Þjóðviljinn - 09.10.1963, Blaðsíða 4

4 SlÐA
Ctgcfandi: Sameiningarflokkur alþýöu — Sósíalistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: tvar H. Jónsson, Magnús Kjartansson (áb.),
Sigurdur Guömundsson.
Fréttaritstjórar: Jón Bjamason, Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm. afgreiðsla, auglýsingar. prentsmiðja: Skólavörðust. 19.
Sími 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 80 á mánuði.
Rétt/ætiskröfur
yerkalýðssamtökin á Norðurlandi eiga sér gagn-
merka baráttusögu, og meginefni hennar gerist
þá röska þrjá áratugi sem liðnir eru frá því rót-
tæku öflin fóru að láta verulega til sín faka um
störf og stjórn hreyfingarinnar. í kaupgjaldsbar-
áttu síðustu ára hefur verkalýðshreyfingin norð-
anlands átt mikinn þátt og áhrifaríkan, svo tek-
ið er sívaxandi tillit á landsmælikvarða til þess
sem hún leggur til málanna.
Jjað mun því einnig vekja athygli um allt land
hvernig Alþýðusamband Norðurlands metur
nú ástandið í kaupgjaldsmálunum og verkefnin
framundan. Ályktun hins myndarlega þings norð-
lenzkrar verkalýðshreyfingar um kaupgjaldsmál-
in, sem Þjóðviljinn birti í heild í blaðinu í gær,
gefur líka aðaldrætti þeirrar myndar sem nú blas-
ir við, sýnir hvernig núverandi ríkisstj. og flokk-
ar hennar hafa þrengt að alþýðuheimilunum með
beinum ráðstöfunum ríkisstjórnarinnar og Al-
þingis, og með því að magna þá óðaverðbólgu sem
orðin er eins og eldur í kaupi íslenzkra launþega.
'j^stæða s,r til að rifja aftur upp niðurstöður á-
lyktunar verkalýðshreyfingarinnar norðan-
lands, en þar segir að þing Alþýðusambands Norð-
urlands telji „að óhjákvæmilegt sé að verkalýðs-
hreyfingin hefji án tafar aðgerðir og beiti öllu
valdi sínu að réttum lögum til þess 1) að ná fram
kauphækkunum, sem svari til verðlagshækkana
síðustu 4—5 ára, eðlilegrar hlutdeildar í aukinni
þjóðarframleiðslu og launahækkana betur laun-
aðra starfsstétta, 2) að knýja fram styttingu
á hinum óhóflega langa vinnudegi verka-
fólks, til dæmis að samningsbinda styttingu;
vinnutímans í áföngum næstu 2—3 árin, 3) að
knýja fram lagalegan rétt verkalýðssamtakanna
til þess að þeim sé frjálst að semja við atvinnu-
rekendur um raunveruleg laun, en ekki aðeins
krónuupphæðir launa eins og nú er“.
J þessum þremur meginliðum eru falin aðalatriði
þeirra krafna sem verkalýðshreyfingin norð-
lenzka telur að móta þurfi baráttuna sem fram-
undan er. í ályktun Akureyrarþingsins eru þær
rökstuddar með staðreyndum um afstöðubreyt-
ingar verðlags og kaupgjalds undanfarandi ár.
Þær staðreyndir hafa hvað eftir annað verið
raktar hér í blaðinu og verður oft á þær minnt á
næstunni. Verkalýðshreyfing alls landsins býr sig
nú til að rétta hlut verkamanna og annarra þeirra
launþega sem bera skarðan hlut frá borði. Þing
Alþýðusambands Norðurlands hefur á skorinorð-
an hátt í ályktun sinni túlkað þá meginsi'efnu sem
líkleg er til að setja mark sitt á átökin sem fram-
undan eru. Verkalýðshreyfingin í Reykjavík mun
næstu daga segja sitt orð, og um helgina koma
saman á vegum Alþyðusambands íslands full
trúar frá öllum landshlutum til viðræðna og sam
ræmingar í baráttunni um leiðréttingu kaup-
gjaldsmálanna. Svo er nú komið að engin fram-
bærileg rök eru til gegn því að láglaunafóllííð fái
leiðréttingu kjara sinna án tafar, tryggingu þess
að kauphækkun verði ekki tekin jafnharðan aft-
ur og ráðstafanir séu gerðar til að létta af vinnu-
þrælkuninni. — s.
ÞlðÐVIUINN
Miðvikudagur 9. október 1963
!
!
