Þjóðviljinn - 22.11.1963, Blaðsíða 2

Austurþýzku sundfólki
meinuð hingaðkoma
Framhald af 1. siðu.
Naína sundfólksins og afreka var
getið í Morgunbiaðinu s.L föstu-
rlag.
Vesturþýzk yfirvöld hafa lagt
á það mikið ofurkapp að hindra
öll menninigarsamskipti annari-a
þjóða við Austur-Þýzkaland.
Fékk Bonn-stjómin knúða fram
samþykkt á NATO-fundi. þess
etfnis að Austurþjóðverjum
skildu torveldaðar allar ferðir
tH landa Atianzhafsbandalagsins.
Þetta kom nua. í veg fyrir það
að tvö stór austuriþýzk farþega-
Skip gaetu komið hingað til lands
sJL sumar.
Mál að linni
ÞjóðvQjánn áttl í gær viðtai
við Baidur Möller, ráðuneytis-
Otvarpið minnist
árna Magnúss.
Ríkisútvarpið minnist þriggja
alda afmælis Ama Magnússon-
ar með erindaflokki og sérstakri
dagskrá á afmaelisdag hans, og
annaðist hana Bjöm Th. Bjöms-
son 13. nóvember. Erindin eru 8
sunnudagserindi og hafa 4 þeirra
þegar verið flutt. en hin koma
næsrtu vikumar. Erindin eru
þessi: Bjöm Sigfússon: Mannta!-
ið 1703, Bergsteinn Jónsson:
Landsmálin, Sigurður Líndal:
Ami Magnússon og dómsmálin,
Bjöm Sigfússon: Jarðabókin.
Næstu erindin verða þessi: Ól-
afur Halldórsson: Ami Magnús-
son og Þormóður Torfason. Jón-
as Kristjánsson: Fræðistörf
Ama Magnússonar, Þórhallur
Vilmundarson: Bruninn í Kaup-
mannahöfn og Jón Helgason:
Amasafn.
(Frá Ríkisútvarpinu.).
stjóra í dámsmálaxáðuneytimi
en undir hann heyra vegabréfs-
áritanir til Islands. Baldur sagði
að leitað hefðí verúð til ráðu-
neytis*ns um það. hvort sund-
fólkið fengi óhindrað að dvelja
hér. Þar sem áðurgreind NATO-
samþykkit heyrði undir utanrík-
■isráðuneyt*ð, hefði veríð beðið
ura umsögn þess. Og ráðuneyti
Guðmundar 1. Guðmundssonar
treysti sér ekki til að leyfa heim-
sókn sundfólksins. og efcki væri
hægt að breyta út af samþykfct-
Inni frá NATO. Það hefð* veríð
gengið eftir því við íslenzk stjóm-
arvöld, að þessari samþykfct yrði
framfylgt hér. Samþykfct þessi
er á þó lund. að Austurþjóðverj-
ar verði að hafa áritun frá skríf-
stofu hemámsyfirvaldanna í
Vestur-Berlín, ella fái þe*r ekfci
að fcoma til NATO-lands. Aust-
urþýzka sundfólkinu var synjað
um sltka áritun í Vestur-Berlín
og íslenzk yfirvöld treysta sér
dkfci lengur til að veita þeim
vegabrófsá r*tun.
Við spurðum Baldur MöDer
hvort efcki væru horfur á að
þessi ógestrisni yrði afnumin,
a m. k. varðandi menningarsam-
sfcipti.
Hann kvað litlar horfur á því,
Vestuúþýzk yfirvöld legðu e*n-
mitt áherzlu á að torvelda slík
samskipti og hefði þetta m. a.
truflað alþjóðleg stoákmót eins
og kuimugt væri. Það 6krítna
væri þó, að Vestur-Þjóðverjar
hefðu sjálfir talsverð samskáptl
v*ð Austur-Þjóðverja, t. d. á
íþróttasviðinu, og mynduðu með
þeim sameiginlegt olympdulið.
