Þjóðviljinn - 29.12.1964, Qupperneq 7

ÞrMtfuífagur 29. desember 1964 ----------------------- -----------------------------------------ÞJÖÐVILJINN
Sparnaður í rekstrarútgjöldum
Framhald af 2. síðu
sjóður endurgreiðir 1/3. Hér
er að nauðsynjalausu haldið
uppi 5 starfsmönnum, með til-
heyrandi útgjöldum eins og
heildarupphæðin sýnir. At-
vinnuástandið hefur ekki í
rúman áratug krafizt bessarar
kostnaðarsömu starfsemi, en
eigi að síður er henni haldið
uppi óskertri ár frá ári, og
virðist enginn vita hvað starfs-
fólkið hefur fyrir stafni. Hér
er augljóslega unnt að draga
saman seglin^ og spara ef vilji
er fyrir heridi, en því miður
virðist hann skorta. Lagt er til
að þessi útgjöld verði • áætluð
340 þús. og lækki því um 200
þús. kr.
Önnur tillagan er um að lið-
urinn Kirkjubyggingarsjóður
1.6 milj. kr. verði felldur niður.
Engin ástæða er til að borgar-
sjóður leggi stórfé á borgarbúa
árlega til styrktar kirkjubygg-
ingum. Hér vantar margt ann-
að húsnæði á undan kirkjum,
sem stendur boirgarsjóði nær
að annast af meiri myndar-
skap en verið hefur. Hallgríms-
kirkia er átakanlegt dæmi um
meðferð þess fjár, sem með
þessum hætti hefur verið lagt
á borgarbúa og er mál að linni
áður en lengra er haldið á
kostnað almennings í Reykja-
vík.
Þriðja tillagan er um að
fella niður liðinn Almanna-
varnir 1 milj. kr. Þessi út-
gjöld eru algerlega óþörf og
engin ástæða til að áætla fyrir
þeim í fjárhagsáætlun Reykja-
víkurborgar Svokallaðar „al-
mannavarnir“ eru af flestum
sem vit hafa á, taldar tilgangs-
lausar ef til ófriðar dregur
með nútíma drápstækjum. Her-
veldin draga nú stórlega úr
hemaðarútgjöldum sínum og
sjaldan hefur verið friðvæn-
legra þeirra í milli en síðustu
árin. Hemaðarbækistöðvum er
fækkað ár frá ári. Þeir, sem
trúa á styrjöld, og vilja hér
efna til eins konar „hernaðar-
útgjalda“ þess vegna, ættu
fremur að snúa sér að því að
fjarlægja sjálfa hættuna, þ.e.,
herbækistöðvar Bandaríkjanna
á íslandi, en að efna til út-
gjaldabákns sem er þungt á
skattþegnunum, en engum kæmi
að gagni, þótt hættu bæri að
höndum vegna hernáms lands-
ins og herstöðva hér á landi,
sem annað mesta herveldi
heims hefur yfir að ráða.
Fjórða tillagan gerir ráð
fyrir að liðurinn Framkvæmd
framfærslumála verði áætlað-
Ur 2,milj. 496 þús. kr. í stað
2 milj. 646 þús. kr. í frum-
varpinu. Lækkunin nemur 150
þús. ' kr. í ár er áætlað til
framfærsluskrifstofunnar 2,4
milj. og sýnist óþarfi að hækka
þá upphæð verulega, enda ekki
um nema fjölgun eins starfs-
manns að ræða.
Fimmta og sjötta till. snerta
meðlög með skilgetnum og ó-
skilgetnum börnum. Lagt er
til að hækka áætl. endur-
greiðslur samkv. fyrri liðnum
um 300 þús. kr. og samkv.
síðari liðnum um 2 milj. kr
Það er almenn skoðun og
studd sterkum rökum að í
þessum efnum megi herða inn-
heimtu hjá bamsfeðrum og að
sú innheimta sé í megnasta ó-
lagi af hálfu borgarinnar og
jafnvel mönnum mismunað sv'o
áberandi sé. Stofnun og rekst-
ur Kvíabryggju átti að auð-
velda þessa innheimtu og kann
að hafa gert það að einhverju
leyti. Hitt virðist fráleitt að
á borgarsjóði þurfi að lenda
af þessum sökum 12 milj. og
400 þús. kr., en innheimt sé
aðeins 9,5 milj. Hér þarf að
gera átak og er till. við það
miðuð að svo sé gert.
