Þjóðviljinn - 01.11.1963, Blaðsíða 2

2 SlÐA - 1 11 11 —.. ......... ... ÞJÖÐVILJINN---------------------------------------Föstudagur X. nóvember 1963
Bann við öllum verkföllum
Aðstoðaði bát og
fékk 1700 tunnur
í fyrstu veiðiferð
Framhald af 1. síðu.
legra útgjalda, sem fylgja starfi
hlutaðeigandi launþega“.
Lögin gilda áðnr en þau
eru samþykkt!
Eins og sjá má er bannið
við kauphækkunum talið gilda
frá þvi er „frumvarp þessara
laga var lagt fram á alþingi.“
Lögin eru semsé talin taka gildi
frá því þau voru lögð fram,
áður en Alþingi hefur fjallað
um þau og afgreitt þau. Mun
slikt vera algert einsdæmi í
þingsögunni.
Sama atriði kemur fram 1
annarri grein. Þar segir að ef
launahækkun sé ákveðin með-
an alþingi er að fjalla um
málið sé „slík ákvörðun ógild
Þá birtum við úrslitin í deilda-
samkeppninni í afmælissöfnnn-
inni. Fjórar deildir náðu 100%
og tíu deildir fóru yfir 50%.
15. deild bar sigurorð af 1. deild
þrátt fyrir ötula baráttu. Við
þökkum öllum þeim sem lögðu
fram afmælisgjafir til flokksins
og einnig þeim sem unnið hafa
vei að þessari söfnun. Röðin er
þannig:
um bleiu
Alþýðublaðið vakti athygli
á því fyrir nokkrum dögum,
að enda þótt atvinnurekend-
ur hefðu sannað það með töl-
um árum og jafnvel áratug-
um saman að þeir væru allt-
af að tapa, kæmi það aldrei
fyrir að neinn þeirra færi á
hausinn. Þetta er mjög fróð-
legt einkenni á íslenzku auð-
valdsþjóðfélagi, vegna þess
að málsvarar kapítalismans
telja það einmitt helzta kost
skipulagsins að menn fari
þar á hausinn. Þeir viður-
kenna að kapítalismanum
fylgi stjórnleysi í hagþróun,
en hin svonefnda frjálsa
samkeppni hafi það aftur á
móti í för með sér að þau ein
fyrirtæki standist sem séu
starfrækt á hagkvæman hátt;
ef fyrirtæki séu illa rekin
eða óskynsamlega fari þau á
hausinn. Þetta sé harkaleg
afleiðing. en engu að síður
stuðli hún að framförum í at-
vinnuháttum.
Ástæðan til þess að ís-
lenzkir atvinnurekendur fara
ekki á hausinn er ekki sú að
þeir séu allir afburðamenn i
stjóm fyrirtækja sinna og
geri það eitt sem skynsam-
legt er. Þeir eru öllu heldur
einhverjir mestu skussar sem
til eru í víðri veröld, kunna
ekkert fyrir sér í viturlegri
verkstjóm og hagkvæmni,
heldur láta allt vaða á súð-
iim. Þeir bjargast vegna bess
eins að það megineinkenni
kapítalismans að hinir frjálsu,
og hlutaðcigandi vinnuveitend-
um er óheimilt að hlíta henni.“
ðll verkföll bönnuð
f þriðju grein eru bannaðar
„vinnustöðvanir til að knýja
fram breytingar á launum eða
breytingar á vinnutíma og öðru,
er felur í sér launabreytingar.
Og síðan er tekið fram að
þetta eigi einnig við um verk-
föll sem byrjað hafi eftir að
frumvarpið var „lagt fram“, og
er því ákvæði auðsjáanlega
beint sérstaklega gegn þeim
launþegasamtökum sem boðað
hafa verkföll næstu daga, Hinu
íslenzka prentarafélagi, Verzl-
unarmannafélagi Reykjavíkur
og Landssambandi verzlunar-
manna og Verkakvennafélaginu
Framsókn.
