stjóm Sjálfstæðisflokksins af
því ihaldið ætlaði að lækka
gengið, og var það ekki Fram-
sóknarflokkurinn sem samdi
sig inn í stjórn eftir kosning-
ar, lækkaði gengið — hækkaði
verð erlcnds gjaldeyris um
74,3%?
Nei. óheiðarleikinn í mál-
ftutningj Framsóknar yflggertg-,
ur flest annáð, þ'eir hamra á
því ár eftir ár sem þeir vita
að er ekki nema hálfur sann-
orð um
Framsóknar
leikur eða hrein lýgi. Hægri
mennirnir hafa gert róginn að
vopni Framsóknar og Timans.
Engan mann hefur Framsókn
þó einbeitt sér eins mikið við
að rægja og ófrægja og Einar
Olgeirsson. í barnalegastri
mynd 1 birtist þessi óbermis-
háttur Framsóknar þegar hún
— sem segist vera vinstri
flokkur — hneykslast á engu
meir en því að Alþýðubanda-
lagið eigi fulltrúa í Norður-
landaráði! Þeir hneykslast á-
kaflega yfir því að Bjarni Ben.
hafi „hleypt Einari Olgeirssyni
inn í Norðurlandaráð", eins og
þeir orða það. Þeir segja að
Bjarni Ben, sé íhaldsmaður, og
með honum sé hægt að vinna
því það viti allir að hann sé
íhaldsmaður. og spyrja svo
með vandlætingarsvip hver
geti unnið með Einári Olgeirs-
syni fyrst Bjami Ben. hafi
„hleypt honum inn í Norður-
landaráð“! Já, þeir reyna að
setja Einar Olgeirsson til
hægri við Framsókn!!
En ástæðan fyrir ó-
kindar og óbermishætti
Framsóknar í rógsherferð-
inni gegn Einari Olgeirs-
syni er blátt áfram sú, að
Eysteinn og hægri mennim-
ir vita að Einar Olgeirsson
er sá maður í Alþýðubanda-
laginu sem þeir geta aldrei
lokkað inn á hægri stefnu
og ráðstafanir til að auð-
velda þeim riku að græða á
þeim fátæku.
Já, hvílíkt hneyksli að Al-
. þýðubandalagið gkuli eiga full-
trúa í Norðurlandaráði! Fram-
sókn hneykslast ekkert á því
að Alþýðuílokkurinn eigi full-
Hafstcinn Markússon
trúa í Norðurlandaráði —
enda kratarnir afdönkuð vjnnu-
kona Framsóknar — en að Al-
þýðubandalagið, miklu stærri
flokkur. skuli eiga þar full-
trúa, um það eiga þeir engin
orð nógu sterk. S’.ík er lýðræð-
isást Framsóknar. Þarna sést
hvað þeir meina með lýðræð-
ishjalinu.
Og svo eru Framsóknar-
menn að tala um persónu-
dýrkun. Ég efast um að hún
hafj nokkru sinni verið meiri
á Stalín austur í Rússlandi en
hún bæði er og hefur verið á
foringjum Framsóknar hér á
íslandi, og væri hægt að nefna
næg dæmi þess að Framsókn-
armenn hafa komið sér sam-
an um eitthvað, en fengið svo
fyrirskipun frá Eysteini og
þeytzt út um allar jarðir til
að afturkalla fyrri ákvarðan-
ir gínar. Eða hvort, hafa menn
gleymt dýrkuninni á vilja for-
ingjanna þegar sr. Bjami var
í íramboði?
Það gerðist nýlega i einu
héraði að menn komu saman
til fundar og gerðu einróma,
lögmæta samþykkt um að víta
landbúnaðarráðherrann fyrir
meðferð hans á áburðarsölu-
málinu. Þetta var i Framsókn-
arsveit og það var Framsókn-
armaður, sem gekkst fyrir sam-
þykktinni. Sami Framsóknar-
maður gekkst fyrir því litlu
síðar — eftir tilmælum að
sunnan — að gerbreyta sam-
þykktinni!! Hvað er dýrkun á
vilja foringjanna ef ekki slíkt?