Framkvæmdir
Við gjaldabáklinn Gatna- og
holræsagerð, er aðeins flutt ein
breytingartillaga. Þessi gjalda-
bákur er í frumv. áætl. 126.8
milj. en var í ár áætl. 102,1
milj. Hækkun 24,7 milj. Hér
við bætist svo hluti borgar-
sjóðs af benzínskatti 14 milj.
og haskkun lóðagjalda á ný-
byggingum um 5,6 milj. Þann-
ig nemur hækkun liðsins raun-
verulega 44,3 milj. kr. Mun
þó ekki af veita til að hraða
gatna- og holræsagerð svo sem
æskilegt og nauðsynlegt er.
Þrátt fyrir góðan gang á mal-
bikunarframkv. í ár, hefur und-
irbúningur nýrra byggingar-
svæða gengið svo hörmulega ■
seint, að borgin hefur raun-
verulega stöðvað nýjar bygg-
ingarframkvæmdir allt þetta
ár. Við skulum vona að sú
saga endurtaki sig ekki á
næs.ta ári.
Ég vil lýsa því yfir að sú
skoðun Alþýðubandalagsins er
óbreytt, að leita hefði átt heim-
ildar\ Alþingis til álagningar
sérstaks skatts á stóreignir
miðbæjarins í Reykjavík til
framkvæmda á gatnagerðaráæti-
uninni í stað þess að taka upp-
hæðina svo að segja alla með
útsvörum, svo sem er stefna
borgarstjórnarmeirihlutans og
greinilegast kemur fram af
þessu frumv. Það eru vissu-
lega takmörk fyrir því hvað
hægt er að leggja á almenn-
ing í útsvörum, jafnvel þó
framkvæmdir séu æskilegar og
nauðsynlegar.
Till. sem flutt er til lækkun-
ar er um að liðurinn Aðrar
framkvæmdir verði ákveðinn
100 þús. í stað 200 þús. kr.
Kostn. þessi reyndist 61 bús.
1963 og sýnist þessi mi'kla
hækkun miðað við þá reynslu
óþörf, enda þegar búið að á-
ætla 48 mili. til nýrra holræsa-
og viðhalds eldri holræsa,
samkv. frumv.
Við gjaldabálkinn Fasteignir
er flutt sú breytingartillaga
að áætlað framlag til kaupa
á fasteignum og erfðafestu-
löndum, verði 5 milj. í stað
6 milj. í frumv. þ.e. lækki um
1 milj. kr. Þessi kostnaðar-
liður reyndist 659 þús. 1963
og er áætlaður í ár 3 mili.
kr. Virðist ofrausn að tvöfalda
hann á einu ári og nær tí-
falda hann frá 1963.
Lagt er til að gjaldabálkur
Vextir og kostnaður við Ián
verði ákveðinn 1 milj. kr. í
stað 1,2 milj. í frumv. Ekki
virðist ástæða til að hækka
hessa áætl. frá þessu ári og
árið 1963 reyndist þessi kostn.
aðeins 442 þús. kr.
Tvær breytingartill. eru við
gjaldabálk önnur útgjöld. Sú
fyrri við lið Ráðstefnur. Lagt
er til að liðurinn lækki úr
450 þús. í 400 þús. þ.e. um
50 þús. kr. Er þá miðað við
að halda óbreyttri áætlun þessa
árs, enda nauðsynlegt að hafa
gát á kostnaði sem þessum.
Síðari till. til lækkunar á
þessum gjaldabálki er um að
Óviss útgjöld lækki um 200
þús. kr. eða úr 1 milj. í frumv.
