Þjóðviljinn - 15.05.1964, Page 10

10 SlöA
ÞIÖÐVILIINN
Föstudagur 15. maí 1964
Þið
stúdentsárín
æskuglöð
EFTIR HANS SCHERFIG
fæddust og dóu. Hvenær verk
voru skrifuð og gefin út.
Hann hefði helzt viljað verða
skáld sjálfur. Hann hafði skrif-
að ljóð í stilabækur. I leyni og
án þess að foreldramir vissu. En
það var ekki hægt að lifa á þvi
að skrifa ljóð. Hann varð að hafa
eitthvað í bakhendinni.
Og auðvitað var líka hægt að
stúdera ljóð. Bókmenntir. Það
var töluvert skylt _þvi að vera
skáld að vera bókmenntafræð-
íngur, gagnrýnandi, fagurkeri.
Taka magisterpróf og verða
doktor. Verða vísindamaður eins
og Haraldur Hom, bekkjarbróðir
hans.
En það var ekki hægt heldur.
Foreldrar hans álitu hyggilegra
að verða Cand. mag.. Það var
meiri framtíð i slíku. Auðvitað
gæti hann orðið bókmennta-
fræðingur líka og þá hefði hann
hitt í bakhendinni. En hafi mað-
ur eitthvað í bakhendinni, þá er
það venjulega notað.
Það þarf að taka þrjú fög fyr-
ir skólaembættispróf og hann
valdi dönsku, þýzku og sögu,
vegna þess að það bar nokkum
keim af fagurfræði og bók-
menntainnsæi. En þar voru líka
átrfíi*' og tímatöflur og málfræði.
Æfingar og minniskúnstir.
Tungumálasaga og hljóðfræði.
Auðvitað voru bókmenntir
líka. Hann las ástarljóð með at-
hugasemdum og orðskýringum.
Hann þekkti tölu og nöfn á
stúlkum Goethes. Hann hlýddi á
fyrirlestra um Sturm und Drang
og rómantík. Og hann vissi alit
um konur Hinriks áttunda og
ástmeyjar Kristjáns fjórða.
Við fyrirlestrana horfði hann
löngunaraugum til ungrar stúd-
HÁRGREIÐSLAN
Hársrreiðsln os
snyrtistofa STETNT) os DÓDrt
Laneavesl U m h (lyftai
SfOTT 24616.
P B n M A Garðsenda 21
SfMI 33968. Hárgreiðsln- os
snyrtistofa.
Dðmnr’ Hárgreiðsla mð
ailra hæfi.
T.TARNARSTOFAN
T.famargðtn 10. Vonarstrætis-
mesin. — SfMI 14662
hArgreiðslustofa
AUSTURBÆJAR
'(María Guðmundsdóttiri
Laugavegi 13 — SÍMi 14656
— Nuddstofa á sama stað —
ínu, sem hann hafði velþóknun
á og myndi einhvem tíma í fyll-
ingu tímans verða cand. mag.
Og hann fékk embættispróf
sitt þegar þar að kom. Og það
var haldin hátíð á heimilinu á
Norðurbrú og blóm og símskeyti
frá allri fjölskyldunni.
Þá var aðeins eftir eitt lítið
próf sem hét kennslufræðipróf.
Og þá var hann fullnuma. Þá
var hann loksins orðinn nógu
þroskaður og lífsreyndur til að
geta alið upp nýjar kynslóðir og
leitt hina nýju unglinga eftir
hinni löngu braut prófa.
5.
Og svo kom að þvi að hann
gat fengið stöðu og tekjur og
lifað eigin lífi. Þá var hægt að
endurgreiða nokkuð af skuldinni
til foreldranna, sem fómað höfðu
svo miklu hans vegna.
Og svo hóf hann aftur skóla-
göngu sína sem undirkennari við
gamla skólann.
Og svo hafði hann efni á að
giftast hinni einu sönnu. Stúlk-
unni sem var orðin cand. mag.
og hann hafði elskað úr fjarlægð
meðan árin liðu og stóð honum
nú jafnfætis að þroska og lífs-
reynslu. Og eftir nokkur ár f
viðbót gekk það ’svo iangt á milli
þeirra að hún gat eignazt bam
og varð að hætta við hugmynd-
ina um að fá sér stöðu og nota
prófið sitt.
Og skólagangan hélt áfram.
Nú var hann 43ja ára. Og
hann hlakkaði innilega til að
hitta aftur gömlu skólabræðuma.
sem hann átti svo margar sam-
eiginlegar minningar með.