Vestunþýzk íhlutun
Það er álit allra íþróttamanna
og annarra þeirra sem menn-
ingarmálum unna. að samsfcipti
ungs fóílks á íþróttasv*ðinu eigi
að vera hafin yfirstjórnmálatog-
streitu. Samskipti íSIenzks og
Enn
Kve skemmtilegt
Naumast hefur maður fyrr
heyrt jafn barnalegan hé-
gómaskap og daglega kemur
fram í frásögnum séra Emils
Björnssonar hirðfréttamanns
ura ferðalag forsetahjónanna
til Bretlands. Þar eru enda-
lausar frásagnir af klæða-
burði og titlatogi, hver hafi
leitt hvern og hver hafi set-
ið hjá hverjum; daglega er
okkur tjáð hvað forsetafrúin
sé tilkomumikil í skautbún-
ingi, hvað forsetinn sé ein-
staklega myndarlegur maður
og hvað hann tali Ijómandi
vel ensku; þeir innbornu hafi
jpfnvel skilið hann. Umræðu-
efnið í veizlunum virðist að
sögn hirðfréttamannsins eink-
anlega vera það hvað Ólafur
Thors sé merkilegur stjórn-
málamaður og muni þó
Bjami Benediktsson eflaust
ekki duga síður. Sem betur
fer eru þó til Bretar sem
standast samjöfnuð við þetta
íslenzka einvalalið: bannig
segir hirðfréttamaðurinn að
forsetahjónin hafi „sérstak-
lega haft orð á því hversu
ánægjulegt hafi verið að
heimsækja Elísabetu Breta-
drottningu og mann hennar
Philip prins í gær sökum
bess hve blátt áfram og að-
laðandi bau væru og
skemmtileg heim að sækja“
En það eru fleiri sem eru
blátt áfram og aðlaðandi í
Bretaveldi. Þannig skýra
blöðin frá þvi að forustu-
menn brezkra togaraeigenda
hafi boðið forsetahjónin sér-
staklega velkomin, þar á
meðal sumir þeir sem fyrir
nokkrum árum voru manna
illyrtastir um fslendinga og
mestir hvatamenn þess að
réttirfdabarátta þjóðarinnar
yrði brotin á bak aftur með
vopnuðu ofbeldi. Þeim tókst
sem kunnugt er að tryggja
togurum sínum undanþágur
til veiða 5 íslenzkri land-
helgi, og var forseti fslands
mikill hvatamaður þess að
heir samningar væru gerðir.
Þessar undanþágur eiga að
falla úr gildi á næsta ári,
en áður en til þess kemur
hafa Bretar boðið til ráð-
stefnu um lancLhelgismál og
ríkisstjóm íslands þegið það
boð. Að vísu fylgja þeir fyr-
irvarar frá íslenzku stjóm-
inni að nú verði ekki fallizt
á neina undanþágusamninga,
en það er eins og menn hafi
heyrt þvílíka svardaga áð-
ur. Og er ekki nofckru fvrir
það fómandi að geta sýnt
sig í sparifötunum sínum
meðal fyrirmanna i Bret-
landi; hver veit nema síðar
gefist þá tækifæri til að
heimsækja enn einu sinni
bessi lítillátu og gestrisnu
hjón í Buckingham-höll.
Austri.
austurþýzks sundfódks eru orð-
in að fastni og góðrí venju, og
hafa verið báðum aðlium til
gagns og sóma.
Það er ekk* víst að íslenzka
ríkisstjómin hafi gert sér í upp-
hafi grein fyr*r því hversu ó-
sanngjamar og ruddalegar af-
leiðingar þetta valdboð Bonn-
stjómarinnar og NATO myndi
hafa á menningarviðskipti Is-
lendinga og þess hluta þýzko
þjóðarínnar sem býr í Austur-
Þýzkalandi. A. m. k. héldu í-
þróttasamskipti áfram og það er
ekki lengra síðan en 1961 a'
a-þýzkt landslið í frjálsum fþrótt
um kom hingað til keppin.
En það kom brátt í Ijós hvaða
aðili ætiaði sér að sjá um þa^
að NATO-samþykktúmni skyld;
framfýlgt á Island*. Vestu r
þýzka sendiráðið tók í vaxanö
mæíli að hlutast t*l um það
hvemig Islendingar tækju á
móti a-þýzku íþróttafólki. V-
þýzki sendiiherrann mótmælt* því
að austuriþýzfci fáninn sæist hér
þegar fþróttafólk frá Aiustrjr-
Þýzíkalandi var hér í he*msókn.
Þessu hefur haldið áfram þar til
nú að svo er koraið að islenzk
yfirvöld þora ekki að veita aust-
urþýzku sundfóllki dvalarleyfi
hér. Er nú reisn íslenzfcs sjálf-
stæð*s ekk* meiri en svo, að
rík*sstjómin lýtur fyrír ofstæki
vesturþýzkra yfirvalda. og bann-
ar fþróttasamsikipti ungs fólks.
Nýting á
jarðhita
A fjóröungsþingi Austfirðinga
er haldið var fyrir nokkru var
eftirfarandi tillaga um rann-
sóknir á jarðhita- og jarðgasi
á Austurlandi samþykkt ein-
rrana;
„Fjórðungsþing Austfirðinga
telur mjög miklu máli skipta,
að rannsakað sé tll hlítar. hvort
og hvemig nýta megi þann jarð-
hita og jarðgas, sem vart hefur
orðið á Austurlandi. Ennfremur
leggur þingið áherzlu á, að ítar-
leg jarðfræðileg athugun fari
fram á þvi, hvort þessi náttúru-
auðæfi séu ekki víðar á Austur-
landi. en þeirra hefur orðið vart.
