Þjóðviljinn - 07.12.1965, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 7. desember 1965 — ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA J
Frá umræðum á síðasta fundi borgarstjórnarinnar
Skipulagsleysii í barna-
verndarmálum Rvíkur
Á síðasta fundi borgarstjóm-
ar Reykjavíkur flutti frú Adda
Bára Sigfúsdóttir. borgarfull-
trúi Alþýðubandalagsins, svo-
hljóðandi tillögu:
„Borgarstjómin leggur fyrir
nefnd þá, er skipuð var sam-
kvæmt samþykkt borgarstjóm-
ar 14. maí 1964 til þess að gera
tillögur um starfshætti og
skipulag barnavemdarmála, að
skila tillögum sinum til borg-
arstjórnar fyrir afgreíðslu fjár-
hagsáætlunar ársins 1966.“
1 framsöguraeðu sinni minnti
Adda Bára á að hún hefði bor-
ið fram fyrirspum á borgar-
stjómarfundi hinn 7. október
sl. um starfsemi nefndar þess-
Hæstu vinningar í
Happdrætti DAS
Fyrir helgina var dregið í 8.
flokki Happdrættis D.A.S. um
200 vinninga og féllu hæstu
vinningar þannig:
íbúð eftir eigin valí kr.
500.000.00 kom á nr. 10640, um-
boð Keflavík. Bifreið eftir eigin
vali fyrir kr. 200.000.00 komí á
nr. 61767, umboð aðalumboð.
Bifreið eftir eigin va'l'i fyrir kr.
150.000.00 kom á nr. 10765, um-
boð Sandgerði. Bifreið eftir eig-
in vali fyrir kr. 130.000.00 kom
á nr. 32164, umboð Akureyri.
Bifreið eftir eigin vali fyrir kr.
130.000.00 kom á nr. 15513, um-
boð Flateyri. Húsbúnaður eftir
eigin vali fyrir kr. 25.000.00 kom
á nr. 53367, umboð aðalumboð.
Húsbúnaður eftir eigin vali fyr-
ir kr. 20.000.00 kom á nr. 7609
umboð aðalumboð og 16400, um-
boð Akureyrf. Húsbúnaður eftir
eigin vali fyrir kr. 15.000.00 kom
á nr. 4827, umboð aðalumboð,
16972, umboð aðalumboð og 31158,
umboð aðalumboð.
Eftirtalin númer hlutu húsbún
að fyrir kr. 10.000.00 hvert: 4849,
5075, 5107, 5271, 18790, 19786,
21976, 29703, 37981, 57740.
arar. Borgarritari svaraði fyrir-
spurninni í fjarveru borgar-
stjóra og las upp greinargerð,
þar sem fullyrt var að nefndin
mundi skila tillögum innan
skarnms.
Adda Bára sagði að þó að
orðalagið i umræddri greinar-
gerð hefði verið loðið hafi hún
talið eðlilegt að gera ráð fyrir,
að nefndin þyrfti ekki lengri
tíma en einn mánuð til að
ganga frá málum sínum — og
var því sjónarmiði ekki mót-
mælt á fyrmefndum fundi,
enda ek'ki viðunandi að borg-
arstjórnin þyrfti að bíða öllU'
lengur eftir tillögum nefndar-
innar — henni hefði verið fal-
<í> inn fyrir meira en ári sá tiltölu-
lega einfaldi hlutur að skipu-
leggja hetur þá starfsemi sem
bærinn rekur til þess að lið-
sinna illa stæðum bömum.
En mánuðurinn leið án þess
nokkuð fréttist af frekari störf-
um nefndarinnar og þegar ég
fór að kynna mér þessi mál
frekar á dögunum, sagði Adda
Bára, komst ég að því að eng-
inn fundur hafði verið haldinn
í nefndinni frá því á sl. vetri
— og engar tillögur lagðar þar
fram.
Og ræðumaður hélt áfram:
Sú staðhæfing, sem borin var
fram í plaggi því er borgarrit-
ari las á borgarstjórnarfundin-
um 7. októbcr sl. ,.að tillögur
nefndarinnar væm væntanleg-
ar innan skamms“ var því ein-
faldlega rakalaust slúður —
og hlýt ég að vita það að fyr-
irspurn borgarfulltrúa sé svar-
að þannig með hreinni stað-
leysu. Ennfremur víti ég þá ó-
skammfeilni að ekki skuli
reynt cftir slíka yfirlýsingn að
færa hana í námunda við
sannleikann með þvi að taka
rösklega til höndum, en það
hefur heldur ekki verið gert,
því að sl. Iaugardag bafði ekki
enn verið boðaður fundur í
nefndinni.
