Þjóðviljinn - 09.10.1963, Blaðsíða 12

Sovézk sjónvarps-
tæki ryðja sér til
rúms á íslandi
Undanfarið hefur mikið verið rætt um sjónvarp á ís-
landi. Flestir munu því sammála, að æskilegt sé að ís-
lenzk sjónvarpsstöð rísi hér sem fyrst, og heyrist jafnvel
nefnt, að ekki muni líða nema eitt ár eða tvö áður en
svo verði. Um hitt hefur minna verið rætt, hver tækin
verði. Eins og nú standa sakir, virðist þó ýmislegt benda
til þess, að mikill hluti þeirra verði rússneskur að gerð.
Almenningseign
Fréttamaður J^óðviljans gerði
sér ferð ekki alls fyrir löngu
niður í Tryggvagötu 4. Erindið
var að hafa tal af Ingvari
Helgasyni, en hann hefur um-
boð fyrir mjög ódýr, rússnesk
sjómvarpstæki. I fyrstu sendingu
komu 25 tæki, og seldust þau
þegar upp. Ætlunin er, að Ingv-
ar fái hundrað tæki fyrir áramót.
Er næsta sending þegar seld, og
fólk tekið að skrifa sig á bið-
lista fyrir þá þriðju.
íslenzkt sjónvarp
— Þessi tæki eru afar ódýr,
segir Ingvar, kosta aðeins 8950
kr. — eða með öðrum orðum
litlu meira en vandað útvarp!
Verðið er þó sízt af öllu í bví
fólgið, að gæði séu lakari en á
öðrum tækjum. Ég hef látið
sjónvarpsvirkja rannsaka hvert
tæki, sem selt var, og hafa þau
öll reynzt í ágætu lagi. Enn
hafa engar kvartanir borizt. Það
er eðlilegt, að fólk sé dálítið
tortryggið, en það er með öllu
ástæðulaust. Þetta tæki, ,em
heitir Temp, er eitt mest selda
sjónvarptækið í heiminum nú, ég
man ekki í svipinn, hvað mörg
tæki eru í umferð, en það er
gífurlegur fjöldi.
— Það er reikanð með því,
heldur Ingvar áfram, að íslenzk
sjónvarpsstöð risi hér eftir tvö
eða þrjú ár, eða jafnevl fyrr.
Til þess að hægt sé að starfrækjá
stöðina verða að vera íyrir
fimm eða sex þúsund tæki í
landinu. Ég geri mér vonir um
það, að mikill hluti þeirra tækja
verði af þeirri gerð, sem ég hef
umboð fyrir.
— Svo er á það að líta, að
þessi tæki geta orðið til þess að
gera sjónvarp að almennings-
eign í landinu. Þau sjónvarps-
tæki, sem nú tíðkast hér, kosta
kannski 24 þús. krónur og allt
upp í 40 þús. Verkamaður hefur
engin efni á að eignast slíkt
tæki og borga svo kannski 500
kr. af því á ári. En tæki, sem
kostar tæpar níu þúsundir, geta
flestar fjölskyldur veitt sé£, Svo
er einnig hægt að fá tæki með
afborgunum. Uppsetningarkostn-
aðurinn er ekki mikill og hlýtur
að fara lækkandi, hann er nú
eitthvað um tvö þúsund krónur.
— Þessi tæki eru gerð fyrir
amerískt kerfi, en með h'tilli
fyrirhöfn er hægt að breyta
því fyrir evrópska kerfið. Ann-
ars er það vandamál, sem allur
heimurinn glímir nú við, að
koma því svo fyrir, að aðeins
þurfi að þrýsta á hnapp til að
flytja milli kerfa — og vafalaust
tekst það fljótlega. Þessi tæki
eru með 17 tommu skermi,
venjuleg tæki hér hafa 23
tommu skermi. 17 tommur er að
ýmsu leyti mjög heppileg stærð,
og fellur vel við algengustu
stofustærð hér. 23 tommu
skermur þarf hinsvegar talsvert
meiri fjarlægð.
Ódýr tæki
— Sjálft tækið er að mínum
dómi mjög smekklegt, segir
Ingvar að lokum. Og íslenzk
sjónvarpsstöð hlýtur að rísa, Is-
land er nú eina Evrópulandið,
sem ekki hefur sitt eigið sjón-
varp. Og áhuginn er mikill fyrir
sjónvarpi hér. Það er ástæðu-
laust að amast við sjónvarpi, sé
það rekið með menningarbrag —
maður gæti alveg eins rexað ut
í rafmagn og síma. Ég er sann-
færður um það, að þessi rúss-
nesku tæki eiga eftir að verða
mjög mörg hér, þau eru í fyrsta
lagi ódýrust allra tækja — það
er ekkert tæki á markaðnum, I band við hátalara og segulband.
sem nálgast þetta verð. Svo hafa Að sjálfsögðu verður að koma
þau einnig ýmislegt, sem ekki er reynsla á þessi tæki, en sjálfur
vanalega á öðrum sjónvarps- er ég sannfærður um að hún
tækjum, t.d. má setia þau í sam- I verður góð.
