Þjóðviljinn - 30.10.1963, Blaðsíða 10

2Q SlÐA
NEVIL SHUTE.
Ánnar sagði: — Mér er mein-
illa við svona tal. Það er ekki
ÞIÓÐVILJim
rétt að tala svona og það gerir
ekkert nema illt. Og svo er ann-
að. Það er aldrei ráðlegt að
tala um niggara fyrir framan
blökkumenn.
— Það er alveg satt, sagði sá
fyrsti. — Heima tölum við aldr-
ei um niggara nema við viljum
koma af stað rifrildi. Við köllum
alltaf blökkumenn eða litað fólk.
Það gerði aðeins illt verra í
Trenarth og ekki batnaði sam-
komulagið milli hvítu og svörtu
hermannanna. Þegar McCulloch
ofursti frá Columbus í Georgiu
kom til að taka við stjóm hinn-
ar nýju stöðvar, komst hann að
raun um að loftslagið var raf-
magnað milli hinna hvítu og
svörtu hermenna, og hinir
svörtu áttu samúð þorpsbúa.
Suðurríkin hafa ævinlega lagt
til álitlegan hluta af yfirmönn-
um í bandaríkjaher. McCulloch
var góður liðsforingi. staðráðinn
í því að láta ekki sitt eftir liggja
tfl að vinna stríðið og hafa góða
stjóm á undirmönnum sínum.
— Sennilega hafa þessir
svörtu piltar fengið of frjálsar
hendur áður en við komum,
sagði hann. — Við verðum að
kippa þessu í lag.
Til að kippa því í lag ákvað
hann að koma á þess konar að-
greiningu sem ævinlega hafði
gefizt vel i Suðurríkjunum.
Hann sendi eftir deild lögreglu-
manna sem þjálfaðir voru í að-
skilnaðarmálum; það var ekki
honum að kenna að þessir lög-
reglumenn voru allir hvítir og
flestir úr hópi suðurríkjamanna.
Hann hélt ráðstefnu með Dean
kapteini, svörtum yfirmanni
blökkumannadeildanna, kvað
hann í kútinn um hvert einasta
Hárgreiðslem
Hárgrelðsln og
snyrtístofa STEINH og DÖDrt
Eaugavegl 18 III. h. (lyfta)
SlMI 24616.
P E R M A Garðsenda 21
SIMI 33968. Hárgreiðslu- og
snyrtistofa.
Dðmur! Hárgreiðsla við
allra hæfl
TJARNARSTOFAN.
Tjarnargötu 10. Vonarstrætls-
tnegin. — SlMI 14662.
HARGREIÐSEUSTOFA
ADSTURBÆJAR
(María Guðmundsdóttlr)
Laugavegi 13 — SlMl 14656
— Nuddstofa á sama stað. —
atriði. Síðan sendi hann ritara
sinn. Schultz liðþjálfa, á fund
gestgjafans í Hvíta hirtinum.
Schultz skýrði erindi sitt.
— Ofurstinn álítur að vanda-
mál kunni að rísa ef blökkuher-
deildimar nota sömu skemmti-
staði og hinir, sagai hann. Hann
var stórvaxinn maðwr og hrein-
skilinn. — I Norwwc-ó'tendi
urðu dálítil vandrseði út af
þessu, einkum þar sem her-
mennimir komu á sömu veit-
ingahús. Við urðum að koma á
aðskilnaði þar eins og við ger-
um heima og ofurstinn ætlar að
hafa sama háttinn á hér.
14
— Jæja, sagði herra Frobisher.
Schultz sagði: — Ég var að
tala við Paddingtonstöðina í
símann og starfsfólkið þar ætlar
að koma því i kring að veit-
ingasalurinn á stöðinni verði
opinn til tíu og þar verði fram-
reiddir drykkir eins og hér frá
næsta fimmtudegi. Og ofurstinn
segir að frá næsta fimmtudegi
eigi svörtu hermennimir að fara
í veitingasalinn á brautarstöð-
inni.
— Það er nú ekki sérlega
notalegur staður, sagði herra
Frobisher með hægð.
— Ef til vill ekki fyrir yður
og mig, sagði lautinantinn. —
hann er ágætur handa þeim. Þér
ættuð að sjá staðina sem þeir
eiga að venjast heima.
— Jæja? sagði herra Frobish-
er með hægð. Hann var að
hugsa. Schultz var ungur og ó-
reyndur. Honum þótti málið
einfalt. — Jæja, frá næsta
fimmtudegi afgreiðirðu enga
blökkumenn á þessum stað,
sagði hann. — Aðeins hvíta
menn. Ég býst við að þú verð-
ir feginn að losna við þá svörtu,
er ekki svo? Gestgjafinn svaraði
ekki. — Að minnsta kosti þarftu
ekki að afgreiða þá framar.
Herra Frobisher sagði með
hægð. — Ég afgreiði þá sem
mér sýnist.
Það varð andartaks þögn.