Ég skal ekki leiða getum að
þvl hvað þessu valdi, sagði
-4>
Síðara bindf ævisöp
Haraldar Böðvarssonar
tJt er komið hjá Skuggsjá
siðara bindið af ævisögu Har-
aldar Böðvarsson.ar útgerðar-
manns, er nefnist 1 fararbroddi.
Guðmundur G. Hagalín skráði
eftir sögu Haraldar sjálfs og
fleiri heimildum, og mun þetta
fertugasta og sjöunda bókin
frá hendi þessa afkastamikla
höfundar.
Fyrra bindið kom út í fyrra
og sagði frá uppvaxtarárum
Haraldar, erfiðu ástandi í út-
gerðarmálum landsmanna á
þeirri tíð. Var Haraldur 26 ára
er því bindi lauk og hafði haf-
ið umsvifamikla útgerðarstarf-
semi í Sandgerði. í seinna
bindinu er saga Haraldar rak-
in fram á þennan dag, rakin
fjölskyldutíðindi, utanreisur og
sögð þróunarsaga hins um-
svifamikla útgerðar- og verzl-
unarfyrirtækis Haraldar á
Akranesi. í greinargerð á kápu
segir m.a.: „Söguritarinn gerir
sér far um að leiða i ljós hvað
í uppruna, uppeldi og eðli
sögumannsins leiðir af sér sí-
vaxandi velfarnað hans — oft
á erfiðum og viðsjálum tím-
um — og ennfremur leggur
Adda Bára — nefndin eða for-
maður hennar lítur greinilega
ekki á það sem verkefni sitt
að skila tillögum og ráðamemn
borgarinnar láta hann greini-
lega í friði með þá skoðun.
Adda Bára benti í framhaldi
af þessu á, að þegar borgar-
stjómin hafi samþykkt að
skipa umrædda nefnd hafi leg-
ið fyrir skýrsla barnaverndar-
nefndar um þörf hennar fyrir
aukið starfslið. Alfreð Gislason
hafði þá borið fram tillögu um
að fengnar yrðu frekari tillög-
ur bamavemdarnefnd.ar um
starfsliðsþörfina,v en Birgir I.
Gunnarsson hefði bent á að
bamavemdarnefnd bagaði ekki
einungis starfsliðsleysi heldur og
s'kipulagsleysi þessara mála og
bar hann síðan fram þá til-
lögu um nefndarskipunina sem
síðan var samiþykkt sambljóða
í borgarstjóminni. — Ég vil
ekki væna Birgi, sagði Adda
Bára ennfremur — um að hann
hafi ætlað það citt með til-
löguflutningi sínum að koma í
veg fyrir samþykkt fyrrncfndr- ^
ar tiliögu Alfreðs Gíslasonar,
en framkvæmdin hefur orðið
sú að skipulagsleysið í barna-
verndarmálunum ríkir enn og
starfslið barnavemdarnefndar
er aðeins 5 manns en þyrfti
sennilega að vera yfir 20.
Kristján Gunnarsson skóla-
stjóri var af íhaldsins hálfu
látinn mæla gegn tillögu Öddu
Bám Sigfúsdóttur og flytja
frávísunartillögu. Viðurkenndi
hann að ekki hefði verið hald-
inn fundur í umræddri nefnd í
alllangan tíma. eins og hann
orðaði það, en hinsvegar mætti
segja að unnið væri áfram að
málinu, þar sem yfir stæði
skýrslusöfnun af hálfu nefnd-
arinnar. Taldi hann líklegt að
tillögur nefndarinnar gætu
legið fyrir í janúar eða febrúar
n.k.
Adda Bára sagði að atfhugun
nefndarinnar á þvi, hversu
mörg börn kæmu til fleiri en
einnar stofnunar borgarinnar
sem um barnaverndarmál fjall-
aði væri sjálfsögð skýrslugerð,
en hún lagði jafnframt áherzlu
á að alls engrar rannsóknar
væri þörf áður en nefndin skil-
aði tillögum sínum.
Alfreð Gíslason benti á að
öllum bæri saman um að
bamaverndarmálin í borginni
væru í ólestri og jafn.framt
væru menn sammála um, að
brýnasta nauðsynjamálið væri
nú að. bæta starfsaðstöðu
barnavemdamefndar Reykja-
víkur og auka starfslið hennar.
