Þjóðviljinn - 22.01.1964, Qupperneq 4

4 SÍÐA
HÓÐVILIINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson, Magnús Kjartansson (áb.),
Sigurður Guðmundsson.
Ritstjóri Sunnudags: Jón Bjamason.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19.
Sími 17-500 (5 línur). Askriftarverð kr. 80 á mánuði.
Verður íhaldið fundvíst
gnn er farið á flot með íhaldslista í Dagsbrún
Enn gefst verkamönnum kostur á að velja
Bjöm frá Mannskaðahóli formann stærsta og öfl-
ugasta verkamannafélags landsins. Sjálfsagt
ganga ekki allir þeir verkamenn, sem nafn sitt
eiga á íhaldslista í Dagsbrún, til þess leiks með
ljúfu geði. Kunningjum þeirra og vinnufélögum
er það árleg ráðgáta hvers vegna menn láta þvæla
sér í þetta, aðrir draga í efa að allir frambjóð-
endur íhaldslisfans í Dagsbrún kjósi hann, og
huggi sig við að engin hætta sé á sigri hans. En
engum verkamanni er sómi að því að leggja na'fn
sitt við það fyrirtæki að reyna að afhenda íhald-
inu Verkamannafélagið Dagsbrún, og þó félagar
þeirra brosi að tilburðunum er brosið kalt. Því
hér er mikið í húfi; ekki einungis fyrir verka-
menn í Reykjavík, heldur alþýðu landsins alls,
fyrir verkalýðshreyfinguna 1 heild. Því þá væri
illa komið íslenzkri verkalýðshreyfingu og al-
þýðumálstað, ef íhaldið næði tökum á Dagsbrún.
Varla mun finnast sá Dagsbrúnarmaður, hvað sem
líður nokkrum játningum í Morgunblaðinu dag-
inn sem kosið er, sem í alvöru vildi hugsa sér
þau umskipti að í stað Eðvarðs Sigurðssonar og
félagá hans væru í næstu viku komnir Björn frá
Mannskaðahóli og kumpánar til að stjórna Dags-
brún. u,.,.... «. ..M
munu ekki verða þau úrslit kosninganna.
Samt er framboð íhaldsins í Dagsbrún með ráði
gerf. B-listinn er ekki boðinn fram vegna áhuga
Dagsbrúnarmanna sjálfra, heldur þrýst fram af
ulanaðkomandi öflum. Sjálfstæðisflokkurinn og
Vinnuveitendasambandið svonefnda hafa Dags-
brúnarkosningamar fyrir árlega liðskönnun.
Framboð Bjöms frá Mannskaðahóli og kumpána
gefur andstæðingum Dagsbrúnar tækifæri til þess
að reyná að draga reykvíska verkamenn í dilka
e’ftir stjórnmálaflokkum, tiltæki sem hlyti að
trufla samhug og samheldni í kjarabaráttunni, e'f
íh’aldinu yrði svo ágengf að stór hluti félagsmanna
legði því lið. Og það er auðskilið að einmitt nú
leggi andstæðingar Dagsbrúnar óvenju mikla á-
herzlu á þessa iðju og spari hvorki fjáraustur,
áróður né bílakost.
g jálfstæðisflokknum og Vinnuveifendasamband-
inu svonefnda kom á óvart samheldni og einhug-
ur alþýðunnar 1 baráttunni gegn þvingunarlög-
um ríkisstjórnarinnar og ekki síður einhugur
verkfallsmanna 1 desember. Andstæðingum verka-
manna, sem komnir voru á fremsta hlunn að banna
allar kauphækkanir og verkföll með lögum, kom
á óvart skyndiverkfall hafnarverkamanna í
Reykjavík, snöggt, algert, áhrifamikið. Andstæð-
ingum verkamanna kom á óvart einhugur Dags-
brúnarmanna í desemberverkfallinu, órofa ein-
beitni þeirra í baráftunni. íhaldið fann ekki „sína
menn“. Þeirri viðureign er ekki lokið. Og fátt
myndi fremur auðvelda reykvískum verkamönn-
um baráttuna, sem hlýtur að verða háð af mik.1-
um þunga næstu mánuði, en að íhaldið fyndi
heldur ekki menn sína í Dagsbrún um helgina,
þegar þeim er stefnt til að kjósa íhaldsframboð
í félaginu. — «.
