Þjóðviljinn - 12.07.1964, Blaðsíða 2

2 SÍÐA
ÞIÓÐVHJINN
Sunnudagur 12. júlí 1964
Sumardagar í Þýzka alþýðulýðveldinu:
KL/EfDI OG HOLDAFAR
Skyldi ei þykja þungt
a6 bera
þessi klæSi og holdafar
þeim sem burdast við
að vera
volaðir Drottins öreigar?
Ég hafði skemmtun af að rifja
upp í Þýzkalandi þessa vísu,
sem grannur nafni minn og
andstæðingur í pólitík orti eitt
sinn um mig. Hvergi hef ég
séð eins mikið af holdamiklu
fólki og í Þ.A.L. (Þýzka al-
þýðulýðveldinu.) Tíu, tuttugu,
þrjátíu, jafnvel fjörutíu pund,
hefði fjöldinn af því gott af að
losa sig við. Mér fannst ég allt
í einu tággrannur. Svona er nú
skorturinn voðalegur i því
landi. Hvað mundi nafni yrkja,
ef hann kæmi þangað?
Ég hygg, að lífskjör í Þýzka
alþýðulýðveldinu séu svipuð
og á Islandi í dag. Sú skoðun
er ekki aðeins byggð á úthti
fólksins og klæðaburði, heldur
þó nokkurri athugun. sem ég
ætla að reyna að gera þér
grein fyrir, lesandi minn. Ég
ætla að taka til dæmis fjögurra
manna fjölskyldu í Þ.A.L.
tvennt fullorðið og tvö börn,
og athuga útgjöld hennar og
tekjur. Síðan athuga ég, hver
séu útgjöld jafn stórrar ís-
lenzkrar fjölskyldu, sem viii
ekki lifa aumara lífi, en sú
þýzka. Ég miða við, að gengi
marksins sé 11 krónur þó að
raunar hafi það ekki áhrif á
niðurstöðuna, hvert gengið er.
Skýrslur um meðaltekjur
fjögra manna fjölskyldu í
Þýzka alþýðulýðveldinu sýna,
að árið 1962 voru þær rúm-
ar 120.000 krónur á ári, 920
mörk á mánuði. Til að ná
þessu varð þó konan að vjpna
'að‘ verulegu leyti utan heim-
ilis, enda er allt gert til að
auðvelda það. Skráin yfir það,
'fivernig þessar tekjur skiptast
á útgjöldin, er saman eftir
árbók lýðveldisins fyrir árið
1962 með þeirri viðbót. að
skattar eru áætlaðir 20.000.
skv. munnlegum upplýsingum
sem ég fékk. Nýrri skýrslur
hef ég ekki, en harla ólíklegt
er, að kaupmáttur launa þar
í landi hafi minnkað síðan
1962. ef miðað er við þróunina
næstu ár á undan, því að frá
1958 ti' 1962 jókst hann um
20.4%. Ems og taflan ber með
sér hef ég yfirleitt áætlað út-
gjöld íslenzku fjölskyldunnar
hin sömu og hinnar þýzku,
að undanskiidum einum lið,
húsnæðiskostnaðinum. Lítur bá
listinn yfir ársútgjöldin þannig
út:

I
íggjS >’ "; . |N
N
llf > ^ ‘i
Þ.A.L.
Kartölfur, kg kr. 9.35
Gulrætur, kg — 5.50
Hvítkál. kg — 3.96
Rúgbrauð, kg. — 5.72
Hveitibrauð, kg — 11.00
Sykur. pakkaður, kg. — 18.04
Nautakj. rifjabit., kg — 64.50
Lambakj. í súpu. kg —
Nautakj. í steik, kg — 107.80
Svínakótilettur, kg — 88.00
Áleggspylsur, kg — 74.80
Mjólk. 1 lítri — 7.48
Ostur 30%, kg — 79.20
Smjör, kg — 110.00
Saltsíld. kg — 19.36
Smjörlíki. kg — 22.00
Egg, stykki — 4.07
Sígarettur, stk. ml.v. — 1.10
Á árunum 1955—1962 lækkaði byggingarkostnaður í Þ.A.L. úr
5270 i 4050 kr. á fermetra. (Hér er hann minnst 8000 kr.). Og
ársleigan er aðeins 2—3% af íbúðarverði. — Myndin sýnir fjöl-
býlishús í smíðum.
