Þjóðviljinn - 16.08.1966, Blaðsíða 5

Þrfðjudagur 16. ágúst 1966 — ÞJÓÐVXLJmN — SIÐA 5
í
Líkan af fyrstu sovézku farþcgaþotunni, sem flýgur hraðar en hljóðið, TU-144 — nú í smiðum.
HLJÓÐHRAÐAÞOTA AEROFLOTS
f FERÐUM FYRIR ÁRIÐ 1970?
iiiipiii
Gert er ráð fyrir að meðal-
flughraði þotunnar í áætlun-
arferðum verði 1500 enskar
mílur á klukkustund (liðlega
2400 km) eða því sem næst
tvöfaldur hraði hljóðsins. Og
farkostur þessi á að geta flutt
121 farþega meira en 6400
kílómetra án þess að taka
eldsneyti á leiðinni.
45 miljónir
farþega
Sjetsíkof gat þess við sama
tækifæri, að síðustu sjö árin
hefði fjöldi farþega með flug-
vélum Aerflots meira en
fimmfaldazt.
Á síðasta ári flutti þetta
sovézka flugfélag 42 milj. far-
þega á innanlandsleiðum
(samanlagður km-fjöldi leiða
um 325.000 km) og fjórir af
■ Georgí Sjes'tíkoí, aðstoðarflugmálaráðherra
Sovétríkjanna, skýrði frá því 'fyrir nokkru, að
vonir stæðu til að Aeroflot, sovézka flugfélag-
ið, gæti tekið hina nýju farþegaþotu TU-144
í notkun fyrir árið 1970, en þota þessi á að geta
flogið hraðar en hljóðið.
hverjum fimm farþeganna
ferðuðust með þotum eða
skrúfuþotum (sama hlutfall
gildir um vöruflutningana).
Skrúfuflugvélar með hverfi-
hreyflum svo sem TU-114,
TU-104, IL-18 og AN-10, halda
uppi ferðum á öllum lengri
leiðunum og aðrar þotur, t.d.
AN-24 og TU-124 sem flytja
50—60 farþega, eru smám
saman að leysa af hólmi síð-
ustu bulluhreyfilsvélamar á
styttri flugleiðunum.
Nú er svo komið að far-
gjöld á ýmsum flugleiðum í
umýja og bæta flugflota sinn,
taka í notbun nýjar, þægi-
legri og hagkvæmari flugvél-
ar.
Á þessu ári til dæmis mun
IL-62 bætast í hóp flugvél-
anna á langleiðum en TU-
134 hefja ferðir á styttri leið-
um. IL-62 er skrúfuvél með
hverfihreyflum og flytur 186
farþega, en TU 134 er þota
sem rúmar 64—74 farþega.
Sovétríkjunum eru ekki hærri
en fargjöld með jámbrautar-
lestum milli sömu staða.
Þessi lágu fargjöld er m.a.
að þakka góðri skipulagningu,
sagði Sjetsíkof, og í því sam-
bandi lét hann þess getið, að
meðalsætanýting hjá félaginu
væri nú komin upp í 75 af
hundraði árlega.
Flugflotinn
endurnýjaður
Aeroflot er stöðugt að end-
Flugstöðvar
smíðum
i
Á næstu 3—4 árum er ráð-
gert, að sögn Sjetsíkofs ráð-
herra, að fullgera á þriðja
hundrað flugvelli, stóra og
smáa, til viðbótar þeim
hundruðum flugstöðva sem
lokið hefur verið við á síð-
ustu árum. Meðal nýjustu
flugstöðvarbygginganna má
nefná þær í Samarkand,
Aktjubinks, Novokuznetsk,
Tomsk og Magnitogorsk.
\

„...0g þér vlnn ég kon-
ungur það sem ég vinn"
í bökinni „Þau gerðu garð-
inn . frægan“ (V. St.) hefst á
bls. 61 frásöguþáttur úr lífi
Þörsteins Erlingssonar — til-
drög þess að hann kynntist
ungri stúlku að Tungufelli. Og
á bls. 63 frásögn frú Guð-
rúnar J. Erlings um mann sinn
Þorstein Erlingsson. Á bls. 68
eru þessar setningar orðréttar
eftir honum hafðar ásamt frá-
sögn frú Guðrúnar. „ Tvenns-
konar frelsi er mönnum nauð-
synlegt. Annað er frelsi sam-
vizkunnar, að ekkert íþyngi
henni, hitt er efnalegt frelsi.
Sá sem hefir þetta tvennt,
hann er frjáls maður“. Og í
annarri málsgrein sömu bls.
„. . . skuldir og víxla hata ég,
ef ég þyrfti að standa í því, þá
gæti ég ekkert ort“.