Miðvikudagur 22. janúar 1964
Úrskuriur yfirnefndar um fersk-
fiskverðið og sératkvæðin tvö
Eins og skýrt var frá í blaðinu í gær, hefur
yfirnefnd kveðið upp úrskurð sinn um ferskfisk-
verð á vetrarvertíðinni. Úrskurðurinn fer í heild
hér á eftir, ásamt sératkvæðum fiskseljenda og
fiskkaupenda.
Á fundi Verðlagsráðs sjáv-
arútvegsing hinn 20. des. 1963
kom í Ijós, að eigi mundi fást
samkomulag um verðlagningu
ferskfisks á komandi vetrar-
vertíð og var þá samþykkt,
að visa málinu til yfirnefnd-
ar samkv. 9. gr. laga nr. 97
1961 um varðlagsráð sjávar-
útvegsins. Nefndi Verðlags-
ráð því næst í yfimefnd af
hálfu fiskseljenda þá Tryggva
Helgason og Kristján Ragn-
arsson. en af hálfu fiskkaup-
enda þá Helga Þórðarson og
Valgarð J. Ólafsson. Eigi
varð samkomulag um odda-
mann og nefndi Hæstiréttur
til þess starfs Hákon Guð-
mundsson.
Yfirnefnd hóf störf sín 30.
desember 1963. Hefur hún í
því skyni að fá sem gleggst
yfirlit yfir þau atriði, sem
kunna að geta skipt máli við
ákvörðun lágmarksverðs á
ferskfiski þeim, sem verð-
leggja skal, og greiðslugetu
fiskkaupenda, leitazt við eftir
þeim gögnum. sem tiltæk eru,
að gera sér grein fyrir fasta-
og reksturskostnaði meðal-
frystihúss, miðað við kaup-
gjald og annan kostnað á
grundvelli þeirra viðhorfa,
sem skapazt hafa eftir kaup-
gjaldshækkanir þær, sem áttu
sér stað í desember s.l. Þá
hefur yfirnefndin athugað
verðlag á útfluttum freðfiski
árið 1963 og söluhorfur á
þessu ári.
Á sama hátt hefur yfir-
nefndin reynt að gera sér
grein fyrir útgerðarkostnaði
meðalbáts og tekjuþörfum
hans til að fá hallalausan
rekstur. Er í því sambandi og
byggt á gildandi hlutaskipta-
samningum milli sjómanna og
útvegsmanna, en þar sem út-
vegsmenn og sjómenn fá
sama verð fyrir fiskinn, ork-
ar ákvörðun yfirnefndar um
lágmarksverð ferskfisks beint
á starfslaun sjómannsins.
Um þessar athuganir yfir-
nefndarinnar og mat á þeim
ber þó að hafa i huga, að
hér var eigi um þess konar
rannsókn að ræða, að á henni
verði í heild byggt sem hrein-
um hagfræðilegum grundvelli.
þar sem einstakar niðurstöð-
ur hennar eru að sumu leyti
samkomlagsatriði innan yfir-
nefndarinnar, byggt á áætl-
unargrundvelli. sem í ýmsum
atriðum má rekja til sam-
komulags í Verðlagsráði sjáv-
arútvegsins. Ber að hafa
þetta í huga, þegar litið er til
þessara viðmiðunaráætlana
um fasta- og reksturskostnað
frystihúsanna og útgerðar-
kostnað bátsins.
Framangreindar athuganir
leiddu til þeirrar reiknings-
legu niðurstöðu, að meðalverð
það, sem meðalfrystihúsið
gæti greitt fyrir hvert kg.
hráefnis (þorskur og ýsa)
væri kr. 2.55, en hins vegar
kom meðalbátur sá, sem við
var miðað, út með þörf fyrir
kr. 4.06 til þess að rekstur
hans yrði hallalaus.
Við ákvörðun meðalverðs
er það tillaga fulltrúa fisk-
kaupenda, að það verði af
yflrnefndinni ákveðið kr.
