Þjóðviljinn - 20.09.1963, Blaðsíða 7

árum áður en hln hryllilegu kvcnnamorð voru framin f East End dró franski lista.
Gátan um Jack the
Ripper loks ráðin
Donald McCormick hefur
nú gefið út bók um rann-
sóknir sínar, og nefnist hún
The Identity of Jack the
Ripper. Bókin er skemmtileg
eins og bezta leynilögreglu-
saga, en gefur um leið góða
mynd af hinni þjóðfélagslegu
bakhlið Viktoríutímabilsins og
árdögum verkalýðshreyfingar-
innar. I
En víðtækar og nákvæmar
rannsóknir höfundar leiða les-
andann lengna út í heiminn.
Til þess að finna morðingjann
verður McCormick að fara
alla leið til Moskvu og sækja
heim leynilögreglu keisarans,
Ochrana. Það kemur nefnilega
í Ijós, að Jaök the Ripper var
sjálfur nokkurskonar njósn-
ari.
Jack the Ripper stóð í sam-
bandi við félagsskap, sem
hafði því hlutverki að gegna
að njósna um rússneska bylt-
ingarmenn, en fjöldi þeirra
flýði til Lundúna í lok ald-
ai’innar og allt fram til bylt-
ingarinnar 1917. Þar mynd-
uðu þeir byltingarhópa bolsje-
vika eða anarkista. Með full-
tingi leynilögreglunnar reyndi
keisarinn að leggja allar þær
hindranir í veg þessara manna
, sem hann gat. Og í fátækra-
hverfum Lundúna finnum við
Jack the Ripper, geðveikan
morðingja, sem eitt vor gerði
Lundúnabúa nær örvita af
skelfingu, svo örvita, að lengi
síðan var hann notaður sem
grýla á börn.
Hin viðurstyggilegu morð
Jack the Ripper höfðu auk
þess nokkra þýðingu fyrir al-
menna enska sögu: Þau opn-
uðu augu fjölmargra Englend-
inga fyrir hinu voðalega á-
standi í East End.
Mánudagurinn
6. ágúst
Mánudagskvöldið 6. ágúst
1888 var morð það framið,
sem flestir telja vera hið
fyrsta, sem Jack the Ripper
framdi (Röksemdafærsla Mc-
Cormicks er of ítarleg til þess
að unnt sé að re/kja hana
hér). Fórnardýrið var 34 ára
gömul skækja, Martha Turner
að nafni. Hún hafði verið
skorin nærri í tvennt, og
kviðurinn ristur sundur.
„Svarta Anna“, hin 47 ára
gamla Annie Chapman, var'
myrt átta dögum síðar. Eins
Pg áður var líkið limlest, en
í þetta skipti voru nokkur
innyfli fjarlægð. Þetta er það,
sem einkennir morð Jack the
Rippers, og við munum ekki
lýsa nánar. Síðasta morðið
var þess eðlis, að ekki er unnt
að lýsa því í blaði, og líkið
nærri því algjörlega' sundur-
limað.
ÖIl morðin eiga það sameig-
inlegt, að vera þess eðlis, að
lögreglulæknar töldu, að þau
væm framin af manni (eða
konu) sem ekki væri óvanur
skurðáðgerðum. Morðvoþnið
virtist einnig geta verið
skurðarhnífur.
Eftir tvö síðustu morðin
vöknuðu yfirvöldin til lífsins.
Annars voru þau orðin svo
vön morðum og glæpum í fá-
tækrahverfum Lundúria, að
naumast var eftir þeim tekið.
Lögreglan var auk þess illa
sett, bæði hvað útbúnað og lið
sneiti, og eins vegna hins, að
íbúarnir í þessum hverfum
voru ófúsir að eiga neitt sam-
an við lögregluna að sælda,
þar eð sérhver fjölskylda
hafði einhverju að leyna.
Atvinnuleysi, þjófnaður og
skælkjulifnaður, að viðbættum
drykkjusknp, einkenndi fá-
tækrahveifin, en þar voru*
hreinlætisaðstæður þannig, að
stöðugt brutust út nýjar far-
sóttir. Biskup nokkur lét svo
um mælt, að hann byggist við
því að um 80 þús. skækjur
væri að finna á svæðinu um-
hverfis Whitechapel. Lögregl-
an neitaði þessu að sjálf-
sögðu, en hinu gat enginn
neitað, að 11—12 ára gamlar
stúlkur voru' hvert kvöld
boðnar fram á markaðinn, og
fjöldi manns varð að sofa
nótt eftir nótt í herbergjum
með 60 rúmum að meðaltali.