í 800 þús. Er það sama upp-
hæð og áætluð er í þlssu skyni
á þessu ári. Aðgæzlu ber að
hafa á slíkum lið sem þessum,
ekki sízt þegar fjárhagsáætlun
er há og rúm í flestum grein-
um og auðvelt að koma all-
flestum greiðslum fyrir á þá
gjaldaliði sem fyrir eru og bú-
ið að áætla ríflega til.
Sýningarskáli
Þær breytingartillögur til
lækkunar á rekstrarútgjöldum
sem við Alþýðubandalagsmenn
flytjum og ég hefi gert grein
fyrir lækka rekstraráætl. borg-
arsjóðs um 13 milj. 775 þús.
kr. Verður það þá ekki nettó-
lækkun rekstrarútgjalda, þar
eð við flytjum tvær till. til
útgjaldaukingar á rekstrará-
ætlun borgarsjóðs.
Félag ísl. myndlistarmanna
hefur snúið sér til borgar-
stjórnar með beiðni um styrk
til byggingar nýs sýningarskála,
er ákveðið er að reistur verði
á Miklatúni. Mikil nauðsyn er
á því að slíkur sýningarskáli
verði reistur hið allra fyrsta,
og þess er engin von að lista-
mennirnir geti byggt þetta hús,
sem áætlað er að kosti 5—6
milj. kr., án fjárstuðnings frá
ríki og borg. Ég hygg að flest-
ir séu líka sammála um að
veita þeim nokkurn stuðning.
Á eignabreytingaáætlun er gert
ráð fyrir 2 milj. kr. framlagi
til framkvæmda á Miklatúni
og þar af 500 þús. til bygg-
ingar sýningarskála. Réttara
virðist þó, eðli málsins samk'’.,
að færa byggingarstyrk til
sýningarskála á rekstraráæti-
un, þar sem skálinn verður
ekki eign borgarinnar heldur
samtaka myndlistarmanna. Með
þetta í huga höfum við talið
rétt að gera ráð fyrir þessum
styrk á rekst.raráætlun og
lækka þá framlag til Mikla-
túns um 500 þús. kr. á eigna-
breytiogaáætlun. Hins vegar
teljum við ekki verða hjá því
komizt að ætla Fél. fsl. mynd-
listarmanna 1 milj. kr. styrk
í þessu skyni á árinu og er
þá að sjálfsögðu gert ráð fyrir
að Alþingi og rfkisstjórn sýni
bessu málefni einnig skilning.
Gert er ráð fyrir að útgjöld
þessi komi á sem nýr liður.
Húsnæðismálin
Hin till. okkar til hækkunar
gjaldamegin á rekstraráætlun
er um að upp verði tekinn nýr
liður er verði Aðstoð við hús-
næðislausar fjölskyldur 1 milj.
kr. Fyrir ári fluttum við sömu
till. við umræður um fjár-
hagsáætlun, en hún náði ekki
fram að ganga. Sízt hefur á-
standið í húsnæðismálum
batnað síðan - þá, barnafjöl-
skyldur eiga einkum mjög ó-
hægt með að fá inni þegar
bær lenda í húsnæðishraki. f-
búðir fást ekki leigðar nema
greitt sé fyrirfram hálft ár.
heilt ár eða meira. Er það
mörgum ofviða og bá oft eina
úrræðið að leita til borgarfé-
T I L S Ö L U :
EINBÝLISHÚS — TVÍBÝLISHÚS og íbúðir af ýmsum
stærðum í Reykjavík, Kópavogi og nágrenni.
*
OG EIGNA
Bankastr. (
sími 16631
MADE IN U.S.A
„Camel stund
er ánægju stund!u
Kveikið í einni Camel og njótið
ánægjunnar af gæðatóbaki, mildu
og hreinræktuðu tóbaksbragði.
