Þjóðviljinn - 18.07.1964, Blaðsíða 5

ÞJÓÐVILJINN
Laugardagur 18. júlí 1964
SlÐA g
FRAMBOD GOLDWATERS
ER ENGIN TILVIUUN
Barry Goldwater, forselaeíni
bandawsku stjórnarand-
stöðunnar, hefur orðið: „Bar-
áttan sem nú er háð stendur
milli guðlausra og guðhræddra.
í>að má líka orða það öðru-
vísi: Milli þrældóms og frels-
is. Viðureignin nær um all-
an heim. Ég staðhsefi að bæði
þessi hugmyndakerfi geta ekki
búið saman í heiminum þeg-
ar til lengdar lætur. Sá dag-
ur kemur að annað stendur
eitt uppi. . . Ég álít að við
getum (unnið sigur í kalda
stríðinu) án styrjaldar“. Þýzki
blaðamaðurinn sem á viðtal
við forsetaefnið segir þá: ,,En
þér mynduð í því efni ganga
fram á fremstu nöf og hætta
á styrjöld?" „Já“, svarar Gold-
water, ..nákvæmlega eins og
land yðar hefur æ ofan
í æ á liðnum tímum gengið
fram á fremstu nöf, hætt á
styrjöld og náð ágætum ár-
angri. . . Með allri virðingu
fyrir okkar eigin hermönnum
vil ég samt segja þetta: Hefði
Þýzkaland ekki í báðum
(heims)styrjöldunum haft fyrir
æðstu yfirboðara hersins menn
— eða einn mann — sem ekk-
ert vit höfðu á hvernig heyja
á styrjöld, þá hefði Þýzka-
land unnið báðar styrjaldim-
ar“.
Tíu dögum eftir að þetta við-
tal birtist í Hamborgar-
vikuritinu Der Spiegel kaus
flokksþing Repúblikanaflokks-
ins Goldwater forsetaefni i
fyrstu atkvæðgreiðslu með
tveim þriðju atkvæða, og er
slíkur yfirburðasigur eins-
dæmi þegar ekki er um að
ræða endurkjör ríkjandi for-
seta. Áður var flokksþingið
búið að samþykkja kosninga-
stefnuskrá þar sem meðal ann-
ars er heitið að láta einskis
ófreistað til að ,.frelsa“ allar
þjóðir sem kommúnistar
stjórna og lima jafnframt
sundur ríki eins og Sovétrík-
in og Júgóslavíu. Goldwate>-
er fyrir löngu búinn að lýsa
því í ræðu og riti hvernig
hann hyggst framkvæma
,,frelsunina“. Leyniþjónusta
Bandaríkjanna á að undirbúa
uppreisnir í löndum Austur-
Evrópu, meðal -annars með
vopnasmygli. Uppreisnirnar á
síðan að hefja þegar merki er
gefið i Washington. Jafnframt,
verða hersveitir Atlanzhafs-
bandalagsins sendar fram til
fulltingis við. uppreisnarmenn,
búnar kjarnorkuvopnum sem
herforingjarnir fá sjálfir að
ráða hvenær þeir beita. Láti
Sovétríkin hart mæta hörðu
verða eldflaugamar sendar af
stað. ,.Þegar ég styð á rauða
takkann vil ég vera viss um
að geta hæft karlaklósettið í
Kreml“, sagði Goldwater eitt,
sinn þegar vel lá á honum.
Bandaríkin yrðu að ganga til
samstarfs við sósialistísk ríki
á grundvelli málamiðlunar og
gagnkvæms tillits, til lífshags-
muna annarra ríkja, var hafn-
að sem löðurmannlegum svik-
um við heilagan málstað. Gold-
water beið ekki boðanna eft-
ir að flokksþingið kaus hann
í framboð, í þakkarræðu sinni
til þingheims lýsti. hann John-
son forseta óalandi og óferj-
andi sökum þess að hann hef-
ur haldið áfram stefnu fyrir-
rennara síns gagnvart sósíal-
istískum ríkjum.
ingur bandárískrar utanrikis-
þjónustu í málum Austur-
Evrópulanda. 1 fyrirlestri hef-
ur Kennan lýst hversu illa
honum brá eftir heimkomu úr
sendiherraembætti í Belgrad ’
fyrrasumar að kynnast ,,út-
breiddum og áhrifamiklum
hugsunarhætti hérlendis — og
ég óttast að hann færist i
aukana. . . hugsunarhætti sem
var reiðubúinn að varpa bæði
von og þolinmæði fyrir borð.
að tileinka sér viðhorf sem
hafnaði sérhverjum möguleika
öðrum en miskunnarlausustu,
sem er svo alvarleg að af
henni stafar geigvænleg og
bráð hætta“.
