Þjóðviljinn - 22.09.1963, Blaðsíða 4

4 SlDA
HÖÐVIUINN
Sunnudagur 22. september 1963
Otgefandl:
Sósíalistaflokk-
Sameiningarflokkur alþýðu
urinn. —
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson, Magnús Kjartanssan (áb.|,
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjórar: Jón Bjamason. Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust 19.
Sími 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 80,00 á mánuði.
Reikningslist
Tl/forgunblaðið fjallar um væntanlegt verðlag. á
landbúnaðarvörum í leiðara í gær og er ’til-
efni þess að því er virðist, að Þjóðviljinn hefur
bent á, að allar líkur benda til þess að verð til
neytenda hækki um a.m.k. 30% að meðaltali. Ætti
flestum að vera ljóst úr því sem komið er, að tæp-
lega v&rður þessi hækkun minni, þar sem yfir-
nefndin hefur þegar úrskurðað 20,8% hækkun á
verðlagsgrundvellinum, en þar við bætist síðan
hækkun á dreifingarkostnaði og vinnslu. Samt
sem áður kemst Morgunblaðið að þeirri niður-
stöðu, að skrif Þjóðviljans um þetta hljóti að sta'fa
af löngun til að falsa staðreyndir eða af ein-
skærri heimsku, og eru röksemdir Morgunblaðs-
ins byggðar á því, að dreifingar- og vinnslukos’tn-
aður muni ekki hækka eins mikið og verðlags-
grundvöllurinn 'sjálfur og þar af leiðandi hljóti
hækkunin til neyíenda að verða innan við 20,8%!
Að sjálfsögðu mun reynzlan skera úr um þetta
núna næstu daga, og geta þá neytendur íhugað
reikningslist ritstjóra Morgunblaðsins um leið og
þeir kaupa í matinn á hinu nýja verðlagi. En hitt
er víst, að ef ríkisstjórnin og sérfræðingar hennar
nota sömu aðferð og Morgunblaðið, þegar þeir eru
að íhuga hinar margvíslegu „'ráðstafánirr‘ sínar
’til þess að halda verðbólgunni í skefjum, þá þarf
engan að undra, þótt óðaverðbólgan magnist nú
af meiri hraða en nokkru sinni fyrr.

Óstj
orn
IVrýjasta ráðstöfun ríkisstjórnarinnár til þess að
hamla gegn verðbólgunni er svo sú, að full-
frúar ríkísstjómarinnar í verðlagsnefnd hafa nú
ákveðið að gefa frjáls öll flutningsgjöld á vörum
til landsins. Það er alkunna að flutningsgjöldin
eru stór liður í verðlagi innanlands og hafa geysi-
mikil áhrif til hækkunar eða lækkunar á vöru-
verð í fjölmörgum vöruflokkum. Skipafélögin
hafa stöðugt krafizt nýrra og stórfelldra hækk-
ana á farmgjöldum síðustu ár, og hafa óspart vitn-
að til þess „frelsis“ og „heilbrigðrar samkeppni",
sem viðreisnarstjómin hafi heitið að innleiða á
öllum sviðum þjóðlífsins. En allt til þessa hefur
ríkisstjómin þó þrjózkazt við að gefa farmgjöldin
frjáls, þar sem hún hefur gengið út frá því sem
gefnum hluf að 1 kjölfar þess muni sigla stórfelld-
ar verðhækkanir.
A’f skrifum stjórnarblaðanna hefði mátt ætla, að
•*■• ríkisstjórnin væri nokkuð uggandi vegna verð-
bólguþróunarinnar í landinu. En ekki virðist
liggja mikil alvara bak við þau skrif, þegar litið
er á þessa nýju ráðstöfun ríkisstjómarflokkanna
að gefa flutningsgjöldin frjáls. Með því er verið
að opna allar flóðgáttir fyrir óðaverðbólgunni; af-
henda „frjálsri“ verðbólgu siálfa stjórnartaum-
ana, en slíkt stjórnarfar heitir á mæltu mál’
óstjórn. — b.
Sovétríkin: Júgóslavía
Hin árlega skákkeppni milli
Sovétríkjanna og Júgóslavíu
fór fram í júní sl. Sigruðu
Sovétrikin, að venju, með
nokkrum yfirburðum, hlutu
35% vinning gegn 24%. Verð-
ur þó ekki annað sagt en það
sé þokkaleg frammistaða hjá
Júgóslövum, því ekki er við
menn að eiga, þar sem bann-
settur Rússinn er. á skákborð-
inu.
Júgóslavar eru í hópi fjög-
urra þjóða, sem munu ganga
næst Sovétríkjunum að styrk-
heldur hagkvæmur fyrir hann.
23. Rxa7 Be4
Svartur nær að vísu kóngs-
biskupi hvíts í uppskiptum.
en jafnhliða færist þó enda-
faflíð in»r
24. Bxe4 Rxe4, 25. Rb5 h5
íæssa sóknartilraun hrekur
hvítur auðveldlega.
26. f3 Rxd2
Ef til vill veitir 26. — Rg5
meiri mótstöðu.
27. Dxd2 h4, 28. Ha-el hxg3,
29.hxg3 He6, 30. b3 Hb-e8, 31.
e4 De7, 32. Kg2 g5, 33. g4
Athyglisvert er, að öll peð
hvíts hafa nú staðfest sig á
hvítum reitum. En hvítur á
nú kost á ágáetum reitum til
innrásar í stöðu svarts með
riddaranum; reitunum d5 Qg
f5.
