Þjóðviljinn - 15.10.1965, Blaðsíða 1

Föstudagur 15. október Í1965 — 30. árgangur — 233. tölublað.
Vilja menn 7,6 milj. kr. kækkun á mjólk?
Sjá síðu @
Svíar fylgja norrænu varnarbandalugi
Sjá síðu
Bandaríkjamenn aftur farnir
að nota eiturgas í Vietnam
Gastegundirnar eru þœr sömu sem þeir neyddust til að
hœtfa við að nota fyrr í ór vegna aimenningsáiitsins
■ Bandaríkjamenn eru aftur farnir að nota eiturgas
í Suður-Vietnam. „New York Times“ (Evrópuútgáfan),
varð í síðustu viku fyrst til að skýna frá því að stjómin
í Washington hefði orðið við tilmælum Westmorelands
hershöfðing'ja, yfirmanns bandaríska hersins í Suður-Vi-
etnam, að honum yrði heimilað að taka aftur upp notkun
gass, sem honum hafi verið bönnuð í vor þegar fréttir
af þessari villimennsku höfðu vakið viðbjóð manna um
allan heim.
Síðan hafa bandarísku her-
sveitimar í Suður-Vietnam not-
að eiturgas á nær hverjum degi,
einkum á hinu svonefnda „her-
svæði D“ norðaustur af Saigon,
en einnig 1 miðhluta landsins.
„New York Times“ sagði ad
„búizt væri við að 173. her-
'lokkurinn (brigade) myndi noia
gasið í vaxandi mæli næstu daga
í því skyni að reyna að hreinsa
til í meira en 120 neðanjarðar-
virkjum sem skæruliðar Viet-
■ongs hafa grafiö“.
Þessi svokölluðu neðanjarðar-
virki eru jarðgöng þar sem
Innig óbreyttir borgarar leita
jr skjóls undan stöðugum
orengjuárásum Bandarikja-
-nanna, en það er á þess-
•im slóðum sem hinar lang-
r!eygu sprengjuþotur frá Guam
' afa gert flestar árásir sínar.
Eitrað „táragas“
Bandaríska herstjómin í Suð-
ur-Vietnam hefur ekki getað
haldið því leyndu að hún cr
aftur farin að stunda gashem-
að. En hún hefur reynt að halda
því fram, — það gerði hún
einnig í vor sem leið — að ekki
væri um eiturgas að ræða, held-
ur „saklaust" táragas, sem hún
notaði einmitt af „mannúðará-
'tæðum".
„New York Times“ sem skýr-
:r frá þvx að gastegundirnar
sem notaðar eru séu þær sem
allaðar eru CN og CS lýsir
þes&um tilraunum bandarísku
stjórnarinnar til að afsaka gas-
hernaðinn — og afsannar um
leið staðhæfingar hennar að að-
eins sé um táragas að ræða:
„Bandarískir embættismenn
hafa lagt sig alla fram þessa
dagana við að sannfæra blaða-
menn um að gasið lami menn
aðeins um stundarsakir og að-
eins sé um venjulegt táragas
að ræða, sem gerir mönnum erf-
itt um andardrátt og fái þá til
að tárast. Aðspui'ðir hvort í
gasinu væru einnig efni sem
gætu valdið velgju sögðu þeir
að svo væri alls ekki“.
En blaðið bætir við: „Lið-
þjálfi á vigvellinum (í Suður-
Vietnam) sem spurður var í dag
hver væri munurinn á CS og
CN svaraði að CN væri sterii-
ara, það ylli velgju, mönnum
fyndist sem maginn í þeim um-
hverfðist“.
„Mighty Mitcs“
Bandarísku hersveitirnar í
Suður-Vietnam hafa yfir að
ráða sérstökum tækjum til að
magna sem mest áhrif gassins
og önnur til að framleiða reyk
sem notaður er til að svæla út
þá sem leitað hafa skjóls í neð-
an j arðargöngum.
Magnús J. Brynj-
ólfsson form. VI
Hin nýkjörna stjórn Verzlun-
arráðs Islands hélt fyrsta. fund
sinn í gær. Formaður fyrir
næsta starfsár var kjörinn Magn-
ús J. Brynjólfsson. Fráfarandi
formaður er Þorvaldur Guð
mundsson.
