Þjóðviljinn - 01.07.1964, Blaðsíða 10
10 steA
ÞJÖÐVILJINN
Miðvikudagur 1. júTí 1964
Þetta var bar af betra taginu
og hún beið þangað til hún var
spurð, en það gaf auga leið að
hún hafði samið við barþjóninn.
Þjóðverjamir. hugsaði Jack og
horfði á hana með viðbjóði, þeir
eru reiðubúnir til að fullnægja
öllum þörfum eftirstríðsáranna í
Evrópu. Mellumar í Paris eru
að minnsta kosti ekki svona á-
naegðar með sjálfar sig.
Hann sneri bakinu að parinu
með glasið í hendinni og svipað-
ist um í salnum, en hann sá
ekki út í næsta hom fyrir hópi
af ungum ftölum, öllum einstak-
lega vel rökuðum, með flata,
hreina flibba og föl bindi og í
þröngum. svörtum jökkum. Þeir
stóðu alveg hjá honum og röbb-
uðu, fallegir, gimilegir; þeir
horfðu opinskáum matsaugum á
hvem kvenmann sem kom inn í
barinn, reiðubúnir til alls, út-
gjalda eða gleðskapar eða ástar
eða ferðalags. Þegar Jack sá þá,
fann hann til snöggrar öfundar,
vegna glæsileika þeirra, sjálfsör-
ýfgis.'æsku,-en allra mest'veána
eðlilegs hispursleysis þeirra. Eins
og flestir Bandaríkjamenn. hafði
Jack það á tilfinningypni að
hann hefði eytt mestum hluta
ævinnar í að bæla niður næst-
um allar sínar kenndir. og þetta
frjálslega ítalska fas, þessi op-
inskái lífsþorsti, þessi óþvingaði
ákafi, hafði þau áhrif á hann,
að honum fannst hann óreyndur
og hlægilega saklaus.
Jack færði sig dálítið úr stað
til þess að sjá innfyrir ungu
mennina. Hann horfði með áhuga
í andlit hinna gestanna. Smám
saman varð honum ijóst, að
hann var að svipast um eftir
manninum. sem hafði barið
hann og konunum tveimur sem
með honum vom. Þau voru ekki
þama á bamum. Jack yppti öxl-
um, gramur sjálfum sér. Hvað
myndi ég svo sem gera þótt ég
fyndi hann? hugsaði hann.
Hann lauk úr glasi sínu og
ætlaði að fara að panta sér
nýjan drykk, þegar hann sá Del-
aney koma inn í barinn, ennþá
í sama frakkanum en með húf-
una vöðiaða saman í vasanum,
fölt, bamalegt hárið ógreitt yfir
rauðu andlitinu. sem var mark-
að þeim línum sem völd og geð-
riki marka.
HÁRGREIÐSLAN
Hárgreiðslu og
snyrtistofa STEINU og DÓDÖ
Laugavegi 18, III h. (lyfta)
SlMI 24616.
P E R M A Garðsenda 21
SlMI: 33968. Hárgreiðslu- og
snyTtistofa.
Dömur! Hárgreiðsla við
allra hæfi.
TJARNARSTOFAN
Tjamargötu 10 — Vonarstræt-
ismegin — SlMI: 14662
HÁRGRETÐSLUSTOFA
AUSTURBÆJAR
(María Guðmundsdóttir)
Laugavegi 13. — SÍMI: 14656.
— Nuddstofa á sama stað. t
— Við erum í seinna lagi,
sagði Delaney án nokkurrar und-
angenginnar kveðju. — Við skul-
um koma út. Ég hef reyndar
andstyggð á þessum stað. Hér er
fullt af blóðsugum. Hann starði
reiðilega á ítalina, á þýzku mell-
una, á safnþreyttu ameríkanana.
Jack borgaði drykkinn sinn og
fór út ásamt Delaney.
— 1 seinna lagi til hvers?
spurði hann.
— Það kemur i Ijós, það kem-
ur í ljós, sagði Delaney og naut
þess að vera leyndardómsfullur.
Allt í einu stanzaði hann og
gaut augunum undrandi á Jack.
— Hvað hefur komið fyrir nef-
ið á þér? spurði hann.
— Það sló mig drukkinn mað-
ur fyrir utan gistihúsið, sagði
Jack og hálf skammaðist sín.