33. — Hh6
Leiðir einungis til frekari
uppskipta. En að öðrum kosti
næði hvítur algjörum yfirráð-
um á h-línunni.
34. Hf-hl Hxhl, 35. Hxhl Be5
36. Rc3 Kg7
36. — Bxc3, 37. Dxc3 De5,
38. Dxe5 væri vonlaust fyrir
svartan.
37. Rd5 Dd8, 38. Hh5 Kg6,
39. f4! gxf4, 40. Rxf4f Kg7
Eftir 40. — Bxf4, 41. Dxf4
hótar hvítur bæði á f5 og h6.
41. Rd5 He6. 42. Re3!
Enn betra en 42. Dg5f
42. — Db6 43. Rf5t Kf8. 44.
Dg5 Da5, 45. Hh3
Hindrar — Dc3.
45. — Dc7, 46. Hh6 Dd7, 47.
Kf3 De8, 48. Dh5
Nú má svartur heita knú-
inn í hrókakaup vegna mát-
hótunarinnar á h8.
48. — Hxh6, 49. Dxh6f Kg8,
50. g5 Dd7, 51. Kg4 De8, 52.
Kf3 Dd7, 53. Dh3!
Með leikvinningi fer drottn-
inginn til f5.
53. — Dc7, 54. Rh6f Kf8. 55.
Df5 Ke8
Ella léki hvítur g6.
56. Kg4 Bd4
Leikþvingun!
57. Rxf7!
Falleg lokaflétta.
57. — d5
Ef 57. — Dxf7, kæmi 58.
Dc8t Ke7, 59. Dxb7t Ke8, 60.
Dxf7t Kxf7, 61. a5 og peðið
rennur upp.
58. De6f Kf8, 59. Rd6
Svartur gafst upþ.
Eftir 59. — dxc4 yrði hann
mátaður með 60. DeSt Kg7,
61. Rf5t Kh7, 62. g6tt
Skýringar eftir júgóslavn-
eska stórmeistarann Pirc.
Lauslega þýddar úr „Schach
Echo“.
Gligoric
leika, en hinar eru Banda-
ríkjamenn, Ungverjar og Arg-
entínumenn.
Keppni miili Sovétríkjanna
og Júgóslaviu vekur því jafn-
an alheimsathygli; fæðir enda
af sér margar viðburðarikar
og snjallar skákir, eins og þá
sem hér fer á eftir, en hún er
frá ofangreindri keppni.
Júní 1963
Hvítt: Korstnoj (Sovétríkin)
Svart: Gligoric (Júgóslavfa)
H| ■*# *nr 'rrt' ,p» •ú..-
Kóngs-indversk vörn
I. d4 R f6, 2. c4 g6, 3. g3 Bg7,
4. Bg2 0—0, 5. Rc3 d6, 6.
Rf3 c5
Þetta er hin svokallaða júgó-
slavneska vöm í kóngs-ind-
versku tafli.
7. d5
Sem kunnugt er, má hér
einnig leika: 7. 0—0 Rc6, 8.
d5 o.s.frv. En ef hvítur hyggst
hnekkja vamarkerfi svarts,
þá er hyggilegra fyrir hann
að trufla útkomu riddarans á
b8.
7. — Ra6, 8. 0—0 Rc7, 9. a4
Hb8, 10. Rel
Þetta er frávik frá hinni
venjulegu taflm’ennsku: 10.
Bf4 a6. 11. a5 o.s.frv. Hvort
hinn nýi leikur íelur í sér
verulega endurbót fyrlr hvit-
an, er þó ennþá rannsóknar-
efni.
10. — c6
Eins og síðar kemur í ljós,
hefði verið ráðlegra að leika
10. -— a6. Svar hvíts við þeim
leik yrði væntanlega 11. a5.
II. dxe6 Bxe6, 12. Bf4 Rf-e8
E’.cki var um annað að
ræða.
13. Db3 Bd7, 14. Rd3 Re6, 15.
Bd2.
Riddaranum er ætlað að
styrkja völdin á d5 frá reitn-
um f4. Að því miðaði hemað-
aráætlun sú, sem hófst með
10. leLk hvíts.
15. — Rf6, 16. Rf4 Rd4?
Rannsóknir að skákinni lok-
inni sýndu að þessi leikur er
afleikur, sem ræður sennilega
•úrslitum skákarinnar. Hvitur
hrekur riddarann nefnilega
brátt frá u4 með 'leikvipningi.
Betra var að valda enn reit-
inn d5 með 16 — Rc7.'
17. Dhl Bc6, 18. Rf-d5 He8
59 e3 Re6, 20. Dc2 Rc7
Þangað varð þó riddarinn
að fara samt sem áður eftir
''"rulegt tímat.an.
’i. Rxc7 Dxc7, 22. Rb5! Dd7
Þannig taoar sýartur peði
án endur''íalds. en lióst er, að
22. — Bxb5, 23. axb5 er ekki
IÍRÍTT: LÓÐRÉTT:
1 skáld 4 yfirhafnir 8 svívirða 9 krot, 10 kven- 1 morgunroði 2 konungur 3 svik 4 kvenna 5
nafn 11 frumefni 13 ílátið 15 skræla 17 tölur 19 grimmt (fornt) 6 frumefni 7 tröllum 12 ilma
prik 21 refir 23 fegra 26 fugl 27 kindur 28 púls- 14 rabba 16 egg 18 forn 20 ófús 22 lánuð 24
hestar. nemur 25 peningar 26 slægja.
i