— En er það nú ekki rétt
hjá Framsókn að kommúnistar
séu vondir við bændur?
Nú hlær Hafsteinn og segir:
— í tið nýsköpunarstjórnar-
innar — fyrstu ríkisstjórninni
sem „kommúnistar“ áttu sæti
í — fengu bændur 42ja ára
lán með 21/2% vöxtum. Samt
segir Framsókn að nýsköpun-
arstjómin hafj verið versta
stjórn fyrir bændur!
Ef Framsóknarflokkurinn
hefði verið frumherji að lög-
unum um 21/2 % vexti og 42ja
ára lán, þá hefði Framsókn
fengið mikið hól í Tímanum!
— og það vita vist raunar fá-
ir Framsóknarmenn annað en
Framsókn hafi komið á þess-
um lágu vöxtum — begar bún
var í stjómarandstöðu!!
— Af hverju varð sexmanna-
nefndin til?
— Hækkunin sem bændur
fengu á vöru jina fyrsta haust-
ið eftir að sexmannanefndar-
samkomulagið var gert var
slík, að aldrei hefur oríið
neitt svipuð hækkun á
framleiðsluvörum bænda.
Samt segir Framsókn að
nýsköpunarstjórnin hafi
verið versta stjórn fyrir
bændur sem nokkru sinni
hefur setið!!
Það er vesælt þegar menn
geta ekki verið þekktir fyrir
að viðurkerjpa. f;apn],fijs.at(n.
Þá finnsf mér broslegt hvað
Framsókn er hreykin af sjálfri
sér í Efnahagsbandalagsmál-
inu. Framsókn var æst að
ganga bandalagið strax og
það var nefnt, og lengi eftir
það. Þegar sósíalistar höfðu
skýrt tilganginn með Efnahags-
bandalaginu og í ljós kom að
bændur voru almennt farnir
að sjá hættuna af að ganga í
það, þá snýst Framsóknarfor-
ustan — og segist alltaf hafa
verið á móti því!
— Svo þú treystir Frmsókn
ekki í Efnahagsbandalagsmál-
inu?
— Nei. ég treysti Framsókn
ekki i Efnahagsbandalagsmál-
inu, því þeir segja eitt í dag
og annað á morgun — eða
krafðist ekki Framsókn brott-
farar hersins 1956 og heimtaði
svo 1958 að herinn yrði kyrr!
Á kreppuárunum voru eitt
sinn útvarpsumræður og rifizt
um hvort gera ætti Kvöldúlf
upp. Eysteinn talaði og sagði:
Kvöldúlfur verður ekki gerður
upp. Ég ber ábyrgðina. Svo
kom Hermann, og hvað sagði
hann? Fjármálaóreiða Kvöld-
úlfs er gífurleg, en það skap-
ar svo slæmt fordæmi að gera
hann upp að það er ekki hægt.
Eða með öðrum orðum: Það er
búið að koma á fjármálasvína-
ríi — og við viljum viðhalda
því.
Mér finnst ekkert undarlegt
þó það séu olíublettir í stélinu
á svona fuglum.
— En um hvað telur þú bar-
izt í þessum kosningum?
— Það er náttúrlega alveg
augljóst, en það er og hefur
verið alla tíð erfiður bardagi
fyrir sósíalista, því þeir hafa
alltaf þurft að berjast við
andstæðing sem ekki hefur
sézt.
er það?
Framhald á 10. síðu.
„Því kann margur
hin þöglu svik”
Á kosningafundi Alþýðu-
bandalagsins á Akureyri 26.
maí sl. var Þóroddur Guð-
mundsson skáld frá Sandi
meðal ræðumanna. Alþýðu-
blaðið hefur tvívegis vikið
að ræðu hans á dularfullan
hátt, og er Þjóðviijanum það
mjög kærkomið tilefni til að
koma boðskap Þórodds á
framfæri við Iesendur sína.
Kaflar þeir sem hér fara á
eftir eru teknir úr Verka-
manninum á Akureyri, og
mun lesandi fljótlega sjá af
hverju viðkvæmni Alþýðu-
blaðsins stafar.
