Þjóðviljinn - 08.07.1964, Blaðsíða 5

Míðvikudagur 8. júlí 1964
þjóðviuinn
SIDA 5
Tala bæjar- og borgarfulltrúa í Reykjavík deiluefni:
FJORAR BREYTINGAR Á 61 ÁRI,
EN ENGIN SÍÐUSTU 57 ÁRIN
□ Borgarstjórn Reykjavíkur gekk frá „Sam-
þykkt um stjórn Reykjavíkurborgar og fundar-
sköp borgarstjórnar" á fundi sínum sl. fimmtu-
dagskvöld, eins og skýrt hefur verið frá. Voru
engar meginbreytingar gerðar á þeim reglum um
stjórn borgarinnar sem áður giltu og m.a. felld-
ar tillögur minnihlutaflokkanna um fjölgun
borgarfulltrúa úr 15 í 21 og borgarráðsmanna úr
5 í 7.
I sambandi við afgreiðslu á
samþykktinni var eftirfarandi
tillaga samþykkt:
„Borgarstjórn Reykjaviklir
samþykkir að fela sjö manna
nefnd að athuga, hvort rétt sé
aft gera breytingar á stjórn
Reykjavíkurborgar, einkum að
þvi er varðar fjölgun borgar-
fulltrúa og borgarstjóra, svo
og nefndakerfi borgarinnar.
Nefndin skal kosin með hlut-
fallskosningu af borgarstjórn.
Nefndin hraði störfum eins
og tök eru á og gefi borgar-
stjóm skýrslu um störf sín og
tillögur. HÚn getur kvatt Starfs-
menn borgarinnar sér til að-
stoðar.”
4 fulltrúar 1936
Eins og skýrt hefur verið
frá, gerði Alfreð Gíslason grein'
fyrir fjölmörgum breytingartil-
lögum sem borgarfulltrúar Al-
þýðubandalagsins lögðu fram
við frumvarpið að samþykkt-
inni en flestar voru þær felld-
ar af íhaldsfulltrúunum.
í sambandi við tillöguna um
fjölgun borgarfulltrúa úr 15
í 21 rakti Alfreð nokkur sögu-
leg atriði, er snertu tölu bæj-
arfulltrúa eða borgarfulltrúa i
Reykjavík og verður þess
helzta úr þessum hluta ræðu
Alfreðs getið hér á eftir:
Með erindisbréfi frá 4. nóv.
1836 var ákveðið að bæjar-
fulltrúar í Reykjavík skyldu
vera 4 að tölu, 3 kosnir af hús-
eigendum og úr þeirra hóp, en
hinn fjórði af tómthúsmönn-
um.
211 nemendur í Gagnfræða-
skóla Vesturbæjar
Gagnfræðaskóla Vesturbæjar
var slitið í 36. sinn 1. júní s.l.
Öskar Magnússon skólastjóri
skýrði stuttlega frá skólastarfi
á liðnu skólaári og úrslitum
prófa. Innritaðir voru 211 nem-
endtrr í 9 deildum. 1 fyrsta
sinn frá stofnun skólans var
enginn 1. bekkur starfræktur
þar í vetur Sem leið.
Fastir kennarar voru 14 auk
skólastjóra, en stundakennarar
voru 4. Undir gagnfræðapróf
gengu 69, og stóðust 66. Hæstu
einkunn á gagnfræðaprófi
hlaut Óli Már Aronsson úr
verknámsdeild, 8,52, en næst-
hæstur var Ólafur Símonarson
úr bóknámsdeild með 8,21.
67 þreyttu unglingapróf,
hæstu einkunn hlaut Guð-
mundur Grímsson 8,52. 1 3,-
bekkjarprófi var hæstur í verk-
námsdeild Hólmgeir Pálma-
son með 8,30, en í bóknáms-
deild Jóhannes Rafn Kristjáns-
son 7,95.
1 landsprófsdeild varð að
þessu sinni hæstur á prófi
Bjami Gíslason, 8,88.
