Þjóðviljinn - 12.07.1964, Page 3

Sunnudagur 12. Júlí 1964
HVAD GERDIST A ÞINGII
RÓMABORG 26. JÚNÍ?
«
Lftt hefur verið tíðkað í
þessum þáttum að standa í
deilum við önnur blöð. Ekki
er það sökum þess að ástaeð-
ur skorti til að fetta fingur
útí ýmislegt sem borið er á
borð fyrir blaðalesendur sem
fréttir og frásagnir af alþjóða-
málum, heldur vegna viðleitni
til að forðast að þreyta les-
endur með pexi og þvargi, sem
flestir munu sammála um að
sé einn mesti Ijóðurinn á mál-
flutningi íslenzkra blaða. En
ekki er hægt að láta allt óátalið,
þegar biað eða blöð gerast
sek um að bera stórfelldar
rangfærslur og ósannindi á
borð fyrir almenning á hann
heimtingu á að hinir seku fái
opinbera hirtingu eins og þeir
hafa til unnið.
er sannleikarmm samkvæmt
er að ríkisstjóm Aldo Moro á
Italiu sagði af sér eftir að
hún varð í minnihluta við at-
kvæðagreiðslu í þinginu. Fall
ríkisstjórnarinnar bar að með
þeim hætti að felld var tillaga
kaþólsku ráðherranna i stjórn-
inni um 9,6 miljón króna rík-
isstyrk til gagnfræðaskóla ka-
þólsku kirkjunnar á Italíu. Áð-
ur hafði verið samþykktur
margfalt hærri ríkisstyrkur til
barnaskóla kirkjunnar. Að
þeirri samþykkt stóðu þrír af
stjómarflokkunum fjórum,
kristilegir demókratar, sósíal-
demókratar og Lýðveldisflokk-
urinn. Þingmenn fjórða stjórn-
arflokksins, Sósíalistaflokks It-
alíu, sátu hjá við atkvæðá-
greiðsluna. Þegar kom að því
að greiða atkvæði um styrk-
inn til gagnfræðaskóla kirkj-
unnar gerðist það að kristileg-
ir demókratar stóðu einir uppi.
Sósialdemókratar og Lýðveld-
isflokkurinn sátu hjá auk sós-
íalista, en allir þessir flokkar
eru frá fornu fari andvígir
klerkaveldi og forréttindum
kirkjunnar.
Fyrir viku birtist í Morgun-
blaðinu forustugrein und-
ir fyrirsögninni: ,,Heródes og
Pílatus sameinast.” Undir
þessari biblíulegu setningu gat
svo að líta eftirfarandi hug-
vekju: „Það er athyglisverð
staðreynd, að það voru komm-
únistar og nýfasistar á Italíu,
sem í sameiningu felldu sam-
steypustjóm Aldo Moros. Á
þeirri stundu urðu þeir Heró-
dés og Pílatus vinir. Kommún-
istár ’og nýfasistar á ftalíu
hata hverir (svo) aðra eins og
011 stjómarandstaðan greiddi
mótatkvæði, en til stjórnar-
andstöðunnar teljast ekki að-
eins kommúnistar og nýfasist-
ar, eins og Morgunblaðið vill
vera láta. Þar er einnig að
finna vinstri arm sósíalista-
flokksins, sem ekki vildi una
stjórnarsamstarfinu við ka-
þólska, konungssinna og
Frjálslynda flokkinn. Sá sið-
astnefndi er nokkurskonar
Sjálfstæðisflokkur Italiu, flokk-
ur óheftrar samkeppni og
einkareksture. Viiii Morgun-
blaðið halda fast við þá túlk-
Aido Moro Jheilsar Pietro Nenni (með gleraugu).
pestina, en þegar þessir tveir
öfgaflokkar geta gert illt af
sér og valdið þjóð sinni erfið-
leikum, láta þeir sig ekki
muna um að sameinast í bróð-
urlegri fylkingu. Ríkisstjórn
Aldo Moros var byggð upp af
kristilega demókrataflokknum
með stuðningi jafnaðarmanna.
Þessi ríkisstjórn hefur unnið
stórmerkilegt starf á undan-
förnum árum. Hún hefur bætt
lífskjör ítölsku þjóðarinnar
með stórfelldri uppbyggingu
atvinnulífs og margskonar
framkvæmdum. Slíka ríkis-
stjóm hljóta auðvitað komm-
únistar og nýfasistar að hata.
Gamla sagan hefur enn einu
sinni endurtekið sig. — Komm-
únistar og nazistar eru gre'in-
ar á sama meiði. Sem befcur fer
benda allar líkur til þess að
lýðræðisflokkunum á ítalíu
takist innan skamms að kor.ia
nýrri ríkisstjóm á laggirnar i
landinu.”
