Þjóðviljinn - 18.07.1964, Blaðsíða 2

2 SIÐA
ÞTmmumN
Laugardagur 18. júlí 1964
Togarar, mikilvirkustu íramleiðslutæki þjóðarinnar á undanförnum áratugum, liggja margir bundnir við bryggjur eða legufæri. Nokkrir nafa veriá seldir úr landi
og lítið verð fengizt fyrir þá.
VINNULAUN Á BREZKUM TOGUR-
UM OG ÍSLENZKUM BORIN SAMAN
Vinningsnúmerin í 2.
flokki Happdrættis Þjóð-
viljans 1964 voru þessi: ,
1. TRABANT (s'ation)
bifreið 14711
2. 18 daga ferðalag 10.
ágúst með flugvél og
skipi, Reykjavík —
London — Vín, eftir
Dóná til Yalta og til
baka 13134
3 18 daga ferðalag 21.
ágúst með flugvél
Reykjavík — Kaup-
mannahöfn — Const-
anza (Mamaia) og
til baka 1335
4 18 daga ferðalag 17.
júli með flugvélum
Reykjavík — Kaup-
mannahöfn — Búda-
pest — Balatonvatn ,
og til baka 8063
5. 21 dags ferðalag 5.
september með flug-
vélum Rvik — Luxem-
burg — Munchen —
Júgóslavía og til
baka 2279
6 Ferðaútbúnaður: Tjald
svefnpoki, bakpoki
ferðaprimus og fleira
að verðmæti 15.000.00
krónur 24098
Einn 'togarinn af
öðrum hefur verið seld-
ur úr landi á síðustu
árum og mánuðum. —
Aðrir grotna niður
bundnir við bryggjur,
þótt enn sé allmörgum
haldið til veiða. Þessi
stórvirku atvinnutæki,
sem áttu sinn mikla
þátt í nýsköpun at-
vinnulífsins á íslandi
eftir heimsstyrjöldina
síðari, virðast vera orð-
in sérstök olnbogaböm
þjóðarinnar.
Vandamál togaraútgerðarinn-
ar hafa verið mjög til umræðu
í sambandi við þessa þróun,
og meðal annars hafa útgerð-
armenn og málsvarar þeirra
fært fram þau rök, að togara-
útgerð á Islandi geti ekki bor-
ið sig vegna ákvæða vöku-
laganna um lágmarksfjölda
skipverja. Telja útgerðarmenn
að allt of margir menn séu
á hverju skipi, og bera fyrir
sig að á brezkum og þýzkum
togurum séu mun færri menn,
og þurfi íslenzkir útgerðar-
menn að greiða í vinnulaun
upphæðir, sem nema hundruð-
um þúsunda á ári umfram það
sem útgerðarmenn í Bretlandi
og Þýzkalandi gre'ða í vinnu-
laun. Þannig birti Morgunblað-
ið t.d. þann 26. febrúar si.
grein eftir Loft Bjamason og
segir þar m.a.: ,,Að sjálfsögðu
er öll vinnutækni og vinnu-
fyrirkomulag á togurum okkar
hið sama og á erlendum tog-
urum af sömu gerð, að öðru
leyti en því, að vegna opin-
berra aðgerða - þ.e. breytrrtga
á togáravökuiögúnum 1956,
verða íslenzkir togarar að hafa
miklu fieiri menn en nauð-
synlegt er, það er 31 mann
í stað 20 á brezkum togurum
og 24 á þýzkum. Kostnaður
á hvern íslenzkan togara um-
fram brezkan, er af þessum
ástæðum 1656 þúsundir króna
og umfram þýzka 1054 þúsund-
ir króna. Þrátt fyrir þennan
m!smun á mannfjölda verður
ekki séð, að erlendir togarar.
a.m.k. þýzkir togarar fiski
minna en íslenzkir togarar".
1 síðasta hefti Sjómanna-
blaðsins Víkings skrifar Ös-
vald Gunnarsson grein, þar
sem hann ræðir um þær full-
yrðingar ísienzkra útgerðar-
manna, að þeir þurfi að greiða
meira en hálfa aðra miljón
í vinnulaun umfram erlenda
togaraeigendur. Birtir hann
þar kaupsamning brezkra tog-
araeigenda og brezkra sjó-
manna og ber síðan saman
Hver
var að hlæja?
Tíminn segir í fyrradag að
það sé spaugilegt að Vísir
skuli eigna Þorvaldi Garðari
Kristjánssyni ráðstafanir þær
í húsnæðismálum sem verk-
lýðshreyfingin knúði fram i
samningum við ríkiastjómina.