Um þetta hefði nefnd sú sem
skipuð var að frumkvæði borg-
arstjómar getað skilað tiUög-
um á . skömmum tíma, enda
tíðkaðist það mjög að nefndir
sem falið væri ákveðið verk-
efni, afgreiddu þau í áföngum,
skiluðu tillögum og greina.r-
gerðum um ákveðna hluta
verkefna sinna jafnskjótt og
hægt væri. Þetta hefði um-
rædd nefnd átt að gera að því
er varðar starfsliðsskort bama-
vemdarnefndarinnar.
Einar Ágústsson bar fram
tillögu um að nefndinni yrði
gert að skyldu að skila tillög-
um sínum í síðasta lagi 1.
marz 1966.
Kristján Gunnarsson tók
undir mál Alfreðs að nauðsyn-
legt væri að auka starfslið
barnaverndarnefndar.
Geir borgarstjóri Hallgríms-
son betmmbætti frávísunartil-
lögu Kristjáns og svo breytt
var hún samiþykkt að umræð-
um loknum með 9 fhaldsat-
kvæðum gegn 4.
Námskeii fyrir frvsfi-
húsaverkstjóra nýlokió
ekki vegna anna á síldarvertíð.
Þessi nýjung í starfsemi Verk-
fyrir frystihúsaverk- stjórnarnámskeiðanna hefur
vegum Verkstjórnar- mælzt mjög vel fyrir og verður
Dagana 28. október til 24. nóv-
ember sl. var haldið sérstakt
námskeið
stjóra á
námskeiðanna. Verkstjórnarnám-
skeíðin sem haldin eru sam-
kvæmt sérstökum lögum frá 1961
hafa nú starfað á fjórða vetnr
og var hér um að ræða 13. nám-
skeiðið, sem haldið er, oe jafn-
framt fyrsta sérnámskeiðið, shr.
reglugerð við áðurnefnd lög. Með
þessum hóp hafa “amtals um
200 verkstjórar sótt námskeiðin.
Námskeið þetta, sem var fjög-
urra vikna námskeið með 148
kennslustundum. var skipulagt í
samráði við sérfræð'nga Sölu-
stefnt að því að efna til sér-
námskeiða fyrir fleiri atvinnu-
greinar, eftir því sem óskað
kann að verða og aðstæður leyfa.
Til viðbótar þeim tveimur nám-
skeiðum, sem þegar hafa verið
haldin á þessum vetri, er gert
ráð fyrir að tvö almenn verk-
st.iórnarnámskeið verði haldin
síðar í vetur. Ákveðið er að hið
fyrra hefiist mánudaginn 7.
febrúar n.k.. og er skráning
þátttakenda þegar hafin. Nám-
skeiðin eru starfrækt í Iðnaðar-
miðstöðvar hraðfrystihúsanna og málastofnun Islands, sem veitir
Siávarafurðadeildar Sambands allar nánari upplýsingar.
fs'l. samvinnufélaga. Helztuí>~
námsgreinar voru: verkstjórn.
vinnuhagræðing, ýmis hagnýt
atriði fiskiðnfræði, ákvæðisvinna,
vinnuheilsufræði og rékstrar-
hagfræði. Kennarar og fyrirles-
arar á námskeiðinu voru alls
15, sérfræðingar í ýmsum grein-
um. Jafnframt kennslúnni voru
skípulagðar heimsóknir í stofnan-
ir og fyrirtæki, sem annast fyrir-
rí„0iðslu og þiónustu í bágu fisk-
iðnaðarins. Þátttakendur von,
frá eftirfarandi stöðum: Ólafsvftí
Grafarnesi. Patreksfirði, Bíldu-
dal, Hólmavík. Sauðárkróki,
Akureyri, Þórshöfn, Þorlákshöfn,
Sandgerði. Kéflavík. Hafnarfirði
og Reýkiavík. Skráðir þátttak-
endur frá Austurlandi mættu
Tiikynning í Varsjárblaðinu
„Polity:ia‘‘: „Það er á mis-
skilningí byggt, að halda það,
að það sén hnefaleikamir ein-
ir, sem ógna lífi og limum
íþ'róttamannsins. Hinn hálf-
fimmtugi Edward Manusz frá
Siemianowice var kjálkabrot-
inn í skák. Þegar hann mátaði
andstæðinginn hljóp hann hæð
sína í loft upp af ánægju,
hrasaði og rakst á borðbrún
með áðurnefndum afleiðingxim“.
Árin sem aldrei gleymast,
síðara bindið er komii út
Haraldur Böðvarsson.
hann ríka áberzlu á að leiða í
ljós áhrif breyttra aðstæðna
þjóðfélaginu og í umheiminum
á mótun og athafnir hins þjóð-
kunna skörungs."
