Þjóðviljinn - 01.04.1966, Page 1
Föstudagur 1. apríl 1966 — 31. árgangur — 76. tölublað.
50 kílálítrar á sek.
hurfu út í buskann
★ Undanfarna daga hefur Þjórs-
á kynnt vandkvæði sín held-
ur rösklega vegna ísmynd-
unar á hotni árinnar og hef-
Áskorun stofnfundar Alþýðubandalags í Reykjavík í alúmínmállinu:
Komum í veg fyrir að afsals-
samningurinn fái lagagildi!
□ Á hinum stofnfundi Alþýðubandalags í
Reykjavík í samkomuhúsinu Lidó í fyrrakvöld
var einróma samþykkt ályktun, þar sem alúm-
ínsamningunum er harðlega mótmælt og skor-
að á landsmenn að beita öllum tiltækum ráðum
til að koma í veg fyrir að þeir fái lagagildi.
...Samþykktin var svohljóð-
andi;
Stofnfundur Alþýðubanda-
lags í Reykjavík, haldinn 30.
marz 1966 skorar á lands-
menn að beita öllum tiltæk-
um ráðum til að koma í veg
fyrir að afsalssamningurinn
við auðhringinn Swiss Al-
uminium fái lagagildi. Með
þessum samningi er horfið
frá þeirri meginstefnu. sem
bezt hefur gefizt Islending-
um síðan Iandið hlaut full-
veldi, að 'andsmenn sjálfir
taki að sér þróun atvinnu-
mála og efnahagslifs og hafni
forsjá útlendinga í stað þess
er snúið aftur til ófrelsisald-
anna, þegar erlend gróðasjón-
armið ríktu yfir hagsmunum
íslendinga.
Jafnframt eru ákvæði
samningsins þegar í upphafi
svo óhagstæð, að hliðstæð-
ur verða ekki fundnar í neinu
sjálfstæðu þjóðríki. Auðhring-
urinn á að fá að hagnast á
orkulindum íslendinga fyrir
lægra verð en dæmi eru um
annarsstaðar, verð sem ekki
mun standa undir tilkostnaði,
fs’endinga við virkjunina og
er aðeins brot af því sem
landsmenn sjálfir eiga að
greiða. Auðhringurinn á að
vera undanþeginn íslenzkum
lögum á fjölmörgum sviðum
og þarf ekkí að hlíta alþjóð-
legum öryggisreglum. Hann
á að fá undanþágu frá ís-
lenzkri lögsögu með gerðar-
dómsákvæðum sem ekki eiga
sér hliðstæður í nokkru öðru
landi Og ganga í berhögg við
ákvæði stjórnarskrárinnar.
Auk hinna beinu samnings-
ákvæða mun alúminbræðslan
verða risafyrirtæki á ís’enzk-
an mælikvarða og hljóta
þannig óbein efnahagsleg
völd. sem orðið seta örlaga-
rík á ókomnum áratugum.
Alþýðubandalagið lýsir yfir
því, að Alþingi fslendinga og
forseti íslands hafa ekkj iýð-
ræðislega heimild til þess að
samþykkja og fuilgilda samn-
ing, sem leggur stórfelldar
kvaðir á fslendinga fram á
næstu öld. að þ.ióðinni forn-
spurðri. Verðj hinum sjálf-
sögðu kröfum um þjóðarat-
kvæði hafnað, skorar Alþýðu-
bandalagið á landsmenn að
halda baráttunni áfram og
hrinda samningnum sem ó-
lýðræðislegri nauðungargerð“.
-OOUIll Ot«llLU|Ugl VI »1« OUllUiaiUH VI I* tWl » M-Ul lauui bWIIBdr * uvxiivbs »1« i*»*»o, ua*«»*»i**B "‘»*iu ^viu ''
á þeirri meginstefnu. sem samningsins þegar í upphafi ákvæði stjórnarskrárinnar. lýðræðislegri nauðungargerð“.
Ríkisstjórnin gerír almenn-
igi ókleyft að eignast íbúð
- með verðtryggingu húsnæðismálast jórnarlána og hyggst nú einnig
verðtryggja lífeyrissjóðslánin. Aðeins verði hægt að fá annað lánið!
ur riflega þriðjungur af ánni
lyfzt upp úr farvegi sínum
Og horfið allt aðra leið út
í buskann, fram hjá fyrir-
huguðum virkjunarstað við
Búrfell. — Hér er um að
ræða voldugar náttúruham-
farir og mikla mannvirkjagerð
þarf til þess að hemja slík
flóð í ánni.