Veitum Þjóðviljunum lið
Þegar hjálparbeiðnin
barst frá Þjóðviljanum
nýlega, fór ég að velta
því fyrir mér hvernig á-
statt yrði hjá okkur ef
Þjóðviljinn hætti að koma
út. Hér væri þá ekkert
málgagn sem spymti við
fæti þegar land vort er
til sölu, enginn viti sem
benti á úrlausn í lands-
málum, enginn rýnandi
sem þekkti skil góðs og
ills. Þá væri hér enginn
málsvari hins vinnandi
manns og þess fólks, sem
er háð duttlungum sér-
hagsmuna og gróðahyggju
fremur öðrum. Sérhyggja
og hermang ríkti eitt.
Oft hefur reynzt von-
lítið að halda mætti Þjóð-
viljanum úti og það hefur
líka oft reynt á vini
blaðsins. Peningaleysi hef-
ur hrjáð það. Nú á hins
vegar að gera stórátak.
Breytingar sem ekki hef-
ur verið hægt að komast
hjá að gera koma nú of-
an á hið fyrra.
Frá því ég fór að lesa
Þjóðviljann og skildi bar-
áttu hans og stefnu, hef-
ur mér fundizt hann vera
það leiðarljós sem ekki
mætti slokkna.
Ég bíð hans með ó-
þreyju á hverjum morgni
ef hann kemur síðar
venju og er ekki ánægð
fyrr eij ég er búin að lesa
hann. Jafnvel þótt mér
fyndist hann oft á tíðum
gæti verið betri, þá vegur
hans litla rödd samt blý-
þungt lóð á metaskálun-
um gegn fjaðrafoki her-
námsblaðanna allra.
Rödd hans hefur hing-
að til hljómað sterk og
afdráttarlaus fyrir öllu
því sem talizt getur
mikilsverðast í þjóðfé-
lagi, sjálfstæði, jafnrétti,
bræðralagi og friði.
Og rödd hans fær að
hljóma sökum þess að
hann á góða stuðnings-
menn, sem finnst það ein-
hvers virði að rödd þessi
hljómi, fólkið sem lætur
ekki blekkjast í moldviðr-
inu, já fólk, sem stendur
með öllu því góða, enda
bótt ekki sé það vænlegt
til gróða. Hugsjónafólk.
Það er siðferði íslenzkr-
ar alþýðu sem leyfir þess-
ari rödd að hljóma. Hún
er menningarlegt afl og
því getum við vænzt þess
að hægt verði að halda
áfram baráttunni fyrir
sjálfstæði og jafnrétti; en
gegn sukki í stjórnmálum,
gegn landssölu, gegn
hernaðarstefnunni og gegn
spillingunni sem fer í
kjölfar þessa.
Nú þegar blaðið á í
miklum fjárhagsþreng-
ingum og þarfnast fjár-
magns, skulum við sem
lesum þetta blað og stönd-
um þannig að því, vera
minnug þess að útgáfa
blaðsins er okkur dýr-
mæt og reyndar er hún
miklu meira, hún er lífs-
nauðsyn, því sú hugs’jón
sem blaðið boðar er
grundvöllur þess að við
getum lifað sjálfstæðu
ménningarlífi hér á landi.
Leggjum okkur öll fram
um það að Þjóðviljinn
geti haldið áfram að
koma út. Drífa Vi5ar.
!
!
i
h.
rj
Námskeið starfsmanna á sviði
æskulýðsmála og barnaverndar
ízlcnskir aðilar hafa nú í tvö
ár tekið þátt í Cleveland-á-
ætluninni fyrir starfsmenn á
sviði æskulýðs- og barnavernd-
armála, en þátttakendur frá
ýmsum þjóðum er árlcga gefinn
kostur á að kynna sér slíka
starfs. vestan hafs. Var kynn-
ingarstarf þetta í upphafi ein-
ungis bundið við borgina Clev-
eland í Ohio, en síðan hafa
fleiri stórborgir gerzt aðilar að
Nú er hafinn undirbúningur
að námsdvöl útlendinga á veg-
um ClP-áætílunarinnar á næsta
ári, og gefst allt að fimm fs-
lendingum kostur á að taka
þátt í námskeiðinu, sem stend-
ur í rúma fjóra mánuði (hefst
19. apríl og stendur til 28. ág-
úst). Koma þeir einir til greina,
sem eru á aldrinum 21—40 ára,
en umsækjendur á aldrinum
25—35 ára verða látnir ganga
fyrir að öðru jöfnu. Þá er það
skilyrði fyrir styrkveitingu, að
umsækjendur hafi gott vald á
enskri tungu og einnig verða i
þeir að hafa starfað að æsku-
lýðsmálum, leiðsögn og leið-
beiningum fyrir unglinga eða
barnaverndarmálum. Þeir sem
stunda skrifstofustörf í sam-
bandi við þessi mál koma ekki
til greina, heldur aðeins þeir,
sem eru í beinni snertingu við
börn og unglinga í daglegum
störfum sínum. Þeir sem not-
ið hafa sérmenntunar í þessum
efnum, verða látnir ganga fyr-
ir um styrkveitingu.