Eftir öllum sólarmerkjum á
þessari stundu að dæma
verður Johnson sigursæll í
kosningunum í nóvember, en
margt getur skeð fyrir kjör-
dag. Bjáti verulega á í inn-
anlands- eða utanríkismálum
kunna sigurmöguleikar Gold-
waters að aukast í einu vet-
fangi. Og þótt svo fari að hann
bíði ósigur, er stéfna hans og
öflin sem hófu hann til vegs
jafn mikill veruleiki í banda-
rísku þjóðlífi eftir og áður.
Heimkynni þeirra er ekki ein-
vörðungu innan Repúblikana-
flokksins. í öldungadeildinni
hefur Goldwater átt nánara
sálufélag með demókrötum eins
og Dodd frá Connecticut,
Thurmond frá Suður-Karólínu
og Jackson frá Washington en
mörgum flokksbræðra sinna.
Þessir demókrataþingmenn eru
áhangendur hervæðingar og
valdstefnu alveg ei-ns og kross-
riddarinn með kúrekahattinn
Allar tilraunir Scrantons og stuðningsmanna hans komu fyrir ckki. Skipulag á baráttu Scrant-
onsmanna fór í handaskoUim eta kosil ingavél Goldivatérs 'starfaði snuröulaust. -
Goldwater og menn hans
hyggjast uppskera ,í; kosn-
ingunum í haust ávöxtinn - af
nær tveggja áratuga haturs-
áróðri gegn , .samsæri smönn-
um hins alþjóðlega kommún-
isma“. Enginn vafi er á að
þessi áróður hefur tryllt veru-
l.egan hluta bandarísku þjóð-
arinnar. , Enski blaðamaðurinn
sem áður er getið vitnar í
George F. Kennan, sem viður-
kenndur er fremsti sérfræð-
heiftarlegustu og ósáttfúsustu
baráttu, að fylgja stefnu sem
ég er innilega sannfærður um
að getur einungis leitt, og
hlýtur óhjákvaemilega að leiða.
til þeirra endanlegu og óaft-
urkallanlegu skélfinga sem
okkur öllum standa fyrir hug-
skotssjónum. I stuttu máli
sagt varð mér ljóst, að hvað
snerti sambúð okkar við
heimskommúnismann ríkti í
almenningsálitinu hér kreppa
frá Arizona. Meðal áhrifa-
manna í Washington serhigeugj,c
ið hafa fram fyrir skjöldu að
vara við samkomulagi við
Sovétríkin um ráðstafanir til
að draga úr viðsjám í Evrópu
er Dean Acheson, fyrrverandi
utanríkisráðherra x stjóm
Trumans og náinn kunningi
Johnsons forseta. Skammt er
að minnast þess að Kennedy
heitinn beitti í kosningabar-
Framhald á 7. síðu.
Goldwater í San Francisco með cinkennishúíu stúdentaféiags á
höfðinu.
Það er ekki nema vpn að
Róbert Stephens, alþjóða-
málafréttaritari ■ - Lundúna-
blaðsins Observer, spyrji: „Ksera
. * .. Bandankin sjg um að pstunda
sámbúð' við. kotnmúnistísk ríki.
eða vilja þau berjast , við
Rússland , og Kína , þahgað . til
ýfir íýftur?" Enginn vafi er
á svari fulitrúanna. á. .flokks-
þingí repúblikana við þessari
spumingu. Stefnan sem þar
var mörkuð er styrjaldarstefna.
I Kýrhöllinni í San Fi-anciseo
ríkti andi krossferðar gegn
hintnn vantrúuðu. Stéfnunni
sem Kennedy, heitinn forseti
setti skýrast fram í ræðu
sinni í Ann Arbor í fyrrasum-
ar, þegar hann lýsti, yfir að,
17. DAGUR.
Og áður en hann sigldi frá landi, setti hann upp á land
jungfrúna og fékk henni gott föruneyti aftur til Miklagarðs,
bað hana þá segja Zóe, frændkonu sinni, hversu mikið vald
hún hafði á Haraldi, eða hvort nokkuð hefði drottningar
riki fyrir staðið, að hann mætti fá jungfrúna, ef hann vildi.
Þá sigldi Haraldur norður í Ellipalta, fór þaðan allt um
Austurriki.
En er Haraldur kom til Hólmgarðs, fagnaði Jarizleifur
konungur honum forkunnar vel. Dvaldist hann þar um vet-
urinm; tók þá í sína varðveizlu guli það allt, er hann hafði
þannig áður sent utan af Miklagarði, og margs konar dýr-
gripi. Var það svo mikið fé, að engi maður norður í lönd-
hafði séð slíkt í eins manns eigu.
Haraldur hafði þrem sinnum komið i pólútasvarf, meðan
hann var í Miklagarði. Það eru þar lög, að hvert sinn
er Grikkjakonungur deyr, þá skulu Væringjar hafa pólúta-
svarf; þeir skulu þá ganga um allar pólútir (hallir) konungs,
þar sem féhirzlur hans Ci-u, og skál hver þá eignast að frjálsu,
er höndi; m kemur á.
\
±