Svo mörg eru þau orð. og í
þeim er eklci heil brú. Það
eina í bessari íorustugrein út-
breiddasta blaðs landsina sem
un sína að það hafi verið mót-
atkvæði stjómarandstöðunn-
ar ein sem felldu Moro, verð-
ur það að sætta sig við að
sjálfstæðismenn Italíu tóku
þátt í því verki ásamt komm-
únisfcum, nýfasistum og ýms-
um öðrum. En það þarf ekki
til tíðinda að telja þótt þing-
menn stjórnarandstöðuflokka
greiði atkvæði gegn ríkisstjór.n
án þesc að eiga fleira sameig-
inlegt en ands'Vlu við hana.
Svo er málum einmitt varið á
ítalíu. Kommúnistar og vinstn
sósíalistar voru andvígir stjórn
Moro sökum þess að þeir vilja
vinstrisinnaða stjórn. Hinir
stjómarandstöðuflokkarnir þrír
eru á móti stjóminni af þver-
öfugri ástæðu, þeim finnst
hún of langt til vinstri. Frjáls-
lyndi flokkurinn, sjálfstæðis-
menn Italíu, sieit einmitt löngu
samstarfi við Kristilega demó-
krataflokkinn vegna ágreinings
um hvert leita skyldi eftir síð-
ustu kosningar til að afla
nýrri samsteypustjórn þing-
meirihluta. Vinstri armur oe
miðfylking kaþólskra afréð þá
að leita samstarfs til vinstri,

Séð yfir fundarsalinn á síðasta þingi Konunúnistaflokks Ítalíu,
við Sósíalistaflokk Italiu.
Hægri menn í Kristilega demó-
krataflokknum og sjálfstæðis-
mennimir í Frjálslynda flokkn-
um vildu affcur á móti samstarf
til hægri, tryggja nýrri sam-
steypustjóm miðflokkanna
sfcuðning eða að minnsta kosti
hlutleysi konungssinna og ný-
fasista. Sjálfstæðismennimir
ítölsku eru því eini stjórnmála-
flokkurinn þarlendis sem
kveðst aðhyllast lýðræðislega
stjómarhætti en vill samt taka
upp samstarf um stjóm lands-
ins við nýfasista. Morgunblað-
inu er velkomið að draga af
þessari staðhæfingu þær álykt-
anir sem því sýnist.
En svo vikið sé aftur að at-
kvæðagreiðslunni á ítalska
þinginu 26. fyrra mánaðar, þá
voru það ekki mótatkvæði
stjórnarandstöðunnar sem riðu
baggamuninn og felldu rikis-
stjóm Moro. Ekki var það
heldur hjáseta minni stjórn-
arflokkanna þriggja sem úrslit-
um réði. Banabiti ríkisstjóm-
arinnar var að tylft þingmanna
kaþólskra, flokksbræður for-
sætísráðherrans brugðust hon-
um þegar á reyndi. Við at-
kvæðagreiðsluna komu fram
228 atkvæði gegn tillögunni um
styrk til gagnfræðaskóla kirkj-
unnar en 221 atkvæði með
henni. Þingmenn kaþólska
flokksins eru hátt á tuttugasta
og fjórða tug, svo hefðu þeir
allir staðið með stjóminni
hefði hún sigrað og ekki kom-
ið til neinnar stjórnarkreppu.
En rétt fyrir atkvæðagreiðsl-
una hélt tylft þingmanna ka-
þólskra á brott úr þingsalnum.
Allt voru það menn úr hægra
armi flokksins, foringjar þeirr-
ar fylkingar sem er andvig
stjómarsamstarfinu við sósíal-
:sta og vilja taka upp sam-
vinnu við nýfasista. konungs-
sinna og Frjálslynda flokkinn
Þessir tólfmenninpar úr stærsta
stjórnarflokknum réðu úrslit-
um. Hefðu þeir verið kyrrir
og greitt atkvæði með flokks-
bræðrum sínum hefði stjórnin
haldið velli. Þessir menn felldu
því stjórn Aldo Moro. Þetta
er staðreynd sem allir viður-
kenna. Til dæmis segir Rob-
ert C. Doty, fréttaritari New
York Times í Rómarborg, í frá-
sögn sinni af þingfundinum:
„Þeir sem fylgdust með at-
burðum í þingsalnum veitfcu
þvi athygli að fyrir atkvæða-
greiðsluna voru nógu margir
kristilegir demókratar við-
staddir til að koma tillögunni
fram, en þegar gengið var til
atkvæða hafði tugur eða tylft
þeirra haft sig á brott.” Time
segir eins frá: „Verst var fyr-
ir Moro að tugur að minnsta
kosti af þingmönnum Kristi-
lega demókrataflokksins, flokks
hans sjálfs. yfirgaf þingsalinn
rétt áður en nafnakallið hófst.
Af því hlauzt að ríkisstjómina
skorti fjögur atkvæði á meiri-
hluta.”