Verðlaun voru veitt þeim
nemendum, er sköruðu fram úr
í námi, og einnig þeim nem-
endum, er unnu að félagsmál-
um og höfðu á hendi trúnað-
arstörf fyrir skólann.
15 í'ulltrúar síðan 1907
Tíu árum síðar, 27. nóvem-
ber 1846, var gefin út „Reglu-
gjörð um stjórn bæjarmálefna
í kaupstaðnum Reykjavík” og
með henni var bæjarfulltrúum
fjölgað úr 4 í 6. Þá voru íbú-
ar í Reykjavík 1097 talsins.
Árið 1872 staðfesti konung-
ur nýja „tilskipun um bæjar-
stjóm í Reykjavík” og sam-
kvæmt henni skyldi tala bæj-
arfulltrúa ákveðin í sérstakri
samþykkt og þeir aldrei vera
færri en 7 og ekki fleiri en 13.
Vora bæjarfulltrúar nú 9 tals-
ins lengst af til ársins 1902,
en þá var þeim fjölgað í 13.
Með lögum 1907 var bæjar-
fulltrúum fjölgað í 15 og hef- ^
ur sú tala haldizt óbreytt síð-
an
ustu árin hefur engin slík
breyting verið gerð og hefur
þó fjöldi íbúa í höfuðstaðn-
um nær áttfaldazt á um-
rasddu tímabili.
Heimild til fjölgunar í Iögum
í ræðu s'nni minnti Alfreð
Gíslason á að í sveitarstjórn-
arlögum þeim, sem samþykkt
voru á Alþingi fyrir 3 árum,
var Reykjavík heimilað að
fjölga borgarfulltrúum allt upp
í 27. Lagði ræðumaður áherzlu
á, að fjölgun borgarfulltrúa nú
væri réttlætismál, henni væri
ætlað að tryggja lýðræðislega
hlutdeild íbúa höfuðborgarinn-
ar í meðferð borgarmálefna.
Svona er hann snotur að innan litli sænski „sumarbústaðurinn
á hjólum“, þegar horft er inn um gluggann að aftan. Það er
bjart og hreinlcgt um að litast í þessum skemmtilega bústað,
sem kostar í Svíþjóð u.þ.b. 9000 sænskar krónur.

BÍLAÞÁTTUR
’-G
Alfreð Gíslason
Úr 4 í 15; 1000 í 10000
Með öðrum orðum:
■Jd Þegar íbúar Reykjavíkur
voru liðlega þúsund að tölu
voru bæjarfulltrúar 4 talsins.
^•| Árið sem íbúatala Reykja-
víkur komst yfir 2000 var bæj-
arfulltrúunum fjölgað' úr 6 í 9.
Þegar íbúatalan var um
6000, árið 1902, var bæjarfull-
trúum fjölgað úr 9 í 13.
■fcj Árið 1907. þeg-ar íbúa-
f jöldinn komst í 10 þúsund var
bæjarfulltrúunum enn fjölgað
um tvo, I 15.
Óbreytt í 57 ár.
Sem sagt: Á 61 ári voru
fjórum sinnum gerðar
breytingar á tölu bæjarfull-
trúa í Reykjavík, en 57 síð-
SKEMMTILEG T HJOLHYSI
Hið þekkta sænska fyrirtæki, Trelleborg, sem
er mest þekkt hérlendis fyrir framleiðslu á hjól-
börðum og slöngum og öðrum varningi til bif-
reiða og véla, hefur nú hafið framleiðslu á hús-
vögnum, sem gerðir eru úr plasti, og hefur verk-
smiðjan á boðstólum a.m.k. tvær stærðir þessara
skemmtilegu hjólhýsa.
Stærri gerðin af Trelleborg
hjólhýsinu var fyrst aðeins
framleidd í fáum eintökum og
er dýr — kostar 25.000 sænsk-
ar krónur. Aftur á móti býður
hjólhýsi þetta upp á öll hugs-
anleg þægindi. Á meginlandinu
eru vagnar af þessari stærð
eigulegir og skemmtilegir sum-
arbústaðir, enda eru fjarlægð-
ir þar meiri og vegir breiðari
og margfalt betri en hérlendis.