Hinn ungi Bernard Shaw
skrifaði hvassa grein í Star
24. sept 1888 og tók til með-
ferðar þá „blóðpeninga“ sem
nú mætti búast við að greidd-
ir yrðu til þess að friða dá-
lítið samvizku góðborgar-
anna sökum morðanna á
þessum vesalings Ikonum. Síð-
asta ár höfðu nokkur þúsund
pund verið greidd hinum fá-
tæku eftir kröfugöngu, sem
að sjálfsögðu var barin niður
með harðri hendi af lögregl-
unni, en sem vakti þó eitt
augnablik athygli á ástandinu
í fátækrahverfunum. 1 stað
slíkra'aðgerða krafðist Shaw
róttækra, samræmdra aðgerða
af hálfu þjóðfélagsins alls.
Viktoría
drottning í
leynilögreglunni
Hinn ungi David Lloyd
George, sem nú var að vinna
sér álit, þótt ekki væri hann
enn kominn á þing, skrifaði
það um lögregluna, að hún
gæti „hundelt fátæka hafnar-
verkamenn og neitað verk-
fallsmönnum um rétt sinn, en
væri ekki fær um að hafa upp
á því óargadýri, sem drepur
fátækar konur í East End“.
Nóttina milli 29. og 30.
sept. 1888 voru tvær konur
myrtar og liðu aðeins þrír
stundarfjórðungar milli
morða. Og að lokum var
sjötta konan myrt í herbérgi
sínu föstudagsmorguninn 9.
nóv.
Lögreglan gat ekki fundið
morðingjann, og hefur aldrei
tekizt það. Þessi ósigur átti
sinn þátt í því, að lögreglu-
stjórinn og dómsmálaráðherr-
ann misstu embætti sín. Vikt-
oria drottning tók sjálf þátt
í rannsókninni með því að
UM BOKMENNTIR
Jónas Jónsson frá Hriflu
talaði nýlega í líkingum í
málgagni sínu, Mánudags-
blaðinu;, verðskuldaði ein
þeirra mes.ta athygli, enda
er sá smekkur er henni ræð-
ur einkar einkennandi fyrir
þann hugsuharhátt og bað
pólitíska siðferði er ráða-
menn landsins starfa sam-
kvæmt nú um stundir. I téð-
um skrifum Jónasar var and-
byr þeim, sem yfirvofandi af-
sal Hvalfjarðar fær og mun
fá í ríkara mæli, líkt við
synjun Haltgerðar lángbrókar
um lokk í bogastreing Gunn-
ars forðum. Sleppum því að
sú synjun hafði gildar á-
stæður.
En ég skil ekki hversvegna
Jónas Jónsson stillti sig um
að orða að heilu hugsun sina,
svo hún yrði virkilega sæm-
andi hugsjónum ríkisstjómar-
innar og Varðbergsmanna: ,
Hvalfjörður er lokkurinn, og
af sjálfu leiðir, Bandaríkin
erú þá Gunnar, Island Hall-
gerður; Hallgerður var Gunn-
ari gefin; ísland er þá brúður
Amcríku, svo notað sé það
orðalag er Varðbergi mun
helzt að skapi. Varla er Jón-
as Jóhsson svo alls vesall að
hafa ryðgað svona í Njálu. Ég
er ekki veigamikiil ritdómari,
en þrautreyndir stjómmála-
menn og ötulir pennar einsog
Jónas frá Hriflu ættu fyrir
löngu að vera búnir að temja
sér skýra framsetningu, full-
komna rökvísi og safaríkan
stíl.
Þorstcinn frá Hamri
Nokfc
maðurinn Gustave Dorc upp allmargar tcikningar frá þcssu
Hér er ein myndanna.
hverfi ensku höfuöborgarinnar.
gefa lögreglunni skriflegar
leiðbeiningar um það, hvernig
leitinni skyldi að hennar dómi
hagað. Verðlaunum var heitið
og velferðamefndir stofnaðar,
en allt kom fyrir ekkL
Jack the Ripper
skrifar bréf
Á meðan þessu fór fram
tóku að streyma til lögregl-
unnar bréf, undirrítuð ᣠJack
the Ripper. McCormick sann-
ar það svo ekki verður um
villzt, að nokkur bréfanna
hljóta að vera skrifuð aff
morðingjanum, þar eð þau
gefa til kynna þekkingu á ein-
stökum atriðum mprðanna,
sem lögreglan vissi þá ein um.
Það einkennilega við þessi „ó-
sviknu“ bréf er kaldrifjuð
kýmni, sem einkennir einkum
þau bréfanna, sem eru í ljóð-
um. Að öðru leyti gefa bréfin
til kynna, að bréfritarinn tel-
ur sig hafa heilögu hlutvehki
að gegna með því að útrýma
öllum skækjum.
Um starf lögreglunnar er
ella þetta að segja: 1 nærri
tíu ár fylgdi lögreglan hverju
fótmáli manns, sem hún hafði
féngið grun á, en tókst ekki
að afla nægra sannana. Og
það kom að lokum á daginn,
að maðurinn hafði í raun og
sannleika myrt þrjár konur,
sem hann hafði búið með! En
þær konur voru myrtar á
eitri, og Jack the Rippc’- vom
þar hvergi nærri.