Kaffi, kg
Þorskur, kg
Fatnaður
Karlmannaskór
Kvenskór
Vinnuskór
Kvensokkar
Karlmannasokkar
Vinnuföt, tviskipt
Lakaefni, lín, metri
Prjónagarn. 100 g
Handklæði
Karlmannaföt
660.00
Þ.A.L.
— 600.25
— 442.75
— 286.00
— 118.25
—■ 39.05
— 206.25
— 133.10
— 113.85
— 13.20
— 1683.00
Island
8.64 (II. fl. Austurver)
60—76.00 (verk., Austurv.)
12.00 (maí, Kj. & Grm.)
13.20 (A.ver, 700g á 9.25)
14.90 (A.ver, Hlíðabak.)
15.45 (Austurver)
51.20 (Austurver)
178.00 (Austurver)
148.00 (Kjötb. Vestb.)
165.00 (Kjöt & Grænm.)
6.80 (Austurver)
69.00 (Austurver)
123.00 (Austurver)
ca. 18.00 (Austurver)
21.40 (Austurver)
5.25 (A.ver, 5.08—5.42)
1.11 (Wings, verzl.
Áma Pálssonar)
77.60 (Austurver)
4.80
allra seinustu ára, þegar lífs-
kjör hafa síbatnað þar eystra
í kerfi sósíalismans, en þver-
öfug þróun orðið á Islandi,
þrátt fyrir mikið góðæri í
landi. Eins og áður var sagt.
jókst kaupmáttur launa í
Þ.A.L. um rúm 20% á árun-
um 1958—1962, og stafaði sú
breyting nær eingöngu af
kauphækkunum, en verðlag
stóð í stað. Hækkuðum vinnu-
launum er þannig mætt með
aukinni tækni og betri skipu-
lagningu framleiðslunnar í
stað þess að hækka verð af-
urðanna. Nákvæmlega þessu
sama ráði hefur Sósíalista-
flokkurinn okkar lagt til að
hér verði beitt, og er skemmti-
legt að sannreyna. hversu vel
það hefur gefizt annars stað-
ar.
, Það kann að dragast, að
Sósíalistaflokkurinn nái hér
styrk og aðstöðu til að koma
fram stefnumálum sxnum, en
að því hlýtur þó að koma.
Svo ójafn er leikurinn í sam-
keppni auðvaldsstefnu og sósí-
alisma um það, hvort kerfið
bæti meira hag þegna sinna,
að fyrir því verður ekki lengi
hægt að loka augum fólksins.
Páll Bergþórsson.
é>-
Meðalársútgjöld fjögra
marrna fjölskyldu í Þ.A.L. og
nauðsynleg útgjöld jafn stórr-
Fæði og aðrar neyzluvörur
Fatnaður og vefnaðarvara
Aðrar iðnvörur (húgögn. bús-
éhöld, raftæki. hreinlætii*-
vörur o.fl.)
Ýmis þjónusta (ferðalög, við-
gerðir o.fl.)
Opinber gjöld (skattar. trygg-
ingar)
önnur útgjöld (sparifjár-
aukning, skemmtanir o.fl.)
Húsaleiga, ljós og hiti
Þessi tafla þarfnast skýring-
ar og áréttingar, einkum þó
sú ályktun, að verðlag á lífs-
nauðsynjum öðrum en húsnæði
sé svipað hér og i Þýzkalandi
hinu eystra. Ég skal játa, að
sh'kur samanburður er erfið-
ur, svo ólík er verðmyndun-
in þar og hér. Einstakar vöru-
tegundir, svo sem kaffi, eru
þar seldar á okurverði vegna
skorts á gjaldeyri til kaupa á
þeirri vöru. Nokkuð svipað
g.ldir um ullarvöru, t.d.
prjónagam. Annað, svo sem
brauð og grænmeti, mjög
RAMBLERINN
STENDUR SIG
,330' fyrsrur í keppni 43 bíla
Litli snotri 6 manna bíllinn,
Rambler American, hefur stað-
ið sig allvel í sparaksturs-
keppnurn erlendis það sem af
er árinu og stóð sig einmg
með prýði í svpuðum reynslu-
akstri árið sem leið,
Fyrir skömmu fór fram i
Danmö‘rku sparalxsturskeppni
og þar vann Rambler Ameri-
can „330” í sínum flokki og
skauzt fram fyrir 42 aðra bíla
í rúmlega 1300 km löngum
reynsluakstri. Bíllinn sem hér
um ræð r var með 125 ha
vél og sjálfskiptur. ökumaður
var danskur. Poul Thomsen að
nafni, en keppnin var skipu-
lögð og framkvæmd af Hinum
konim danska bflaklúbb
Þetta er þriðji sigurinn sem
þessi árgerð vinnur með glæsi-
brag síðan hún kom á mgrkað-
inn.