9. KAFLI
Lögreglustjóri kom frá Skjem
til að taka þátt í stúdentsaf-
mælinu. Taugaóstyrkur, skap-
bráður maður sem var sífellt að
lenda í árekstrum og orðaskaki
við ferðafélagana í lestinni.
Kannski var hann orðinn hálf-
vitlaus af leiðindum f þessu
fjarlæga umdæmi sínu. Kannski
var það satt sem sagt var í
Sk.iem, að hann væri áfengis-
sjúklingur.
Hann vildi alla vega taka þátt
í hátíðahöldunum. Hann vildi
sjá aftur félaga sína, sem hann
hafði saknað svo mjög í öll þessi
ár.
Þetta var veizla fyrir karl-
menn. Veizla sem konan hans
gat ekki tekið þátt í. Æ. þessi
kcma hans. Þetta hjónaband
hans. Það var á allra vömm í
Skjem. Það var hörmung og
það var grín.
En maður verður að þrauka
£ieð hýenunni! var hann vanur
að segja, þegar hann sat í Harm-
oníunni og spilaði á spil og
drakk toddý með stöðvarstjór-
anum og póstmeistaranum og
lækninum.
Á Stórabeltisferjunni lenti
hann í heiftarlegu rifrildi. Það
stafaði af sæti við eitt af borð-
unum á þilfarinu. — Það er upp-
tekið, — sagði farandsali nokkur.
— Ég er búinn að leggja frakk-
ann minn þama og setja töskuna
mína þar.
— Það kemur mér ekki við,
— sagði lögreglustjórinn. —
Taskan stendur á gólfinu og
frakkinn er engin ótvíræð sönn-
un þess að sætið sé upptekið.
— Já, en ég er að segja yður
að svo sé! — hrópaði farand-
salinn.
— Jæja, þér emð að segja mér
það? En viljið þér ekki hlífa
mér við þessum frásögnum yð-
ar? Hvað þykizt þér eiginlega
vera, maður minn!
— Ég er enginn yðar maður!
hrópaði farandsalinn — þetta er
mitt sæti. Viljið þér hypja yður
úr því undir eins!
— Emð þér með skipanir?
Eruð þér með hótanir, eða hvað?
Ég skal svei mér sýna yður.
manngarmur!
— Hvern eruð þér að kalla
manngarm? Auli. Snáfið þér
strax úr sætinu mínu!
— Jahá, meiðyrði! Skammir.
Ofbeldishótanir! Ösvífni þrjótur!
Lögreglustjórinn þreif stafinn
sinn og sveiflaði honum kring-
um sig. — Ég skal velgja þér
undir uggum, dólgurinn þinn!
— Sumt fólk skortir algerlega
ferjumenningu, — sagði kven-
maður.
Múgur manns hafði safnazt
umhverfis deiluaðila. Og hávax-
inn, grannur náungi hrópaði í
ákafa til lögreglustjórans: — En
Rold þó! Rold! Ertu alveg frá
þér! Komdu hingað maður! —
Og tróð sér nær og greip í ofsa-
reiðan manninn. — Varaðu þig
á stafnum! Heyrðu nú, Rold!
Gamli vinur, hlustaðu á mig!
Þekkirðu mig ekki?
Og hægt og með erfiðis-
munum tókst honum að draga
lögreglustjórann nauðugan frá
vígvellinum.
— Agætt! Ágætt! Þetta á mað-
ur að láta bjóða sér! — urraði
farandsalinn á eftir þeim.
Og: — Skríll! — hvæsti lög-
reglustjórinn á leiðinni burt.
— Við skulum koma inn í
reyksalinn, — sagði hávaxni
maðurinn. — og róa taugamar
ögn. Af hverju varstu svona
æstur! — sagði Rold. — Ég var
sallarólegur allan tímann. Salla-
rólegur. En ég get ekki látið
lítilsvirða mig. Ég læt ekki
svona trantaralýð bjóða mér
hvað sem er!
— Svona, seztu nú í sófann
héma. Hér er miklu rýmra. Og
hvemig líður þér svo?
— Púha — já — komdu bless-
aður. Komdu blessaður Hemild.
Það var reglulega ánægjulegt að
hitta almennilegan mann á þess-
ari skrílferju. Já, það er einn af
kostum lýðræðisins að maður
barf að þola alls konar pakki
dónaskap og ruddamennsku. ,
— Hvemig líður þér annars?
— Hvemig gengur það í Skjern?
Ertu ekki á leið til hátíðahald-
anna?
— Jú, jú, ég ætla á hátíðina.
Auðvitað. Ég hlakka til að hitta
aftur siðað fólk. Púha — já —
hvernig gengur í Skjem? — jú
— það gengur — það gengur.