5. 14 90%
6. 2 — 62%
7. lOb — 60%
8. 8a — 59%
9. 5 — 58%
10. 6 — 52%
11. 4a — 45%
12. lOa — 40%
13. 9 — 38%
14. 4b — 31%
15. 7. — 31%
16. 16 — 27%
17. 11 — 18%
18. 13 — 7%
19. 12 — 4%
framtakssömu einstaklingar
keppi innbyrðis er aldrei lát-
ið koma til framkvæmda á
fslandi. Ætli einhver að fara
á hausinn tekur ríkisstjómin
í taumana og bjargar honum.
öll hagstjómin er við það
miðuð að aumustu amlóðam-
ir komist af og að þeir sem
eitthvað kunna fyrir sér
græði þá að sama skapi. Rík-
isstjómin er forsjá atvinnu-
rekenda í einu og öllu; þeg-
ar þeir gera kaupgjalds-
samninga við verkafólk nem-
ur ríkisstjómin samningana
úr gildi með öðrum ráðum;
ef þeir gera verzlunarsamn-
inga með tapi lætur ríkis-
stjómin þ.ióðina taka á sig
skellinn. öll landsstjómin er
við þetta miðuð og ekkert
annað en þetta; sum árln er
gengið lækkað í þágu at-
vinnurekenda, önnur árin má
ekki lækka gengið vegna þess
eins að heildsalamir skulda
svo mikið í erlendum gjald-
eyri að þeir færu á hausinn ef
skráningunni væri breytt. Af-
leiðingin af allri þessari iðju
er sú að verulegur hluti af
atvinnurekendum lætur sér
gersamlega á sama standa
um stjómina á fyrirtækjum
sínum; þeir vita að þeim
verður alltaf bjargað.
1 rauninni eru íslenzkir at-
vinnurekfendur eins og á-
byrgðarlaus og ómálga böm
og ríkisstjómin eins og um-
hyggjusöm móðir sem í sí-
fellu er að skipta um bleiu
á brjóstmylkingi sfnum. Sú
athöfh er rétt einusinni að
fara fram þessa dagana.
Austri.
f fjórðu grein er bannað að
hækka álagningu á vörur og
vinnu og þjónustu að „hundr-
aðshluta“ en ekki að krónutölu.
Þá eru verðhækkanir óheimilar
„nema með samþykki viðkom-
andi yfirvalda, og mega þau
ekki leyfa meiri hækkun en
svarar sannanlegri verðhækkun
efnivara og annarra kostnaðar-
Iiða. Sama gildir um hvers
konar selda þjónustu, þar á
meðal um aksturstaxta vöru-
bifreiða, fólksbifreiða og sendi-
ferðabifreiða og um fargjöld og
flutningsgjöld skipa og flug-
véla.“
Þarna eru semsé allar verð-
hækkanir heimilaðar ef at-
vinnurekendur og aðrlr fé-
sýslumenn geta lagt fram rök-
studda kostnaðarliði. En kaup-
hækkanir eru bannaðar þótt
allir kostnaðarliðir heimilanna
hafi hækkað stórlega á undan-
fömum mánuðum.
Félaasdómnr dæmir
í sektir
f síðustu þremur greinum
frumvarpsins er ákveðið að Fé-
lagsdómur skeri endanlega úr
öllum ágreiningsatriðum, en,
með brot gegn lögunum skuli
fara að hætti opinberra mála
og varði brot sektum. Gildis-
tími laganna er — fyrst um
sinn — ákveðinn til áramóta.
LofaSu einn...
Framhald af 7 .síðu.
andblæ setningarinnar svo til
spállis sé. Bæði hinn ensiki þýð-
andi og M. Á. hafa hrifizt dá-
lítið af fuglinum, enda engin
furða, og Cambfell lætur það
vel í ljós. Hann getur ekki
stillt sig um að tala um ,,himn-
eskt hvíti” (eða birti) vængs-
ins, og að gylla á fuglinum
nefið.