Miðvikudagur 9. óktóber 1963 — 28. árgangur — 217. tölublað.
Ríkissjóður kaupir
eignir Fiskivers hf.
á SauBárkróki
I fyrradag fór fram á Sauð-
árkróki na’uðnngaruppboð á
eignum Flsldvers h.f. en eigandi
þess að f jórum fimmtu lilutum
er bæjarsjóður Sauðárkróks.
Boðið var upp hraðfrystihús,
síldar- og fiskimjölsverksmiðja
Síldveiðiskipstjórar
skipa rannsóknanefnd
Hávær gagnrýni var meðal síldarsjómanna í sumar
vegna löndunarskilyrða hjá Síldarverksmiðju ríkisins á
Raufarhöfn. Þótti dragast úr hömlu að taka á móti síld-
inni eftir að hún var farin að veiðast í upphafi vertíðar
og einnig þótti slysahætta stafa af löndunarkrönunum
við löndun úr skipunum.
Sdðastliðinn laugardag var
kosin þriggja manna rannsókn-
amefnd á fundi í Skipstjóra-
og stýrimannafélaginu Öldunni
og er hlutverk þessarar nefndar
að athuga nánar háværa gagn-
rýni meðal síldarsjómanna í
sumar um löndunarskilyrði hjá
Síldarverksmiðjum rikisins á
Raufarhöfn. Gagnrýnin virðist
aðallega vera tvíþætt:
1) Móttaka á síld dróst úr
hömlu hjá verksmiðjunni á
Raufarhöfn í upphafi vertíðar
og verksmiðjan óþarflega van-
búin að taka á móti síld í
fyrstu hrotunni.
2) Slysahætta þótti stafa af
löndunartæikjum verksmiðjunn-
ar eftir að þau hefðu staðið
uppi óhreyfð yfir veturinn.
Þrír síldarskipstjórar vom
Ritstjérar Vísis dæmdir
Gunnar G. Schram, ritstjóri Vísis, og Hersteinn Pálsson,
fyrrv. ritstjóri, hafa verið dæmdir til að greiða samtals
kr. 7.400,00 vegna sérstaklega rætinna blaðaskrifa um Ey-
stein Þorvaldsson blaðamann, fyrrv. forseta Æskulýðs-
fylkingarinnar. Var rógburður þeirra og álygar dæmdur
ómerkur og þeir dæmdir í fjársektir að auki.
Borgardómur hefur nýlega
kveðið upp úrskurð í máli þessu
sem Eysteinn Þorvaldsson höfð-
aði gegn ritstjórum Vísis, vegna
rammagreinar í Vísi 30. apríl
1962. Þessi Vísisgrein var þátt-
ur í hinum hamslausu blaða-
skrifum íhaldsblaðanna vegna
einkabréfs til Einars Olgeirsson-
ar, sem stúdentar í Austur-
Þýzkalandi skrifuðu honum árið
1958. Morgunblaðið komst yfir
þetta bréf og birti það með til-
heyrandi útúrsnúningum og
rangtúlkunum. Dagblaðið Vísir
gekk svo langt að bera það á
forseta Æskulýðsfylkingarinnar,
Framhald á 2. síðu.
kósnir í þessa rannsóknamefnd.
Sigurður Magnússon, skipstjóri
á Víði SU, Andrés Finnboga-
son, skipstjóri á Svan RE og
Guðmundur Ibsen, skipstjóri á
Pétri Sigurðssyni RE.
Þjóðviljinn átti stutt viðtal
í gær við Guðmund Ibsen, skip-
stjóra og spurði hann um störf
nefndarinnar. Kvað hann þau á
byrjunarstigi. Ætlunin væri að
semja rökstudda samþykkt og
senda Öryggiseftirliti ríkisins
og stjórn S.R. til athugunar og
úrbóta í þessum efnum.
Þá átti Þjóðviljinn stutt við-
tal við Steinar Steinsson, verk-
smiðjustjóra S.R. á Raufarhöfn.
Steinar kvað það ekki eiga við
rök að styðjast, að slysahætta
stafaði af löndunarkrönum á
Raufarhöfn. Það hefði verið
venja að láta löndunarkranana
standa uppi yfir veturinn, en
rafmótorar væra yfirfamir á
hverju ári og vírar teknir niður
og látnir liggja í smurlegi yfir
veturinn. Splúnkunýjar skúffur
og keðjur hefðu verið settar í
löndunardragara síðastliðið vor
og sér vitanlega hefði aldrei
hent slys við löndun á Raufar-
höfn. Steinar var hinsvegar orð
fár um móttöku síldarinnar í
fyrstu hrotunni.
svo og slátur- og fislanóttöku-
hús og keypti ríkissjóður allar
þessar eignir fyrir samtals 6
millj. 860 þús. kr. Hinsvegar
var frestað til 15. nóv. n.k.
uppboð á vélskipinu Skagfirð-
ingi SK 1, sem Fiskiver átti
hlut í ásamt fleiri aðilum. Skuld
Flskivers h.f. voru um 20 millj.
króna svo að andvirði hinna
seldu eigna hrekkur skammt
upp í þær.