Hér skal enginn dómur á það
lagður hvort höfundur rit-
stjómargreinar Morgunblaðs-
ins hefur ekki haft fyrir því
að kynna sér málið sem hann
fjallar um, eða hvort hann
virðir staðreyndirnar að vett-
ugi í trausti þess að fæstir af
lesendum blaðsins séu svo á-
Úr Sabinafjöllum, afskekktu byggðarlagi á ítaliu.
' .....* ■■ SlÐA 3
hugasamir um ítölsk stjómmál
að þelr viti upp á sina t£u
fingur hvað gerðist í þingsaln-
um í Rómarborg að kvöldi 26.
júní. Hvernig sem því er var-
ið er ekkert álitamál að uppi-
staðan í forustugreininni sem
tilfærð var í upphafi þessa
m^ls er helber þvættingur. En
ekki nóg með það. Aukaatrið-
in eru einnig gripin úr lausu
lofti. Til að mynda gefur
Morgunblaðsritstjórinn stjóm
Moro þann vitnisburð að hún
hafi unnið ,,stórm.erkilegt starf
á undanfömum árum.” Rit-
stjórinn, sem telur sig mann
til að fræða lesendur Morgun-
blaðsins um ítölsk stjórnmál
og draga viðtækar ályktanir af
atkvæðagreiðslu á þingi i Róm,
er ekki betur að sér en að
hann gerir eins misseris valda-
feril samsteypustjómar Aldo
Moro að mörgum árum. Maður
sem lætur þvílíkt frá sér fara
ber ekki mikla virðingu fyrir
lesendum sínum.
Auðvitað örlar ekki á því í
Morgunblaðsgreininni að
gerð séu skil hinum dýpri á-
stæðum til stjómarkreppunnar
á Italíu. Atkvæðagreiðslan
um rikisstyrkinn til gagnfræða-
skóla kaþólskra var aðeins til—
efni stjómarkreppunnar en
ekki orsök hennar. Meginorsök-
in er efnahagserfiðleikar sem
stafa af vaxandi verðbólgu,
magnaðri en í nokkru öðru
ríki á meginlandi Evrópu.
Elfnahagsvandamálin hafa
kristilegir demókratar reynt að
nota sem átyllu til að neifca
að framkvæma þjóðfélagsum-
bætur sem um var samið þegar
meirihluti Sósíalistaflokks It-
alíu gerðist aðili að stjóminnL
1 annan stað neita sósíalistar
að taka þátt í fyrirætlunum
efnahagssérfræðinga kristilegra
demókrata um að vinna bug á
verðbólgunni með því að rýra
kjör almennings. Um þessi mál
stendur togstreitan í tilraun-
um Moro til að endurreisa
stjórn sína, ríkisstyrkur til
kirkjuskóla er þar algjört
aukaatriðL
Fyrir rúmum áratug lá Morg-
unblaðið á því lúalagi að
rangfæra og beinlínis falsa
greinar sem það þóttist þýða
eftir erlendum tfmaritum- Það
kom í hlut þess sem þetta ritar
að venja blaðið af þessum ósið
með því að sýna nokkrum
sinnum fram á vinubrögðin
sem þar voru iðkuð í skjólí
þess að fáir höfðu aðstöðu til
að bera saman frumtextann og
afbökunina sem Morgunblaðið
birtL Eftir nokkrar heimsókn-
ir í gapastokkinn sáu hlutað-
eigendur að sér, og síðan gefa
Morgunblaðsritstjóramir sjálf-
um sér öðru hvoru vottorð fyr-
ir heiðarlega blaðamennsku.
Ekki skal á móti borið að þeim
hafi farið fram. en eins og for-
ustugreinin sem hér hefur ver-
ið til umræðu ber með sér
ættu þeir að eiga auðvelt með
að taka drjúgum framförum
enn ef viljinn er með. Dofni
hann skal ekki talið eftir að
veita hollar ádrenur hér í þátt-
unum þegar tilefni gefst.
*________________ M.T.6.
Þeir yfirborga
verkafólkið
Raufarhöfn 9/7 — Nokkuð ber
á yfirborgunum á verkafólki og
iðnaðarmönnum hér á Raufar-
höfn. Sérstaklega eru síldar-
stúlkur og trésmiðir eftlrsóttir
á vinnumarkaðnum. Dæmi eru
til Þess að trésmiðir vinni á
næturvinnutaxta í dagvinnu og
ersvoum neiri iðnaðarmenn. Þá
er algengt að bjóða vönum sölt-
unarstúlkum úr þorpinu and-
virði fargjalds til Reykjavíkur,
— fram og til baka.
Nú þurfa sumar ekki að
skreppa til Reykjavikur og get-
ur þá málið vandast í bókhald-
inu vegna þess að peningar
mega helzt ekki vera í umferð
í þessum viðskiptum, Þó geng-
ur það nú erfiðlega, þegar svo-
kallaða kojupeninga ber á góma.
^ildarsaltandinn borgar þá eins-
,ronar húsaleigupeninga til við-
' oTnnndi heimilis.
En hvers vegna ekki að horga
I hærra fyrir tunnuna?
♦
«
J