Hér talaði sá maður, sem
leynt og ljóst hlýddi rödd
samvizkunnar og lét frá sér
fara þessa trúarjátningu:
„Ég trúi því sannleiki að sigur-
inn þinn
að síðustu vegina jafni.“
Enginn sem lífsanda dregur
og hefur kynnzt Ijóðum Þor-
steins Erlingssonar efast um
jákvætt lífsviðhorf hans til
allra manna og dýra enda þótt
varla finnist annarstaðar al-
varlegri ádeilukvæði. Og eftir-
farandi frásögn á bls. 70 er
til marks um lægni hans, þraut-
seigju og mátt til að vinna
bug á dýrslegum hvötum •—
til marks um mátt hans til að
freisa umhverfið frá afleið-
ingunum af útrás þeirra.
„Hvar sem heimili okkar var
söfnuðust smáfuglarnir utan-
um okkur strax og snjór kom.
Og þeim var gefið reglulega.
En köttinn var ekki hægt að
gera útlægan af heimilinu, því
kött vildi Þorsteinn hafa hvar
sem hann var. Kisa vildi gera
sér mat úr fuglunum. Úr vöndu
var að ráða. Þorsteinn hafði
ekki önnur ráð en að tala við
köttinn sinn og leiða honum
það fyrir sjónir að hann mætti
ekki veiða fuglana. Og það
gerði hann svo rækilega að
engu var líkara en kisi skildi
hvað hann meinti. Litlu fugl-
arnir í snjónum kringum hús-
ið voru friðhelgir. Kisi mátti
ekki snerta þá. Hann hætti því
eftir langar og margar fortölur.
En einkennilegt var að sjá kött-
inn vappa úti i nánd við fugl-
ana . . . . Þorsteinn brosti oft
að tilburðum kisa.“
Ef allir þeir, sem öðrum
fremur telja sér trú og siðgæði
til 'gildis bæru eins mikla virð-
ingu fyrir lífsins föður og sak-
lausa lífsneistanum sem bær-
ist í brjóstum meðsystkina og
kona sú sem þessar línur rit-
ar ber fyrir lífsviðhorfi Þor-
steins Erlingssonar og hugar-
þeli hans, þá myndu hinar
taumlausu villtu hvatir sem
svo oft leggja saklaust fólk að
velli og lama andlegt þrek
þess, leggja niður skottið og
skammast sín.
Og ef valdhaíarnir og forystu-
menn allir tækju heilshugar
undir þessa ljóðlínu Þorsteins
Erlingssonar: „Og þér vinn cg
konungur það sem ég vinn“,
þá þyrftu íslenzku valdhafarn-
ir ekki að knékrjúpa erlendum
auðjöfrum til að sjá heill og
hag landsmanna og íslenzka
lýðveldisins vel borgið.
12. ágúst 1966
G. M. P.
Nokkur
minningarorð
um Guðmund Arason verkamann
á Bíldudal
Margir eru þeir verkamenn
víðs vegar út um byggðir
landsins, sem gagnteknir af
jafnaðar- og manngildishug-
sjónum verkalýðshreyfingar-
innar og sósíalisma gerast mál-
svarar stéttarsystkina sinna og
vinna verkalýðssamtökunum ó-
metanlegt gagn.
Einn slíkra manna var Guð-
mundur Arason á Bíldudal,
sem nú er nýlátinn, 78 ára að
aldri.
Guðmundur var fæddur að
Barmi í Gufudalssveit 3. júlí
1888, og þar ólst hann upp hjá
foreldrum sínum, Ara Guð-
mundssyni og Björgu Jónsdótt-
ur.
Það mun hafa verið árið
1909, sem Guðmundur kvænt-
ist Þorbjörgu Guðmundsdóttur
frá Skáleyjum, hinni ágætustu
konu. Hún hafði þá um 5 ára
skeið verið hjá hinum þjóð-
kunnu ágætishjónum séra Guð-
mundi Guðmundssyni í Gufu-
dal og frú Rebekku Jónsdóttur
frá Gautlöndum. Þar urðu
þeirra kynni. Þorbjörg lærði
til Ijósmóður og gegndi jafnan
þeim ábyrgðarmikla starfa í
sveit sinni.
Ungu hjónin hófu þegar bú-
skap að Barmi í Gufudalssveit
og bjuggu þar til ársins 1914,
er þau fluttu búferlum til
Bíldudals. Þar bjó Guðmund-
ur síðan til æviloka að frátöld-
um nokkrum árum, sem hann
bjó í Fremri-Reykjarfirði og á
Hóli í Bíldudal.
Þau hjónin. Guðmundur og
Þorbjörg, eignuðust 10 böm,
sem öll eru á lífi. Auk þess
ólu þau upp eina fósturdóttur,
Bjarnfríði Oddnýju Valdimars-
dóttur.