Það sé skoplegt að Alþýðu-
blaðið telji Emil Jónsson
hafa átt upr'ökin. En spreng-
hlægilegast af öllu sé þó að
Morgunblaðið telji að þakka
eigi Bjama Benediktssyni
þetta verk. Eftir alla þessa
sundurliðuðu gamansemi set-
ur ritstjóri Tímams svo upp
hátíðlegan alvörusvip og seg-
ir að allar hafi þessar ráð-
stafanir verið „tillögur Fram-
sóknarmanna".
Lík
skulu gjöld gjöfum
Geir Hallgrímsson borgar-
stjóri kann að halda föður-
legar ræður um hina óeigin-
gjörnu forustu sína í mál-
efnum Reykvíkinga, óhlut-
kaupgreiðslur á íslenzkuiji tog-
ara og brezkum miðað við að
skip selji afla fyrir 10.000
sterlingspund, eftir 25 daga út-
hald. Sá samanburður lítur
þannig út:
..Skipstjóri á brezkum togara
fær í kaup ...........Kr. 61.903
Stýrimaður á brezkum togara
fær í kaup .... i<.. Kr. 45.075
Bátsmaður á brezkum togara
fær í kaup, það er fast kaup
og aflaverðlaun .... Kr. 20.095
■ f. vélátj. ' á bréákum" togara
fær í fastakaup og aflaverð-
laun .................Kr. 19.269
2. vélstj. á brezkum togara
fær í fastakaup og aflaverð-
laun ................ Kr. 14.348
Loftskeytam. á brezkum togara
fær í fastakaup og aflaverð-
laun ................ Kr. 14.975
Undirmenn á brezkum togur-
um fá í fastakaup og: afla-
verðlaun .__________Kr. 12.621
Auka aflaverðlaun skipstjóra
af S 10.000 sölu .... Kr. 24.040
Greitt sumarfrí í stað oriofs
......................... Kr. 5.300
Vinnul. samtals = Kr. 381.699
Skipstjóri á íslenzkum togara
fær fast kaup og aflaverðlaun
..................... Kr. 30.300
1. stýrim.4- 1. vélstj. fá ; fast
kaup og aflaverðlaun ........2x
..................... Kr. 17.979
2. stýrim. 4- loftskeytam. fá 1
fast kaup og aflaverðlaun .. 2x
.................... Kr. 14.100
drægni sína og grómlausa
þjónustu við hagsmuni hins
öbreytta borgara. En þegar
borgarstjórinn hverfur af
leiksviðinu og fer að stjóma.
þá eru borgaramir jafn-
framt horfnir sjónum hans,
einnig þeir sem greiddu hon-
um atkvæði í síðustu kosn-
ingum, en auður og hluta-
bréf ölast þann kosningarétt
sem skiptir máli. Það var
ekki af umhyggju fyrir borg-
arbúum eða nauðsyn höfuð-
staðarins sem Geir Hallgríms-
son borgarstjóri og Gústaf E.
Pálsson borgarverkfræðingur
veittu hermangarafyrirtækj-
unum fslenzkum aðalverktök-
um og Sameinuðum verktök-
um alger forréttindi við út-
hlutun lóða á hinu nýskipu-
lagða iðnaðarsvæði á Ar-
túnshöfða. heldur eru þetta
bau fyrirtæki sem sameina
flesta gróðrabrailara landsins
á ernum vettvangi. Borgar-
yfirvöldin gátu enga grein
2. vélstjóri fær í fast kaup og
aflaverðlaun ........ Kr. 14.550
3. vélstjóri fær í fast kaup og
aflaverðlaun ........ Kr. 12.909
1. matsveinn og bátsm. fá í
fast kaup og aflaverðlaun .. 2x
..................... Kr. 11.600
Netamenn fá í fast kaup og
aflaverðlaun .. ..x Kr. 10.365
Hásetar, 2. matsveinn og kynd-
arar fá í fast kaup og afla-
verðlaun ...... 16x Kr. 9.620
Ef gert ráð fyrir 1 fæðisdagur i
landi greiðir útgerðarmaður 31x
..................... Kr. 69
6% orlof + o% í lífeyrissjóð
togarasjómanna .... Kr. 43.600
Vinrrul. samtals = Kr. 406.939
Samkvæmt þessum saman-
þurði kemur í ljós að íslenzk-
ur togaraútgerðarmaður greiðir
í vinnulaun fyrir umrædda
veiðferð kr. 25.240 umfram
brezkan togaraútgerðarmann,
en nú er eigi öll sagan sögð.