BEZTA TÓBAKIÐ GEFUR BEZTA REYKINN.
strax í dag!
i

------------------- SIÐA
lagsins um aðstoð. Sama á
sér stað ef fólk ræðst í að
kaupa íbúð. Oft vantar bá
herzlumuninn til að geta fest
kaupin og tryggt sér þannig
húsnæði. Er vissulega kominn
tími til að borgarstjórnin geri
sér grein fyrir því að óhjá-
kvæmlegt er að ætla nokkurt
fé á fjárhagsáætlun til aðstoð-
ar fólki sem lendir í húsnæð-
ishraki og hefur ekki í annað
hús að venda en leita til síns
bæjarfélags um nokkra fjár-
hagsaðstoð til að leysa vand-
ann.
Útgjöld af þessum tveimur
till. til hækkunar á rekstrar-
áætlun nema 2 milj. kr. og
koma þær til frádráttar þeim
13 milj. 775 þús. kr., er till.
okkar til útgjaldhækkunar
námu, þannig að nettólækkun
útgjalda á rekstraráætlun nem-
ur samkv. breytingartill. okk-
ar Alþýðubandalagsmanna 11
milj. 775 þús: kr. og myndu
heildarrekstrargjöld borgar-
sjóðs samkv. því lækka úr
527 milj. 947 þús. í 516 milj.
Í72 þús. kr.
Er það till. og ætlun okkar
Alþýðubandalagsmanna, að þessi
beina lækkun rekstrarútgjalda
borgarsjóðs, svo og sú hækk-
un annarra tekjuliða en út-
svara á tekjuáætlun, er af
breytingartillögum okkar leiddi,
ef samþykktar yrðu, verði til
þess notuð að lækka útsvars-
upphæðina. Tekjuhækkunartill.
námu eins og fyrr segir 73
milj. 150 þús. kr., og er því
með þeirri upphæð, ásamt því
sem sparast á rekstrarútgjöld-
um, unnt að lækka áæltaða út-
svarsupphæð úr 446 milj. 297
þús. í 361 milj. 372 þús. kr.
eða um 84 milj. 925 þús. kr.
þ.e.a.s. rúm 19%.
Tríllan
Framhald af 5. síðu.
Ef hann lánaði eingöngu útá
afla ætti hann að vera tryggður
gegn öllum töpum. Þá m"ndi
slík voldug peningastofnun
verða sá burðarás útgerð ís-
lendinga, sem ásamt öðrum
viturlegum ráðstöfunum gæti
haft úrslitaáhrif á starfsgrund-
völl hennar. Atvinnulega og
menningarlega séð, getur eng-
in fjárfesting orðið heilla-
drýgri okkar fiskveiðiþjóð.
Tveggja miljarða aluminí-
umverksmiðja, sem fengi hálf-
gefins rafmagn, yrði aldrei
annað en hismið eitt, saman-
borið við fiskveiðar og fiskiðn-
að landsmanna sjálfra.
Við erum forustuþjóð heims
á þessu sviði. Þess vegna er
áhættulaust með öllu að taka
erlent stórlán til þess að halda
þeirri aðstöðu, meðan sjór er
sóttur af kappi og aflinn sem
á land kemst er fullnýttur af
vísindalegri hagsýni.
Eg læt hér staðar numið að
sinni. Þó get ég ekki endað
þetta rabb án þess að nefna
hið algjöra kæruleysi sem rikt
hefur varðandi botnlagsrann-
sóknir djúpmiða og kortlagn-
ingu þeirra, þrátt fyrir síend-
urteknar kröfur fiskimanna til
úrbóta.
Hvenær mun sá dagur ljóma,
er af grunni rís íslenzk vís-
indastofnun, er hefir það hlut-
verk eitt að endurbæta eldri
gerðir veiðu a ov finna upp
ný og afkasta. i’-il veiðitæki?
TIL SðLU:
2. herb. íbúð í tví-
'wlishúsi.
Sér inngangur Sér hiti.
Stærð 75 ferm Stórfal-
leg lóð Alveg sér —
rbúðin eT laus upp úr
aramótum
lutnlne*skrt4»tof«s-
[ÞorvaiSyr K. Þorsleíi
'MjklubrauF 74. _• •.
|Fa»lflðn«vl8«l<Stli ,
ij/tfmurtöur" Tr.ýððVai