1 nóvember síðastliðnum varð
Rambler Classic (við þekkjum
BlLAÞÁTTUR
ar íslenzkrar fjölskyldu, sem
veitir
þýzka.
sér ekki minna en
Þ.A.L. Island
41.200 41.200
12.300 12.300
15.000 15.000
6.100 6,100
20.000 20.000
19.700 19.700
5.700 48.000
AIls 120.000 162.300
armiklar vörur þar
Aðrar iðnvörur
Þ.A.L.
Karlmannahjól, góð teg. 2662.00
Skj.töskur, nautsleður 1223.75
Ryksuga 2585.00
40 W pera 11.00
Bréfaumslög, 10 stk. 0,99
Kvenúr, doulbé-kassi 1520.20
Góð handsápa, 100 g 7.70
Tannkrem (71 gramm) 8.80
Þá er komið að næsta lið
í útgjöldum fjögra manna fjöl-
skyidunnar, keyptri þjónustu,
viðgerðum. ferðalögum og
öðru slíku. Ég veit, að sumt
frá 376.50 (Hvarmb.þræður)
frá 495.00 (Hvannb.bræður)
frá 332.00 (Hvannb.bræður)
frá 29.00
frá 29.00 (Hagkaup)
frá 510.00 (Vinnufatabúðin)
63.95 (Baugalín)
frá 48.00 (Baugalín)
frá 44.30 (Baugalín)
frá 2300.00 (Anders. & Lauth)
ísland
525.00 (hrossl., Hljóðfh.)
2900.00—4100.00 (Fálkinn)
2875.00 (Hekla, raftækjav.)
9.75 (Austurver)
2.50 (Ritfv. ísafoldar)
frá 1500.00 (Frank Michelsen)
9.25 (Kjörb. Laugarás)
20.55 (Kjörb. Laugarás)
lagi, og ekki veitir fslenzku
fjölskyldunni af jafn hárri
upphæð og þeirri þýzku f
aukaliðinn sfðasta, sem nemur
19.700 krónum.
Eftir PÁL BERGÞÓRSSON
landi, er aftur- stórum ódýr-
ara en hér. En af eftirfarandi
lista yf!r verðlag held ég þó,
að tæplega sé hægt að full-
yrða. að dýrtíð sé meiri i
öðru landinu en hinu. Um
verðlag á íslenzku vörunum
spurði ég í júlíbyrjun í ýms-
um þekktum verzlunum. Þýzka
verðið er frá 1962, en óhætt
er að segja, að það sé mjög
líkt nú, og að sumu leyti
lægra. Til dæmis lækkaði
fuglakjöt stórlega í verði nú
í júnímánuði.
af þeim útgjöldum er lægra
í Þýzkalandi, t.d. strætisvagna-
gjöld, sem eru aðeins kr. 2.20
í Berlín þrátt fyrir mun lengri
leiðir en hér (kr. 3.33 lægst
í Reykjavík, kr. 8.80 í Vestur-
Berlín). Samt skulum við
segja, að íslenzka fjölskyldan
fái eins mikið fyrir þær 6100
krónur, sem sú þýzka eyðir
til þessara hluta. Skattaliður-
inn hygg ég, að sé ekki fjærri
-<S>
' '
í.;' ‘7‘ * * < # *-j*t tf' >< f*
* ‘ "< f * t
iftíi ■ ’
Ramblcr Amcrican 330. — Bíllinn scm myndin er af er 4ra dyra,
en fæst einnig 2ja dyra og með öllum mögulegum tilbrigðum
og tækjum sem nú tíðkast á bílamarkaðnum.
þá vel sem vinsæla leigubíla hér-
lendis) dæmdur sparneytnastur
í sínum flokki f áströlsku
sparaksturskeppninni. Ekin var
2320 km vegalengd og var
benzíneyðslan tæpir 9 lítrar á
100 km að meðaltali á þessari
vegalengd.