— Og konan þín? Hvemig líð-
ur henni?
— Konunni minni líður ágæt-
lega. Henni líður vel. Alltaf á-
nægð. Hún er fyrirmyndarkona.
Það skal ég segja bér. Fyrir-
myndarkona. — Og þú ert enn-
þá ógiftur?
' — Já. Ég er ennþá piparsveinn.
43ja ára gamall. Æjá, svona
gengur það.
— Ennþá í Holstebrú?
— Já, já. 1 Holstebrú viðStórá.
— Dómsfulltrúi, er það ekki?
— Jú.
— Jú.
— Mikið að gera?
— Dálítið af lögtökum. Það er
ósköp þægilegt starf. Fólk er svo
skikkanlegt í Holstebrú.
Félagamir tveir pöntuðu kaffi.
— Og konjak með, finnst þér
ekki? sagði lögreglustjórinn. —
Nei, þökk fyrir, ég drekk aldr-
ei konjak, sagði fulltrúinn.
— Aftur á móti smjörköku.
Smjörkakan er hreinasta fyrir-
tak hér um borð.
— Hittirðu nokkum tíma
gömlu félagana. Hemild?
— Ekki oft. Holstebrú er dálít-
ið afskekkt, þótt þar sé nú allt
að færast í áttina. Ég heim-
sæki stundum Amstedhjónin,
þegar ég kem til Hafnar.
— Amsted, hvað gerir hann?
Hann var líka lögfræðingur.
— Já. Hann er fulltrúi í her-
málaráðuneytinu. 1 14. deild. Ég
er dálítið skyldur konunni hans.
Hún er fædd Masen. Og föður-
bróðir hennar, Masen herforingi,
er j ætt við Brackberg móður-
bróður minn — von Brackberg.
Hann sem átti herragarðinn
Munkadal í Suðurjótlandi. Hann
var reglulegur ágætismaður.
Faðir hans var amtmaður og afi
hans var yfirmaður í brynjulið-
inu í Holstein. Friðrik fimmti
aðlaði langafann.
Hemild sagði frá og borðaði
smjörköku með. Og Rold lög-
reglustjóri bragðaði á konjaki
skipsins. Og smám saman varð
hann blíðari í skapi og honum
fór að líða betur.
10. KAFLI
— Heyrðu, þú varst að spyrja
um konuna mína, — sagði Rold.
— Og henni líður vel, svoleiðis.
Hún er ágætis kona. útaf fyrir
sig. Og fólkið í Skjem veit auð-
vitað ekki annað en allt sé í
fína lagi.
En það er nú samt ekki alltaf
gott. Hún er sjúkleg. Hún er
stórveikluð. Þetta eru hreinustu
vandræði.
— Hvað gengur að henni?
— Það eru taugamar eða eitt-
hvað svoleiðis. Það er ekki gott
að vita. Okkar á milli sagt er
hún kolbrjáluð. Það er hræðilegt.
Það er bókstaflega óþolandi.
Það byrjaði á því að hún varð
trúuð. Sjáðu til, ég er ekkert á
móti trú. Langt í frá. Þvert á
móti. Ég hef alltaf haldið því
fram að ekkert þjóðfélag geti
þrifizt án trúar. Aðeins á grund-
velli kristindómsins er hægt að
byggja upp raunverulegt siðgæði
En hún varð sem sé haldin ofsa-
trú. Hún fór í trúboðshúsið
„Bethel“ á kvöldin og svoleiðis.
Og hún tók upp á því allt í einu
að biðja og æpa og vitna. Svei
mér þá, það var alveg voðalegt.
Það er ekki hægt að umbera
Mér finnst það ákaflega
leitt Andrésína, en ég get ekki
komið með þcr á ballið í
kvöld. Ég var að vinna og . .
. . . þessi stóri þungi hlut-
ur sem ég var að vlnna við
datt ofan á fótinn á mér.
Það er ekkert við því að segja
Andrés, fyrst þú varst að
vinna þegar slysið skeði.
Blessaður.
Heyrðu, hvað var Andrés
að vinna við þegar hann
meiddi sig í gærkvöld? Ú,
hann var í knattleik og . . .
. . . missti kúluna ofan á
fótinn á sér.

~ $----r
madur
sm m •
KLÆÐIST FÖTUM
FRÁ OKKUR
NÝ SENDING
ítalskar kvenpeysur. Svissneskar blússur.
GLUGGINN
Lauga vegi 30.
RAFORKUMÁIA-
SKRIFSTOFAN
verður lokuð á laugardögum frá og
með 16. maí.
SVEFNSÓFAR
- SÓFASETT
HNOTAN húsgagna verzlun