Þjóðviljinn - 22.09.1963, Blaðsíða 10

|0 SÍÐA
ÞIÓÐVILIIM
Sunnudagur 22. september 1963
Jói bristi höfuðið og gekk af
stað. Hönd sem minnti á kló
tók í öxl hans.
,,Bíddu, ég spyr hvort þú
vilt skemmta þér? Heyrðu,
Komdu, þú ert fjandakomið
ekki á svo miklu spani. Komdu.
Hlustaðu á“.
„Slepptu mér“.
„Hundaskítur“, sagði maður-
inn. „Hvers konar niggari ertu
eiginlega? Ertu hinsegin, ha?
Þú heldur kannski að ég sé að
plata, ha? Heyrðu, ég plata sko
engan. Stelpan mín er heima,
Qg hún er sko stykki. Svei mér
þá. Hinar pjásumar hérna eru
bara rusl. En Harriet — ég
skal segja þér nokkuð, Jim.
Hún hefur verið ár i New York.
Hún er sko ekki að vinna, hún
er bara í heimsókn hjá pabba
gamla. En hún gerir allt sem
ég segi henni. Fimm dollarar
og hún leggst, — þú getur gert
það sem þú vilt. Hún — **
Jói þreif um krumluna og
hratt henni frá sér. Hann
greikkaði sporið. Maðurinn
slangraði á eftir honum og
öskraði: ,,Þú ert ekki karlmað-
ur, helvítið þitt, þú ert homma-
djöfull. Hæ, hommi. Hæ“. Svo
hrasaði maðurinri og Jói leit
við, en maðurinn hreyfði sig
ekki.
Jói gekk að sjúkrahúsinu,
sem var gamalt hús, minnti á
matsöluhús, og gekk upp þrep-
in.
Biðstofan var full af fólki.
Hann gekk framhjá upplýs-
ingaborðinu, beygði sig til
hægri og hljóp upp stigana.
Þrepin voru lögð dökkum gólf-
dúk sem var gatslitinn í miðj-
unni og brydduð beygluðum
aluminíumlistum.
Hann gekk inn þöglan gang-
inn, mettaðan sótthreinsunar-
lykt. Hann kreppti hnefana.
Stór kona í upplýstu skoti, þar
sem hjúkrunarkonurnar gáfu
skýrslu og fengu fyrirmæli, leit
upp.
„Er hann betri?“ spurði Jói
lágri röddu.
Hárqreiðslan
Hárgreiðslu og
snyrtistofa STEINU og DÓDÖ
Laugavegi 18 in. h. flyfta)
SÍMI 24616.
P E R M A Garðsenda 21.
SÍMI 33968. Hárgreiðslu- og
snyrtistofa.
Dömur! Hárgreiðsla við
allra hæfi
TJARNARSTOFAN,
Tjarnargötu 10, Vonarstrætis-
megin. — SlMl 14662.
HARGREIÐSLCSTOFA
ACSTCRBÆJAR
(María Guðmundsdóttir)
Laugavegi 13 — SÍMI 14656
■— Nuddstofa á sama stað. —
„Andartak“, sagði hjúkrunar-
konan. Hún reis á fætur og
gekk inn ganginn að herbergi
tuttugu og tvö. Hún kom til
baka í fylgd með stórum sterk-
legum manni.
,,L.íður honum betur?"
Læknirinn hristi höfuðið.
Lágri emtoættisröddu sagði
hann: „Herra Green, viljið þér
að ég segi yður sannleikann?“
Jói hugsaði: Nei!
„Já“, sagði hann.
„Við Dr. Henderson vorum
langa stund að sinna honum.
Og við gátum dálítið hjálpað.
En það er engin leið að vita
hvort hann hefur þrek til að
yfirvinna þetta áfall, vegria
þess að hann er enn í dái. Og
ekkert hefur gefið til kynna
að hann muni rakna úr því“.
„Hann getur ekki dáið“, sagði
Jói.
„Ég er hræddur um að hann
geti það“, sagði læknirinn og
brá ekki svip. ,,Við vitum ekki
nákvæmlega hversu mikið heil-
inn hefur skaddazt, en þetta er
mikill áverki. Þér segið að höf-
uð han’s hafi lent á skriíborðs-
brún?“
„Það leit út fyrir það“. Jói
hafði útilokað minninguna, nú
kom hún eins og bylgja yfir
hann.
Hann hafði legið í bekknum
og reynt að sofa þegar hann
heyrði sprenginguna. Af ein-
hverri ástæðu vissi hann hvað
hafði komið fyrir. Á augabragði
var hann kominn í buxurnar
og þaut niður malarstiginn með
ákafan hjartslátt i átt að kirkj-
unni.
Það var kvi'knað í henni og
hún logaði, gula loga bar við
næturhimininn. . Jói hallaði sér
að loftskeytaturninum, náði
andanum aftur og sá, að
skemmdirnar og eldurinn voru
tiltölulega lítil.
Það var óreglulegt gat á
vinstri kirkjuhliðinni.