Þorbjörg lézt 30. september
1953, og varð það Guðmundi
sár missir. Naut hann jafnan
eftir það nokkurrar aðhlynn-
ingar hjá Maríu dóttur sinni
og tengdasyni sínum, sem þá
bjuggu á Bíldudal.
Guðmundur Arason var hár
maður vexti, hraustmenni og
vel á sig kominn á allan hátt.
Göngumaður var hann ágætur
og þótti öörum traustari íylgd-
armaður ókunnugra um erfiða
fjallvegi. Þó að margt blési
móti, efnin væru aldrei mikil,
og ekki alltaf baðað í rós-
um, var Guðmundur Arason
glaðvær og skcmmtinn og lyfti
umhverfi sínu. Þá var hann og
hestamaður ágætur.
Verkmaður var Guðmundur
meira en í mcðallagi, að hverju
sem hann gekk, sérstaklega er
orð á því gert, að hann hafi
verið víkings sláttumaður.
Eins og flestir Vestfirðing-
ar, kom Guðmundur nokkuð
við sjómennsku á árabátaöld-
inni, réri hann bæði í Hlaðs-
bót og verdölum og þótti hlut-
gengur vel.
En aðalstörf hans á Bíldudal
voru samt verkamannastörf í
landi. Tók hann strax virkan
þátt í félagsskap verkamanna,
er verkalýðsfélag var stofnað á
Bíldudal. Var hann fljótt kos-
inn í stjórn félagsins og samn-
inganefnd, og oftar en einu
sinni var hann formaður þéss.
Einnig var Guðmundur nokkr-
um sinnum fulltrúi Verkalýðs-
félagsins Varnar á Alþýðusam-
bandsþingum.
Það 'br sízt of sagt, að Guð-
mundur Arason hafi haft
brennandi áhuga fyrir máistað
lítilmagnans. Hann var heill
og sannur verkalýðssinni og
alltaf ódeigur í þeirri baráttu.
Á sama hátt var hann áhuga-
samur og einlægur samvinnu-
maður. Hann var félagshyggju-
maður og gerði sér Ijóst, að
höndin ein og ein orkar sára-
litlu, en hjálpræði vinnustétt-
anna er og hlýtur að verða
samtök og samhjálp.
Ég mat mikils vináttu Guð-
mundar Arasonar og óbilandi
trú hans á sameiginlegum bar-
áttumálum okkar.
Guðmundur fékk heilablóð-
fall 16. janúar s.l. vetur og
var þá fluttur í sjúkrahúsið
á Patreksfirði. Þar lá hann,
þar til hann fyrir skömmu var
fluttur á Landspítalann í
Reykjavík, þar sem hann lézt
8. þessa mánaðar.
Mönnum eins og Guðmundi
Arasyni á verkalýðshreyfingin
óendanlega mikið að þakka.
Starf þeirra í kyrrþey, hvers í
sinni byggð, er hjartsláttur
verkalýðssamtakanna.
Hannibal Valdimarsson.
Þakkir
I sumar þurfti ungur sonur
okkar, Reymr, tólf ára að aldris
að ganga undir hjartaaðgerð
vestur í Bandaríkjunum Að*
gerðin viröist hafa heppnazt vel,
og er drengurinn kominn heim
aftur. Til þess að gera för
þessa mögulega, gengust klúbb-
systur í Soroptimistaklúbb
Reykjavikur fyrir fjársöfnun.
Af þeirri fjársöfnun var alíur
kostnaður við læknisaðgerðina
greiddur.
Fyrir þennan ómetanlega
stuðning og framtak og þann
hug, sem að baki býr, viljum
við færa Soroptimistaklúbbnum
okkar beztu og einlægustu
þakkir. Þá viljum við og þakka
Loftleiðum h-f., sem gáfu flug-
för fram og til baka, og öllum
starfsbræðrum og vinum, sem
réttu bkkur hjálparhönd vegna
þessa. Stuðningurinn, sem okk-
ur var sýndur með þessu, er
okkur dýrmæt eign, og hann,
og sá hlýhugur, sem í honum
felst, mun aldrei gleymast okk-
ur.
Við biðjum öllum þeim aðil-
um, sem á einn eða annan hátt
styrktu okkur og studdu. allrar
gæfu og blessunar í lífi og
starfi.
Andrea og Kristinn Pálsson,
Ásvallagötu 49,
Reykjavík.
MOSKVU 13,/8 — í gær var
skýrt frá því í Moskvu að Sovét-
ríkin hefðu ákveðið að hefja
fjöldaframleiðslu á eigin smábíl.
Framleiðslan hefst seinna á
þessu ári og verður bíllinn fyrir
fjóra farþega og með þrjátíu
hestafla vél.