Lautinantinn gerði sér allt í
einu ljóst að þama var eitthvað
á ferðinni sem hann skildi ekki
fullkomlega. Hann hugsaði sig
ögn um og sagði síðan: —
Ofurstinn sendi mig hingað til
að segja þér hvað við ætlum að
gera, svo að við gætum unnið
saman. Við kærum okkur ekki
um óþægindi eða uppistand á
þessum stað.
— Það hefur aldrei orðið neitt
uppistand hér, sagði herra Fro-
bisher. — Blökkupiltamir hafa
verið hér í sex vikur og það
hafa aldrei orðið hér illdeilur
og þvi síður slagsmák Af hverju
má ekki láta þetta eiga sig?
— Ofurstinn segir, sagði
Schultz. að frá fimmtudeginum
verði þeir að nota veitingasalinn
á brautarstöðinni.
Herra Frobisher tók útúr sér
pípuna og rétti úr sér, vtrðuleg-
ur þótt snöggklæddur væri.
— Ég hef verið hér í tuttugu og
sjð ár, sarfli hann. — Og faðir
minn á undan mér og lögreglan
hefur sldrei haft n*S» viö i«tet-
ur minn að athuga. Ég ákveð
h»*rja óg afgíeiði hér, en ekki
ofurstinn yðar. Ef ég segist
ætla að afgreiða blökknpdta. þá
geri ég þ*ð og svo er ekki meira
um það.
Sehultz var ráðþrota. — Ég
get ekki farið til ofurstans og
sagt honum þetta, sagði hann.
— Viltu ekki hugsa málið bet-
ur?
— Ég hef hugsað meðan þú
hefur talað, sagði Frobisher.
— Ég vil ekki setja mig upp á
móti ofurstanum þínum. Ef þið
haldið að það verði slagsmál ef
hvítu heimennimir ykkar koma
hingað ásamt blökkumönnunum
nú, þá er ekki annað en láta þá
hvítu nota veitingasalinn á
brautarstöðinni og leyfa þeim
svðrtu að halda ífram að koma
hingað. Það finnst mér.
Lautinantinn starði á hann
agndofa. — Herra Frobisher,
sagði hann. — Það er ekki hægt.
Það er miklu lélegri staður!
— Nú jæja, sagði gestgjafinn.
— Látið þá alla halda áfram að
koma htngað. Það verða engin
slagsmál í mínu húsi, því get ég
lofað ykkur. 1 tuttugu og sjö ár
hef ég haft þetta veitingaleyfi,
og það hefði ég ekki gert ef ég
hefði liðið slagsmáL
— Ég býst ekki við að ofurst-
inn samþykki þetta, sagði
Schultz. — Hann vill hafa þetta
eins og við emm vanir heima.
— Jæja, hann er ekki heima
hjá sér núna, það er staðreynd,
sagði herra Frobisher. — Hann
er í Trenarth og við höfum
kannski öðru vísi siði en þið eig-
ið að venjast heima hjá ykkur.
Ég vil ekki valda ykkur erfið-
leikum en ef ég færi að neita
að afgreiða menn vegna þess að
mér líkaði ekki liturinn á hör-
undi þeirra, þá myndi ég fljót-
lega missa veitingaleyfið. Það
er satt og víst. Ég hætti ekki
að afgreiða svarta menn fyrr en
veitingalögin '’mæla svo fyrir.
Ekki meðan þeir haga sér vel.
Lautinantinn gerði sér ljóst að
hann átti í höggi við mikinn
þverhaus. — Jæja, sagði hann.
— Ég verð þá að fara og segja
ofurstanum hvað þér hafið sagt.
Ég býst við að hann komi sjálf-
ur og tali við yður í dag.
— Já, sagði gestgjafinn vin-
gjamlega. — Segið honum að
líta inn. Kannski hefur mér þá
dottið eitthvað gott í hug.
Þetta gerðist um morguninn
og hefði McCuIloch getað litið
inn sama daginn, áður en skoð-
anir herra Parsons bárust um
nágrennið, þá hefði allt farið
öðru vísi. Því miður tafðist
hann og kom ekki fyrr en dag-
inn eftir.
Ezekiel Parson var áttatíu og
sex ára gamall. Hann hafði ver-
ið vinnumaður í sveit á yngri
árum og hafði aldrei farið
lengra frá Trenarth en til
Penzance. Hann kunni hvorki
að lesa né skrifa og hann heyrði
mjög illa. Trenarth var mið-
punktur heimsins í augum herra
Parsons; hann leit á fólk úr
fjarlægum þorpum sömu augum
og úr öðrum löndum. Konan
hans var löngu dáin og afkom-
endumir dreifðir; hann bjó i |
litlu loftherbergi á ellilaunum
sínum og smástyrk frá bömun-
um og sat í homi á veittnga-
stofu Hvíta hjartarins hvem
einasta dag, frá morgni tíl
kvölds, frá þvi að opnað var og ,
fram að lokun. Það var eina á-
nægjan hans að sitja þama og
horfa á fólkið. Hann var elztí 1
íbúi þorpsins og hann var með
sítt, hvítt kjájátwlwgg.
Jerry Bowman, bjórekillinn
þekikti hann vel. Þennan morgun
bauð Jerry gamla manninum
upp á glas af mildum og
spurði: — Hvað finnst þér um
alla þessa Ameríkana í Tren-
arth, herra Parsons?