Hann þaut að dyrunum. Þær
voru læstar. Hann hrópaði:
„Séra Mead! Séra Mead!“ og
beið; svo sparkaði hann í forri-
fálegan lásinn, braut hann og
fór inn.
Inni var mikill reykur. Hann
bar vasaklút upp að vitunum
og gekk inn í skrifetofu séra
Meads.
Gamli maðurinn la á gólf-
inu, þögull og hreyfingarlaus.
Andlit hans var atað blóði.
Jói tók hann í fang sér og
bar hann út Nú var fólkið far-
ið að hópast að.
„Náið í sjúkrabíl“, sagði Jói
og beið heila eilífð eftir sjúkra-
bílnum meðan eldurinn var
hæfður með vatni úr fötum.
Það var fátt eitt sagt. Jói
hugsaði ekkert um hver hefði
gert þetta og hvers vegna:
hann hugsaði um það eitt að
koma prestinum á spitala og
lækna hann.. Hann reyndi að
stöðva blóðrásina en gat það
ekki. Blóðið hélt áfram að
streyma. Og svo hélt hann vasa-
klútnum sinum upp að gap-
andi sárinu og vonaði að hann
væri að gera það sem rétt var.
Innan klu'kkustundar opnuð-
ust þungar dymar á St. Vinc-
ents spítalanum (og þangað
urðu þeir að fara, það var ekki
á öðru völ) og prestinum var
ýtt á hjólaborði inn í slysastof-
una. Það var enginn svipur á
andliti hans.
Jói beið.
Seinna ýttu þeir prestinum
út aftur og framhjá biðstof-
unni og eftir dálitla stund
sögðu þeir að Jói mætti koma
inn til hans.
Honum var þungt um andar-
drátt. Það var verið að gefa
honum blóð. Höfuðið var reifað.
,,Við getum ekkert sagt um
þetta ennþá", sagði einn lækn-
anna og hann var þarna lengi,
horfði á dökkt, sviplaust and-
lit; síðan heyrði hann röddina
sem var engin rödd og fór út
og gekk eftir Jeremiah
stræti. . . .
„Ég vildi óska að ég gæti
gefið einhverja von“, sagði
Grant læknir. „En það er nú
svona með höfuðmeiðsli, þerra
Green. Þau eru aðeins tvenns
konar: slæm og mjög slæm.
Mannshöfuðið er eins og egg.
Það er ekki hægt að brjóta
það „hérumbil" eða brjóta það
til hálfs. Vinur yðar er gamall
maður. Hann hefur fengið alvar-
legt höfuðkúpubrot og heilinn
hefur orðið fyrir hnjaski —“
Jói kinkaði kolli. „Má ég
fara inn?“
„Það sakar ekki. En ef ég
má segja mitt álit, þá valdið
þér sjálfum yður óþarfa hug-
arangri með því.
„Eigíö þér við, að hann niuni
ekki vakna?“
„Sennilega ekki. Það er ekki
óhugsandi, en líkurnar eru mjög
litlar".
„Ég get ekki skilið hann eft-
ir eirian".
„Hann er ekki einn. Hjúkrun-
arkonumar — “
Jói sneri sér við og gekk nið-
ur ganginn ag opnaði dymar
með varúð.
Enga breytingu var að sjá
á séra Finley Mead. Hann lá í
nákvæmlega sömu stellingum,
grafkyrr eins og brúða. Hanri
sýndist ekki lengur stór og
djarfur og sterkur. Þetta var
ekki Iengur maðurinn sem hafði
talað um tígrisdýrið við Jóa.
Grant læknir birtist í dyr-
unum, gaf hjúkrunarkonúnni
merki; hún gekk út fyrir,
Jói heyrði: „Það þarf kannski
að gera barkaskurð; Henderson
læknir —“
Og: „Ég er búinn að tala við
Henderson lækni. Það virðist
tilgangslítið."
Andardrátur gamla manns-
ins var slitróttur.
Milli þess sem hann dró and-
ann varð þögn, dýpri en nokkur
önnur þögn, því að Jói hélt 6-
sjálfrátt niðri í sér andanum og
beið. Hann sat og horfði á prest-
inn.
Nú var tími til að hugsa. Hin-
um hafði verið vísað frá; nóttin
liði áður en ættingjamir kæmu;
tími til að hugsa.
En hann gat það ekki. Aðeins
örvæntingin sem hann hafði
fundið til áður, var eftir í huga
hans; vonleysið og orðin skráð
með rauðu letri; ég skal finna
þá og drepa þá fyrir þetta.
Vakan dróst á langin og enn
hreyfði gamli maðurinn sig ekki.
öðru hverju kom læknirinn inn
og leit á hann pg fór síðan út
aftur. Ég skal drepa þá, sögðu
orðin.
Én þegar hann var búinn að
bíða eftir andardrættinum svo
lengi og hann hafði loks komið.
tóeit Jói sig frá rúminu og starði ,
ofealega á prestinn.