—O—
„Fátt hefur glatt mig meir
á þessu vori en það, að eining
tókst um samstarf Alþýðu-
bandalagsins og Þjóðvamar í
kosningunum 9. júní. Þessir
flokkar einir hafa hreinan
skjöld í hernáms- og lands-
sölubraski síðustu áratuga, en
það brask hefur sett svartari
blett á þjóð vora en nokkuð
annað síðan á Sturlungaöld.
Þessir flokkar einir hafa og
frá upphafi tekið eindregna af-
stöðu gegn fyrirhugaðri aðild
vorri að Efnahagsbandalaginu.
sem stjórnarflokkamir hafa
barizt fyrir, en Framsókn verið
hálfvolg í, þar til hún loks tók
af skarið nokkru fyrir kosning-
ar. Ég sé að vísu enga ástæðu
til að tortryggja hinn ágæta
formann þess flokks um heil-
indi í málinu, né heldur frjáls-
lynda skoðanabræður hans þar.
En þeir munu eiga við ramm-
an reip að draga, þar sem eru
hægri (Varðbergs-) öflin í
flokknum.
Það er því engin furða, þó að
íhaldið, krátar og ýmsir í
Framsókn hafi illan bifur á
þessari samstöðu Alþýðubanda-
lagsins og Þjóðvarnar, enda eru
öll hægri blöðin, að Tímanum
og Degi meðtöldum, (ef ég má
nefna þau hægri blöð), full af
Þóroddur Guðmundsson
hnífilyrðum í garð Alþýðubanda-
lagslistans og frambjóðenda
hans, ekki sízt Amórs Sigur-
jónssonar og Gils Guðmunds-
sonar, manna, sem ég ber alveg
sérstaklega mikið traust til fyr-
ir þekkingu, áreiðanleik og aðra
mannkosti.
Annað mesta gleðiefni mitt á
þessu vori var fregnin um
samþykkt U. M. S. Borgar-
fjarðar þess efnis, að lslend-
ingar segðu upp hervamar-
samningnum við Bandaríkja-
menn og segðu sig úr Atlants-
hafsbandalaginu. Var sem þá
bjarmaði aftur af gamalli glóð
ungmennafélaganna, glóð, sem
um skeið virtist hafa verið
kulnuð. Þarna voru á ferð ung-
ir menn, sem þorðu að rjúfa
þögnina við röngum málstað.
Ugglaust verða þeir stimplaðir
kommúnistar fyrir bragðið. En
ætla má, að senn fari að draga
úr sárasta sviðanum, er sá
stimpill eitt sinn olli. Miklu
fremur má nú segja, að hann
af andstæðingum frelsis og
mannréttinda sé settur á full-
trúa húmanismans, málsvara
jafnaðar, sannleiks og friðar,
og sé því í raun og veru eitt
hið mesta heiðursmerki.
Þriðja fagnaðarfréttin er mér
hefur borizt til eyrna á þessu
vori, er útlend: sigur Verka-
mannaflokksins við bæjar-
stjórnarkosningarnar í Bret-
landi. Mér finnst, aðhannhljóti
að vera eins konar fyrirheit
um nýjan dag á himni frelsisins
í heiminum og fyrirboði um
betri tíð íslenzkum verkalýð og
vinnustéttum til handa, að þær
láti aldrei framar Dofrann í
berginu svipta sig sjálfstrausti
til dáða, né heldur Iða Skriða
galdrakarl ræna sig ávöxtunum
af erfiði sinu, en allra sízt
tröllin Vana og Steingerði halda
sér í jámgreipum kúgunar og
ófrelsis. íslenzkur verkalýður
mætti læra það af Bretum að
gefa nú stjórnarflokkunum þá
ráðningu, sem dugir, fyrir öll
þeirra tilræði við íslenzka
menningu og sómasamleg lífs-
kjör fólksins til sjávar og
sveita.