★ Fróðlegt er að fylgjast með
krapastíflum í miklu mjnni
mæli í I.axá þessa daga og
hvemig þarf að keyra diesel-
rafstöðvar öðru hvoru vegna
spennufalls í nýju virkjun-
inni þar vegna þverrandi að-
rennslis. Dynur þetta yfir með
Iitlum fyrirvura.
Ennþá heldur Þjórsá áfram að
flæða út úr farvegi sínum fyrir
ofan Búrfell og hefur ríflega
þriðjungur af ánni runnið allt
aðra leið fram hjá fyrirhuguðum
virkjunarstað. Stafar þetta af
grunnstingulstíflu við Efri Klof-
ey siðan á sunnudag.
Rennur út í buskann
Fyrstu mælingar hafa nú
borizt frá Sigurjóni Rist og
mældist meginflóðkvíslin yfir í
Rauðá á þriðjudag 50 til 55 kfló-
lítrar á sekúndu — er það
þriðjungur af vatnsrennsli Þjórs-
ár um þessar mundir og á mið-
vikudagsmorgun flæddi áin einn-
ig yfir bakka sína austan megin
og stóð svo ennþá í gærmorgun
í heldur auknum mseli.
1 fyrrinótt gerði norðan hvass-
viðri á þessum slóðum og hélzt
svo ennþá í gaermorgun með
éljagangi öðru' hvoru og fimm-
tán stiga frosti. Kæfði snjó öðru
hvoru í ána og orsakaði örari
kælingu. og sleapast þannig á-
□ Það er ætlun ríkisstjórnarinnar að stíga
nassta skref í verðtryggingarmálum fjárskuld-
bindinga með því að verðtryggja lífeyrissjóðslán-
in, en sem kunnugt er og rakið hefur verið hér í
blaðinu eru Húsnæðismálastjórnarlánin nú verð-
tryggð þannig að með áframhaldandi svipaðri
verðbólgu næstu árin og verið hefur kostar það
á þriðju miljón króna að taka 280 þús. kr. lán
verðtryggt
Q Verði lífeyrissjóðslánin verðtryggð mun
verða útilokað að fá einnig húsnæðismálas'tjórn-
arlán, þar sem í 7. gr. frumvarpsins er ákvæði um
að fyrir lífeyrissjóðslánum skuli settar sömu
tryggingar og íbúðalán frá Húsnæðismálastofnun
ríkisins eru háð, en þau fást aðeins út á 1. veð-
rétt í íbúðunum, þannig að annað lánið hlýtur að
víkja fyrir hinu. — Sjá baksíðu.
framhaldandi skilyrði fyrir
grunnstingulsmyndanir í ánni.
Lyftist áin þannig bókstaflega
út úr farvegi sínum og rennur
allt aðra leið út í buskann og
kæmi að litlum notum fyrir
virkjun.
Nú er það upplýst að gera þarf
mikinn flóðvamargarð á þessum
slóðum og hefur það fengizt
staðfest hjá dr. Gunnari Sig-
urðssyni, yfirverkfr. Lands-
virkjunar.
Laxárvirkjun
Við áttum tal við Knút Otte-
stedt, framkvæmdastjóra Laxár-
virkjunar í gærdag og spurðum
hann um ísmyndanir í Laxá
þessa stundina.
— Iðulaus stórhrið skall á í
nótt og hefur geisað hér í allan
morgun og virðist þó nokkuð
létta til eftir hádegið, — veður-
spáin er þó slæm framundan,
sagði Knútur Ottestedt.
— Við urðum að setja vara-
stöðvamar af stað í morgun, en
þær eru knúnar af dieselolíu,
vegna krapastíflu í Laxá við
Halldórsstaði.
Nýja virkjunin skilaði fullum
afköstum í gærdag. um 8000 kfló-
vöttum, en hrapaði í nótt niður
í 4000 kfluwatta orkuframleiðslu
og stendur svo ennþá og hefur
aðrennslið farið heldur minnk-
andi fram að þessu að nýju
virkjuninni í Laxá. Frost er
nú tíu stig hér á Akureyri og
heldur meira á Staðarhóli og
má búast við áframhaldandi
vatnstruflunum í ánni.
Ekki rfldr þó skömmtun á raf-
magni hér á Akureyri og knýj-
um við dieselrafstöðina af full-
um krafti.