I sparaksturskeppni, sem fór
fram í Bandaríkjunum fyrir
röskum tveim mánuðum, náði
Rambler American 1. sæti 1
sínum flokki á hinni löngu
leið milli New York og Los
Angeles. I þessu tilfelli var
það verkfræðingur frá fram-
leiðanda (American Motors)
sem ók bílnum og náði hann
þeim frábæra árangri að aka
þessa 4200 kflómetra með með-
aleyðslu 8.7 lítra á 100 km.
Töluvert hefur verið flutt
hingað til lands af Rambler-
bifreiðum, hinum belgísk-
byggða Classic og Rambler
American og hafa þeir eins
og áður segir orðið vinsælir
meðal leigubifreiðastjóra. Bíl-
ar þessir eru liprir í akstri og
þægilegir farþegum, og eins
og sagt er mjög hentugir tfl
notkunar hérlendis.
Þá er eftir aðeins einn liður,
sá sem muninn gerir. en það
er húsnæði, Ijós og hiti. Fyr-
ir fjögra manna íslengka fjöl-
skyldu held ég að erfitt sé
að fá leigt fyrir minna en 3500
kr. á mánuði, og 500 kr. f
Ijós. eldun og hita á mánuði
er líka varlega áætlað, jafn-
vel þar sem hitaveitan er.
Skýringin á hinni lágu leigu
f Þýzka alþýðulýðveldinu er
ekki nema að Jitlu leyti sú,
að íbúðir séu minni þar. Hver
fermetri er mun ódýrari f
byggingu, á að gizka helmingi
lægri en hér. Auk þess heimt-
ar hið opinbera ekki f leigu
nema sem svarar 2—3% af því
fé, sem í íbúðunum liggur. En
það er munurinn á þessum lið.
sem gerir, að íslenzka fjöl-
skyldan þarf 162 þús. krónur
í stað 120 þúsunda til þess
að verða ekki að lifa verr að
flestu leyti en sú þýzka.
Og líti nú hver f eigin barm.
Eru 162 þúsund króna árs-
tekjur tiltakanlega lágar fyrir
fjögra manna fjölskyldu á Is-
landi? Ég held ekki. Þvert á
móti má það heimili á Islandi
teljast vel hólpið í lffsbarátt-
unni, sem þannig er ástatt um.
ekki sízt ef þessar tekjur fást
án allrar yfirvinnu, eins og
undantekningarlaust verður að
vera í Þýzka alþýðulýðveldinu.
Ef til vill má segja, að ekki
sé af miklu að státa fyrir Aust-
ur-Þjóðverja þótt þeir hafi náð
sömu velmegun og fslending-
ar. En þess ber þó að gæta.
að fyrir nærri 20 árum, í lok
stríðsins, höfðu íslendingar
begar eins rúman fjárhag og
í dag, en á sama tfma gengu
hinar mestu hörmungar yfir
Austur-Þjóðverja. Eftirtektar-
verðust er þó kannski þróun
Humarveiði
Akranesbáta
gengur illa
Akranesi. — Humarveiði Akra-
nesbáta hefur til þessa gengjð
mun verr en í fyrra. Við Eldey
og Snæfellsnes hefur veiði verið
lítil f sumar, en þar hafa verið
aðalveiðisvæði bátanna undan-
farin ár. Slæmt tíðarfar hefur
einnig stórspillt veiðunum. Nú
sækja bátarnir austur fyrir Ing-
ólfshöfða í svokallað Breiða-
merkurdýpi og afla þar mun
betur. — Þ.V.
o
BÍLALEIGAN BÍLLINN
RENT-AN-ICEOAR
SÍM1 18833
(Conóut Ctortina-
tfjercurtj. Ctomeí
ICtíóóa-jeppar
ZepLr 6 "
• BÍLALEIGAN BÍLLINN
HÖFÐATÖN 4
SÍM1 18833
Hiólbarðaviðgerðir
OPIÐ ALLA-DAGA
(LIKA LAUGARDAGA
OG SUNNUDAGA)
FRÁ KL. 8 TiL 22.
Gúmmivinnustofan 1/f
Skipholti 35, Reykj&vik.
Áskriftarsíminn
er 17-500
DHH
1
4
r