Þjóðviljinn - 07.04.1966, Blaðsíða 1

FERÐAMÁL
Skírdagur
Ferðaskrifstofa ríkisins
og starfsemi hennar
Rætt við Þorleif Þórðarson forstjóra um landkynning-
arstarf, framlag ríkissjóðs til þeirra mála og fleira
Þetta sýnast í fljótu bragði
ærin verkefni og mætti ætla
að þau yrðu ekki unnin að
gagni nema af álitlegum hópi
starfsfólks, sem hefði úr tals-
verðu fé að spila. Rökstudd-
an grun hefur maður haft um
að starfsemi Ferðaskrifstof-

ur frá byrjun verið eitt af að-
alviðfangsefnum Ferðaskrif-
stofunnar, sagði Þorleifur. Það
er unnið á margvíslegan hátt:
með útgáfu upplýsingarita,
með því að greiða fyrir gest-
iuii sem hingað koma í því
skyni að kynna land okkar og
#11®
P|
Þorleifur Þórðarson í skrifstofu sinni. — (Ljósm. Þjóðv. A. K.)
Ferðaskrifstofa ríkisins er til húsa í Gimli við Lækjargötu — og
er þröngt um hana þar. — (Ljósm. Þjóðv. A. K.)
Fyrlr tæpum tveim árum
samþykkti Alþingi lög um
ferðamál. Þriðji kafli þeirra
laga fjallar um Ferðaskrifstofu
ríkisins og segir þar mcðal
annars:
★ Ferðaskrifstofa ríkisins er
ríkisstofnun, sem hefur með
höndum leiðbeiningar og
fyrirgreiðslu innlendra og
erlendra ferðamanna sem
almenn ferðaskrifstofa. Skal
árlega veitt til hennar fast
framlag á fjárlögum til
landkynningar, eigi Iægra en
hálf miljón kr. árlega, scm
skal óháð rekstursafkomu
skrifstofunnar í heild.
★ Ferðaskrifstofa ríkisins skal
annast landkynningu, vinna
að því að vekja athygli
ferðamanna á landinu og
kynna það á þann hátt, að
menn fái sem gleggsta hug-
mynd um lands- og þjóðar-
háttu, menningu, atvinnulíf
og framleiðslu. Skal Fcrða-
skrifstofa ríkisins hafa sam-
vinnu við utanríkisráðuneyt-
ið og ferðamálaráð um þessi
mál.
★ Ferðaskrifstofa ríkisins skal
jafnan veita ókeypis Ieið-
beiningar um ferðalög um-
hverfis landið og á landinu,
um gistihús, farartæki, á-*
kvörðunarstaði og annað,
sem ferðamönnum er nauð-
synlegt að, fregna um, jafn-
framt því sem hún annast
og sér um, að ferðamönnum,
innlendum og erlendum, er
þess óska sé veittur hvers
konar fararbeini.
Og sitthvað fleira er á vcrk-
efnaskrá Ferðaskrifstofu ríkis-
ins: ráðgjafastörf um rekstur
gjsti- og grejðasölustaða eftir-
lit með farartækjum, skipu-
lagning námskeiða fyrir túlka
og leiðsögumenn, rekstur gisti-
staða i skólahúsnæði, útgáfa
leiðarlýsinga, minjagripasala o.
fl. o.fl.
unnar, sem á þessu ári hefur
starfað í núverandi mynd í
tæpa tvo áratugi, hafi alla tíð
verið allþröngur stakkur skor-
inn fjárhagslega, og til þess að
fá nánari upplýsingar um þetta
og ýmislegt fleira gekk tíð-
indamaður Þjóðviljans á fund
forstjórans, Þorleifs Þórðar-
sonar, á dögunum og bað hann
að segja lesendum blaðsins
frá starfsemi skrifstofunnar, og
þá fyrst frá landkynningar-
starfinu.
— Landkynningarstarfið hef-
þjóð í heimalöndum sínum,
með þátttöku I sýningum og
aðild að upplýsingaskrifstofum
erlendis o.fl. Bæklingar hafa
verið sendir fjölmörgum ferða-
skrifstofum erlendis, auk þús-
unda einstaklinga. Ennfremur
hafa sendiráð, sendifulltrúar
íslands og fiugfélögin íslenzku
fengið bæklinga skrifstofunn-
ar í stórum upplögum til
dreifingar. Þá hefur kynning
rithöfunda, blaða- og útvarps-
manna, sem Ferðaskrifstofan
hefur styrkt og kostað. náð tjl
miljóna manna í ýmsum lönd-
um. heims. Góð kvikmynd er
sennilega bezta kynningartæk-
ið sem völ er á. Þess vegna
hefur Ferðaskrifstofan gert
sér far um að greiða fyrir því
að hingað kæmu góðir kvik-
myndatökumenn, og myndir
þessara gesta skrifstofunnar
hafa verið sýndar í bíóum.
sjónvarpi og víðar víðsvegar
um heim. Meðal þessara land-
kynningarmanna rná nefna
Hal Linker og Robert Davis,
sem hafa haldið uppi víðtækri
kynningu í Vesturheimi, svo
og Frakkann Samivel, sem er
mjög kunnur á meginlandi
Evrópu. Þá má geta þess, að
Ferðaskrifstofan beitti sér á
sínum tíma fyrir töku land-
kynningarmyndarinnar „Gim-
steinn í norðri", sem hún .hef-
ur látið gera í fjölda eintaka
og sýnd hefur verið mjög
víða.
— Ferðaskrifstofa ríkisins
hefur stutt útgáfu ferðahand-
bóka um ísland í ýmsum lönd-
um og nefni ég í því sambandi
aðeins hinn þekkta „Guide
Nagel“, heldur Þorleifur áfram.