Gamalmennið svaraði skrækri
röddu: — Mér líkar vel við þá,
já reglulega vel. Okkur semur
vel við þá héma. En mér lízt
samt ekkert á þessa hvítu sem
eru að koma núna. Ég vona að
við fáum ekki fleiri af þeim.
Þetta var of gott til að þegja
um það; það barst eins og eldur
í sinu meðal hvitra og svartra
samdægurs. McCulIoch ofursta
var sögð þessi skemmtilega saga
um kvöldið. En honum þótti
sagan ekki góð. Honum fannst
þetta satt að segja afleit saga og
hann hugsaði um hana alla nótt-
ina.
1 býti næsta morgun sendi
hann eftir Anderson lautinant,
yfirmanni lögregludeildarinnar.
Anderson lautinant kom frá
Little Rock í Arkansas og hafði
starfað þar í lögreglunni; hann
vissi sitt að hverju um svert-
ingja. Ofurstinn sagði:
— HeyTðu Anderson. það eiga
eftir að hljótast vandræði af
þessum niggurum. Þeir hafa
vaðið uppi alltof lengi og þess-
ir sveitamenn héma standa all-
ir með þeim.
Anderson lautinant sagði: —
Það er alveg rétt, ofursti. Þeir
hafa verið einir hér alltof lengi
og fyllzt hroka.
Ofurstinn sagði: — Alveg rétt.
En reyndar höfum við yfir engu
að kvarta enn sem komið er
nema hvað þeir fara út með
þessum ensku skjátum sem
fylla þá af mikilmennsku. En
ég veit og þú veizt hvað leiðir
af slíku. Þeir fyllast hroka og
þá em vandræðin á næsta leiti.
— Alveg rétt. ofursti.
— Jæja, það verður að sýna
þeim alvöm. Ég á ekki við það
að beita neinni hörku og hleypa
i þá illu blóði — aðeins alvöra.
Við verðum að koma málunum
í rétt horf. Halda þeim niðri og
stugga við þeim ef þeir haga
sér ekki eins og þeim ber. Það
sakar ekki að finna nokkur tíl-
felli; ef þú hefur upp á ein-
hverju sem hægt er að senda
fyrir herrétt, til dæmis þá skal
ég sjá um að engin miskunn sé
sýnd. Ég hef orðið fyrir svona
löguðu áður og ég veit hvað
getur gerzt ef allt er látið
danka. Það er sjálfsagt að sýna
réttlæti og gefa þeim tækifæri.
En þegar þeir em staðnir að
einhverju, þá verður að sýna al-
vöm.
Anderson lautinant sagði: —
Allt í lagi. ofursti, ég er með.
Ofuretinn sagði: — Ég ætla
beint til þessa veitingamanns og
koma vitinu fyrir hann.
Hann ók þangað í embættisbíl
sínum að finna herra Frobisher
og í fylgd með honum var
Schultz lautinant. Hann hitti
gestgjafann þar sem hann stóð
snöggklæddur við að fága glös,
því að þetta var um miðjan dag-
inn og barinn tómur.
Hann sagði: — Herra Frobish-
er, mér skilst að það hafi orðið
einhver misskilningur milli ykk-
Hvaða vvandræði! Límið á Og það er alveg sama, þótt ég reyni að strauja það fast. Jæja ég verð þá að taka
frímerkimi er alveg énýtt. til minna ráða.
Miðvikudagur 30. október 1963
SKOTTA
. . > • og önnur mjög athyglisverd vísindaleg staöreynd um mán-
ann er . « .
Aðalfundur
ANGLIA verður haldinn í Sigtúni (Sjálfstæðishúsinu)
annað kvöld kL 8.30.
Skenuntiatriði: ^
1. Einsöngur, frú Alfheiður Bjömsson
2. Listdans, Ingibjörg Bjömsdóttír
3. Skemmtiþáttur, Ómar Ragnars
4. Dans til kl. 2 e.m.
5. Verðlaun veitt o. fl.
STJÓRNIN.
Samkeppni um
gagnfrœSaskóla
á SeHossi
Hreppsnefnd Selfoss hefur ákveðið að efna til
samkeppni um Gagnfræðaskólabyggingu á Sel-
fossi samkvæmt útboðslýsingu og samkeppnis-
reglum Arkitektafélags íslands.
Heimild til þátttöku hafa allir meðlimir Arki-
tektafélags íslands og námsmenn í byggingarlist,
sem lokið hafa fyrri hluta prófi við viðurkennd-
an háskóla í byggingarlist.
1. verðlaun kr. 90.000,00
2. verðlaun kr. 45.000,00
3. verðlaun kr. 25.000,00
Samkeppnisgögn eru afhent af trúnaðarmanni
dómnefndar Ólafi Jenssyni, Byggingaþjónustu
A. 1, Laugavegi 18A — Tillögum skal skilað til
trúnaðarmanna dómnefndar í síðasta lagi 14. fe-
þrúar 1964 kl. 18.
Skilatrygging kr. 300,00.
DÓMNEFNDIN.