Bókin er 382 bls. og eru
henni fjölda mynda af fjöl-
skyldu Haraldar, íbúðarhúsum
og fyrirtækjum.
Innbrot í íbúð
og í biðskýli
Aðfaranótt sl. föstudags var
framið innbrot í biðskýlig að
Sogavegi 1 og stojið þaðan sæl-
gæti. vindlum og vindlingum
fyrir um 3000 krónur.
Þá var lögreglunn; tilkynnt
um þjófnag úr íbúg í fyrra
kvöld. Var það að Engihlíð 6.
Ung stúlka sem býr í herbergi
í kjallara hússins varð vór við
það er hún kom heim til sín úr
vinnu um kl. 8 um kvöldig að
farið hafð; verið inn um glugga
á herberginu og hafði þjófurinn
haft á brott meg sér ferðavið-
tæki og sex þúsund krónur
peningum. — Lögreglan hefur
handtekið mann sem hún hefur
(grunaðán um ag hafa verið
þa/oa að verki og ®r nvél he«s
i rannsókn.
Skuggsjá hefur gefið út nýja
bók eftir Gunnar M. Magnúss,
annað bindi ritverksins „Árin
sem aidrei gieymast“ og fjallar
þetta bindi um Island og fyrri
heimsstyrjöld. Fyrra bindi rit-
verksins — um síðari heims-
styrjöldin,a — kom út í fyrra
haust og varð ein af metsölu-
bókunum fyrir síðustu jól.
Þessi nýja bók Gunnars M.
Magnúss er stór í sniðum, um
360 síður lesmáls. auk all-
margra myndasíðna. I formála
bókarinnar greinir höfundur-
in* frá aðalheimildum sinum,
en segir auk þess m.a.: ,,Rit
þetta fjallar um ísland á tíma-
bili fyrri heimsstyrjaldarinnar,
1914—1918. Er saga Islands &
þessum árum rakin hér að
nokkru, en í baksýn er jafnan
hinn ægilegi hildarleikur. Þessi
ár eru fyrir margra hluta sak-
ir eitt stórfelldasta tímabil
þjóðarsögunnar á þessari öld.
Til eru skráðar heimildir um
flest þau mál, sem ritið fjallar
um. Þær er að finna í bókum
og bæklingum, blöðum og
tímaritum, skýrslum og bréf-
um, en samfelld saga tímabils-
ins hefur ekki verið dregin
saman áður.“
Bókin skiptist í 22 megin-
kafla og hefst á frásögn af
morði hertogahjónanna í Sara-
jevo í Bosníu. Sagt er frá her-
væðingunni miklu í Evrópu
.■Aimarið 1914 og firá þeim
mikla ótta, sem siló íslenzku
þjóðina er heimsstyrjöldin
brauzt út, en þegar fréttir um
að stríðið væri skollið á bárust
til Reykjavíkur var skemmt-
unum og jafnvel þjóðhátíð af-
lýst, og fólk reyndi að hamstra
matvæli í verzlunum og búð-
imar tæmdust af nauðsynja-
vörum á nokkrum klukku-
stundum. Þá er greint frá
stjómmálaástandinu innan-
lands á þessum tíma, sagt frá
w&pgang: Þj óðyeT,ia fyrstu
misseri stríðsins og ýtarlega
Hannes Hafstein, setur þingið í seinasta sinn sumarið 1914.
getið merkra atburða er gerð-
ust hér heima á árinu 1915. Þá
er frásögn af Islendingum á
vígvöllunum, en milli 1200 og
1300 Islendingar voru alls
skráðir til herþjónustu, þar af
nálega 400 sem fæddir voru á
íslandi.
Og svona heldur frásögnin á-
fram. 1 kafla sem nefnist „Á-
fanginn 1915—1918“ er greint
frá sjálfstæðisbaráttu þjóðar-
innar, þar til fullveldi var
fengið 1. desember 1918. 1
löngum kafla, „Styrjöldin í al-
gleymingi“, er sagt í stórum
dráttum frá hinum heiftarlegu
átökum í styrjöldinni, og loks
er kaflinn ,.Einbúinn í Atl-
antshafi“, en þar greinir frá
yfirráðum Breta á Islandi á
þessum árum. Sagt er frá ræð-
ismanni þeirra. Mr. Cable, frá
verzlun og atvinnu lands-
manna og frá því, er togararn-
ir voru seldir til Frakklands.
Þá er sagt frá áróðri herveld-
anna á íslandi og gerð grein
fyrir því, hvemig umhorfs var
hér í styrjaldarlok og hvernig
Islendingar litu á þennan hild-
arleik.