— Hvenær?
— Þegar þú varst nýfarinn.
— Þekktirðu hann?
— Ég hef aldrei séð hann áð-
ur.
Delaney brosti. — Þú ert 3vei
mér ekki lengi að skella þér 'út
í hið Ijúfa líf borgarinnar eilífu.
ha? Ég er búinn að vera hér í
fimm mánuði og ennþá hefur
enginn gef-ið mér á-hanr,.
— En þú hefur verið hér r.ógu
lengi til að fá varalit á flibb-
ann, sagði Jack um leið og þeir
gengu að útidyrunum.
Delaney bar höndina sektar-
lega upp að hálsinum. Hvemig
í sjálfum andskotanum getur
staðið á honum?
— Borðar Clara með okkur?
spurði Jaek, þegar þeir komu að
dyrunum.
— Nei. Delaney sagði ekki
meira.
Þeir stigu inn í græna Fíatinn
og hermannlegi dyravörðurinn
horfði hryggur í bragði á nefið
á Jack, eins og það minnti hann
á æskusynd.
Delaney sat teinréttur- og
starði á bílana sem þutu með
ofsahraða fyrir hornin. — Drott-
inn minn sæll og góður, hvemig
þessir ítalir aka! sagði hann. —
Rétt eins og stráklingar sem eru
að reyna að setja met á hjóla-
tíkum.
— Já, sagði Jack. — En þeir
eru nú samt sem áður betri en
fransmennimir. Það er eins og
þeir séu allir á leiðinni í bank-
ann að taka út sparifé sitt áður
en bankinn fer á hausinn. Ég
spurði einu sinni Frakka af
hverju þeir ækju svona hratt,
og hann hugsaði sig um andar- t
tak og svaraði síðan: — Jú, I
vegna þess að við töpuðum stríð- j
inu.
Delaney hló. — Já, nú ert þú J
sjálfsagt orðinn sérfræðingur í I
Frökkum, sagði hann.
— Enginn er sérfræðingur í
Frökkum, sagði Jack. — En
segðu mér nú annars hvert við
erum að fara, Maurice.
— Ef þú átt tár. þá búðu þig
undir að gráta þeim nú. Gamalt
rómverskt mált.æki, sagði Del-
aney. — Þú sérð það nógu
snemma. Kann fór að raula lag
og brosti óræðu brosi. Það var
gamalt dægurlag og Delaney
hitti naumlega og ótónvist á tón-
ana, svo að Jack þekkti ekki
lagið, þ<)tt liann hefði einhveria
hugmynd um að hann ætti að
þekkia það og það kæmi hon-
um við á einhvem hátt.
Bíllinn ók að kvikmyndahúsi
og nam staðar. — Jæja, þá er-
um við komnir, sagði Delaney.
Hann fór útúr bílnum og hélt
dyrunum opnum fyrir Jack. um
leið og Jack leit á auglýsinga-
spjaldið fyrir framan kvik-
myndahúsið.
— Hamingjan góða. sagði
Jack veikróma þar sem hann
stóð fyrir framan auglýsinga-
spjaldið, sem auglýsti kvikmynd
sem hét — Stolin stund, undir
stjóm Maurice Delaney. I leik-
aralistanum stóð nafnið James
Royal og meðal litlu myndanna,
sem festar voru upp við inngang-
inn, var nærmynd af honum
sjálfum — tuttugu árum yngri,
áður en hann fékk sárið sitt og
andlitið hafði þreknað. grönnum
brosandi, laglegri en hann mundi
eftir.
— En að detta þetta í hug,
sagði Jack.
— Mér datt í hug að þú hefð-
ir kannski áhuga, sagði Delaney
sakleysislega.
— Svona álíka og á hengingu.
Nú skildi Jack hvers vegna Del-
aney hafði raulað þetta lag í
bílnum. Það var fyrirstríðslag,
— Walking My Bay Back
Home, og það var oft leikið í
myndinni og notað sem undirlag
í viðamestu atriðunum.
— Auglýsingadeildin hefur séð
um þetta. sagði Maurice. —
Frægur leikstjóri gerir kvikmynd
í Róm; leyfið almenningi að sjá.
hvað hann gerði af sér á unga
aldri.