Þegar brezkur togari kemur í
heimahöfn að lokinni veiðiferð,
er strax tekið við af mönnum
úr landi, að útbúa skipið í
næstu veiðiför. öll veiðarfæri
skipsins eru tekin í land, og
þau vandlega yfirfarin og end-
umýjuð eftir þörfum. Einnig
eru veiðarfærabirgðir skipsins
endumýjaðar og þeim vand-
lega komið fyrir í netalest
skipsins. Allir vírar koma til-
þúnir til notkunar um borð í
skipið, togvírar merktir, lagðir
Framhald á 9. síðu.
fyrir því gert að hermangs-
fyrirtækin þyrftu á þessari
aðstöðu að halda i almenn-
ingsþágu, en Geir Hallgríms-
son og Gú*4af E. Pálsson
hafa að sjálfsógðu fengið að
vita að nú standi mikið til.
Hermangsfyrirtæki þessi hafa
að undanfömu notið sérrétt-
inda til gróðasöfnimar bæði
fyrir ríki og bæ, og nú er
auðsjáanlega æthmin að
fylgja þeirri iðju vel eftir.
35.000 fermetra lóð á Ar-
túnshöfða jafngildir tugmilj-
óna króna gjöf, og hinir
glöðu gefendur vita vel hvað
þeir eru að gera. Geir Hall-
grímsson og Gústaf E. Páls-
son eru báðir gamlir starfs-
menn hermangsfyrirtækj-
anna. og þótt þeir »éu nú
væntanlega komnir af launa-
skrá, geta þeir á kyrrlátum
stundum gamnað sér við það
að klippa arðmiðana af
hlutabnéfunum sínum.
“ Aastri.
Skrá yfír umboðsmenn
Þjóðviljnns úti á lundi
AKRANES: Arnmundur Gíslason Háholti 12. Sími 1467
AKUREYRI: Pálmi Ólafsson Glerárgötu 7 , — 2714
BAKKAFJÖRÐUR:'Hilrriar Einarsson.
BORGARNES: Olgeir Friðfinnsson
DALVÍK: Tryggvi Jónsson Karls rauða torgi 24.
EYRARBAKKI: Pétur Gislason
GRINDAVÍK: Kjartan Kristófersson Tröð
HAFNARFJÖRÐUR: Sófus Bertelsen
Hringbraut 70. Sími 51369.
HNÍFSDALUR: Helgi Bjömsson.
HÓLMAVÍK: Ámi E. Jónsson, Klukkufelli.
HÚSAVÍK: Amór Kristjánsson.
HVERAGERÐI: Verzlunin Reykjafoss h/f.
HÖFN, HORNAFIRÐI: Þorsteinn Þorsteinsson.
ÍSAFJÖRÐUR: Bókhlaðan h/f.
KEFLAVÍK: Magnea Aðalgeirsdóttir Vatnsnesvegi 34.
KÓPAVOGUR: Helga Jóhannsd. Ásbraut 19. Sími 40319
NESKAUPSTAÐUR: Skúli Þórðarson.
YTRI-NJARÐVÍK: Jóhann Guðmundsson.
ÓLAFSFJÖRÐUR: Sæmundur Ólafsson.
ÓLAFSVlK: Gréta Jóhannsdóttir.
RAUFARHÖFN: Guðmundur Lúðvíksson.
BÚÐAREYRI, REYÐARFIRÐI: Helgi Seljan.
SANDGERÐI: Sveinn Pálsson, Suðurgötu 16.
SAUÐÁRKRÓKUR: Hulda Sigurbjömsdóttir,
Skagfirðingabraut 37. Sími 201.
SELFOSS: Magnús Aðalbjamarson, Kirkjuvegi 26.
SEYÐISFJÖRÐUR: Sigurður Gíslason.
SIGLUFJÖRÐUR: Kolbeinn Friðbjamarson,
Suðurgötu 10. Sími 194.
SILFURTÚN, Garðahr:. Sigurlaug Gísladóttir, Hof-
túni við Vífilsstaðaveg.
SKAGASTRÖND: Guðm. Kr. Guðnason, Ægissíðu.
STOKKSEYRI: Frímann Sigurðsson, Jaðri.
STYKKISHÓLMUR: Erl. Viggósson.
VESTMANNAEYJAR: Jón Gunnarsson, Helga-
fellsbraut 25. Sími 1567.
ÞORLÁKSHÖFN: Baldvin Albfertsson.
ÞÓRSHÖFN: Hólmgeir Halldórsson.
Nýir áskrifendur og aðrir kaupendur geta snúið sér
beint, til þessara umboðsmanna blaðsins.
Sími 17-500.