— Jæja, dpyðu þá, í guðs bæn-
um! Ðeyðu! hrópaði hann. Og
kenndu engum um það, gamla
fífliö þitt — kenndu engum um
það nema sjálfum þér. Þú vildir
ekki sjá hlutina í réttu ljósi. Ég
reyndi að segja þér hvemig það
var, en þú vildir ekki sjá bað
Og þeir sprengdu upp kirkjuna
þína! Hvar var hann guð binn
þegar þeir gerðu það, prestur?
Hvar var hann þá? Jói lyfti
handleggnum. fingur hans bentu
á gamla manninn. — Hvar verð-
ur þessi blessaður guð þinn þeg-
ar þessir sömu náungar koma og
setja dýnamit undir húsin okkar.
þegar þeir sprengja upp Sím-
onarhlíð með öllu saman?
Presturinn hreyfði sig.
— Núna, á þessu augnabliki,
prestur — eru kannski mamma
mín og pabbi dáin. Kannski eru
þau í tætlum yfir allt gólfið. Eru
þau þess virði öll þessi orð?
Frelsi!
Hann þaut að rúminu og sleit
sig af hjúkrunarkonunni og
æpti að hreyfingarlausri verunni:
— Segðu mér núna frá mann-
réttindum okkar, gamli auli. Ó,
Guð minn góður, segðu mér bað
núna!
— Læknir!
— Láttu mig í friði. Hann
gerði það sjálfur. Hann drap
okkur öll. Mamma mín er dáin,
þeir sprengdu hana í tætlur —
Sterkar hendur drógu hann
í burtu. Hann fann heit tárin á
vöngum sínum og hann fór að
berjast um, þegar læknirinn
stirðnaði allt í einu upp.
Eitthvert hljóð heyrðist úr rúm-
inu.
— Jói, sagði hljóðið.
Þeir biðu.
Aftur: — Jói Green.
Hann reyndi að slíta sig laus-
an en hendumar héldu honum
föstum
— Hann er að kalla á mig!
— Þú ert alltof æstur til að —
— Það er allt í lagi núna. Ég
er búinn að ná mér. Hann er að
kalla —
— Hann þekkir yður ekki,
herra Green.
Jói ýtti lækninum reiðilega
frá sér og kraup við rúmið.
Það fór titringur um augu
gamla mannsins, þau opnuðust;
það var birta bakvið þau. en það
var dauf birta.
— Jói .. mátt ekki ásaka þá
alla. Nokkrir ..
— Nokkrir. Segðu Irmu, segðu
henni að ég hafi ekki áhyggjur.
Ertu þama, Jói?
— Ég er héma.
Læknirinn og hjúkrunarkon-
an stóðu grafkyrr, fylgdust með.
— Jói, þú manst .... bú manst
ég sagði þér einu sinni .... all-
ir þurfa að ganga undir próf ....
sitt eigið próf?
— Ég man það. faðir.
— Þetta er þitt próf.
Röddin þagnaði; það varð löng
þögn; svo var eins og einhver
innri kraftur blési lofti í lungu
prestsins.
— Lofaðu mér því. sagði hann,
svo lágt að aðeins Jói Green
heyrði til hans. — Lofaðu mér
því að þú vinnir verkið til enda.
Jói nísti tönnum; hann beit
þeim saman til að kæfa ópið sem
beið í hálsi hans. '
—■ Þú ert sá eini .. sem getur
það núna. Jói? Lofaðu því!
Hann fann saltbragðið og hugs-
aði um öll Jeremiah-strætin, og
það fór um hann hrollur. Hann
lagði höfuðið á hvítt línið,
heyrði rödd sína segja:
— Ég lofa þv£.
SKOTTA
Pabbi, — reyndu ekki að koma vitinu fyrir mig. Þú veizt, að ég ge(
ekki hugsað meðan ég tala.
Dansskóli
Hermanns Ragnars
te,kur til starfa 4.
október. Kennt verð-
ur í Skátaheimilinu
við Snorrabraut.
Kennslugreinar:
★ Gamlir og nýir
barnadansar
★ Sígildir samkvæm-
isdansar
★ Suður-amerískir
dansar
★ Heimskerfið .(10
dansar)
Byrjendur og fram-
haldsflokkar fyrir
börn, unglinga og
fullorðna.
Innritun hefst mánudaginn 23. september í síma 33222
og 36024 frá kl. 9—12 f.h. og 1—6 e.h.
Framhaldsnemendur eru hvattir til að tala við okkur
sem fyrst. Verið með frá byrjun.
Sendisveinn
óskast strax.
Afgreiðsla Þjóðviljans
Sími 17 500
VQNDUÐ
F
m u r
Sigurþórjónsson &co
Jlafnaætrceti h-
Þessi rúllupylsa er ábygg!-
lega ekki átta pund. Sennilega
bara fjögur pund.
.skrambinn sjálfur. Hef enga
reizlu. Formaður Stangaveiði-
félagsins býr í næsta húsi
Hann lánaöi
Andrés frændi.
mér reizluna,
Fimmtíu puné iínainn smá-
ræöis lax . . . ég meina rúlíu-
pyisa.
fiMeigan HJÓL
Hverfisgötu 82
Sími 16-37«
«