2.87 fyrir kg. (Þorek og ýsu
sl. m. haus), en af hálfu full-
trúa fiskseljenda er tillagan
sú, að meðalverðið verði á-
kveðið kr. 3.95 pr. kg.
Oddamaður yfimefndar tel-
ur, að þegar tekin er ákvörð-
un um verð á ferskfiski þeim,
sem hér er um að tefla, beri
að fylgja ákvæði 1. mgr. 17.
gr. laga nr. 97/1961 um verð-
lagsráð sjávarútvegsins, en
þar segir. að ákvarðanir um
lágmarksverð „skuli byggðar
á markaðsverði sjávarafurða
á eriendum mörkuðum.“
Pram er komið, að nokkur
hækkun varð á útflutnings-
verði sjávarafla (freðfisks)
árið 1963, sem telja má, að
orkað geti sem svarar 4—5%
hækkun á hráefnisverði. Þar
á móti kemur hins vegar mik-
il hækkun á framleiðslukostn-
aði og fastakostnaði hjá
frystihúsunum vegna kaup-
gjaldshækkana á árinu 1963,
sem eru eigi lægri en 30%
og orka beint eða óbeint á
venjulegan hluta af fram-
leiðslukostnaði frystihúsanna.
1 þessu sambandi er rétt að
taka fram, að fiskseljendur
hafa réttmætra hagsmuna að
gæta um það, að eigi verði
annað talið til framleiðslu-
kostnaðar en þar á heima og
á athugun sú. sem áður er
getið, á fasta- og framleiðslu-
kostnaði frystihúsanna m.a.
að gefa fiskseljendum tæki-
færi til hagsmunagæzlu gagn-
vart fiskkaupendum að þessu,
leyti.
Að því er varðar þá 15%
kauphækkun, er varð í des-
embermánuði s.l., ber sér-
staklega að gæta þess, að
miðað er við, að frystihúsa-
eigendur muni af opinberri
hálfu fá aðstoð til þess að
mæta þeim kostnaðarauka, er
nefnd kauphækkun leggur á
framleiðslu þeirra. Er miðað
við, að sú aðstoð geti numið
allt að kr. 0.30 á hvert kg.
hráefnis, þannig að hækka
megi áætlað viðmiðunarverð
úr kr. 2.55 í kr. 2.85.
Þegar þessi atriði eru virt,
og litið er til gagna þeirra og
upplýsinga, sem tiltæk hafa
verið, telur oddamaður eigi
fyrir hendi grundvöll sam-
kvæmt meginreglu 1. mgr. 7.
gr. laga nr. 97/1961 til þess
að hækka við þessa verðlagn-
ingu meðalverð það á fersk-
fiski, sem samþykkt var af
yfimefnd í janúar 1963 og
gilti til loka þess árs. Er at-
kvæði oddamanns samkvæmt
því það, að meðalverðið kr.
3.24 á slægðum þoreki og ýsu
með haus standi óbreytt,
enda er við þá ákvörðun höfð
í huga batnandi framleiðni
frystihúsanna, er gefa á
möguleika til betri greiðslu-
getu, og svo líkur til þess, að
verðlag á erlendum markaði
á íslenzkum sjávarafurðum
hækki frekar en lækki.
Með þvi að tillaga odda-
manns um meðalverð liggur
þannig milli ffamangreindra
tillagna fulltrúa fiskkaup-
enda og fiskseljenda, verður
samkvæmt venjulegum dóm-
skaparreglum meðalverð það,
er hún felur í sér, kr. 3.24,
það verð. er gilda skal eigi
skemur en verðlagstímabilið
frá 1. janúar til 31. maí
1964. sbr. 7. gr. laga nr. 97
1961, en tekin verður sér-
staklega ákvörðun um það,
hvort þessi verðákvörðun
skuli gilda lengur.
Reykjavík, 20. janúar 1964.
Hákon Guðmundsson.
Með skirskotun til sérat-
kvæðis
Tryggvi Helgason
Kristján Ragnarsson.
Með skírskotun til sérat-
kvæðis
Helgi G. Þórðarson
Valgarð J. Ólafsson.