Góðir áheyrendur! Ég er
kominn hingað til þess að leit-
ast við að bæta fyrir m£n þöglu
svik, rjúfa þögnina við hinum
ranga málstað, þögn, sem mörg
um. Sú þögn hefur að vísu
sparað oss ýmis óþægindi. Með
þvi að rjúfa hana köllum vér
glóðir elds yfir höfuð vor, glóð-
ir vandlætingar þeirra, sem
þakka forsjóninni fyrir. að þeir
skuli ekki vera eins og toll-
heimtumenn og bersyndugir, þ.
e. fylgjendur Alþýðubandalags-
ins og Þjóðvarnarflokksins sem
á máli Morgunblaðsins, eru að-
eins taldir saman standa af
kommúnistum og handbendum
þeirra, er þetta heiðraða blað
og fleiri „íslenzk" málgögn telja
ýmist landráðamenn eða fífl.
Ég hef kynnzt mörgu fólki úr
öllum stjómmálaflokkum og
hika ekki við að segja, að í
þessum fordæmdu flokkum eru
sízt færri góðir Islendingar
hlutfallslega en í öðrum flokk-
um, nema gagnstætt sé. Mér
er ekki kunnugt um. að þetta
fólk hafi gert annað fyrir sér
en vera á móti hersetu og for-
mælendur frelsis, friðar og
hlutleysis. Þær hugsjónir þóttu
a.m.k. í eina tíð engin goðgá.
Og hvers vegna er það fjar-
stætt, að ísland sé án erlends
hers eins og t.d. Danmörk, Nor-
egur og Finnland, eða hlutlaust
eins og t.d. írska lýðveldið.
Svíþjóð, Austurríki og Sviss?
Fram á þennan dag hef ég
aldrei flokksmaður verið, en
hef á hverjum tíma greitt þeim
flokki og mönnum atkvæði
mitt, sem ég hef treyst bezt
í það og það skiptið. Á meðan
ég átti heima austur í Suður-
Múlasýslu kaus ég Eystein
Jónsson og Lúðvík Jósefsson.
Heimilisfastur í Norður-lsa-
fjarðarsýslu var ég meðmæl-
andi og kjósandi Hannibals
Valdimarssonar. Síðan ég flutt-
af oss hafa gerzt allt of sek
ist til Hafnarfjarðar, hef ég
alltaf kosið lista Alþýðu-
flokksins í bæjarstjóm. Ég
greiddi atkvæði gegn kjör-
dæmabreytingunni á sínum
tima, af því að ég leit svo á. að
með henni, eins og hún var
gerð, væri stigið stört spor frá
lýðræði í áttina til einræðis og
flokksræðis, svo sem áþreifan-
lega hefur síðan komið á dag-
inn. Og seinast kaus ég Fram-
sóknarflokkinn i góðri trú á
efsta mann listans í Reykja-
neskjördæmi. En hver getur nú
láð vinum frelsis og friðlýsing-
ar Islands, þó að ekki sé þeim
auðið að kjósa aftur á þing
einn æðsta prest Varðbergs-
klíkunnar, sem stofnuð var og
sett til höfuðs Samtökum ner-
námsandstæðinga, merkustu
frelsishreyfingu hér á landi
síðustu áratugi?"
Ræðu sinni lauk Þóroddur
með þessum orðum:
„Sannfærður um. að stór-
aukið fylgi Alþýðubandalags-
ins og Þjóðvarnarflokksins í
þessum kosningum muni um
fram allt annað stuðla að varð-
veizlu sjálfstæðis þjóðarinnar,
hvet ég alla frelsisunnar.d'
menn, hvar í flokki sem þeir
hingað til hafa staðið. að greiðs
lista þessara flokka atkvæði
sitt. Alþýðubandalagið og Þjóð-
vörn hafa um tvo áratugi stað-
ið allra flokka öruggastan og
ðhvikulastan vörð um sjálfstæði
tslands. Og ég treysti því, að
svo muni enn verða.
Kjósið því efstu menn G-list-
ans, Björn Jónsson og Amór
Sigurjónsson á þing! Gerið sig-
ur þeirra sem glæsilegastan!“
r
Ur ræðu Þoroddar Guðmundssonar ikólds
frá Sandi á Akureyri 26, mar sl.
j
i
i
4
4