Þjóðviljinn - 10.05.1964, Blaðsíða 3

Sannudagar 10. maá 19®
ÞIÖÐVIUINN
SIBA 3
A t íáa hervaldiB av Sandinum
ii
rr
„Oyggjaframi" heitir félag færeyskra stúdenta í Kaup-
mannahöfn og hefur félagið síðan í fyrra haldið úti
málgagni, litlu „kompaprentuðu11 blaði og heitir það
„Framin“. Upplagið er nú 700 eintök, „haldarag'jald" er
8 krónur danskar á ári en nafn og heimilisfang af-
greiðslumanns blaðsins er: Georg Egholm, Saxogade 25 B,
1. Khavn V. Fyrir þá sem fylgjast vilja með þróun
mála í Færeyjum er þetta blað að verða ómissandi.
I marzhefti „Frama“ þetta ár birtist meðal annars
þessi grein undir yfirskriftinni: „Alheimsfriðarstarvið og
Foroyar11.
Tað var í Onglandi at Fylk-
ingin Móti Atomvápnum varð
stoivnað í 1959. Og hvprt ár
er luttakaratalið vaxið mun-
andi. Eitt lið í starvi teirra
er kravgongurnar. Serstakliga
er tað ein kravgonga, ið farin
er fram á hvprjum ári síðani
Fylkingin var stovnað, sum er
vorðin serliga kend. Tað er
páskakravgongan til Aldermas-
ton atom-royndarstpðna. Hend-
an kravgonga fer ikki at verða
gingin í ár, av tí at luttakara-
talið nú er vorðið so stórt, at
trupult er at fáa fyrireikað
hetta tiltak, ið varar fleiri dag-
ar, á hóskandi hátt. Luttakara-
talið er vorðið so stórt, at
Fylkingin heldur tað vera
ógjprligt að fáa til vega nóg
nógvar tialdbúðir og at skipa
fyri máltíðum til kravgongu-
fólkið.
Formaður Fylkingarinnar
Collins próstur. sigur: „Starv
okkara hevur sett páskadag-
arnar á heimsálmanakkan sum
tíðina har oll fólk mótmæla
móti bumbuni og fyri awápn-
aða og friði. og vit eru errin
av, at navnið Aldermaston er
vorðið symbol fyri hesa stóru
heimsrprslu. Men vit vilja ikki
bert vera ein traditión: og
hesar páskirnar fara vit at
finna nýggjar leiðir til at gera
vart við krav okkara um frið!“
Langa-fríggjardag fara ym-
iskar kravgongur fram í Ong-
landi, og her eru tað teir
kristiligu bólkarnir í Fylking-
ini ið skipa fyri. Leygardagin
og sunnudagin verða ymisk
tiltpk, íð tey ungu í Fylking-
ini hava skipað fyri, framd.
Tann parturin av Fylkingini,
sum Bertrand Russell er for-
maður fyri, hevur fyrireikað
sit-down demonstratiónir. og
skipar eisini fyri stórari krav-
gongu til amerisku herstpðina
i Reislip uttan fyri London.
Russell vil hava menn at nýta $>■
herstoðina til friðarlig enda-
mál.
Annan páskadag fara stór-
ar kravgongur fram, har 011
friðarsint fólk úr ollum fe-
logum. fylkingum og bólkum
fara at prógva, at friðarviljin
í enska fólkinum er so sterk-
ur sum nakratíð. serliga mill-
um ungfólkið. sum f stpðugt
vaxandi tali hevur luttikið í
Aldermaston-kravgonguni.
Loksins er eydnast hesum
kreftum 1 fólkinum. ið hava
barst fyri friði móti atom-
vápnum. rt leggja trýst á poli-
tisku flokkarnar, sum um
stutta tíð fara til val. So væl
er liðið. at allir flokkar nú
tosa um vilja teirra til at
virka fyri friðinum.
Men orð eru ikki nóg mi’kið.
Okkurt má gerast.
f einum skrivi frá Heims-
Skektu stoliö
frá bryggju
I fyrrinótt á tímabilinu klukk-
an 23 — 4 var stolið skektu frá
bryggju við Gróttu. Skektan var
ramlega bundin við bryggju, og
er tvennt til, einhverjir hafi
flækzt á henni frá landi eða þá
látið bátinn sigla sinn sjó.
