Þjóðviljinn - 24.07.1966, Blaðsíða 10

Héma sjáum við gróðurhúsiö að utan. Eins og sjá má verður þetta hin vegiegasta bygging.
(Ljósm. Þjóðv. A. K).
Nýtt gróðurhús að rísa í Reykjavík
■ Úti í mýrinni við Sigtún, vestur af húsi Ásmundar
myndhöggvara Sveinssonar, er að rísa eitt þeirra húsa,
sem Reykvíkingar eiga ekki að venjast nema i takmörk-
uðum mæli, nefnilega gróðurhús. Það er Stefán Árna-
son, bóndi á Syðri-Reykjum í Biskupstungum, sem
steridur að þessum framkvæmdum, og við hittum Stefán
að máli í blíðskaparveðrinu á föstudag og spurðum
hann, hvað lengi hefði verið unnið að þessu verki.
Stefán þarf að hugsa sig um
andartak. Þetta rennur eigin-
lega orðið saman hjá mér,
segir hann, svo kemur upp
að það eru um tveir mánuðir
frá þvi byrjað var. Og er
þetta ál? spyrjum við í ein-
hófst. Það þurfti að grafa
hátt í fjóra metra, og Stefáni
telst svo til, að hann sé bú-
inn að leggja um einn kíló-
metra af rörum í fúafenið
bara til þess að þurrka. —
Hún varð mér dýr þessi rign-
ar, en lóð sú, sem Stefán hef-
ur fengið úthlutað fyrir gróðr-
arstöðina alla, ca. 6.400 fer-
metrar. Manfreð yilhjálmsson
'heitir arkitektinn, sem teikn-
aði innréttingu hússins, en
Reynir Vilhjálmsson, skrúð-
garðaarkitekt sá um umhverf-
ið utanhúss. Vafalaust verður
þetta með stærri gróðurhúsum
hérlendis. — Ekki vill Stef-
án nefna neinar kostnaðar-
tölur í sambandi við þessa bygg-
ingu; segir enda réttilega, að
kostnaðaráætlanir hafi tilhneig-
ingu til þess að standast ekki
hér heima á Fróni. — Með það
Iniii gróðurhúsinu- Þetta er stálgrindahús en sperrur úr alúmíni. — (Ljósm- Þjóðv- A. K-).
feldni okkar og bendum á
grindurnarA Blessaður kali-
aðu þetta ekki ál, segir Stef-
án, þetta er stálgrindahús.
Hinsvegar eru sperrur úr alú-
mín. Fréttamaðurinn er að
sjálfsögðu litlu nær. en það
kemur i ljós við eftirgrennsl-
an, að í sperrurnar er fellt
gróðurhúsaglerið og er þetta
fagmál.
Það eru nú um þrjátíu ár
frá því Stefán fór að velta
því fyrir sér að koma upp
gróðurhúsi í höfuðborginni,
hann sctti þá um lóð til þeirra
hluta en fékk synjun, svo
sótti hann aftur fyrir tveim
árum og hlaut í það sinn
jákvæðari undirtektir. Kring-
um gróðurhúsið verður grænt
belti, ætlunin mun vera að
stækka 'gárðinn Ásmundar
myndhöggvara og svo verður
komið fyrir skjólbeltum.
Þarna er fúamýri undir, sem
nötraði og skalf þegar vinna
ing eins og öðrum, segir Stef-
án og sýnir fréttamanninum
tveggja tommu plaströr, sem
hann hefur notað við þurrk-
unina.
Efnið í gróðrarstöðina er að
langmestu leyti fengið frá
Danmörku. Stefán kveðst 'hafa
farið utan þrisvar í fyrra til
þess að leita uppi það bezta
í gróðurhúsagerð. Aðallega
býst hann við að rækta lauk-
blóm og pottaplöntur, ekki
að ráði grænmeti. — Þau
freista alltaf blómin, heldur
Stefán áfram en bætir því
þó við, að nokkuð fari þetta
eftir óskum viðskiptavinanna,
vilji íólk fá grænmetismark-
að sé líka unnt að verða við
þeim óskum.
Svo er ráð fyrir gert, að
gróðurhúsið verði tekið til
notkunar í haust, en fullbúið
ekki fyrr en einhverntíma
næsta vor. Sjálft gróðurhúsið
er tæpir átta hundruð fermetr-
kveðjum við Stefán bónda og
þökkum honum greið svör.
Nú er svo önnur hlið þessa
máls, nefnilega sú, hvort ekki
sé hér nokkuð djarft farið
með heita vatnið í henni
Reykjavík eins og Hitaveitan
hefur staðið sig undanfama
vetur. Hvað mikið magn tek-
/ur slík gróðrarstöð og þessi,
veldur hún ekki heitavatns-
skorti í nálægum hverfum?
Við sli'kum og þvílíkum
spurningum vildum við gjarn-
an fá svör, en það er eins
og fvrri daginn hjá Reykja-
víkurborg: Vinstri höndin
veit ekki hvað sú hægri ger-
ir og vanalega hvorug neitt.
