Þjóðviljinn - 21.09.1966, Qupperneq 4

4 SfiMl — ÞtfÖjyvn&HiíN — WBöwaaadagur 21. september 1966
pilpWiiiÍilip
'xWrW
SÍ-.vX-i
.
:
I ;

Otgeíandi: Sametningarflofckur alþýdu — Sósialistaflokk-
urinn.
Ritst}órar: Ivar H. Jónsson (áb). Magnús Kjartansson,
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Auglýsingastj.: ÞorvaWur Jóhannesson.
Sími 17-500 (5 línur). Askriftarverð kr. 105.00 á mánuði. Lausa-
söluverð kr. 7.00.
Vetrarsíldveiðar
j^Jeð nýrri veiðitækni og aíreksaíköstum haía ís-
lenzkir síldveiðisjómenn íært þjóðíélaginu gíf-
urlegar tekjur undanfarin ár, raunar lagt grund
völl að flestu því sem ríkisstjómin er að gorta af
í framfaraátt, og hefur þó ekki andað sérlega hlýtt
til síldveiðisjómanna úr þeirri áttinni. Sjómenn
munu t.d. minnugir þess að ríkisstjórn Sjálfstæðis-
flokksins og Alþýðuflokksins setti bráðabirgðalög
sem notuð vom til að skerða hlut sjómanna. Afla-
hlutur síldveiðisjómannanna skyldi skertur hvað
sem tautaði vegna hinnar nýju tækni! Og enn
skemmra er að minnast þegar stíma varð öllum
flotanum til heimahafnar á miðri vertíð til að
kenna ríkisstjóminni að virða vilja sjómanna, þó
í litlu værL Og ríkisstjómin þarf sjálfsagt frekari
kennslu í því máli.
Séð yfir nokkum hluta E skif jarðarkauptúns og höfnina.
^jkuggahlið við síldveiðarnar undanfarin ár er
að skiptöpum hefur fjölgað, eflaust að einhverju
leyti í beinu sambandi við hina nýju veiðitækni,
breytingar á skipunum ísambandi viðhanaogvegna
hins gífurlega afla og miklu sjósóknar allt að 300
mílur á haf út. Verið er nú að í miklu verra veðri
en áður, a$ næturlagi og úti á reginhafi. Furðu
löng sigling er oft til lands og skiptir um veður
á skemmri tíma en heimferðin tekur. Af þessum
sökum voru um áramótin 1963—64 settar reglur
um hleðslu síldveiðiskipa á vetrarvertíð að tilhlut-
an skipaskoðunarstjóra, og gilda þær fyrir öll síld-
veiðiskip sem veiðar stunda mánuðina október tii
apríl. Aðalatriði reglnanna er hleðslutakmörkun,
bannað er að hlaða skip dýpra en að efri brún þil-
fars við skipshlið. Svo er fyrir mælt að ávallt skuli
fyllt undir hillum neðst í lest og bannað að skilja
eftir ófyllt rúm neðarlega í lest. Þá eru í reglunum
ákvæði um frágang á lestarlúgum, hurðum, aust-
uropum, frárennsli og síldarnót. Þó ótrúlegt sé hef-
ur enn ekki þótt ástæða til að láta þessar reglur,
sem sannarléga geta ekki talizt strangar, gilda allt
árið við síldveiðarnar. Sjóslysanefndin sem starf-
aði fram á sl. ár taldi þó til þess liggja. öll sömu rök
að reglurnar giltu einnig á sumarsíldveiðum og
raunar líka framkvæmanlegt og æskilegt af örygg-
isástæðum að þær væru látnar gilda um allar veið-
ar fiskiskipa, eftír því sem við gæti átt.
gýni ríkisstjórn og önnur yfirvöld tómlæti í ör-
yggismálum ber sjómönnum sjálfum og sjó-
mannafélögunum að láta til sín heyra svo eftir
verði tekið og eiga frumkvæði að nýjum öryggis-
reglum eftir því sem nýjar aðstæður krefjast. Nú
fara vetrarsíldveiðar í hönd, öryggisreglurnar frá
30. desember 1963 miða við tímann 1. oktober
til aprílloka. Kvartað hefur verið um að þeim regl-
um væri slælega framfylgt. Þarf eflaust strangara