VUkill sigur Verkamannaflokksins í
ungkosningunum í Bretlandi í gær
Á miðnætti voru allar horfur á að Verkamannaflokkurinn myndi fá
um 100 þingsæta meirihluta — Hafði unnið 39 af Íhaldsflokknum
LONDON 31/1 — Á miðnætti var orðið ljóst að Verka-
mannaflokkurinn myndi vinna mikinn sigur í þingkosn-
ingunum í Bretlandi. Þá voru kunn úrslit í 440 kjördæm-
um og hafði Verkamannaflokkurinn fengið 292 kjöma
og unnið 39 þingsæti af íhaldsflokknum. Allar horfur
voru taldar á því að Verkamannaflokkurinn myndi fá
mikinn meirihluta á þingi, sennilega um 100 þingsæti
fram yfir stjórnarandstöðuna.
Kosningu lauk klukkan sjö
að íslenzkum tíma. Veður hafði
verið gott víðast hvar. en kjör-
sókn virtist þó ekki vera mjög
mikil. Þegar úrslit voru kunn í
tæpum helmingi kjördæmanna
reyndist kjörsóknin hafa verið i
þeim 72,3 prósent, en var 1964
í sömu kjördæmum 75 prósent.
Astæðan fyrir þessari heldur
dræmu kjörsókn er talin vera
sú að fylgjendur Verkamanna-
flokksins hafi setið heima, ýmist
af óánægju með stefr-u hans í
ýmsum málum eða vegna þess
að þeir töldu að flokkurinn
myndi hvort sem væri vinna
mikinn sigur.
Strax og fyrstu úrslitin bárust,
rúmum klukkutima eftir lokun
kjörstaða, kom á daginn að nið-
urstöður skoðanakannana sem
höfðu" sýnt aukið fylgi Verka-
mannaflokksins höfðu viö' rök að
styðjast. 1 hverju kjördæminu
af öðru jók Verkamannaflokkur-
inn fylgi sitt og rétt fyrir klukk-
an níu voru tilkynnt úrslit (
kjördæminu Exater, en þar hafði
íhaldsþingmaður verið kjörinn
með naumum meirihluta 1964.
Það þingsæti vann Verkamanna-
flokkurinn nú í fyrsta sinn með
3.600 atkvæða meirihluta og
hafði þar aukið fylgi sitt um 5,5
prósent. Fylgisaukning hans þar
samsvaraði nær alveg fylgistapi
Frjálsljmdra og átti slfk tilfærsla
eftir að endurtaka sig í hverju
kjördæminu af öðru. Og í þeim
kjördæmum þar sem Frjálslyndir
buðu nú ekki fram en höfðu
haft frambjóðendur 1964 var
lióst að obbinn af atkvæðum
Frjálslyndra hafði farið yfir á
Verkamannaflokkinn.
Frambjóðendur Ihaldsflokksins
Framteald á 3. síðu.
„óOÐINN‘‘ í klakabrynju vlð Ægisgarð í gær. Ljósm. Þjóðv. A. K.
Dráttarbáturinn
„Goðinn" kominn
„Goðinn“, dráttarbáturinn sem
Björgunarfélagið h.f. hefur keypt
frá Noregi, kom hingað til R-
víkur í fyrrinótt.
Skipið var afhent félaginu í
Arnedal fyrri miðvikudag, 23.
marz, og þá gefið nafn, en áður
bar skipið, sem smíðað var 1963,
nafnið „Ki'aken“. Reyndist skipið
hið bezta á heimleiðinni, að sögn
skipverja. Áður hefur „Goðanum
verið lýst hér í fréttum blaðsins,
en skipstjóri verður Kristján
Sveinsson, 1. stýrimaður Jón
Eyjólfsson og 1. vélstjóri Viggó
Bergsveinsson.
„Goðinn“ mun veita fiski-
Síðustu tölur
Klukkan 1 í nótt vorn kunn
úrslit í 457 kjördæmum af 630,
Þau þingsæti skiptust þannig:
Verkamannaflokkurinn 302 (+40).
Ihaldsflokkurinn 148 (-h41).
Frjálslyndir 5 (+1), aðrir 2j.
skipaflotanum samskonar þjón-
ustu og „Goðanesið“ hefur veitt
á undanfömum misserum.
Sprenging
í Saigon
SAIGON 31/3 — Vörubíl
sem hlaðjnn var sprengi-
efnum var ekig j da? að
byggingu í Saigon í Suð-
ur-Vietnam, og skömmu
síðar^ varð ógurleg spreng-
ing. í byggingunni voru til
húsa bandarískir hermenn.
Fjöldj þeirra var sagður
hafa særzt. en ekki var
kunnugt um nánari atvik
begar siðast fréttist