Skektan er norsk, blágrá að
utan en bikuð að mnan. Beggja
vegna að framan utanborðs eru
nýir ómálaðir listar. í bátnum
voru fjórar árar og fjórir keyp-
ar. Þeir, sem kynnu að hafa
orðið varir við skektuna, eru
vinsamlega beðnir að gera rann-
sóknarlögreglunni aðvart.
friðarráðnum til Avvápnaðar-
fundirnar í Geneve stendur:
„Seinastu tíðina eru l0gd fram
uppskot til eina kompromis-
ætlan af nógvum góðum fólk-
um, sum til dpmis eystur-vest-
ur-konferensuni, kendum poli-
tikarum f nógvum londum, vís-
indarmonnum, felpgum og fyri
heilt stutt síðani av Arbeiðara-
flokkinum í Onglandi. Vit
halda, at við hesum stuðlum
og við heimsmeiningini aftan
fyri okkum skuldi tað í 1964
verið gjprligt at ko^mið nógv
skjótari fram til ein sáttmála
um vanligan og fulkomnan
avvápnaða".
Staða Fóroya
Tað er ein veruleiki, at at-
omvápn verða nýtt í einum
komandi stórbardaga. Atom-
vápn er eitt lið í krígsmaskin-
uni, og verður hendan fyrst
sett í gongd, er ivasamt, um
hon fæst steðgað, áðrenn alt
liv her á fold er týnt.
Soleiðis er stpðan í dag. Og
tað er hetta, ið hevur fingið
öll hugsandi fólk að taka sær
um reiggj til at steðga hern-
aðarprskapinum, áðrenn ov
seint er.
Eisini fproyingar hava
skyldu til at taka stpðu til
spurningar um frið og avvápn-
aða. Serstakliga tá ið hugsað
verður um, at Fproyar er eitt
af teim pkjum, har hernaðar-
útbygging fer fram i lótuni.
Um somu tið sum hin mikli
stovningarfundur Atomfylking-
arinnar varð hildin í London
pálmasunnudag 1959, fór ein
onnur kravgonga fram aðra-
staðni.
Tað var í Fproyum, í Havn.
Sum tjóvur á nátt vórðu
hernaðarvirki sníkt inn á land
okkara. Tað frættist í Danska
Útvarpinum, at setast skuldi
upp herstpð á Sornfelli norð-
anfyri Tórshavn. Fólk í Fpr-
oyum ptaðust, og í Havn fyri-
reikaðu menn stóran mótmæl-
isfund í Gamla Kommunu-
skúlagarðinum, har William
Heinesen, Siegfred Skála og
aðrir fluttu fram rpður.
Síðani var kravgonga gingin
oman á Tjaldrið, ið júst tá
kom úr Danmark við táver-
andi legmanni P. M. Dam um-
borð Hesin hevði saman við
Oðrum havt samráðningar við
danska ríkisstýrið um hernað-
armálið, og hevði verið við til
at avgera, at NATO-radarstpð-
in skuldi verða sett upp. Hvat
ið fram var farið áðrenn hetta
í hesum máli, vita vit lítið um,
men helst hava undanfarin
landsstýri havt okkurt við
hetta mál at gera, tí so langt
var liðið í 1959, at byggingin
av herstpðni fór í gongd longu
sama ár.
Sjáldan er npkur hending í
Föroyum vorðin so illa viðfarin
av láturverjum útlendska hern-
aðarvaldsins. Mótmælistiltakið,
ið av 0llum hernaðarandstpð-
ingum bæði heima og í út-
heiminum varð skírt at vera
ein vælgrundað og positiv
hending, varð av afturhaldin-
um og fjarstýrdu skutil-
sveinum fremmandavaldsins við
Sosialinum og Dimmalætting á
odda skuldsett fyri at vera
ódemokratisk rumbuls- og
beistagerð sett { verk av
kommunistum og brotsmonn-
um.