eftirlit með framkvæmd þeirra og hljóta sjómenu
sjálfir að hafa vakandi auga á því að reglur séu
haldnar. Hættur vetrarsíldveiðanna eru sannarlega
nógar þó allrar sæmilegrar varúðar sé gætt. — s.
.AF ORUM OG WULLFS
Grein og
myndir: Grétar
Oddsson
Um tvær leiðir er að velja
ofan í Eskifjörð og stenzt það
orðalag í báðum tilvikum. Önn-
ur leiðin er frá Norðfirði um
Oddsskarð og steypist maður
þá ofan í kauptúnið miðsvæð-
is, líkt og eftir rennibraut á
barnaleikvelli. Hin leiðin ligg-
ur um Hólmaás frá Búðareyri
við Reyðar’fjörð eftir langri og
nokkuð brattri brekku alveg
niður í fjarðarbotninn. í fjör-
una undir hálsinum hefur gam-
all vélbátur hallað sér til
hinztu hvíldar upp að landinu.
Lúkarskappi og stýrishús votta
horfna reisn, en við bryggjurn-
ar hinum megin státa sig
frekjulegir stálbátar, harðvið-
arklæddir í hólf og gólf með
rafmagnskabyssu og lestarnar
eru óseðjandi gímöld.
I>að rýkur úr öskuhaugunum
rétt hjá flakinu og ef heppnin
er með getur að líta lítinn
trillubát, sem lónar um fjörð-
inn fram og aftur, eins og for-
maðurinn hafi steingleymt
bæði erindi og ákvörðunarstað.
En líklega er hann að reyna
að ginna silungsbröndu til að
bíta á spón.
Sældarleg haustværð er yf-
ir sjónum og landinu. Fjalla-
tindamir eru orðnir gráhvít-
ir. Fyrsti fyrirboði þess að enn
einu sinni m«n vetur ganga í
garð með skammdegi og ófærð
á ölíum vegum og sálartötrin
mannanna verða svo undur
viðkvæm.
í mynni Reyðarfjarðar sunn-
an megin gnæfir Skrúð-
D Eskiíjörður lætur ekki mikið yfir sér við fyrstu sýn. Hann teygir sig með
hógværð og lítillæti norður úr Reyðarfirðinum. Dálítið undirlendi er inn af
fjarðarbotninum og þar stendur stórbýlið Eskifjörður, sem áður var setur
sýslumanna og stórhöfðingja. Beggja vegna er fjörðurinn svo girtur himin-
gnæfandi fjöllum og snarbröttum, þar sem hvert klettabeltið tekur við af
öðru, allt upp í efstu eggjar. í hlíðinni austan megin hangir kauptúnið
Eskifjörður í göfugum grútarmekki og minnir enn á þá staðreynd, að síld
veiðist út af Austfjörðum.
urinn, eins og landfastur klett-
ur, því að Vattarnesið ber á
milli. Bóndinn þar er löngu
hættur að gefa sjóhröktum
mönnum grauf í kvæðislaun,
enda er trúlega leitun á þeim
manni sem getur kveðið Andra-
rímur til jafns við Kvæða-
Bjöm. Utar og norðar er Seley.
lág og löng og viti á.
Eskfirðingar hafa orð á því,
■að þar sem Skrúðurinn sjáist
svo ágætlega frá ytri hreppa-
mörkum þeirra, sé það eigin-
lega á móti öllum rökum og
réttlæti að telja hann fremur
til Fáskrúðsfjarðar en Reyðar-
fjarðar. Ekki ganga þeir þó svo
langt að vilja innlima hann i
Eskifjarðarhrepp, enda standa
þar í vegi landfræðilegir ann-
markar, sem einlægustu hrepps-
unnendum yrði erfltt að yfir-
stíga.
30 þús. tonn
síldar
En Eskifjarðarkauptún heils-
ar okkur með óumflýjanlegri
tunnuskemmu inni á Eyrunum
við fjarðarbotninn. Tunnu-
skemmur eru allar eins. ílöng
hús og alúmínklædd. Glugga-
laus, en dyr vénjulega á þeirri
langhliðinni sem að veginum
snýr. Það eru stórar skemmu-
dyr og viðamiklar. Stundum
er hár turmustafli framan við
dyrnar.
Og í bugnum, rétt þegar kom-
wmm

Og þad var saltað af kappi