Hitaveitustjóri var í fríi, skrif-
stofustjóri kom sem af fjöll-
um og verkfræðingur „hafði
ekki hugmynd“ um málið. —
Hann tók það þó fram, að
þetta hefði er.n ekki komið
til kasta Hitaveitunnar, þar
eð Stefán bóndi væri enn ekki
búinn að sækja endanlega
um hitaveituvatn, né leggja
fram nauðsynleg skilríki þar
að lútandi, heldur hefði að-
eins spurzt fyrir. Hvemig
sem þessu er farið, virðist
hitt liggja Ijóst fyrir, að
borgaryfirvöldin leyfa bygg-
ingu gróðurhúss, inni i því
sem nú er að verða miðbik
bæjarins — án þess að hafa
hugmynd um, hvernig þau
mál standi gagnvart Hitaveit-
unni. Nú er ekki þar með
sagt, að þetta gróðurhús Stef-
áns Árnasonar þurfi að valda
húskulda í hverfinu, reynslan
sker úr því. — En vinnubrögð
íhaldsins eða öllu heldur
vinnubragðaleysi verða ekki
geðslegri að heldur.
Sunnudagur 24. júlí 1966 — 31. árgangur — 163. tölublað.
Veðurathuganir á Hveravöllum
Úrkoma furðu lítil
og miki5 sólskin
□ I gær barst Þjóðviljanum fréttatilkynning frá Veður-
stofunni um veðurathuganir þær sem gerðar voru á Hvera-
völlum í vetur. Segir þar að það sé einkum athyglisvert
við niðurstöður þessara mælinga hve úrkoman hafi reynzt
lítil og sólskinsstundir inargar. Úrkoman reyndist suma
mánuðina minni en bæði í Reykjavík og á Akureyri og
sólskinsstundir fleiri en á Akureyri alla mánuðiná og í
apríl og júní fleiri en .í Reykjavík.
Nefnd stofnuð
til að rannsaka
stríðsglæpi
HANOI 23/7 — Skýrt hefur ver-
ið frá því í Hanoi, að ríkis-
stjóm Norður-Vietnam ætli að
skipa nefnda til að rannsaka
stríðsglæpi Bandaríkjamanna í
Vietnam.
Ekki er minnzt á bandarísku
flugmennina, í sambandi við
þessa nefndarstofnun, en góðar
heimildir eru hafðar fyrir því,
að þeir muni dæmdir til dauða,
en dóminum síðan ekki full-
rægt.
Um síðustu mánaðamót hóf-
ust sumarferðir til Hveravalla,
og lauk þá fyrstu vetursetu
þar, síðan á dögum Eyvindar
og Höllu. Stofnað var til þess-
arar vetrardvalar í því skyni
að kanna veðurskilyrði á há-
lendi landsins árið um kring.
Veðurstofan álítur því rétt að
birta nú mjög stutt yfirlit um
mælingarnar, þar sem fulln-
aðarúrvinnsla mun taka lang-
an tíma, mánuði eða ár. Yfir-
lit þetta nær yfir mánuðina
september 1965 til júní 1966.
Á þessu tímabili var veður-
far á landinu óvenjulega kalt,
sérstaklega nóvember til marz,
en þá var mánaðarmeðalhiti
1—2 stigum lægri en að jafn-
aði í Reykjavík og 2—4 stig-
um lægri á Akureyri Úrkoma
sunnanlands var þessa mánuði
langt Undir meðallagi, í Rvík
var mánaðarúrkoman í febr.
hin minnsta, sem mælzt hefir
þar. Á Akureyri- var úrkoman
í nóv.—apr. uftdir meðallagi,
en þó nær því. Norðan- og
norðaustanátt var mjög tíð. í
október 1965 var veðurlag allt
annað, hiti og úrkoma var þá
mikið yfir meðallági. Að því
er úrkomu varðar munaði
mestu um sólarhringinn 19.—
20. október, er mjög mikið
Á Hveravöllum var meðal-
hiti vétrarmánuðina des.—
marz —7 til —9 stig, um 6 til
8 stigum kaldara en í Reykja-
vík, en 3—4 stigum’ kaldara en
á Akureyri. Kaldastur að með-
altali var febrúar, —9.3 stig.
Lágmarkshiti var minni en
—20 stig alla vetrarmánuðina.
Úrkoman mældist mikil í
október, 264 mm, en þar af
féllu 109 mm á 24 stundum þ.
19.—20. Aðra mánuði mældist
úrkoma fremur lítil, suma
mánuði minni en í Reykjavík
og á Akureyri.
Fjöldi sólskinsstunda var
alla mánuði meiri en á Akur-
eyri, og tvo mánuði (apríl og
júní) meiri en í Reykjavík.
Stormasamt var á Hveravöll-
völlum eins og við mátti bú-
ast. Alla vetrarmánuðina fór
mestur vindhraði (10 mínútna
meðalhraði) upp i 50 hnúta
(10 vindstig). Hvassast var 31.
Auk veðurathugana voru
gerðar margar jarðvegshita-
mælingar, en úr þeim hefir
ekki verið unnið ennþá.
Athyglisvert við mælingarn-
ar er einkum hve úrkoma er
lítil og sólskinsstundir marg-
ar. Einnig virðist veðurlag
mjög óstöðugt. Sem dæmi um
það má nefna, að í marz mæld-
ist úrkorrja 24 daga, en sólskin
mældist 25 daga. Hefir því
mjög oft verið úrkoma og sól-
skin sama daginn.
Fyrir næsta vetur er ráðgert
að setja upp á Hveravöllum
nýjan vindrita og nokkra sí-
ritandi jarðhitamæla. >
0DYR
úr leðri frá Frakklandi og Ítalíu
Fyrir kvenfólk, karlmenn og börn
Nýjar sendingar feknar upp i fyrramáliS
STÓRGLÆSILEGT ÚRVAL
SKÓBÚÐ AUSP^RÆJAR
Laugaveg 100
i