Já, það er gaman að þessu,
og það er sett upp til mót-
vægis gegn allri smáninni en
C.B. sjálfur, þessi látlausi tíign-
armaður (sem raunar var gróf-
lega skrúfaður og strílaður) var
vel'á'verði gegn öllu ofskrauii
(gyllingu hvítagulls og glitum
lilja). M. A. er l£ka hrifinn, en
hann lætur sér hóflegar.
Ekki sé ég það sklipti neinu
máli hvort sá óartugi sjómað-
ur, sem var að angra fuglinn
að gamni sínu, gerði það með
því að blása á hann reyk úr
pípustertinum (brule-gueule),
eða að kitla hann eða meiða í
nefið, eða að reyna að, troða
upp í hann pípunni, til þess
að gera hann enn hlægilegri.
„Dægurglaumsins ríki’’ hefur
nokkuð sjálfstæða merkingu
eins og flest í þýðingunni.
Þá kemur niðurlagið, þar
sem þessum aðfinninga- og til-
sagnamanni finnst týTa: draum-
avængir, slíkt og þvílíkt!
Draumavængir eru þetta nú
einmitt. ,,Ailes de géant”, risa-
vængir, eða tröllauknir væng-
ir, heitir þetta á frönskunni,
og kann að fara vel á þessu
þar, en miður í íslenzku.
1 upphafi kvæðisins er ekki
annað að sjá en að verið sé að
lýsa þeim nátturlega fugli,
sem um suðurhöfin flýgur, enda
er svo, en áður en lýkur hef-
ur gerzt sú umbreytáng, sem að
er stefnt og fyrst vottar fyrir
í þriðju vfsu, og í samræmi við
það tekur þýðing Magnúsar á
sig þann blæ sem hæfir, svoað
við þykjumst heyra af vængja-
taki þessa umbreytta, annar-
lega fugls þann þyt, sem ekki
verður séð að tálsagn amaðu r
vor hafi eyru til að heyra.
M. E.
A fundi sameinaðs Alþingis
í gær var samiþykkt kjörbréf Ax-
els Jónssonar fulltrúa úr Kópa-
vogi og tekur hann sæti Matthí-
asar Á. Mathiesen er farinn er
í „nokkurra vikna opinbemm
erindagerðum” til útlanda. Axel
var fjórði maður á lista íhalds-
ins í Reykjaneskjördæmá í
kosningunum 9. júnf s. 1.
Réttlætismál
Framhald af 12. síðu.
varpið og að blaðamaður hlyti
að skilja það. En eins og kunn-
ugt er á Jóna sæti í miðstjórn
Alþýðufl. og fulltrúaráði hans.
Pétur Stefánsson formaður
Hins íslenzka prentarafélags
sagði að hann hefði vitað að
eitthvað þessu líkt væri í bígerð
allt frá því að viðræður hófust
við atvinnurekendur. Hann sagði
að stjóm félagsins mundi að
sjálfsögðu mótmæla þeim rétt-
indaskerðingum sem frumvarpið
felur i sér og leggja mótmælatál-
lögu fyrir félagsfundinn sem
halda átti kl. 5.30 í gær. Að
lokum sagði hann að stjórnin
ætlaði ekki að beita sér fyrir
því, að verkfalli prentara yrði
aflýst.
Kaupdeila
stýrimanna
og vélstjóra
Kaupdeila skipstjórnarmanna
og vélstjóra í félögum innan
Farmanna- og fiskimannasam-
bands Islands hefur verið vísað
til sáttasemjara, og var samn-
ingafundur með aðiljum í fyrra-
kvöld. án þess að samkomulag
næðist.
Skipstjómarmennimir og vél-
stjóramir hafa haft Iausa samn-
inga alllengl.
1 gær kom í bókaverzlanir ný
bók eftir Áma Óla og ber hún
heitið: Eriil og ferill blaðamanns
hjá Morgunblaðinu í hálfa ðld.