Fj órðungsþingið telur, að það
hafi mjög mikla þýðingu, ef
heitt vatn og jarðgas finnst í
það ríkum mæli, að kostnaði
svari að nýta það. Auk þess sem
heitt vatn er ákjósanlegt til upp-
hitunar húsa, getur jarðhitinn
orðið m.a. grundvöllur umfangs-
mikilla gróðurhúsaræknunar, og
gæti þannig orðið grundvöllur
nýrrar og þýðingarmikillar at-
vinnugreinar.
Jarðgas gæti aftur á móti orð-
ið undirstaða margvíslegs iðnað-
ar, en á Austurlandi er iðnaður
lítill, enn sem komið er. og brýn
nauðsyn að bæta þar úr, og
auka þannig á fjölbreytni at-
vinnulífsins í fjörðungnum.
Fundurinn skorar á stjómar-
völd landsins. að hraða svo sem
verða má rannsóknum þessum"
Kjörinn formað-
ur Verzlunarráðs
Hin nýkjöma stjóm Verzlun-
arráðs Islands skipti með sér
verkum fyrir skörnmu. Formað-
ur var endurkjörinn Þorvaldur
Guðmundsson, forstjóri og 1.
varaformaður Egill Guttormsson,
stórkaupmaður. Gunnar J. Frið-
riksson var kosinn 2. varafor-
maður.
Framkvæmdastjóri V.l. skipa
auk formannanna þeir Gunnar
Ásgeirsson, Hilmar Fenger,
Magnús J. Brynjólfsscm. Othar
Ellingsen, og Sigurður ó. Ólafs-
son, Selfossi.
Fimmtudagur 21. nóvember 1963
Fjallið heiga Fúsíama
Fyrir skömmu voru dönsk hjón á ferð í Japan, og ákváðu þá að
ganga á Fúsíama. Hefur ekkert til þeirra spurzt síðan, en fjallið
getur verið viðsjált. þótt nógu líti það sakleysislega út. Hér sjá-
um við mynd af hinu fomhelga fjaUL
Stofnaður mennta-
skóli á AusturlanJi?
Á fjórðungsþingi Austfirðinga
er haldið var í síðasta mánuði
var eftirfarandi tillaga um
menntamál samþykkt einróma:
jJ’jórðungsþing Austfirðinga
1963 bendir á. að mikið skortir
á, að vel sé séð fyrir aðstöðu til
gagnfræðanáms í fjórðungnum.
Telur þingið þar helzt til úr-
bóta, að bæta aðstöðu unglinga-
og gagnfræðaskólanna, sem fyr-
ir em, og stofna nýja í þeim
stærri kauptúnum innan fjórð-
ungsins. þar sem þeir skólar
em ekki komnir. Ennfremur
leggur þingið áherzlu á, að lokið
verði fyTÍrhuguðum nýbygging-
Aðalfundur Landssambands
íslenzkra stangaveiðimanna varð
haldinn sunnudaginn þann 10.
nóvember i Hótel Sögu.
Rætt var meðal annars um að
nauðsynlegt væri að fá lax- og
silungsveiðilöggjöfinni breytt,
einkum þyrfti að afnema neta-
veiði á ósasvæðum og hrygning-
arstöðvum.
Vegna bréfs Veiðimálanefndar
dags. 7. okt. s.L til Landssamb.,
þar sem nefndin óskar eftir áliti
um breytingu á lögum um lax-
og silungaveiði á ósasvæðum
o.s.frv., var eftirfarandi tillaga
frá stjóm Landssambandsins
samþykkt með samhíjóða at-
kvæðum:
„Aðalfundur Landssambands
ísl. stangveiðimanna haldinn að
Hótel Sögu í Reykjavík 10. dag
nóvembermánaðar 1963. leggur
til við Veiðimálanefnd: í fyrsta
lagi: að bönnuð verði öll neta-
veiði lax og silungs í sjó, í öðru
lagi: að engin netaveiði af neinu
tagi verði leyfð í sjó nær ósi
veiðivatns en 2000 metrum mið-
að við síórstraumsfjöru. 1 þriðja
lagi: að öll netaveiði lax- og
silungs á ósasvæðum verði al-
gjðrlega bönnuð. I fjórða lagi:
að öll netaveiði lax- og silungs
á hrygningarstöðvum í ám og
vötnum verði bönnuð.
um á Eiðum, sem fyrst.