Fiskiver h.f. var stofnað af
Sigurði Sigfússyni kaupmanni
en 1958 keypti Sauðárkróks-
kaupstaður fyrirtækið ásamt
Verzlunarfélagi Skagfirðinga.
Hefur rekstur þes gengið mjög
illa undanfarin ár og bærinn
því orðið fyrir stórtapi á hcm-
um.
Rikissjóði var slegið hrað-
frystihúsið á 4 millj. króna en
á því hvíldu 10 millj. króna
skuld, að langmestu leyti víð
ríkissjóð. Síldar- og fiskimjöls-
verksmiðjan fór hins vegar á 2
millj. 350 þús. kr. en á henni
hvíldi skuld á áttundu milljón.
Slátur- og fiskmóttökuhúsið fór
á 510 þús. krónur en skuldir
sem á því hvfldu voru um hálf
milljón.
Boði ríkissjóðs í hraðfrysti-
húsið og fiskimjölsverksmiðj-
una fylgdi krafa um útlagningu
á eignum fyrirtækjanna til
handa ríkinu upp í ófullnægðar
kröfur. Eins og áður sagði voru
skuldir þeirra að langmestu
leyti við ríkissjóð.
Macmillan er
mjög sjúkur
LONDON 8/10 — Macmillan
forsætisráðherra Bretlands,
veiktist skjmdilega í gær meðan
á þingi brezkra íhaldsmanna
stóð. Var hann fluttur í sjúkra-
hús. Fyrr í dag hafði Macmill-
an lýst því yfir að hann myndi
halda áfram forystu í íhalds-
flokknum.
Lundúnasamningurinn frá
1959 hefur nú tekið gildi
SÁPUVERKSMIÐJAN
FRIGG REISIR H ÚS
Myndin hér að ofan er af
nýju verksmiðjuhúsi sem
Sápugerðin Frigg cr að láta
reisa í Garðahreppi en þar hef-
ur verksmiðjan fengið 18 þús.
fermetra lóð og er ætlunin að
þar rísi upp verksmiðjubygg-
ingar 6 þú* f.iyrnc.tn"! 'ihvt-
armáli. Bygging sú sem mynd-
in er sýnir er 1300 fermetrar
að flatarmáli og á að fiytja
hreinlætisvöruframl. verk-
smiðjunnar í þetta húsnæði
þegar það er fullbúið. Er þetta
aðcins fyrsti áfangi byggingar-
framkvæmdanna. — (Ljósm.
Þjóðv. t). Hjv.).
■ í lok septembermánaðar var haldin í Lund-
únum ráðstefna til þess að undirbúa framkvæmd
rvacmnings, er undirritaður var 1959 og fjallaði um
fiskivernd og fiskiveiðar. Þó samningurinn væri
undirritaður 1959, öðlaðist hann ekki gildi fyrr en
hlutaðeigandi þjóðþing höfðu staðfest hann. Allt
slíkt hefur tilhneygingu til þess að dragast á lang-
inn, en nú hafa öll aðildarlönd staðfest samning-
inn. íslendingar voru með þeim fyrstu sem það
gerðu, fullgiltu samninginn þegar 1960.
Samningur þessi fjallar um
fiskveiðar Norðausturatlanzihafs-
ins. Aðilar að samn-
ingnum eru allar þær þjóðir, er
lönd eiga að Atlanzhafinu, allt
frá Portúgal og Spáni að strönd
Sovétríkjanna, að eyríkjum
meðtöldum.. Inntak samningsins
er í örstuttu máli það, að nú
aukast mjög allir möguleikar
til fiskverndunar, svo og að
gerða, er að henni stuðla. Samn-
ingur þessi er allmiklu víðtæk-
ari en sá, er 3Öur gilti. Gefur
hann meiri möguleika til fisk-'
verndunar á tilteknum tima og
tilteknum svæðum. Einnig gef-
ur hann meiri möguleika til
strangari ákvæða um veiðar-
færanotkun.
Forsaga þessa samnings er sú,
að 1946 var gerður samningur
í London, og fjallaði hann um
svipað efni, en var þó hvergi
nærri eins víðtækur. Sá samn-
ingur fellur nú úr gildi. 1955 var
haldin ráðstefna í Róm á vegum
Sameinuðu þjóðanna, og fjall-
aði hún um verndun auðæfa
hafsins. 1958 var gerður alþjóð-
legur samningur, sem ísland
undirritaði, um vemdun líf-
rænna auðæfa hafsins og reglur
þar að lútandi. Árið eftir var
svo Lundúnasamningurinn und-
Framhald á 3. síðu.
4