Traustur bústaður
Burðargrind hjólhýsisins er úr
styrktu plasti og er þar af leið-
andi engin hætta á ryðskemmd-
um. Grindin er fyllt frauð-
plasti og er af þeim sökum
hljóðeinangruð, stælt, eu
jafnframt létt.
Hjólhýsið er byggt með akst-
ursöryggið fyrir augum fyrst
og fremst. Það er tengt við bif-
reiðina með iangri dragstöng
og þyngdarpunkturinn er neð-
arlega og þunganum skipt hlut-
fallslega milli burðaröxuls og
dráttarbifreiðar. Hjólin eru af
stærðinni 750x14. Svokölluð
torsionsfjöðrun er notuð á
hjólaöxlinum og sterkir demp-
arar tryggja mjúkar hreyfing-
ar og koma í veg fyrir slæm
högg.
Segulhemlar eru á'hjólhýsinu
og virka þeir samhliða heml-
um dráttarbifreiðarinnar, en þó
er hægt að láta þá vinna eina
saman ef notuð er þar til
gerð handtoremsa. Það síðast-
nefnda getur komið sér vel á
fjallvegum. Þá getur verið ör-
uggara að nota hemla hjólhýs-
isins eina saman, þegar farið er
niður bratta og er þá minni
hætta á þvf að hjólhýsið kast-
ist til.
Innréttingin er mög vönduð
og einangrunin frábær. Loft-
ræsting og upphitun eru það
fullkomnar að þótt kalt sé úti
er þægilegur hiti inni, og eng-
inn saggi myndast þó allt að
sex manns séu í húsinu í senn.
svo er loftræstingunni fyrir að
þakka. Hliðarrúður eru allar
opnanlegar.
Veggklæðning er að innan
úr mahogny. Þrjú svefnpláss
eru í húsinu, vönduð og þægi-
leg og hægt er að koma þvi
fjórða fyrir með litlum tii-
kostnaði eða fyrirhöfn. Þar
að auki er hægt að fá þrjú
rúmstæði til viðbótar með því
að nota fellibekki á veggina.
Einnig eru í húsinu salemi,
fataskápur. eldhúskrókur og
tvö borð. Innrétting er ná-
kvæmlega hugsuð með öll
hugsanleg þægindi fyrir aug-
um. 1 kaupunum fylgir einnig
gaseldunartæki, tveir vatns-
geymar og vatnsdæla, raflýs-
ing, gardínur fyrir glugga,
rúmstæðin þrjú með dýnum
klæddum vönduðu áklæði á-
samt sitabökum o. fl.
„Bohem” heitír Sá litli
Minni gerðin af þessum
vönduðu hjólhýsum nefnist
..Bohem” og er orðin vel þekkt
á Norðurlöndum. Húnerfram-
leidd af AB Lamellplast í
Ystad. Trelleborg hefur hönd
í bagga með framleiðslunni og
er byggingarlag ,,Bohems” svip-
að og lýst er hér að framan
en klæðning er úr plasti og
einangrun einnig.
Framhald á 7. síðu.
J\ jp\ Kjarfart Gu&jón$scm|
feiknaðí
Herinn gekk alla daga utan að borginni, en borgamenn
gmgu í vígskörð, og skutu hvorir á aðra, en um nætur
sváfu þeir hvorirtveggju. En er Haraldur skildi það, að jarð-
hús það var svo langt. að þá myndi vera komið inn um
bargarvegginn, há lét hann vopnast lið sitt.
Það var móti degi, er þeir gergu inn í jarðhúsið. En
er þeir komu til enda, grófu þeir upp yfir höfuð sér, þar til
er steinar urðu fyrir lími settir; það var gólf í steinhöllinni.
Síðan brutu þeir upp gólfið og gengu upp í höllina.
Þar sátu fyrir menn margir af borgarmönnum, snæddu
þar og drukku, og var þeim það hinn mesti óvísavargEir,
(Óvæntur háski) en sumir flýðu, þeir er því komu við.