Árni Öla er sem kunnugt er
elzti starfandi blaðamaður lands-
ins en hann réðist blaðamaður
við Morgunblaðið þegar við
stofnun þess 2. nóvember 1913
og hefur starfað við það síðan
að undanskildum þó árunum
1920 — 1926.
1 bókinni rekur hann endur*
minningar sínar frá hinum langa
blaðamennskuferli sínum og seg-
ir frá atburðum sem hafa orð-
ið honum sérstaklega minnis-
stæðir. Er þar margan fróðleik
að tánna.
Um tilefni samningu bókarinn-
ar segir Ámi í forspjalli, að
stjóm Morgunblaðsins hafi far-
ið þess á leit við hann fyrir um
það bil ári að hann ritaði end-
urminningar frá blaðamennsku-
ferli sínum í tilefni af hálfrar
aldar afmæli blaðsins sem er
á morgun, laugardag; segist
hann ékki hafa getað skorazt
undan því þótt sér hafi aldrei
Prentarar
Framhald af 1. síðu.
að skapa milli auðstéttar og
launafólks og bvemig nú
væri hlaupið til að bjarga þeim
gróða sem jólakauptíðin væri
vön að gefa, óskiptum yfir til
verzlunarauðmanna og prent-
smiðjueigenda. Fjórum sinnum
á fjórum ámm hefði ver-
ið höggvið í sama knérunn til
skerðingar á kjörum og rétt-
indum launafólks. Nú ætti að
reyra fjötrana til fulls.
Þá rakti Stefán nokkuð sögu
gerðardómslaganna alræmdu og
baráttu prentara gegn þeim.
Enda þótt margt væri breytt
frá þeim dögum, væri það enn
í gildi að fjötruð samtök þyrftu
að beita öðrum bardagaaðferð-
um en frjáls, og vopn skæru-
hemaðarins væm ennþá tiL
Það væri t.d. ótrúlegt að þving-
unarlög ykju á vinnugleði manna
og afköst frekar nú en fyrr. Það
sem máli skipti fyrir þá sem
óréttinum eru beittir væri að
standa saman í baráttunni og
brjóta fjötrana af samtökunum.
Nokkrir fleiri tóku til máls
og að því loknu var tillaga
stjórnarinnar borin undir at-
kvæði og samþykkt í einu
Ihljóði.
í gærkvöld kom hinn glæsilcgi
hafnfirTki bátur Faxi að bryggju
úr sinni fyrstu veiðiför. Faxi
er 212 tonna járnbátur smiðað-
ur í Noregi og kom hingað til
lantís í september. Heyrzt hafði,
að Faxi hefði þurft að h.iálpa
Sigurði frá Akranesi á miðun-
um og tók Þjóðviljinn skip-
stjórann á Faxa, Björn Ólaf
Þorfinnsson tali af því tilefni.
Bjöm sagði, að hann hefði
sótt síldina norður í Kolluál og
væri með 1700 tunnur. Hann
kvað Faxa mundu geta borið
um 2400 tunnur. Skipið er af-
bragðsskip, búið beztu .tækjum
og býður skipverjum upp á
glæstar vistarverur, sagði skip-
stjórinn.
Á miðvikudagsmorgun kom-
um við að Sigurði frá Akranesi,
sem hafði fengið góða torfu í
nótina, en spilið hafði bilað áð-
ur en hann var búinn að
snurpa.
Ég tók þá í endann og dró þá
10—12 faðma sem eftir voru og
lokaði fyrir hann nótinni. Ann-
sjálfum flogið til hugar að rita
slíka bók.
Bókin er 452 bls. að stærð og
útgefandi hennar er Isafoldar-
prentsmiðja. Sagði forstjóri út-
gáfunnar í viðtali við fréttamenn
í gær að eftir mánuð væri vænt-
anleg hjá lsafold önnur bók
eftir Áma og kemur hún út
á 75 ára afmæli hans 2. des.
n. k. Nefnist hún: Horft á
Reykjavík og er fjórða bókin í
bókaflokki hans um Réykjavík
og fylgir henni m. a. nafnaskrá
yfir öU bindin.