FjórðungSþingið telur naiuð-
synlegt, að stofnsettur verði
menntaskóli á Austurlandi, og
samþykkir að kjósa nú þegar
þriggja manna nefnd, til athug-
unar og undirbúnings á málinu,
og leggi nefndin niðurstöður sin-
ar fyrir næsta fjórðungsþing.
Fjórðungsþingið telur þörf á,
að iðnfræðsla verði færð í fast-
ara og betra íorm, og telur
heppilegast, að komið verði á
fót einum iðnskóla fyrir fjórð-
unginn allan, enda verði búið
vel að skólum um húsakost
og starfsaðstöðu".
Einnig var samþykkt að fela
stjóm Landssambandsins að
vinna að því að samtök stang-
veiðimanna fái skipaðan fulltrúa
í Veiðimálanefnd.
Að lokum skýrði formaður
Landssambandsstjómar frá því
að félagar í Stangaveiðifélagi R-
víkur hefðu sýnt hlutfallslegan
beztan árangur í laxveiði með
flugu árið 1963 og afhenti hann
formanni Stangaveiðifélags R-
víkur, Öla J. Ólasyni. verðlauna-
grip, sem veittur er f þessu
skyni.
Stjóm Landssambands fe-
stangveiðimanna er nú þannig
skipuð: Guðmundur J. Krist-
jánsson Reykjavík, formaður,
Sigurpáll Jónsson, Reykjavík,
varaformaður, Hákon Jóhanns-
son, Reykjavík, ritari. Friðrik
Þórðarson. Borgamesi, gjaldkeri,
Alexander Guðjónsson, Hafnar-
firði.
Auglýsið í
Þjóðviijanum
ýrbófatillögur
amhald af 12. síðu.
ér fyrir ýmsum ráðstöfumim
1 úrbóta í húsnæðisvandræðum
korgarbúa, m. a. með því að
hefja undirbúning að byggingu
a.m.k. 100 tveggja herbergja í-
búða sem ætiaðar séu ungu fólki
em er að stofna heimili, og
oð hefja uncfirbúning að bygg-
ingu 100 fbúða of mismunandi
tærðum, sem ætlaðar verði til
útrýTningar heilsuspillandi hús-
næöis.
fling atvinnuvega
Einnig flutti Guðmundur Vig-
fússon ti'Klögu um gerð áætiunar
,um nauðsynlega eflingu atvinnu-
vega borgarbúa á næstu árum
'vg sé fyrsit og fremst við það
miðað að sjá fyrir nauðsynlegrí
oukningu atv*nntækja og upp-
'-lygglngu nýrra atvinnugreina og
ið sjá atvinnuvegrjnum fyrir að-
•töðu og eðlilegri þróun við
'ripulagningu borgarlands*ns. *
Þjóðviljann vant-
ar fólk til að bera
blaðið út í eftirtalin
hverfi:
Hjarðarhaga
Fálkagötu
Tjamargötu
og Grunnahverfi
Vinsamlegast hring-
ið í síma 17500.
!ii!S!IS!
IAUGAVBGI 18 SIMI IWTJ
TIL SÖLU:
Glæsileg 6 herb. efri hæð
í tvtfbýlishúsi við Lyng-
brektou. allt sér, seilst til-
búin undir tréverk.
2ja herb. íbúð*r á jarðhæð
við Lyngbrefcku, fullbúnar
undir tréverk, málning
hafin.
Parhús á þrem hæðum v*ð
Digranesveg, 6tórtogvand-
að.
3ja herb. hæð í timburhúsi
v*ð Grettisgötu, l®us nú
þegar.
3ja herb. kjallaraíbúð við
Hverfisgötu sér inngangur,
sér hitave*ta, laus fljótiega.
Einbýlishús í Garðahreppi,
fofchelt með bílskúr, góð
kjör.
4ra herb. kjallaraíbúð í
Garðahreppi. sér hiti. sér
inngangur, verð kr 300
þús. útb. kr. 175 þús.
Thnburhús 5 herb. íbúð v*ð
Suðurlandsbrgut, útb. 150
þús.
80 ferm. jarðhæð við Kárs-
nesbraut. fokheld. verð kr.
175 þús útborgun kr. 75
þúsund.
5 herb. glæsileg endaíbúð
við Bólstaðahlíð. fullbúin
undir tréverk.
Glæsileg hæð, við Hjálm-
holt 130 férmetra. fok-
held með hálfum kjallara
og bílskúr allt sér.
Seljendur athugið. höfum
kaupendur nieð miklar út-
borganir að öllum teg-
undum fasteigna.
Breytt sé lögum um
iax- og silungsveiBi