Námskeiðinu verður hagað
þannig að þátttakendur koma
allir saman í New York og
verða þar fyrstu 3 daga til
að fraeðast um einstök atriði
námskeiðsins og skoða borgina
en síðan verður mönnum
skipt milli fjögurra borga
— Clevedand, Chicago, Minea-
poIis-St. Paul og Philadelphia
— þar sem þeir munu sækja
tvö háskólanámskeið, hvort á
éftir öðrú," sem staridrrsamtálS-’
sjö vikur. Að því búnu mun
hver þátttakandi verða um 10
vikna skeið sumarstarfsmaður
amenskar stofnunar, sem hefur
æskulýðs og bamavemdarstörf
á dagskrá sinni, og munu menn
þá kynnast öllum hliðum þess-
ara starfa vestan hafs. Um 100
amerískar stofnanir eru aðilar
að þessum þætti námsdvalar-
innar.
Að endingu halda þátttakend-
ur svo ti'l Washington, þar
sem þeim gefst kostur á að
heimsækja sendiráð landa
sinna, ræða við starfsmenn ut-
anríkisráðuneytis Bandarikj-
anna og aðra opinbera starfs-
menn og skoða borgina, áður
en heim er haldið.
Þátttakendur af íslands hálfu
á þessu ári voru sr. Bemharð-
ur Guðmundsson í Súðavík, sr.
Frank M. Halldórsson, Reykja-
vík. Sigurður Hélgason, skóla-
stjóri, Stykkishólmi, Margrét
Bacmann, Skálatúni, MosfeQls-
sveit, Ingólfur V. Petersen.
Reykjavík.
Þeir sem hug hafa á að sækja
um styrki þá, sem nú eru í
boði, geta fengið umsóknar-
eyðublöð þar að lútandi í
menntamálaráðuneytinu eða
Upplýsingaþjónustu Bandaríkj-
anna, Hagatorgi 1, Reykjavík,
en á báðum stöðum geta menn
einnig fengið nánari upplýsing-
ar um styrkina og námskeiðin.
Umsóknir skulu hafa borizt
öðrum hvomm ofangreindum
aðila eigi síðar en 4. nóvem-
ber, því að um miðjan nóvem-
ber mun koma hingað starfs-
maður CIP til frekara viðtals
við umsækjendur. (Frá UÞB)
Fréttamyndir
landi á þessu hausti til að mótmæla lögum sem skerða verk-
fallsrétt stéttarfélaga og verklýðssamtaka. — Myndin: Rafvirkj-
ar í París mótmæla Iögunum á fjiilmennum fundi.
SOVÉTRÍKIN — Fyrir skömmu var olíuhreinsunarstöjí tekin i
notkun í Hvíta-Rússlandi. — Myndin er þaðan, frá Folotsk-
olíuhrcinsunarstööinni.

-.j*•<.
• ’« «: ftí- •■■■«■: .■■■y. ■
<-.; v;. w>x<. y £ y. <
.v.
y>»-y v-w x' w„
•=' W'y'.
■yý,-<r- -rtý.y
- } v
.■ 'T •’ ~ '• <■ ■■■ ■■ ■'» '.'■. ■
^ ■#;
.. S'.ryy, ',"y,<, ■».■■>>»■'l&SX, ""',yy"'y, X
■ $ J*'V' S >&*' S' ■ , . .. " y.
'f’., ■■■’■■ «■> ", V :<• <.>« w -.-
t". JÍVXWi«/■ >■.»« ^ ,y
y'f»(sv"-' 'f yy, sy sý." y ý&&. ss ;
• •:• ■• ■ •«. -■■ • •: •■••• ■,■,■:■", y-;." :•
.Z«y, x -ý'<s. o- w> ^ o ■*■ o -s_ '■" . ^
. -y "■ '< <'■>: wr w.«-«-■■■ w «-«••<.• <<<«. «
"///, >■ •...• <S> " 9» M " ■'.''' <"SS.-9S y vö-íc 'v<«: 8
■Jy-y*</.■■.■/.'-•■• '■ ■■■. '.■: :■>:■ '• ■"">■ ■:'■ ".' ■■• ■, ". ■•>■'«' £
// x. .</// ■,<w>y*"'»" s>. ■ "/,■■■ "/sxsyyy, ft
„ ,
KUBA
Eins og skýrt hefur verið tra i íretiuni neíui oísa-
lcgur fellibylur geisað um eyna síðustu dægrin og valdit: gíf-
urlegu tjdni. Á myndinni sjást nokkrar veglegar byggingar i
Havana, höfuöborginni.