— Ennfremur hefur skrif-
stofan stuðlað að útkomu
landkynningarbóká £ myndum
og máli, og má þar nefna
bækur frú Helgu Fretz ,,Is-
land“ sem Almenna bókafé-
lagið annaðist sölu á og „Hest-
ar“ sem Menningarsjóður
keypti stórt upplag af.
— Þá hefur skrifstofan bæði
tekið sjálfstætt þátt í sýning-
um erlendis og í samstarfi við
aðra aðila og hefur auk þess
gert mikið af því að lána
myndir og margskonar þjóð-
lega muni til sýninga erlendis.
Ferðaskrifstofan hefur verið
aðili að upplýsingaskrifstofu
í London og New York, og
haft skrifstofu í Þýzkalandi,
Sviss og Íta-líu — og samskon-
ar samstarf mun væntanlega
hefjast í N. Y. á þessu ári.
— Ég hirði ekki um að tína
fleira til, þó af mörgu sé að
taka. Eins verður árangurinn
af þessu landkynningarstarfi
aldrei veginn eða metinn tölu-
lega. Ég er þó þeirrar skoðun-
ar, að í góðri samvinnu við
ýmsa ágæta aðila, einkum ís-
lenzku flugfélögin, hafi þessi
starfsþáttur Ferðaskrifstofu
ríkisins verið árangursríkur.
— Og hvernig hefur fjár-
þörfinni í þessum éfnum verið
mætt?
— Við setningu laganna um
Ferðaskrifstofu ríkisins 1936.
segir Þorleifur Þórðarson, var
upphaflega ákveðið að hún
skyldi búa við fastan tekju-
.stofn sem stæði að mestu und-
ir landkynningar- og lögboðn-
um fyrirgreiðslustörfum. Á
stríðsárunum var framkvæmd
laganna frestað og við gildis-
töku þeirra á ný, 1947, var á-
kveðið að hið fasta framlag
yrði fellt niður. Síðan hefur
ríkt hin mesta óvissa um fjár-
hagsafkomuna og hvað hægt
væri að gera hverju sinni á
sviði landkynningar. Að vísu
hefur nokkurt fé vérið veitt
úr ríkissjóði til starfseminnar,
en það hefur verið mjög af
skornum skammti og hrokkið
skammt til þess að standa und-
ir víðtækri landkynningu og
inna af hendi kostnaðarsöm
þjónustustörf. Það sem áunn-
izt hefur er að miklu leyti að
þakka því, að ‘Ferðaskrifstofa
ríkisins hefur verið þess megn-
ug að afla sér mikilla tekna
af margþættri starfsemi, sem
henni bar á engan hátt að
gera lögum samkvæmt.
— Nokkrar tölur í þessu
sambandi?
— Já, á árunum 1947—1959
báru eigin tekjur skrifstof-
unnar uppi 60% af kostnaði
við landkynningu. 1960—1962
náðist enn betri árangur, því
að þá borgaði skrifstofan 80
af hundraði af landkynningar-
kostnaði með eigin tekjum —
framlag hins opinbera var að-
eins 20%. Á árunum 1960—
1964 voru bein útgjöld við
landkynningu rúmlega fjórar
og hálf miljón kr. og lætur
nærri að óbeini kostnaðurinn
við landkynningar- og fyrir-
greiðslustörfin hafi numið
svipaðri upphæð. Framlaghins
opinbera var á sama tíma 2%
milj. kr. Á þessu tímabili gaf
Ferðaskrifstofa ríkisins út
rúmlega 800 þús. eintök kynn-
ingarbæklinga og lætur nærri
að tekjur af skipulögðum
ferðalögum skrifstofunnar hafi
borið uppi kostnaðinn af þess-
um kynningarlið. Reynslan
hefur því sýnt, að þgð er hag-
stætt að sameina í framkvæmd
hin óarðbæru lögboðnu störf
og þau sem til tekjuöflunar
horfa og Ferðaskrifstofan hef-
ur byggt sjálfsaflafé sitt á. En
það er líka staðreynd að vett-
Framhald á 14. síðu.
Ferbamönnum vísað til vegar
Eins og á síðasta ári er páskablað
Þjóðviljans helgað ferðamálum. í
fyrra var einkum lögð áherzla á kynn-
ingu utanlandsferða, en að þessu
sinni leitum við minna út fyrir land-
steinana.
Athygli skal vakin á nokkrum þátt-
um í blaðinu sem kunnugir menn
hafa ritað til lýsingar á héruðum og
sveitum, sem lítt hafa verið í alfara-
leið ferðamanna til þessa. Árni Björns-
son cand mag. lýsir þannig Dalasýslu
og gerir einkum grein fyrir sögustöð-
unum þar — en þeir eru margir. Hall-
dór Ólafsson bókavöriður á ísafirði
tekur lesendur með sér 1 stutt ferða-
lag um Vestfirðina. Sigurður Blöndal
skógarvörður á Hallormsstað vísar til
vegar á Austurlandi og Ásmundur Sig-
urðsson, fyrrv. alþingismaður, segir
deili á ferðaleiðum á Suðausturlandi.
Þá lýsir Starri bóndi í Garði í Mý-
vatnssveit — því fagra héraði. Guðgeir
Magnússon segir frá heimsókn til
Aþenuborgar, — og getið er þeirra
ferða utan lands og innan, sem ferða-
skrifstofurnar bjóða mönnum í sum-
ar og haust.
Er þá eftir að nefna það efni sem
birt er í bak og fyrir á þessu auka-
blaði: Viðtal við Þorleif Þórðarson
forstjóra Ferðaskrifstofu ríkisins (hér
ofar á síðunni) og örstutt spjall um
írland (á baksíðu).