Vasabók fyrir ár-
ið 1964 komin út
Offsetprent hefur fyrir nokkru
lokið við að prenta og ganga
frá vasabók fyrir árið 1964 og
eru í henni margs konar upp-
lýsingar, sem menn þurfa að
hafa við höndina í daglegum
störfum.
Nefna má eftirfarandi atriði:
Óslitið dagatal frá 1801—1999
lítil símaskrá með þeim númer-
um, sem allir þurfa að nota
meira eða minna, vaxtatafla,
brottfarartími strætisvagna af
Lækjartorgi, minnisblað veiði-
mannsins, flóðatöflur, vegalengd-
ir á ýmsum leiðum innanlands,
fánadagar, bridgereikningur, um-
ferðarmerki í litum og margt
fleira, sem hér verður ekki upp
talið.
Handbókin er snotur og fer
vel í vasa. Kápan er úr plasti
og er hægt að fá hana í ýms-
um litum.
Falleg bék um
Pál fsólfsson
Komin er á bókamarkaðinn
bók um Pál Isólfsson, sem Helga-
fell gaf út á sjötugsafmæli hans,
12. október sl. Þar ritar Jón
Þórarinsson tónskáld um Pál,
ævi hans og starf, en auk þess
flytur bókin mikinn fjölda mynda
af Páli og umhverfi hans, allt
frá æskudögum, og er það
myndasafn og skýringar sem
fylgja „kjamii bókarinnar” að
sögn Jóns Þórarinssonar í inn-
gangsorðum.
Ritinu lýkur á skrá yfir verk
Páls Isólfssonar, prentuð og ó-
prentuð.
að gerði ég ekki og er algengt
að síldveiðiskip aðstoði hvert
annað á þennan hátt.
— Svo að þú hefur þá ekki
háfað síldina fyrir Sigurð?
— Nei, nei, sagði Bjöm skip-
stjóri hlæjandi, slíka aðstoð er
ekki hægt að veita. Sagan um
slíka aðstoð er skemmtileg fiski-
saga.
16250 VINNINGAR!
Fjórði hver miði vinnur.að meðaliali!
Hæslu vinningar 1/2 milljón krónur.
Lægsiu 1000 krónur.
Dregið 5. hvers rnánaðar.
PJONUSIAH
LAUGAVEGl SIMl 19118
Tlt SÖLU:
1 SMlÐum
Lúxusíbúðir við Safamýri
og Hjálmholt, allt sér,
fokheldar með bílskúr.
6 herb. efri hæð við Lyng-
brekku, allt sér. fullbúin
undir tréverk.
5 herb. glæsileg endafbúð
við Bólstaðaihlíð, tvennar
svalir, mjög vandaður
frágangur. fullbúin undir
tréverk.
Einbýlishús í Garðahreppi,
fokhéld.
TIMBURHtíS.
6 herb. íbúð við Þrastagötu-
4 hcrb. íbúð við Langholts-
veg, steyptur bílskúr.
3 herb. íbúð við Bjargar-
stíg, verkstæðispláss f
kjallara.
Timburhús við Miðstræti á
eignarlóð, 3 hæðir og
kjallari.
Höfum kaupendur að öli-
um stærðum íbúða. Mikl-
ar útborganir.
Þjóðviljann
vantar unglinga eða roskið
fólk til útburðar í eftirtalin
hverfi:
Grimstaðaholt t. og H
Tjarnargata
Laugarás
Heiðargerðl
Herskálahverfi
Afmælissöfnunin:
Lokastaðan í
samkeppninni
1. 15. deild 116%
2. 1 — 113%
3. 8b — 107%
4. 3 — 100%
Skipt
Blaðamaður rekur
starfssögu sína