— Ert þú búinn að sjá hana?
Jack hélt áfram að horfa á
myndina af sjálfum sér á slétt-
um glanspappímum.
— Nei, sagði Delaney. — Og<
auk þess hélt ég að það hlyti
að vera notalegt að sitja við hlið-
ina á þér meðan hún væri sýnd.
— Notalegt? sagði Jack. —
Það er rétta orðið. Hvenær sástu
hana sfðast?
— Fyrir fimmtán árum. Delan-
ey leit á úrið sitt. — Fjandinn
hafi það, sagði hann. — Nú er
þessi þrjótur of seinn rétt rinu
siimi. Við nennum ekki að bíða
eftir honum. Hann getur fund-
ið okkur eftir sýningu.
— Hver? spurði Jack og elti
Delaney að miðasölunni.
— Fransktrr blaðamaðay sem
er að skrifa grein um mig fyrir
Parísarblað. sagði Delaney og
ýtti peningum inn um lúguna.
Hann handfjatlaði ítalska pen-
inga eins og hann fengi útbrot
af þeim. — Hann segist vara
gamall vinur þinn, Jean-Bap-
tiste Despiére.
— Já. hann er vinur mÍ7>n.
sagði Jack ánægður. Hann hafði
þekkt Despiére í tíu eða «aRcfu
ár og þeir léku tennis samss. í
París 1 hvert sinn- sem Despiére
kom heim úr fenðum síman og
Jack vissi, að það yrði mun
skemmtilegra í Róm fyrst hann
var þar. Despiére hafði sótt hann
í fyrsta skipti sem hann kom til
Rómar, kvöld eitt árið 1949 og
hafði ekið umhverfls Colosseum
í tunglsskini í hestvagni með
tveimur fallegum, nítján ára
bandaríkjastúlkum, vegna þess,
að því er hann sagði, að allir
ættu að sjá Colosseum fyrsta
kvöld sitt í Róm. í tunglskini í
félagsskap tveggja nítján ára
bandaríkjastúlkna.
• - Allra skemmtilegastl ná-
ungi, ha? sagði Delaney á leið-
inni inn í salinn.
— Já, oftast nær, sagði Jack
og hugsaði um þau skipti sem
I ’espiére hafði ekki verið sérlega
skemmtilegur. — Þú verður að
segja honum, að í Bandarikjun-
um komi blaðamenn alltaf á
sínumót á tilsettum tíma, sagði
Delaney með hásu hvísli þegar
fréttamjmdin var byrjuð.
Þeir settust alveg upp við
tjaldið. því að Delaney var nær-
sýnn. Með þrjózkusvip setti hann
upp þykk homspangagleraugu.
sem hann var of hégómlegur til
að bera nema tilneyddur. Frétta-
myndin, sem æst ítölsk rödd tal-
aði með. var hin vanalega blanda
af slysum. skrúðgöngum. yfirlýs-
ingum stjömmálamanna — særð-
um aröbum, umkringdum frönsk-
um hersveitum í Algier, verk-
falli í Norður-ltaliu. Englands-
drottningu í einhverri heimsókn,
flaki hrapaðrar flugvélar, sem
einkennisklæddir menn skoða. Á
meðan sat Delaney og urraði ó-
lundarlega. Hann hafði stungið
uppí sig tyggigúmmíi og Jack
gat af kjálkahreyfingunum og
munnvatnsrennslinu markað fyr-
irlitningu hans á því sem var
sýnt á tjaldinu fyrir framan
hann. — Þetta er þokkalegur for-
leikur að listaverki, sagði Delan-
ey upphátt, þegar fréttamyndinni
var lokið. — Blóðsúthellingar og
fés á pólitíkusum. Þetta ættu
þeir að reyna í Carnegie Hall.
Að sýna mann sem hefur hrap-
að og þar á eftir öldungardeild-
armann frá Mississippi haldandi
ræðu um olíuvandamálið og leika
síðan Sjöundu sinfóníuna. Kvik-
myndin.... Hann hr’sti höfuðið
í uppgjöf og hugsaði hryggur um
bá listgrein, sem hann hafði
fómað þrjátíu árum ævi sinn-
ar.