Gastækin ganga undir nafn-
inu „Mighty Mites“ og eru þau
notuð til að dæla gasinu með
miklum þrýstingi eða með 300
km hraða á klst. Þessi tæki
fengu bandarísku hersveitirnar
í Suður-Vietnam í hendur þeg-
ar 13. september sl„ svo að
augljóst er að notkun eiturgass-
ins hafði lengi verið undibúin.
„New York Times“ segir um
„Mighty Mites“:
„Reynist þessi tæki vel munu
þau senni'lega fengin öllum
helztu hersveitunum“ í Suður-
Vietnam“.
Kæra Norður-Vietnam
Eins og áður hefur skýrt frá,
hefur stjórn Norður-Vietnams
mótmælt gashemaði Bandaríkja-
manna við alþjóðlegu eftirlits-
nefndina í Indókina. 1 mótmæl-
um hennar segir:
„Eftir tvær ’ handahófs
sprengjuárásir flugvéla af gerð-
inni B-52 á héraðið umhverfis
Ben Cat í fylkinu Thu Dau
Mot, 90 km fyrir norðan Saigoxi,
Framhald á 5. síðu.
Illviðri og snjó-
koma norðanlands
■ í fyrrakvöld gekk í norðanátt með hvassviðri og
snjókomu á Vestfjörðum og gekk illviðrið austur yfir land-
ið í fyrrinótt og gær. Var komið snjóföl niður á lág-
lendi í gærdag á Vestfjörðum og vestanverðu Norður-
landi eða allt austur til Eyjafjarðar en á austanverðu
Norðurlandi var þá komin slydda og fór veður kólnandi,
hins vegar var þá að byrja að hlýna aftur á Vestfjörð-
um, og fékk Þjóðviljinn þær upplýsingar hjá Veðurstof
unni að illviðrið virtist ætla að ganga fl'jótt yfir.
Illvirðið byrjaði um kl. 9 í
fyrrakvöld á Vestfjörðum. Var
tveggja stiga frost þar í gær-
morgun en í gærdag var farið
að hlýna og hitinn um frost-
mark. Mest úrkoma mældist í
Æðey og Kjörvogi, 7 mm. Var
grátt niður að sjó víðast hvar
á Vestfjörðum og vestanverðu
Norðurlandi í gær og talsvert
hafði snjóað til fjalla.
Á Austurlandi var enn 7 stiga
hiti í gær en veður fór kólr*
andi og kominn var stormuí
á miðunum.
Hér sunnanlands var élja-
gangur og gránaði í fjöll, hvass-
ast var í Reykjavík, 10 vindstig
í fymnótt, en veðurhæðin náði
8—9 vindstigum á nokkrum
stöðum öðrum. Heitast var í gær
í Vík í Mýrdal, 10 stig, og þar
var logn en á Stórhöfða var
3 stiga hiti.
í fyrsta sinn samið um aldurshækkanir
Trésm. samþykktu
sáttatilloguna í gær
Aðilar að deilu trésmiða sam-
þykktu í allsherjaratkvæða-
Annað spila-
kvöldið n. k.
sunnudagskvöld
Fyrsta spilakvöld Sósíal-
istafélagsins á þessu hau&ti,
sem haldið var sunnudag-
inn 3. þ.m., var vel sótt
og skemmtilegt enda tókst
meistara Þórbergi sérstak-
lega vel upp í skrímsla-
sögum sínum sem reyndar
vænta mátti að viðstödd-
um sérfræðingi hans í þess-
ari grein, Jóni Rafnssyni,
er studdi hann með ráð-
um og dáð.
Á næsta spilakvöldi mæt-
ir skáldið Jóhannes úr
Kötlum og má því segja
að skemmtinefndin haii
ekki valið af verri endan-
um skemmtikraftana í
fyrsta og öðrum áfanga
vetrarstarfsins.
Nánar verður getið um
spilakvöldið í blaðinu á
morgun.
Skemmtinefndin.