Nógv varð gjprt til at baga-
tellisera hetta mótmælistiltak
fproyinga. Roynt varð at fáa
fólkið at halda, at her var
bert talan um at gera eina
sivila radarstpd til at forða
fyri skipsvanlukkun, og at
stpðin einki hevði við militer
at gera.
f dag gongur sjón fyrir sógn.
Fjpld av hermonnum eru uppi
á Sornfelli, og saman við 0ktu
manning donsku NATO-sjó-
verjunar er Havnin meira og
meira farin at líkjast einum
kasernubýi
Og hernaðarútbyggingin
heldur áfram. Fproya Lpgting
og Fproya fólk er lumpað og
hildið fyri spott. Hóast 011
hálv- og heilalmenn lyfti verða
fleiri hernaðartiltpk framd í
landinum. At Fproyar í dag
eru militert 0ki, er veruleiki
— hvat so afturhaldið og 0r-
indasveinar tess siga.
Tiverri er líkt til, at tað
eydnaðist tiltokum, óbreiðsl-
um og skitnum skuldsetningum
láturverjum hervaldsins at
tippa kjaftin á teimum, sum
í 1959 bardust ímóti orskap-
inum.
Mótstpðan er ikki sum aðra-
staðni vaxin, men minkað —
næstan horvin.
Man orspkin vera, at fproy-
ingar hava givið seg undir her-
valdið, hava góðkent hetta og
ikki longur eru hernaðarand-
stpðingar?
Nei!
í práti manna millum og í
blaðaskriving kann framvegis
merkjast ein dygg andstpða
móti hernaðinum. At atom-
framsýningin á Ólavsoku í
fjpr varð so óvæntað væleydn-
að ber eisini prógv fyri hes-
um.
At ein stpða, tikin av fólk-
inum kann bera úrslit við sær,
er eingin, sum ivast í. Tað, at
Fylkingin móti Atomvápnum
hevur fingið so góða undir-
t0ku av fólki um allan heim,
hevur havt stóra ávirkan á ar-
beiðið fyri varandi friði og
banni av atomroyndarspreing-
ingum.
f Danmdrk, har val verður
í heyst, fara vit teir komandi
mánaðarnar at síggja prógv
fyri hesum. Og somuleiðis í
Onglandi.
Tað er eyðsæð, at í foroyska
fólkinum býr eisini ein frið-
arvilji og ein vilji til at verða
uttanveltað, men enn eru hesar
kreftir ikki samskipaðar. Hetta
má gerast — og verður gjórt.
Við gleði heilsa vit tiltpkum
sum resolutión Fproyskra Stud-
entafelagsins í Keypmanna-
havn og samtykt landsfunds
tjóðveldisflokksins um at beina
fyri hernaðinum, men bíða
framvegis eftir tiltpkum frá
fakfelpgum, kvinnufel0gum Q.
0., og ikki minst frá Fproya
Landsstýri til at stpðga
hemaðarútbyggingini og at
fáa HERVALDIÐ AV LANÐ-
INUM. — t.
JMM MÆLITÆKI
M E G G E R
2.650.—
4.600.—

MEGGER V.O.A.D.
kr. 2.650.— kr. 2.200.—
\...................,
VERÐ FRA:
530.—
1.100.—
1.280.—
2.200.—
2.400.—

V.O.A.D.
kr. 1.100.-
TRANSISTORTESTER
kr. 1.200.—
JAPÖNSKU MÆLITÆKIN
ERU KOMIN AFTUR í MEIRA URVALI EN FYRR.
_ KLAPPAfiLSrlG Z6
» ®IYÐAVtK
SHELL 2-T
EIGENDUR SAAB, TRABANT,
OG ANNARRA TVÍGENGIS BIFREIÐA
Vér viljum vekja athygli yðar á, að á benzínstöð vorri við Suðurlandsbraut afgreiðum
vér beint af dælu blöndu af benzíni og smurningsolíu, er hæfir bifreiðum yðar.
Jafnframt er hin heimsþekkta SHELL 2-T sjálfblandandi olía fyrirliggjandi í hand-
hægum umbúðum á benzínstöðvum vorum.
OLÍUFÉLAGID SKELJITIGUR h.f