„Fulltrúar seljenda í yfir-
nefnd telja að með þessari
verðákvörðun sé þrengt svo
að starfsemi fiskveiðanna,
bæði hvað snertir útgerð og
sjómenn. að hún geti ekki
gengið með eðlilegum hætti
framvegis. þar sem ekki er í
verðákvörðuninni að neinu
leyti tekið tillit til þeirra
miklu verðhækkana, sem átt
hafa sér stað frá því síðast
var ákveðið verð, þ.e. í árs-
lok 1962.
Er í verðlagsákvörðuninni
nú brugðið frá þeirri venju,
sem áður hefur verið við höfð
við fiskverðsákvarðanir að
meta til jafns framleiðslu-
kostnað fiskvinnslunnar í
landi og kostnað við að afla
fisksins.
Fiskseljendur mótmæla því
þessari verðákvörðun. þar
sem hún hlýtur að leiða til
verulegrar hnignunar hjá
sjávarútveginum og versn-
andi kjara allra þeirra. sem
við hann starfa.“
Fuiltrúar fiskkaupenda
rökstyðja sératkvæði sitt
þannig:
Til grundvallar tillögu full-
trúa fiskkaupenda um meðal-
verð liggja þær kr. 2.55 pr.
kg., sem er niðurstaða kostn-
aðaráætlunar meðalfrystihúss
eftir að ráðið og yfirnefndin
hafði um hana fjallað og
fært verulega niður frá fram-
lagðri kostpaðaráætlun og í
ýmsum atriðum gegn atkvæð-
um fulltrúa fiskkaupenda.
Til viðbtar kr. 2,55 kemur
sú auratala, sem upplýst er
að ríkisvaldið muni bæta fisk-
verkendum til að mæta 15%
kauphækkunum í des. s.I. og
talin er jafngilda 5,2% af
f.o.b.-verði útflutningsafurða,
en það svarar til u.þ.b. kr.
0,32 pr. hráefniskáó. Þannig
verður tillaga fiskkaupen^a
um meðalverð á þorski og
ýsu kr. 2.87 pr. kg. miðað við
slægðan fisk með haus, enda
gert ráð fyrir því, að um-
rædd 5,2% komi til góða öli-
um útflutningsafurðum ú'r
þeim fiski, sem verðákvörð-
imin nær til.
Aðstoðarmaður
óskast í veðurstofuna á Reykjavíkur'flugvelli. • !
Laun samkvæmt 10. flokki launakerfis ríkisins.
'Umsökiíiir'‘'efi' gtéítti' aMur, menntun og fyrri störf.
sendist Veðurstofunni fyrir 10. febrúar n.k.
Nánari upplýsingar í skrifstofu Veðurstofunnar.
Veðurstofa íslands.
TILKYNNING
Nr. 5/1964.
Verðlagsnefnd hefur ákveðið eftirfarandi há-
marksverð á brauðum í smásölu.
Tilkynning nr. 12/1963 heldur gildi sínu.
Rúgbrauð, óseydd, 1500 gr........ Kr. 10,00
Nonmalbrauð, 1250 gr.............. — 10,00
Séu nefnd brauð bökuð bökuð með annarri þyngd
en að ofan greinir, skulu þau verðlögð í hlutfalli
við ofangreint verð.
Á þeim stöðum, sem brauðgerðir eru ekki starf-
andi, má bæta sannanlegum flutningskostnaði við
hámarksverðið.
Utan Reykjavíkur og Hafnarfjarðar má verðið
vera kr. 0,20 hærra en að framan greinir.
Söluskattur er innifalinn í verðinu.
Reykjavík, 18. janúar 1964.
V erðlagsstjórinn.
Nauðungaruppboð
það sem auglýst var í 117., 118. og 120. tölublaði Lög-
birtingarblaðsins 1963, á kjallaraíbúð Fríðu Ágústsdóttur
í Kársnesbraut 3Ö, fer fram á eigninni sjálfri föstudag-
inn 24. þ. m. kl. 16 (4 e. h.)
BÆJARFÓGETINN 1 KÓPAVOGI.