Gátan ráðin
Það er afrek Donalds Mc-
Cormicks, að hann tengir
saman tvær heimildir og leysir
morðgátuna Enskur læknir
var á ái-unum eftir 1880 góð-
vinur háttsetts lögreglu-
manns, og gerði upp á eigin
spýtur ýmsar athuganir, sem
leiddu hann að sjúkrahúsi
hinum megin árinnar. Fjórar
hinna myrtu kvenna höfðu
komið í þetta Sjúkrahús
skömmu fyrir dauða sinn. Þar
vann vorið 1888 rússneskur
herlæknir að nafni Pedachen-
ko. Þetta kemur fram af
ekjölum þeim, er læknirinn lét
eftir sig.
Og frá Serge Belloselski,
prins, sem lifði aldarfjórðung
í útlegð í Englandi, hefur Mc-
Oonnick komizt yfir leynilega
tilkynningu frá Ochrana 1909
til helztu rússnesku njósnar-
anna um heim allan. Þar seg-
ir, að Pedachenko sé sami
maðurinn og Konovalof, sem
hafi neyðst til að flýja frá
Englandi sökum þess að vera
grunaður um fimm kvenna-
morð og hafi verið handtekinn
kvenklæddur í St. Pétúrsborg
1891, eftir að hafa myrt þar
rússneska konu.
☆ ☆ ☆
Þar eð Pedachenko-Konova-
lof lá undir grun í París 1886
um tilsvai-andi morð, og þar
eð lýsing hans kemur ná-
kvæmlega heim við lýsingu
þá, er lögreglan gat gefið á
Jack the Ripper eftir síðasta
morðið — er gátan leyst.
(Þýtt úr Infonnation).
Haustmót TR hefst
sunnud. 22!þ.m.
Næstkomandi sunnudag hcfst
haustmót Taflfclags Eeyfcjavfk-
ur en það verður að þessu
sinnii háð í MlR-salnum að
Þingholtsstræti 27. Innritun i
mótið hefst á sama stað kl. 7
í kvöld og einnig verður tek-
ið á móti innritunum í síma
15899 á kvöidin.
Á mótinu verður keppt i
þrem flokbum, meistaraflokki,
I. flokki og II. flokki og verður
öllum flokkunum skipt í riðla.
Verða tefldar 7—9 umferðir
eftir fjölda þátttakenda. 1 meist-
araflokki fer fyrst fram undan-
keppni og síðan fara 2—3 efstu
tnenn úr hverjum riðli undan-
keppninnar í úrslitakeppni.
Stjóm TR hefur boðið tveim
kunnum skákmönnum að taka
þátt í úrslitakeppninni ásamt
þeim sem efstir verða í und-
ankeppninni og eru það þeir
Gunnar Gunnarsson, sigurveg-
ari í haustmótinu í fyrra, og
Guðmundur Ágústsson.
Teflt verður fjóra daga í vik-
u, sunnudaga. mánudaga, mið-
vikudaga og föstudaga og hefst
keppnin kl. 20 á hverju kvöldi
Með þessu móti hefur Tafl-
félagið haust- og vetrarstarf-
semi sína og má búast við að
meðal þátttakenda í mótinu
verði ýmsir af kunnustu skák-
mönnum borgarinnar. Stjóm T-
R mun hafa í hyggjú ýmsa ný-
breytni í skáklífinu, m. a. er
hún nú að vinna að þvi að
reyna að kotna upp bréfskák-
keppni nýlli Islands og Sovét-
ríkjanna. Yrði þaö vissulega
skemmtileg nýjung.
Þá hefur, Þjóðviljinn haft
spurnir af því að í athugun sé
hjá forsjðamönnum í skáklíf-
inu að efna til alþjóðlegs skák-
móts hér álandi á vetri kom-
andi en allt það mál mun enn
vera í deiglunni.
De Gaulle
óvinnsælli
PARÍS 19/9 — Sífellt dregur
ur vinsældum de Gaulles for-
seta frönsku þjóðarinnar. Gall-
up-stofnunin kannaði hugi
manna síðustu vikuna í ágúst
og birti niðurstöður sínar í gær.
Komið hefur í ljós að aðeins
44 prósent kjósenda geta fellt
sig við stjórn de Gaulles. en 50
prósent voru ánægð með hana
í júní.
Föstutagur 20. september 1963
MðÐVILIINN
SlÐA J
Þrem aldarfjórðungum eftir að hinir hræðilegu glæpir voru framdir hef-
ur enskum vísindamanni, Donald McCormick að nafni, tekizt að færa sönn-
ur á það, hver hafi raunverulega verið hinn illræmdi morðingi. Jack the
Ripper var rúmlega þrítugur herlæknir, Vassili Konovalov, sem handtekinn
var þrem árum síðar í St. Pétursborg, ákærður fyrir samskonar morð og dó
11909 á geðveikrahæli í Rússlandi.
*
é
i
k