Nýir ómar kváðu við frá tjald-
inu og nafnið á kvikmyndinni
birtist. Jack fann til einhvers
óþægilegs blygðunarleysis, þegar
hann sá tjaldið og þvert yfir það
nafnið James Royal. tilfinningar
sem hann hafði fundið til í hvert
sinn sem hann hafði séð þetta
falska, margauglýsta, tóma nafn
á prenti eða í ljósaauglýsingum,
kenndar sem hann var næstum
búinn að gleyma öll þessi ár sem
liðin voru síðan þetta nafn hafði
Ijómað fyrir framan kvikmynda-
hús í sérhverri borg í Banda-
ríkjunum.
Forstjóri kvikmjmdaversins í
Hollywood hafði gefið honum
nafnið, þótt Jack hefði leikið
í leikhúsi í New York undir sínu
eigin nafni.
— John Andrus, hafði Kutzer
sagt og hrist höfuðið. — Það er
ekki gott. Ég ætla ekki að móðga
yður, en það hljómar ekki
bandarískt.
— Forfeður mínir komu hing-
að árið 1848. en það vitið þér
kannski, hafði Jack sagt.
— Það efast enginn um það,
hafði forstjórinn sagt. — Hér er
bara um að ræða hreina og klára
sölumennsku — hvemig nafnið
lítur út í Ijósaauglýsingu og
hvemig það lætur í eymm hinna
innfæddu. Við emm sérfræðing-
ar í þessu, herra Andrus. Þér
getið óhræddir falið okkur þetta.
— Ég fel ykkur þetta óhrædd-
ur, hafði Jack sagt og brosað
við. Hann var ungur og eftir-
væntingarfullur jrfir þeirri til-
hugun, að hann gæti orðið fræg-
ur. jafnvel þótt það yrði undir
gervinafni. og sem leikari-í New
York hafði hann verið fátækur,
og hann þyrsti í þá peninga sem
bessi maður kjmni að hafa að
bjóða honum.
— Þessa stundina hef ég ekk-
ert á reiðum höndum. hafði for-
stjórinn sagt. — En komið aftur
í fyrramálið ...... hann leit á
blokkina á skrifborðinu, —
klukkan 10.15, þá skal ég hafa
tilbúið nafn handa yður.
Klukkan 10.15 daginn eftir.
hafði Jack orðið James Roval.
Honum líkaði ekki nafnið þá og
hann hafði aldrei vanizt því. en
hafði virzt tiltölulega meinlaust
og maðurinn hafði haldið loforð
sitt og skrifað bað með l.iósa-
letri í öllum stórborgum, eins og
hann hafði komizt að orði. og á
risastór auglýsingaspjöld með-
fram öllum stærstu umferðaæð-
um. Hann hafði einnig haldið
loforð sitt um peninga, og í
nokkur ár hafði Jack verið rik-
16250 VINNINGAR!
Fjórði hver miði vinnur að meðaltali!
Hæstu vinningar 1/2 milljón krónur.
Lægstu 1000 krónur.
Drcgið 5. hvers mónaðar.
Flugsýn hJ. sími 18823
FLUGSKÖLI
Kennsla fyrir einkaflugpróf — atvinnuflugpróf.
Kennsla i NÆTURFLUGI
YFIRLANDSFLUGI
BLINDFLUGI.
Bókleg kennsla fyrir atvinnuflugpróf byrjar í nóvember
og er dagskóli.
Bókleg námskeið fyrir einkaflugpróf, vor og haust.
FLUGSYN h. f. sími 18823.
SMJOR
og
OST
osta-og smjörsalan s.f.
Auglýsið i Þjóðviljunum
VORTJR
Kartöflumús — Kokómalt — Kaffi — Kakó.
KRON - búðirnar.
FERÐIZT
ME0
LANDSÝN
• Seljum farseðla með fíugvélum og
skipum
Greiðsluskilmálar Loffleiða:
© FLOGIÐ STRAX - FARGJALD
GREITT SÍÐAR
© Skipuleggjum hópferðir og ein-
staklingsferðir
REYNIÐ VIÐSKIPTIN
FERÐASKRIFSTOFAN
LANOSVN t
TÝSGÖTU 3. SÍMI 22890.
UMBOÐ LOFTLEIÐA.
— P.O. BOX 465 — REYKJAVÍK.
E730,
»
*