Frá opnun sýningarinnar í gær. Kjarval iengst til vinstrL
Kjarvalsstaðir rísa á Miklatúni, sagði borgarstjóri við opnun afmælissýningar
Akvör&un um smíði myndlistarskála
tekin af borgarráði í gær
greiðslu í gasr það samkomulag
er sáttasemjari hafði borið
fram. Trésmiðafélagið sam-
þykktj með 135 atkvæðum gegn
87 en þrír seðlar voru auðir.
421 voru á kjörskrá en atkvæði
greiddu 225.
Meistarafélag húsasmiða sam-
þykkti einnig með 72 atkvæðum
gegn 12 og voru tveir seðlar
auðir. Atkvæði greiddu aðeins
86 af 250 á kjörskrá. Báðir að-
ilar hafa þegar aflýst verkfalli
og verkbanni.
Helztu atriði hins nýja kjara-
samnings eru þessi: Vinnutími
styttlst í 44 klukkustundir á
viku eins og hjá mörgum stétt-
arfélögum öðrum. í fyrsta sinn
er samið um starfsaldurshækk-
anir og teknir upp þrír launa-
flokkar eftir starfsaldri. Viku-
kaup hækkar um 4 til 11,4%.
Þá var samið um sérstakan
taxta i viðgerðavinnu og er
hann 5% hærrj en venjulegur
taxti. Ennfremur náðu trésmið-
ir nokkurri hækkun á greiðslu
fyrir handverkfæri.
Auk fjórtán lögboðinn'a veik-
indadaga var samið um fjórtán
til viðbótar og þess utan um
þrjá daga eftir þriggja mán-
aða starf og 6 eftir sex mán-
aða starf. Veikindadagar um-
fram þá lögboðnu greiðast með
dagkaupi þriðja aldursflokks.
Auk k'jarasamninga voru gerð-
ar nokkrar breytingar á mál-
efnasamningi félaganna. Samn-
ingamir gilda til 1 október 1966.
□ Borgarráð Reykjavíkur samþykkti á fundi
sínum í gærdag, að borgin gangist fyrir byggingu
sýningarskála myndlistarmanna á Miklatúni í
samráði við samtök listamannanna.
Á fundi borgarráðs voru lagðir
fram uppdrættir Hannesar Da-
víðssonar arlutekts af fyrirhug-
uðum sýningarhúsum og áætlun
um smíði þeirra. Hér er um að
ræða tvær aðalbyggingar, ásamt
tengibyggingu. Verður önnur að-
albyggingin tengd nafni Jóhann-
esar S. Kjarvals og þar stöðugt
til sýnis þau málverk lista-
mannsins, sem nú exru í eigu
Reykjavíkurborgar eða komast
síðar í eigu hennar.
Geir Hallgrímsson borgarstjóri
skýrði frá þessu í ræðu sem
hann hélt við opnun afmælis-
sýningar Kjarvals í Listamanna-
skálanum í gærkvöld. Flutti
borgarstjóri listamanninum og
afmælisbarninu árnaðaróskir og
sagði m.a.: — Við strengjum
þess heit á þessum tímamótum
í ævi Jóhannesar Kjarvals að
bæta aðstöðu íslenzkrar mynd-
listar sem hann hefur hafið i
æðra veldi með lífi og starfi
Mikill fjöldi fólks var við
opnun Kjarvalssýningarinnar,
svo mikill að gestir fengu ekki
notið sýningarinnar að fullu.
Sala sýningarskrárinnar var
þegar lífleg og biðraðir mynd-
uðust fljótt við þau borð þar
sem frammi lágu bækur er gest-
ir gátu ritað nöfn sfn í til heið-
urs afmælisbaminu.
Afmælis Kjarvals er mirm^t
á 7. síðu blaðsins í dag
Einar á
þing SF
f dag hefst í Hilleröd í I
mörku þing Socialistisk Fc
parti, og hefur verið boðig
þingsins ýmsum erlendum í
um, fulltrúum flokka og eins
lingum. M.a. fékk Einar
geirsson persónulegt boð urr
mæta og situr hann' þingit